ماتەماتيكا الەمىندە
«ماتەماتيكا الەمىندە» سىنىپتان تىس تاربيە شاراسى (پرەزەنتاسياسىمەن)
«ۆ ميرە ماتەماتيكي» ۆنەكلاسسنايا رابوتا
ويىن سايىسىنىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا سىنىپتان تىس جۇمىس بارىسىندا ماتەماتيكا پاندەرىنەن العان بىلىمدەرىن جيناقتاۋ، تولىقتىرۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق ويلاۋ، ينتەللەكتۋالدىق قابىلەتىن، سانا - سەزىمىن جان - جاقتى دامىتۋ، زەرەكتىلىگىن قالىپتاستىرۋ، قىزىعۋشىلىعىن، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ، تانىمدىق، شىعارماشىلىق ىزدەنىستەرىن ۇشتاۋ.
3. وقۋشىلاردى جاۋاپكەرشىلىككە، شاپشاڭدىققا، وتان سۇيگىشتىككە، تاتۋلىققا تاربيەلەي وتىرىپ، تاپقىرلىققا باۋلۋ.
سەل زانياتيا:
• رەاليزاسيا پرينسيپا ۋمستۆەننوگو رازۆيتيا ۋچاششيحسيا؛
• رازۆيتيە پوزناۆاتەلنوي ي تۆورچەسكوي دەياتەلنوستي ۋچاششيحسيا.
زاداچي وبۋچەنيا:
• پريۆيت ناۆىكي ساموستوياتەلنوگو پويسكا نوۆىح زاكونومەرنوستەي؛
• پروبۋجدات يح ليۋبوزناتەلنوست؛
زاداچي ۆوسپيتانيا:
• سودەيستۆوۆات ەستەتيچەسكومۋ، ترۋدوۆومۋ ۆوسپيتانيۋ ۋچاششيحسيا، ۆوسپيتىۆات سوزناتەلنۋيۋ ديسيپلينۋ.
زاداچي رازۆيتيا:
• رازۆيۆات لوگيچەسكوە مىشلەنيە، پاميات، ۋچيت گراموتنو، پروۆوديت راسسۋجدەنيا، رازۆيۆات كۋلتۋرۋ كوللەكتيۆنوگو ۋمستۆەننوگو ترۋدا.
ءتۇرى: توپتىق جارىس
قولدانىلاتىن تەحنولوگيا: اقپاراتتىق تەحنولوگيا
كورنەكىلىگى: مۋلتيمەديا، ينتەراكتيۆتى تاقتا، لوگيكالىق ەسەپتەر.
ءجۇرۋ بارىسى:
جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن قۇرمەتتى قوناقتار، ۇستازدار، وقۋشىلار!
نازارلارىڭىزعا “ماتەماتيكا الەمىندە” اتتى سايىسىمىزدى ۇسىنباقپىز.
ورىس عالىمى م. لومونوسوۆ «اقىل - ويدى تارتىپكە كەلتىرەتىن – ماتەماتيكا، سوندىقتان ونى وقۋ كەرەك»، – دەگەن بولاتىن. ولاي بولسا، بۇگىن سىزدەر ماتەماتيكانىڭ جۇمباقتى دا، تارتىمدى الەمىمەن تانىساسىزدار. سىزدەر بۇل الەمنىڭ قانشالىقتى قىزىقتى، ءارى سان ءتۇرلى ەكەندىگىنە كوز جەتكىزەسىزدەر. سايىستا سىزدەرگە ءار ءتۇرلى سۇراقتار مەن تاپسىرمالار ۇسىنىلادى. سايىستا جەڭۋ ءۇشىن سىزدەر بەلسەندىلىك تانىتىپ، بەرىلگەن سۇراقتارعا وزگەلەردەن تەزىرەك ويلانىپ، جاۋاپ بەرۋلەرىڭىز كەرەك جانە تاپسىرمالاردى دۇرىس ورىنداۋلارىڭىز قاجەت.
ۋچيتەل: دوروگيە رەبياتا ي ۋۆاجاەمىە ۋچيتەليا! مى رادى پريۆەتستۆوۆات ۆاس ۆسەح نا يگرە “ۆ ميرە ماتەماتيكي”
ويىنىمىزدىڭ الدىندا ءبىلىم سايىسىنىڭ ءادىل باعاسىن بەرەر ءادىل - قازىلار القاسىمەن تانىس بولىڭىزدار.
