- 05 ناۋ. 2024 01:52
- 149
كۇزگى بۇتاق
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كۇزگى بۇتاق.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋ، بوياۋ ارقىلى زاتتىڭ كولەمىن كورسەتە ءبىلۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ، تابيعاتقا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: پىشىندەردى بەينەلەۋدە پروپورسيالىق قاتىناستاردى كورە ءبىلۋ جانە ونى قاعاز بەتىنە ءتۇسىرۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: اكۆارەل بوياۋدى قولدانۋدىڭ ءار ءتۇرلى تاسىلدەرىن دۇرىس پايدالانا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتشىلەر شىعارمالارى، اعاش بۇتاقتارى.
ءتۇرى: جانا ساباق.
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، كومەكتەسۋ، پراكتيكالىق جۇمىس، سۋرەت سالۋ كەزەڭدەرى.
كەرەك قۇرالدار: قاعاز، قارىنداش، اكۆارەل بوياۋى، ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلارمەن امانداسۋ.
قۇرالدارىڭ تەكسەرۋ، تۇگەلدەۋ.
نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: وقۋشىلارعا كۇزدىڭ سۋرەتىن تاقتاعا
ءىلىپ كورسەتۋ ارقىلى سۇراقتار بەرىلەدى.
- كۇزدە جاپىراقتار قانداي تۇسكە ەنەدى؟
- قانداي قۇستار جىلى جاققا ۇشىپ كەتەدى؟
- قانداي قۇستار سۋىققا ءتوزىمدى؟
وقۋشىلار سۋرەت بويىنشا سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى، ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمالاردىڭ سۋرەتتەرىن باعالايمىن.
3. وي اشۋ. ەندى، بالالار، مەن سەندەرگە تاقپاق ايتامىن.
جيىن تەرىن بولاتىن،
قامباعا استىق تولاتىن.
قىزىل قىرمان وينايتىن،
قاي مەزگىل دەپ ويلايسىڭ؟ (كۇز)
اباي قۇنانبايەۆتىڭ «كۇز» ولەڭىن وقۋ.
4. جاڭا ساباق.
- سونىمەن، بالالار وتكەن ساباقتا التىن كۇز تۋرالى وتكەن بولاتىنبىز. بۇگىنگى ءبىزدىڭ تاقىرىبىمىز «كۇزگى بۇتاق» دەپ اتالادى.
كۇزگە بايلانىستى كۇزدەگى اعاشتاردىڭ بۇتاقتارىن، جاپىراقتارىن سۋرەتتەپ داپتەرىمىزگە سالامىز.
اعاش بۇتاقتارىنا سيپاتتاما بەرۋ.
- ءبىزدىڭ ولكەمىزدە اعاشتاردىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. سونىڭ ىشىندە جەمىس اعاشتارى دا بار. مىسالى: الما، شيە، قاراورىك، قاراقات ت. ب. بۇل اعاشتار كوكتەم ايىندا گۇلدەپ، كۇزدە جەمىسىن بەرەتىن اعاشتار.(وقۋشىلار وزدەرى الىپ كەلگەن اعاش بۇتاقتارىنىڭ پىشىنىنە، ءتۇر - تۇسىنە، جاپىراقتارىنا بايلانىستى ءوز ويلارىن ايتۋ.)
5. پراكتيكالىق جۇمىس.
وقۋلىقتاعى ۇلگىگە قاراپ اعاش بۇتاقتارىنىڭ سۋرەتىن سالامىز.
كەزەڭ بويىنشا:
1. الدىمەن جاپىراق پەن بۇتاقتىڭ سۋرەتىن داپتەرگە قالاي ورنالاستىراتىنىن ويلاۋ. پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىعىن ورىنداۋ:
2. قاعاز بەتىنە سىزىق ارقىلى بۇتاقتاعى جاپىراقتىڭ سۋرەتىن كورسەتۋ.
3. اكۆارەل بوياۋىمەن جۇمىس ىستەۋ ادىستەرى ەسكە تۇسىرىلەدى.
(الدىمەن بوياۋدى جاعىپ، جاپىراعىنا بۇتاعىنا ءوڭ بەرەدى. بوياۋ
كەپكەننەن كەيىن ەكىنشى قابات بوياۋدى جاعىپ سۋرەتكە قانىق ءتۇس بەرەدى. بوياۋدى قاجەت جەرىندە قويۋلاتۋ ارقىلى زاتتىڭ كولەمى ايقىندالادى. وقۋشىلار جاپىراقتىڭ ءتۇسى تولىق سايكەس كەلگەنگە دەيىن بويايدى).
6. سەرگىتۋ ءساتى.
سۋ، سۋ بولعان بوياۋىم.
قاعاز بەتىن تورلايدى،
شىركىن سۋرەت ساباعى،
مىڭ قۇبىلتىپ بويايدى.
وقۋشىلار سالعان سۋرەتتەرىن بوياۋدىڭ الدىندا حورمەن ايتادى.
7. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
جاڭا ساباققا بايلانىستى ءسوزجۇمباقتار شەشۋ ارقىلى ساباقتى قورىتۋ.
