كۇز حانشايىمنىڭ پاتشالىعى
كۇز حانشايىمنىڭ پاتشالىعى
ماقساتى: 1) بالالاردى كۇز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىمەن تانىستىرۋ؛ 2) كۇز ۋاقىتىنداعى تابيعاتتىڭ وزگەرىستەرىن اجىراتۋعا ۇيرەتۋ؛ 3) تابيعاتتى ايالاۋعا، بالالاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
مىندەتتەرى: بالالارمەن كۇز تۋرالى ءان - تاقپاقتاردى جاتتاۋ؛ كۇز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى تۋرالى اڭگىمەلەسۋ؛ بالالار جانە اتا - انالارمەن ەرتەڭگىلىكتى وتكىزۋدە بىرلەسكەن جۇمىس جۇرگىزۋ.
قاتىسۋشىلار: ورتاڭعى «بالاپان» توبىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى، تاربيەشىلەرى، كەيىپكەرلەر: كۇز حانشايىمى، باقشا قاراۋىلى، پاج، سەنتيابرينكا، قازان - مىرزا، ميسس نويابر.
بارىسى
ادەمى بەزەندىرىلگەن زالعا مۇڭايىپ جۇرگىزۋشى كىرەدى.
ج: امانسىزدار ما، قۇرمەتتى قوناقتار! مەن وتە مازاسىزدانىپ تۇرمىن. بۇگىن بىزدە كۇز مەرەكەسى بولۋ كەرەك، ەندى ەشقانداي مەرەكە بولمايتىن شىعار دەپ ويلايمىن. ويتكەنى، مەن تاڭ اتقالى بالالارىمدى تابا الماي ءجۇرمىن. ىزدەگەن جەرىم جوق.
گونگتىڭ قاتتى دىبىسى ەستىلەدى دە، زالعا قولىندا دەپەشا ۇستاپ پاج كىرەدى. زالدىڭ ورتاسىنا تۇرىپ، قولىنداعى دەپەشانى اشىپ وقيدى.
پاج: «قۇرمەتتى «بالاۋسا» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىلەرى مەن اتا - انالارى! سىزدەردىڭ بالالارىڭىز كۇز پاتشالىعىندا قوناقتا. ولار كۇز حانشايىمىنىڭ بۇيرىعى بويىنشا كۇز مەرەكەسىن تويلايدى!».
ج: قالاي قوناقتا؟ كۇز پاتشالىعى دەگەن قاي جاقتا ورنالاسقان؟ ەندى بالالارىمدى قالاي قايتارامىن؟ بىزدە كۇز مەرەكەسى بولۋ كەرەك قوي. مىنە، بالالاردىڭ اتا - انالارى دا جينالدى.
پاج: ەگەر قالاساڭىزدار، مەنىمەن بىرگە كۇز پاتشالىعىنا جۇرىڭىزدەر!
ج: اتا - انالار! كۇز پاتشالىعىنا بارامىز با؟ (ءيا). بارامىز!
پاج: كۇز پاتشالىعىنا جاي بارا المايسىزدار، سيقىرلى سوزدەر ايتۋ كەرەكسىزدەر. «ءبىر، ەكى، ءۇش – سيقىرلى بولسىن كۇش!» دەپ 2 رەت قايتالاۋ كەرەكسىزدەر.
ج: كانە، اتا - انالار، بىرگە قايتالايىق (بارلىعى بىرگە 2 رەت قايتالايدى).
سيقىرلى دىبىس ەستىلەدى، پاج جۇرگىزۋشىنى قولىنان ۇستاپ ءبىر رەت اينالدىرادى. كوڭىلدى اۋەن ەستىلەدى، زالعا بالالار كىرەدى. ورىندارىنا وتىرادى.
ج: بالالار، مەن سەندەردى جوعالتىپ الدىم با دەپ قورقىپ كەتتىم. ال سەندەر وسى ادەمى پاتشالىققا قوناققا كەلىپسىڭدەر.
پاج: ارينە، بالالار بىزبەن بىرگە مەرەكەنى تويلايدى.
ج: قانداي مەرەكەنى تويلايسىڭدار، بالالار؟ (كۇز مەرەكەسى).
پاج (قولىنداعى دەپەشانى اشىپ): «كۇز حانشايىمىنىڭ بۇيرىعى بويىنشا بالالار تاقپاق - ءان ايتىپ، بي بيلەپ كۇز مەرەكەسىن تويلاۋ كەرەك!»