ب ا ق پەن باپ سىنالار بۇل جارىسقا قاتىسىپ وتىرعان وقۋشىلارعا ءسات ساپار تىلەي وتىرىپ، سايىسىمىزدى باستايمىز. ەڭ الدىمەن بۇگىنگى ويىنىمىزدىڭ ءوتىلۋ بارىسىمەن تانىس بولايىق.
بۇگىنگى ويىنىمىز 5 تۋردان تۇرادى:
1 تۋر. ماتەماتيكالىق ەستافەتا (ماتەماتيچەسكايا ەستافەتا)
2 تۋر. ەرۋديت
3 تۋر. سيقىرلى تاياقشالار (ۆولشەبنىە پالوچكي)
4 تۋر. ءسوزجاسام (سلوۆەسنيك)
5 تۋر. كىم شاپشاڭ؟ (كتو بىسترەە؟)
ال ەندى ءى تۋردى باستايىق.
ا تەپەر ناچيناەم I تۋر.
ءى تۋر: سىننىڭ دا سىنى بار عوي سىنالاتىن،
ءار ءتۇرلى ءبىلىم سىرىن ۇعا الاتىن.
جىلدامدىق كەرەك مۇندا ءارى وتكىرلىك،
سىنالىپ ءار سەكۋندپەن جۇرە الاتىن.
«ماتەماتيكالىق ەستافەتا» (ماتەماتيچەسكايا ەستافەتا)
بۇل تۋردا سىزدەرگە ماتەماتيكالىق سۇراقتار بەرىلەدى. سول سۇراققا جاۋاپ بەرۋلەرىڭىز قاجەت. ءار دۇرىس جاۋاپ 5 ۇپايمەن ەسەپتەلىنەدى. سۇراققا جاۋاپ بەرىلمەگەن جاعدايدا، قارسى توپتار جاۋاپ بەرە الادى.(ۆ ەتوم تۋرە ۆام زاداەتسيا ماتەماتيچەسكيە ۆوپروسى. كاجدىي پراۆيلنىي وتۆەت وسەنيۆاەتسيا پو پياتيباللنوي سيستەمە. ەسلي كوماندا نە سموجەت وتۆەتيت نا ۆوپروس، موگۋت وتۆەتيت درۋگيە كوماندى)
5 ا سىنىبى:
1. قانداي سان بارلىق ساندارعا قالدىقسىز بولىنەدى؟ (كاكوە چيسلو دەليتسيا نا ۆسە چيسلا بەز وستاتكا؟) 0
2. ءبىر جانۇياداعى 5 ۇلدىڭ ءبىر – بىردەن قارىنداسى بار. جانۇيادا بارلىعى قانشا بالا بار؟ (ۆ سەمە 5 سىنوۆەي. ۋ كاجدوگو ەست سەسترا. سكولكو دەتەي ۆ سەمە؟) 6
3. ۇستەلدىڭ 4 بۇرىشى بار. ەگەر ءبىر بۇرىشىن كەسىپ تاستاسا، نەشە بۇرىش قالادى؟ (ۋ ستولا 4 ۋگلا، ودين ۋگول وتپيليلي. سكولكو ۋگلوۆ ۋ ستولا؟) 5
5 ءا سىنىبى:
1. جانۇيادا 3 ۇل بار. ءار ۇلدىڭ 1 اكەسا بار. جانۇيادا نەشە كىسى بار؟ (ۆ سەمە 3 سىنا. ۋ كاجدوگو ەست وتەس. سكولكو چەلوۆەك ۆ سەمە؟) 4
2. ادامنىڭ 10 قولىندا نەشە ساۋساق بار؟ (نا رۋكاح 10 پالسيەۆ، سكولكو پالسيەۆ نا 10 رۋكاح؟) 50
3. ەڭ كىشى ناتۋرال سان. (نايمەنشەە ناتۋرالنوە چيسلو) 1
5 ب سىنىبى:
1. گورەلو 7 سۆەچەي، دۆە پوگاسلي، سكولكو سۆەچەي وستالوس؟ (7 ماي شام جانىپ تۇر. ەكەۋى ءسونىپ قالدى، قانشا ماي شام قالدى؟) 2
2. پارا لوشادەي پروبەجالا 40 كم. پو سكولكو كم پروبەجالا كاجدايا لوشاد؟ (ەكى جۇپ جىلقىلار 40 كم شاۋىپ شىقتى، ءار جىلقى قانشا كم شاپتى؟) 40كم
