- 05 ناۋ. 2024 03:00
- 241
كيىزدەن مونشاق جاساۋ تەحنولوگياسى
كيىزدەن مونشاق جاساۋ تەحنولوگياسى
ماقساتى:
1. كيىزدەن جاسالعان بۇيىمداردى تانىستىرۋ
2. كيىزدەن بۇيىم جاساۋ تەحنولوگياسىن مەڭگەرە وتىرىپ، ىزدەمپازدىق، ويلاۋ قابىلەتىن تەرەڭدەتۋ ارقىلى وي – ءورىسىن دامىتۋ.
3. ۇلتتىق قولونەردى قاستەرلەۋگە، بۇيىمعا ساندىك تالاپ قويا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك: كيىزدەن جاسالعان بۇيىمدار، مونشاق تۇرلەرى، سىرعا، بىلەزىك ۇلگىلەرى، بۋكلەت، فوتو، سۋرەت ت. ب.
قۇرال جابدىقتار: ءار – ءتۇستى ءجۇن، سابىن، ءجۇن ينەسى، سۋعا ارنالعان توستاعان، كلەنكا، ءجىپ.
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءپان ارالىق بايلانىس:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
جيناقتاۋ، تۇگەندەۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
وتكەن تاقىرىپ بويىنشا سۇراق – جاۋاپ.
1. جۇمىس ورنىن ۇيىمداستىرۋ
2. تەحنيكالىق قاۋىپسىزدىك ەرەجەسى
كارتوچكا ارقىلى سۇراق – جاۋاپ
ءىىى. جاڭا ساباق ءتۇسىندىرۋ جوسپار
ءتورت تۇلىك مالدىڭ ءجۇنى قازاق حالقىنىڭ ءومىر تىرشىلىگىندە ۇلكەن رول اتقارعان جانە ونى ۇقساتۋدى ەل بۇدان مىڭداعان جىلار بۇرىن بىلگەن. قازاق حالقىنىڭ نەگىزگى شارۋاشىلىعى مال بولعانداقتان، سول مالدىڭ ەتىن، ءسۇتىن، ءجۇنىن قاجەتتىلىكتەرىنە جۇمسايدى. حالىق شەبەرلەرى ءجۇننىڭ قاسەتىنە زەر سالا وتىرىپ ءوز قاجەتتەرىنە جاراتا بىلگەن. جۇنەن باۋ - شۋ، ارقان – ءجىپ، كيىم – كەشەك، قازاق ءۇيدىڭ كيىزىن، ءار – ءتۇرلى توسەنىشتەر، ءتۇس كيىز، ساندىك بۇيىمدار، مونشاق، سىرعا، بىلەزىك، بيۋجيتەريا سىيعا تارتاتىن سۋۆەنير تاعى دا باسقا كوپتەگەن بۇيىمدار جاساعان. قازىرگى كەزدە ءجۇندى ۇلتتىق تۇرمىستا كەڭىنەن قولدانادى.
قويدىڭ ءجۇنىن پايدالانا وتىرىپ مونشاق جاساۋ تەحنولوگياسى:
ءجۇننىڭ قالدىقتارىن مونشاق جاساپ ىسكە اسىرۋ، كادەگە جاراتۋ.
1. جىلى سۋ، بالالار سابىنى، ءجۇن، كلەنكا، قايشى قۇرال جابدىقتارىن دايىنداپ الامىز.
2. ءجۇننىڭ شاعىن بولىگىن تىعىزداپ ورايمىز.
3. سوسىن ونىڭ ءبارىن سابىندى سۋعا شىلايمىز
4. ودان كەيىن ءجۇندى دومالاقتاۋعا تىرىسامىز.
5. ءجۇننىڭ تۇيىرشەگىن سابىندالعان الاقانىمىزعا سالامىز دا، كولەمىن ۇلعايتۋ ءۇشىن ەكىنشى قولىمىزبەن ءجۇن قوسا وتىرىپ، ەكى الاقانىمىزدىڭ اراسىندا يلەپ، جۇمىرلاپ ۋقالاۋدى جالعاستىرا بەرەمىز. شار شىققانشا 10 مينۋتتاي ۋقالايمىز.
6. دايىن بولعان مونشاقتاردان، دومالاقتاردان ءتۇرلى - ءتۇستى مونشاق دايىندايمىز. بۇل ءۇشىن مىقتى ءجىپ، ينە كەرەك. رەت - رەتىمەن تىزەمىز.