ج: ولاي بولسا، بالالارىمىز ءوز ونەرلەرىن كورسەتسىن
بالالاردىڭ تاقپاقتارى
مۇحاممەد عاني
و، الاقاي، تاماشا!
شاشۋ شاشتى جاپىراق.
باقتىڭ ءىشى الاشا،
اۋنار ما ەدىم جاتىپ - اپ.
م. نۇرالى
كۇز كەلدى، الاقاي!
التىن كەلدى دالاعا.
ءدانى بىتىك بيدايدى،
قۇيىپ جاتىر قامباعا.
جانسۇلۋ
ساپ - سارى ماڭاي،
ساپ - سارى توعاي.
سوڭعى ءانىن ايتىپ،
قۇس كەتتى قايتىپ.
اسانالي
بەرەكەسىن سىيلاۋعا
ولكەمىزگە كۇز كەلدى،
جەمىستەرىن جيناۋعا
شاقىرادى بىزدەردى.
پاج: تاقپاقتارى كەرەمەت ەكەن! مۇمكىن بالالار ءان ايتا الاتىن شىعار؟
ج: ارينە، بالالارىمىز ءان دە بىلەدى!
ءان «كۇز كەلدى»
پاج: اندەرىن قانداي كەرەمەت! پاتشالىقتىڭ بارلىق تۇرعىندارى ەستىگەن شىعار!
ج: كۇز مەرەكەسى تۋرالى بارلىعى ەستىسىن! كانە، بالالار، ورىس تىلىندەگى تاقپاقتارىمىزدى ايتىپ بارلىعىن تاڭ قالدىرايىق!
بالالاردىڭ تاقپاقتارى
اڭسار
بىسترو لەتو ۋلەتەلو،
پەرەلەتنوي پتيسەي ۆدال.
وسەن ششەدرو راسستەليلا
ۋۆيادايۋششۋيۋ شال.
ۆيمگ زاۆوروجيلا ۆزورى
وگنيەۆوي سۆوەي ليستۆوي،
كولوسكوم سوحريەۆشيم ۆ پولە،
پوجەلتيەۆشەيۋ ليستۆوي.
ديانا
سولنىشكو ۋستالوە،
سكۋپو گرەەش تى.
جەلتىە دا الىە
كرۋجاتسيا ليستى.
ۆ شەلەستە، دا ۆ شوروحە
ناش وسەننيي ساد.
نا دوروجكاح كوۆريكي
پەسترىە لەجات.
نۋراي
ەسلي نا دەريەۆيا ليستيا پوجەلتەلي،
ەسلي ۆ كراي دالەكيي پتيسى ۋلەتەلي.
ەسلي نەبو حمۋروە، ەلي دوجديك لەتسيا،
ەتو ۆرەميا گودا وسەنيۋ زوۆەتسيا!
سانجار
ناستۋپيلا وسەن،
پوجەلتەلە ناش ساد.
ليستيا نا بەرەزە
زولوتوم گوريات!
جەل، جاڭبىردىڭ دىبىسى ەستىلىپ، كوڭىلدى اۋەنمەن قولىندا جەمىستەرگە تولى سەبەتتى ۇستاپ زالعا كۇز حانشايىمى كىرەدى.
كح: امانسىڭدار ما، بالاقايلار! (بالالار امانداسادى). مەن ءوز پاتشالىعىمدى ارالاپ جۇرسەم، مىنا جاقتان بالالاردىڭ ادەمى داۋىستارىن ەستىدىم. بالاقاي، ءبىزدىڭ قوناقتارىمىز كىم ەكەن؟
پاج: كۇز حانشايىمى، بۇل «بالاۋسا» بالاباقشاسىنىڭ بالالارى بىزدە قوناقتا. ءسىزدىڭ بۇيرىعىڭىز بويىنشا كۇز مەرەكەسىن تويلاپ وتىرمىز.
كح: دۇرىس، دۇرىس! مەن دە قولىم بوس كەلمەي، بالالارعا ارناپ ءوزىمنىڭ كۇزگى سىيلارىمەن كەلدىم (بالالارعا سەبەتتى كورسەتەدى). مەنىڭ ۋاقىتىم كەلدى، كۇز تۋرالى بارلىعى ەستىسىن. مەن جاڭا وسى مەرەكە تۋرالى ەكى تىلدە ەستىدىم، ال تاعى تاقپاقتاردى ايتا الاسىڭدار ما؟
ج: ارينە! ءبىزدىڭ بالالار سونداي ونەرلى!