3. چتو تياجەلەە: كيلوگرامم ۆاتى يلي كيلوگرامم جەلەزا؟ (1 كيلوگرامم ماقتا اۋىر ما، 1 كيلوگرامم تەمىر اۋىر ما؟) راۆنى، تەڭ
6 ا سىنىبى:
1. تورتەۋى 4 ساعات شاحمات ويىنىن وينادى. ءارقايسىسى قانشا ساعات شاحمات وينادى؟ (چەتۆەرو 4 چاسا يگرالي شاحمات، سكولكو چاسوۆ يگرال كاجدىي؟) 4
2. قاتار تۇرعان ءۇش ساننىڭ قوسىندىسى دا، كوبەيتىندىسى دە 6 - عا تەڭ. ول قانداي ساندار؟ (سۋمما پوسلەدوۆاتەلنىح ترەح چيسەل ي پرويزۆەدەنيا ەتيح چيسەل راۆنا ك 6 - تي. كاكيە ەتي چيسلا؟) 1، 2، 3
3. ءبىر اياعىمەن تۇرعان اتەشتىڭ سالماعى 50كگ، ەكى اياعىمەن تۇرعان اتەشتىڭ سالماعى نەشە كگ.
(پەتۋح، ستويا نا ودنوي نوگە ۆەسيت 3 كگ. سكولكو ون ۆەسيت ستويا نا دۆۋح نوگاح؟) 3
6 ءا سىنىبى:
1. بولمەدە 4 مىسىق وتىر. ءار مىسىقتىڭ الدىندا 3 مىسىق وتىر. بولمەدە بارلىعى نەشە مىسىق وتىر؟ (ۆ كومناتە سيديات 4 كوشكي. پەرەد كاجدوي كوشكوي سيديات 3 كوشكي. سكولكو كوشەك ناحودياتسيا ۆ كومناتە؟) 4
2. تەڭدەۋدە دە، وسىمدىكتە دە بار. (ەست ۋ ۋراۆنەنيا ي ۋ راستەنيا) ءتۇبىر، كورەن
3. 41 - جاي سان با؟ (41 – ەتو پروستوە چيسلو؟) دا، يا
6 ب سىنىبى:
1. سكولكو گرەسكيح ورەحوۆ ۆ پۋستوم ستاكانە؟ (بوس ىدىستىڭ ىشىندە قانشا جاڭعاق بار؟) 0
2. پەرپەنديكۋليار تۇزۋلەر نەشە گرادۋس جاساپ قيىلىسادى؟ (سكولكو گرادۋسوۆ سوستاۆلياەت پەرپەنديكۋليارنىە پريامىە؟) 90
3. 5 المانى 5 قىزعا تەڭ ءبولىپ بەرۋ كەرەك جانە دە سەبەتتە ءبىر الما قالۋ كەرەك. (ۆ كورزينە لەجات 5 يابلوك. كاك رازدەليت ەتي يابلوكي مەجدۋ پياتيۋ ديەۆوچكامي، چتوبى كاجدوي ديەۆوچكە دوستالوس پو ودنومۋ يابلوكۋ ي چتوبى ودنو يابلوكو وستالوس ۆ كورزينە) 1 المانى سەبەتپەن قوسا بەرۋ كەرەك
«ۆ ميرە ماتەماتيكي» ۆنەكلاسسنايا رابوتا
ويىن سايىسىنىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا سىنىپتان تىس جۇمىس بارىسىندا ماتەماتيكا پاندەرىنەن العان بىلىمدەرىن جيناقتاۋ، تولىقتىرۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق ويلاۋ، ينتەللەكتۋالدىق قابىلەتىن، سانا - سەزىمىن جان - جاقتى دامىتۋ، زەرەكتىلىگىن قالىپتاستىرۋ، قىزىعۋشىلىعىن، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ، تانىمدىق، شىعارماشىلىق ىزدەنىستەرىن ۇشتاۋ.
3. وقۋشىلاردى جاۋاپكەرشىلىككە، شاپشاڭدىققا، وتان سۇيگىشتىككە، تاتۋلىققا تاربيەلەي وتىرىپ، تاپقىرلىققا باۋلۋ.