7. ەگەر مونشاقتاردىڭ ۇزىندىعى جەتكىلىكتى بولسا ءجىپتىڭ ۇشتارىن مىقتىلاپ بايلاپ قويۋ كەرەك. مونشاعىمىز دايىن.
ساراماندىق جۇمىس: «ۇيرەنگەنىن وزىڭە قۇت، ىستەگەنىڭ ەلىڭە قۇت»
تەحنيكا قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن جۇمىس ىستەۋ كەزىندە قاتاڭ ساقتاۋ كەرەك ەكەنىن ەسكەرتۋ.
كەرەكتى قۇرال جابدىقتار: سابىن، سىم نەمەسە ءجىپ، كلەنكا، توستاق ت. ب. ءجۇننىڭ قالدىقتارىنان دومالاقتاۋ ارقىلى مونشاق جاساۋ.
ساباقتى بەكىتۋ: سۇراق - جاۋاپ ارقىلى
1. وزدەرىڭە جۇننەن جاساعان مونشاقتارىن ۇنادى ما؟
2. ۇناسا، نەسىمەن ۇنادى؟
3. جىبەرىلگەن كەمشىلىكتەرىن بار ما؟
4. جۇننەن تاعى قانداي بۇيىمدار جاساۋعا بولادى، دەگەن سۇراقتارمەن وقۋشىلاردىڭ كوز - قاراستارىن ايتقىزۋ ارقىلى، ويلارىن تۇسىنىكتى جەتكىزە بىلۋگە، ورتادا قىسىلماي سويلەۋگە داعدىلاندىرۋ.
قورىتىندى: داپتەرگە كەستەنى تولتىرۋ.
باعالاۋ: ءار وقۋشىنىڭ وزدەرىنىڭ جاساعان جۇمىستارىنا تالداۋ جاساتىپ، ءبىر - ءبىرىن باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: «ينە، ءجىپ، قايشى، كلەنكا اكەلۋ».
شىعىس قازاقستان وبلىسى، اياگوز قالاسى
اياگوز اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ
«№4 ارالاس جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ» كمم
تەحنولوگيا ءپانى ءمۇعالىمى
كويشىبايەۆا مەيرگۋل تيلەۋبەكوۆنا
ماقساتى:
1. كيىزدەن جاسالعان بۇيىمداردى تانىستىرۋ
2. كيىزدەن بۇيىم جاساۋ تەحنولوگياسىن مەڭگەرە وتىرىپ، ىزدەمپازدىق، ويلاۋ قابىلەتىن تەرەڭدەتۋ ارقىلى وي – ءورىسىن دامىتۋ.
3. ۇلتتىق قولونەردى قاستەرلەۋگە، بۇيىمعا ساندىك تالاپ قويا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىك: كيىزدەن جاسالعان بۇيىمدار، مونشاق تۇرلەرى، سىرعا، بىلەزىك ۇلگىلەرى، بۋكلەت، فوتو، سۋرەت ت. ب.
قۇرال جابدىقتار: ءار – ءتۇستى ءجۇن، سابىن، ءجۇن ينەسى، سۋعا ارنالعان توستاعان، كلەنكا، ءجىپ.
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءپان ارالىق بايلانىس:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
جيناقتاۋ، تۇگەندەۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
وتكەن تاقىرىپ بويىنشا سۇراق – جاۋاپ.
1. جۇمىس ورنىن ۇيىمداستىرۋ
2. تەحنيكالىق قاۋىپسىزدىك ەرەجەسى
كارتوچكا ارقىلى سۇراق – جاۋاپ
ءىىى. جاڭا ساباق ءتۇسىندىرۋ جوسپار
ءتورت تۇلىك مالدىڭ ءجۇنى قازاق حالقىنىڭ ءومىر تىرشىلىگىندە ۇلكەن رول اتقارعان جانە ونى ۇقساتۋدى ەل بۇدان مىڭداعان جىلار بۇرىن بىلگەن. قازاق حالقىنىڭ نەگىزگى شارۋاشىلىعى مال بولعانداقتان، سول مالدىڭ ەتىن، ءسۇتىن، ءجۇنىن قاجەتتىلىكتەرىنە جۇمسايدى. حالىق شەبەرلەرى ءجۇننىڭ قاسەتىنە زەر سالا وتىرىپ ءوز قاجەتتەرىنە جاراتا بىلگەن. جۇنەن باۋ - شۋ، ارقان – ءجىپ، كيىم – كەشەك، قازاق ءۇيدىڭ كيىزىن، ءار – ءتۇرلى توسەنىشتەر، ءتۇس كيىز، ساندىك بۇيىمدار، مونشاق، سىرعا، بىلەزىك، بيۋجيتەريا سىيعا تارتاتىن سۋۆەنير تاعى دا باسقا كوپتەگەن بۇيىمدار جاساعان. قازىرگى كەزدە ءجۇندى ۇلتتىق تۇرمىستا كەڭىنەن قولدانادى.