8. ۇيگە تاپسىرما:
وقۋشىلاردىڭ اياقتالماعان جۇمىسىن ۇيگە بەرۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: زاتقا قاراپ سۋرەت سالۋ، بوياۋ ارقىلى زاتتىڭ كولەمىن كورسەتە ءبىلۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ، تابيعاتقا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارتتىرۋ.
دامىتۋشىلىعى: پىشىندەردى بەينەلەۋدە پروپورسيالىق قاتىناستاردى كورە ءبىلۋ جانە ونى قاعاز بەتىنە ءتۇسىرۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
تاربيەلىگى: اكۆارەل بوياۋدى قولدانۋدىڭ ءار ءتۇرلى تاسىلدەرىن دۇرىس پايدالانا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتشىلەر شىعارمالارى، اعاش بۇتاقتارى.
ءتۇرى: جانا ساباق.
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، كومەكتەسۋ، پراكتيكالىق جۇمىس، سۋرەت سالۋ كەزەڭدەرى.
كەرەك قۇرالدار: قاعاز، قارىنداش، اكۆارەل بوياۋى، ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلارمەن امانداسۋ.
قۇرالدارىڭ تەكسەرۋ، تۇگەلدەۋ.
نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: وقۋشىلارعا كۇزدىڭ سۋرەتىن تاقتاعا
ءىلىپ كورسەتۋ ارقىلى سۇراقتار بەرىلەدى.
- كۇزدە جاپىراقتار قانداي تۇسكە ەنەدى؟
- قانداي قۇستار جىلى جاققا ۇشىپ كەتەدى؟
- قانداي قۇستار سۋىققا ءتوزىمدى؟
وقۋشىلار سۋرەت بويىنشا سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى، ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمالاردىڭ سۋرەتتەرىن باعالايمىن.
3. وي اشۋ. ەندى، بالالار، مەن سەندەرگە تاقپاق ايتامىن.
جيىن تەرىن بولاتىن،
قامباعا استىق تولاتىن.
قىزىل قىرمان وينايتىن،
قاي مەزگىل دەپ ويلايسىڭ؟ (كۇز)
اباي قۇنانبايەۆتىڭ «كۇز» ولەڭىن وقۋ.
4. جاڭا ساباق.
- سونىمەن، بالالار وتكەن ساباقتا التىن كۇز تۋرالى وتكەن بولاتىنبىز. بۇگىنگى ءبىزدىڭ تاقىرىبىمىز «كۇزگى بۇتاق» دەپ اتالادى.
كۇزگە بايلانىستى كۇزدەگى اعاشتاردىڭ بۇتاقتارىن، جاپىراقتارىن سۋرەتتەپ داپتەرىمىزگە سالامىز.
اعاش بۇتاقتارىنا سيپاتتاما بەرۋ.
- ءبىزدىڭ ولكەمىزدە اعاشتاردىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. سونىڭ ىشىندە جەمىس اعاشتارى دا بار. مىسالى: الما، شيە، قاراورىك، قاراقات ت. ب. بۇل اعاشتار كوكتەم ايىندا گۇلدەپ، كۇزدە جەمىسىن بەرەتىن اعاشتار.(وقۋشىلار وزدەرى الىپ كەلگەن اعاش بۇتاقتارىنىڭ پىشىنىنە، ءتۇر - تۇسىنە، جاپىراقتارىنا بايلانىستى ءوز ويلارىن ايتۋ.)
5. پراكتيكالىق جۇمىس.
وقۋلىقتاعى ۇلگىگە قاراپ اعاش بۇتاقتارىنىڭ سۋرەتىن سالامىز.
كەزەڭ بويىنشا:
1. الدىمەن جاپىراق پەن بۇتاقتىڭ سۋرەتىن داپتەرگە قالاي ورنالاستىراتىنىن ويلاۋ. پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىعىن ورىنداۋ:
2. قاعاز بەتىنە سىزىق ارقىلى بۇتاقتاعى جاپىراقتىڭ سۋرەتىن كورسەتۋ.
3. اكۆارەل بوياۋىمەن جۇمىس ىستەۋ ادىستەرى ەسكە تۇسىرىلەدى.
(الدىمەن بوياۋدى جاعىپ، جاپىراعىنا بۇتاعىنا ءوڭ بەرەدى. بوياۋ
كەپكەننەن كەيىن ەكىنشى قابات بوياۋدى جاعىپ سۋرەتكە قانىق ءتۇس بەرەدى. بوياۋدى قاجەت جەرىندە قويۋلاتۋ ارقىلى زاتتىڭ كولەمى ايقىندالادى. وقۋشىلار جاپىراقتىڭ ءتۇسى تولىق سايكەس كەلگەنگە دەيىن بويايدى).
6. سەرگىتۋ ءساتى.
سۋ، سۋ بولعان بوياۋىم.
قاعاز بەتىن تورلايدى،
شىركىن سۋرەت ساباعى،
مىڭ قۇبىلتىپ بويايدى.
وقۋشىلار سالعان سۋرەتتەرىن بوياۋدىڭ الدىندا حورمەن ايتادى.
7. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
جاڭا ساباققا بايلانىستى ءسوزجۇمباقتار شەشۋ ارقىلى ساباقتى قورىتۋ.
8. ۇيگە تاپسىرما:
وقۋشىلاردىڭ اياقتالماعان جۇمىسىن ۇيگە بەرۋ.