بالالاردىڭ تاقپاقتارى
ساميرا
Down! Down!
Down! Down!
Yellow and brown.
The leaves are falling
Over the town.
دياس
Off to school
We go together.
In September، s
Sunny weather.
ق. ءالي
The leaves are falling
One by one.
Summer، s over
School، s begun.
كح: كەرەمەت، مەن تۋرالى اعىلشىن تىلىندە دە بىلەدى ەكەن!
ج: كۇز حانشايىمى، ءبىزدىڭ بالالارىمىز ءسىز ءۇشىن بي دايىنداپ كەلدى، تاماشالاڭىز!
بي «كۇزگى قولشاتىر»
پاج: الاقاي، قالاي كۇشتى. مەنىڭ دە بيلەگىم كەلىپ كەتتى. مۇمكىن بالالار مەنىمەن بىرگە ويىن وينار؟
ج: مۇمكىن! بالالاردان سۇرايىق. بالالار، بالاقايمەن بىرگە وينايمىز با؟ (ءيا).
پاج: ويىن «جىلى - سۋىق» دەپ اتالادى. بارلىعىمىز ورتادا بيلەپ جۇرەمىز. سودان كەيىن جاڭبىر مەن جەلدىڭ دىبىسى نەمەسە جىلى كۇندەگى قۇستار مەن سۋدىڭ دىبىسى ەستىلەدى. ەگەر دە جاڭبىردىڭ دىبىسى بولسا، ورنىمىزدا وتىرا قالامىز. ال قۇستاردىڭ دىبىسى بولسا قولىمىزدى جوعارى كۇننىڭ كوزىنە كوتەرەمىز. ويىنعا دايىنسىڭدار ما؟ (ءيا). ەندەشە بىرگە سانايىق: «ءبىر، ەكى، ءۇش - ويىنعا ءتۇس!»
كۇز حانشايىمنىڭ پاتشالىعى جۇكتەۋ
ماقساتى: 1) بالالاردى كۇز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىمەن تانىستىرۋ؛ 2) كۇز ۋاقىتىنداعى تابيعاتتىڭ وزگەرىستەرىن اجىراتۋعا ۇيرەتۋ؛ 3) تابيعاتتى ايالاۋعا، بالالاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
مىندەتتەرى: بالالارمەن كۇز تۋرالى ءان - تاقپاقتاردى جاتتاۋ؛ كۇز مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى تۋرالى اڭگىمەلەسۋ؛ بالالار جانە اتا - انالارمەن ەرتەڭگىلىكتى وتكىزۋدە بىرلەسكەن جۇمىس جۇرگىزۋ.
قاتىسۋشىلار: ورتاڭعى «بالاپان» توبىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى، تاربيەشىلەرى، كەيىپكەرلەر: كۇز حانشايىمى، باقشا قاراۋىلى، پاج، سەنتيابرينكا، قازان - مىرزا، ميسس نويابر.
بارىسى
ادەمى بەزەندىرىلگەن زالعا مۇڭايىپ جۇرگىزۋشى كىرەدى.
ج: امانسىزدار ما، قۇرمەتتى قوناقتار! مەن وتە مازاسىزدانىپ تۇرمىن. بۇگىن بىزدە كۇز مەرەكەسى بولۋ كەرەك، ەندى ەشقانداي مەرەكە بولمايتىن شىعار دەپ ويلايمىن. ويتكەنى، مەن تاڭ اتقالى بالالارىمدى تابا الماي ءجۇرمىن. ىزدەگەن جەرىم جوق.
گونگتىڭ قاتتى دىبىسى ەستىلەدى دە، زالعا قولىندا دەپەشا ۇستاپ پاج كىرەدى. زالدىڭ ورتاسىنا تۇرىپ، قولىنداعى دەپەشانى اشىپ وقيدى.
پاج: «قۇرمەتتى «بالاۋسا» بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىلەرى مەن اتا - انالارى! سىزدەردىڭ بالالارىڭىز كۇز پاتشالىعىندا قوناقتا. ولار كۇز حانشايىمىنىڭ بۇيرىعى بويىنشا كۇز مەرەكەسىن تويلايدى!».