قويدىڭ ءجۇنىن پايدالانا وتىرىپ مونشاق جاساۋ تەحنولوگياسى:
ءجۇننىڭ قالدىقتارىن مونشاق جاساپ ىسكە اسىرۋ، كادەگە جاراتۋ.
1. جىلى سۋ، بالالار سابىنى، ءجۇن، كلەنكا، قايشى قۇرال جابدىقتارىن دايىنداپ الامىز.
2. ءجۇننىڭ شاعىن بولىگىن تىعىزداپ ورايمىز.
3. سوسىن ونىڭ ءبارىن سابىندى سۋعا شىلايمىز
4. ودان كەيىن ءجۇندى دومالاقتاۋعا تىرىسامىز.
5. ءجۇننىڭ تۇيىرشەگىن سابىندالعان الاقانىمىزعا سالامىز دا، كولەمىن ۇلعايتۋ ءۇشىن ەكىنشى قولىمىزبەن ءجۇن قوسا وتىرىپ، ەكى الاقانىمىزدىڭ اراسىندا يلەپ، جۇمىرلاپ ۋقالاۋدى جالعاستىرا بەرەمىز. شار شىققانشا 10 مينۋتتاي ۋقالايمىز.
6. دايىن بولعان مونشاقتاردان، دومالاقتاردان ءتۇرلى - ءتۇستى مونشاق دايىندايمىز. بۇل ءۇشىن مىقتى ءجىپ، ينە كەرەك. رەت - رەتىمەن تىزەمىز.
7. ەگەر مونشاقتاردىڭ ۇزىندىعى جەتكىلىكتى بولسا ءجىپتىڭ ۇشتارىن مىقتىلاپ بايلاپ قويۋ كەرەك. مونشاعىمىز دايىن.
ساراماندىق جۇمىس: «ۇيرەنگەنىن وزىڭە قۇت، ىستەگەنىڭ ەلىڭە قۇت»
تەحنيكا قاۋىپسىزدىك ەرەجەسىن جۇمىس ىستەۋ كەزىندە قاتاڭ ساقتاۋ كەرەك ەكەنىن ەسكەرتۋ.
كەرەكتى قۇرال جابدىقتار: سابىن، سىم نەمەسە ءجىپ، كلەنكا، توستاق ت. ب. ءجۇننىڭ قالدىقتارىنان دومالاقتاۋ ارقىلى مونشاق جاساۋ.
ساباقتى بەكىتۋ: سۇراق - جاۋاپ ارقىلى
1. وزدەرىڭە جۇننەن جاساعان مونشاقتارىن ۇنادى ما؟
2. ۇناسا، نەسىمەن ۇنادى؟
3. جىبەرىلگەن كەمشىلىكتەرىن بار ما؟
4. جۇننەن تاعى قانداي بۇيىمدار جاساۋعا بولادى، دەگەن سۇراقتارمەن وقۋشىلاردىڭ كوز - قاراستارىن ايتقىزۋ ارقىلى، ويلارىن تۇسىنىكتى جەتكىزە بىلۋگە، ورتادا قىسىلماي سويلەۋگە داعدىلاندىرۋ.
قورىتىندى: داپتەرگە كەستەنى تولتىرۋ.
باعالاۋ: ءار وقۋشىنىڭ وزدەرىنىڭ جاساعان جۇمىستارىنا تالداۋ جاساتىپ، ءبىر - ءبىرىن باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: «ينە، ءجىپ، قايشى، كلەنكا اكەلۋ».
شىعىس قازاقستان وبلىسى، اياگوز قالاسى
اياگوز اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ
«№4 ارالاس جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ» كمم
تەحنولوگيا ءپانى ءمۇعالىمى
كويشىبايەۆا مەيرگۋل تيلەۋبەكوۆنا
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.