ج: قالاي قوناقتا؟ كۇز پاتشالىعى دەگەن قاي جاقتا ورنالاسقان؟ ەندى بالالارىمدى قالاي قايتارامىن؟ بىزدە كۇز مەرەكەسى بولۋ كەرەك قوي. مىنە، بالالاردىڭ اتا - انالارى دا جينالدى.
پاج: ەگەر قالاساڭىزدار، مەنىمەن بىرگە كۇز پاتشالىعىنا جۇرىڭىزدەر!
ج: اتا - انالار! كۇز پاتشالىعىنا بارامىز با؟ (ءيا). بارامىز!
پاج: كۇز پاتشالىعىنا جاي بارا المايسىزدار، سيقىرلى سوزدەر ايتۋ كەرەكسىزدەر. «ءبىر، ەكى، ءۇش – سيقىرلى بولسىن كۇش!» دەپ 2 رەت قايتالاۋ كەرەكسىزدەر.
ج: كانە، اتا - انالار، بىرگە قايتالايىق (بارلىعى بىرگە 2 رەت قايتالايدى).
سيقىرلى دىبىس ەستىلەدى، پاج جۇرگىزۋشىنى قولىنان ۇستاپ ءبىر رەت اينالدىرادى. كوڭىلدى اۋەن ەستىلەدى، زالعا بالالار كىرەدى. ورىندارىنا وتىرادى.
ج: بالالار، مەن سەندەردى جوعالتىپ الدىم با دەپ قورقىپ كەتتىم. ال سەندەر وسى ادەمى پاتشالىققا قوناققا كەلىپسىڭدەر.
پاج: ارينە، بالالار بىزبەن بىرگە مەرەكەنى تويلايدى.
ج: قانداي مەرەكەنى تويلايسىڭدار، بالالار؟ (كۇز مەرەكەسى).
پاج (قولىنداعى دەپەشانى اشىپ): «كۇز حانشايىمىنىڭ بۇيرىعى بويىنشا بالالار تاقپاق - ءان ايتىپ، بي بيلەپ كۇز مەرەكەسىن تويلاۋ كەرەك!»
ج: ولاي بولسا، بالالارىمىز ءوز ونەرلەرىن كورسەتسىن
بالالاردىڭ تاقپاقتارى
مۇحاممەد عاني
و، الاقاي، تاماشا!
شاشۋ شاشتى جاپىراق.
باقتىڭ ءىشى الاشا،
اۋنار ما ەدىم جاتىپ - اپ.
م. نۇرالى
كۇز كەلدى، الاقاي!
التىن كەلدى دالاعا.
ءدانى بىتىك بيدايدى،
قۇيىپ جاتىر قامباعا.
جانسۇلۋ
ساپ - سارى ماڭاي،
ساپ - سارى توعاي.
سوڭعى ءانىن ايتىپ،
قۇس كەتتى قايتىپ.
اسانالي
بەرەكەسىن سىيلاۋعا
ولكەمىزگە كۇز كەلدى،
جەمىستەرىن جيناۋعا
شاقىرادى بىزدەردى.
پاج: تاقپاقتارى كەرەمەت ەكەن! مۇمكىن بالالار ءان ايتا الاتىن شىعار؟
ج: ارينە، بالالارىمىز ءان دە بىلەدى!
ءان «كۇز كەلدى»
پاج: اندەرىن قانداي كەرەمەت! پاتشالىقتىڭ بارلىق تۇرعىندارى ەستىگەن شىعار!
ج: كۇز مەرەكەسى تۋرالى بارلىعى ەستىسىن! كانە، بالالار، ورىس تىلىندەگى تاقپاقتارىمىزدى ايتىپ بارلىعىن تاڭ قالدىرايىق!
بالالاردىڭ تاقپاقتارى
اڭسار
بىسترو لەتو ۋلەتەلو،
پەرەلەتنوي پتيسەي ۆدال.
وسەن ششەدرو راسستەليلا
ۋۆيادايۋششۋيۋ شال.
ۆيمگ زاۆوروجيلا ۆزورى
وگنيەۆوي سۆوەي ليستۆوي،
كولوسكوم سوحريەۆشيم ۆ پولە،
پوجەلتيەۆشەيۋ ليستۆوي.
ديانا
سولنىشكو ۋستالوە،
سكۋپو گرەەش تى.
جەلتىە دا الىە
كرۋجاتسيا ليستى.
ۆ شەلەستە، دا ۆ شوروحە
ناش وسەننيي ساد.
نا دوروجكاح كوۆريكي
پەسترىە لەجات.
نۋراي
ەسلي نا دەريەۆيا ليستيا پوجەلتەلي،
ەسلي ۆ كراي دالەكيي پتيسى ۋلەتەلي.
ەسلي نەبو حمۋروە، ەلي دوجديك لەتسيا،
ەتو ۆرەميا گودا وسەنيۋ زوۆەتسيا!
سانجار
ناستۋپيلا وسەن،
پوجەلتەلە ناش ساد.
ليستيا نا بەرەزە
زولوتوم گوريات!
جەل، جاڭبىردىڭ دىبىسى ەستىلىپ، كوڭىلدى اۋەنمەن قولىندا جەمىستەرگە تولى سەبەتتى ۇستاپ زالعا كۇز حانشايىمى كىرەدى.
كح: امانسىڭدار ما، بالاقايلار! (بالالار امانداسادى). مەن ءوز پاتشالىعىمدى ارالاپ جۇرسەم، مىنا جاقتان بالالاردىڭ ادەمى داۋىستارىن ەستىدىم. بالاقاي، ءبىزدىڭ قوناقتارىمىز كىم ەكەن؟
پاج: كۇز حانشايىمى، بۇل «بالاۋسا» بالاباقشاسىنىڭ بالالارى بىزدە قوناقتا. ءسىزدىڭ بۇيرىعىڭىز بويىنشا كۇز مەرەكەسىن تويلاپ وتىرمىز.
كح: دۇرىس، دۇرىس! مەن دە قولىم بوس كەلمەي، بالالارعا ارناپ ءوزىمنىڭ كۇزگى سىيلارىمەن كەلدىم (بالالارعا سەبەتتى كورسەتەدى). مەنىڭ ۋاقىتىم كەلدى، كۇز تۋرالى بارلىعى ەستىسىن. مەن جاڭا وسى مەرەكە تۋرالى ەكى تىلدە ەستىدىم، ال تاعى تاقپاقتاردى ايتا الاسىڭدار ما؟
ج: ارينە! ءبىزدىڭ بالالار سونداي ونەرلى!
بالالاردىڭ تاقپاقتارى
ساميرا
Down! Down!
Down! Down!
Yellow and brown.
The leaves are falling
Over the town.
دياس
Off to school
We go together.
In September، s
Sunny weather.
ق. ءالي
The leaves are falling
One by one.
Summer، s over
School، s begun.
كح: كەرەمەت، مەن تۋرالى اعىلشىن تىلىندە دە بىلەدى ەكەن!
ج: كۇز حانشايىمى، ءبىزدىڭ بالالارىمىز ءسىز ءۇشىن بي دايىنداپ كەلدى، تاماشالاڭىز!
بي «كۇزگى قولشاتىر»
پاج: الاقاي، قالاي كۇشتى. مەنىڭ دە بيلەگىم كەلىپ كەتتى. مۇمكىن بالالار مەنىمەن بىرگە ويىن وينار؟
ج: مۇمكىن! بالالاردان سۇرايىق. بالالار، بالاقايمەن بىرگە وينايمىز با؟ (ءيا).
پاج: ويىن «جىلى - سۋىق» دەپ اتالادى. بارلىعىمىز ورتادا بيلەپ جۇرەمىز. سودان كەيىن جاڭبىر مەن جەلدىڭ دىبىسى نەمەسە جىلى كۇندەگى قۇستار مەن سۋدىڭ دىبىسى ەستىلەدى. ەگەر دە جاڭبىردىڭ دىبىسى بولسا، ورنىمىزدا وتىرا قالامىز. ال قۇستاردىڭ دىبىسى بولسا قولىمىزدى جوعارى كۇننىڭ كوزىنە كوتەرەمىز. ويىنعا دايىنسىڭدار ما؟ (ءيا). ەندەشە بىرگە سانايىق: «ءبىر، ەكى، ءۇش - ويىنعا ءتۇس!»
كۇز حانشايىمنىڭ پاتشالىعى جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ماتەماتيكا پانىنەن 2 – سىنىپقا ارنالعان كۇندەلىكتى ساباق جوسپارلارى