سەل زانياتيا:
• رەاليزاسيا پرينسيپا ۋمستۆەننوگو رازۆيتيا ۋچاششيحسيا؛
• رازۆيتيە پوزناۆاتەلنوي ي تۆورچەسكوي دەياتەلنوستي ۋچاششيحسيا.
زاداچي وبۋچەنيا:
• پريۆيت ناۆىكي ساموستوياتەلنوگو پويسكا نوۆىح زاكونومەرنوستەي؛
• پروبۋجدات يح ليۋبوزناتەلنوست؛
زاداچي ۆوسپيتانيا:
• سودەيستۆوۆات ەستەتيچەسكومۋ، ترۋدوۆومۋ ۆوسپيتانيۋ ۋچاششيحسيا، ۆوسپيتىۆات سوزناتەلنۋيۋ ديسيپلينۋ.
زاداچي رازۆيتيا:
• رازۆيۆات لوگيچەسكوە مىشلەنيە، پاميات، ۋچيت گراموتنو، پروۆوديت راسسۋجدەنيا، رازۆيۆات كۋلتۋرۋ كوللەكتيۆنوگو ۋمستۆەننوگو ترۋدا.
ءتۇرى: توپتىق جارىس
قولدانىلاتىن تەحنولوگيا: اقپاراتتىق تەحنولوگيا
كورنەكىلىگى: مۋلتيمەديا، ينتەراكتيۆتى تاقتا، لوگيكالىق ەسەپتەر.
ءجۇرۋ بارىسى:
جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن قۇرمەتتى قوناقتار، ۇستازدار، وقۋشىلار!
نازارلارىڭىزعا “ماتەماتيكا الەمىندە” اتتى سايىسىمىزدى ۇسىنباقپىز.
ورىس عالىمى م. لومونوسوۆ «اقىل - ويدى تارتىپكە كەلتىرەتىن – ماتەماتيكا، سوندىقتان ونى وقۋ كەرەك»، – دەگەن بولاتىن. ولاي بولسا، بۇگىن سىزدەر ماتەماتيكانىڭ جۇمباقتى دا، تارتىمدى الەمىمەن تانىساسىزدار. سىزدەر بۇل الەمنىڭ قانشالىقتى قىزىقتى، ءارى سان ءتۇرلى ەكەندىگىنە كوز جەتكىزەسىزدەر. سايىستا سىزدەرگە ءار ءتۇرلى سۇراقتار مەن تاپسىرمالار ۇسىنىلادى. سايىستا جەڭۋ ءۇشىن سىزدەر بەلسەندىلىك تانىتىپ، بەرىلگەن سۇراقتارعا وزگەلەردەن تەزىرەك ويلانىپ، جاۋاپ بەرۋلەرىڭىز كەرەك جانە تاپسىرمالاردى دۇرىس ورىنداۋلارىڭىز قاجەت.
ۋچيتەل: دوروگيە رەبياتا ي ۋۆاجاەمىە ۋچيتەليا! مى رادى پريۆەتستۆوۆات ۆاس ۆسەح نا يگرە “ۆ ميرە ماتەماتيكي”
ويىنىمىزدىڭ الدىندا ءبىلىم سايىسىنىڭ ءادىل باعاسىن بەرەر ءادىل - قازىلار القاسىمەن تانىس بولىڭىزدار.
ب ا ق پەن باپ سىنالار بۇل جارىسقا قاتىسىپ وتىرعان وقۋشىلارعا ءسات ساپار تىلەي وتىرىپ، سايىسىمىزدى باستايمىز. ەڭ الدىمەن بۇگىنگى ويىنىمىزدىڭ ءوتىلۋ بارىسىمەن تانىس بولايىق.
بۇگىنگى ويىنىمىز 5 تۋردان تۇرادى:
1 تۋر. ماتەماتيكالىق ەستافەتا (ماتەماتيچەسكايا ەستافەتا)
2 تۋر. ەرۋديت
3 تۋر. سيقىرلى تاياقشالار (ۆولشەبنىە پالوچكي)
4 تۋر. ءسوزجاسام (سلوۆەسنيك)
5 تۋر. كىم شاپشاڭ؟ (كتو بىسترەە؟)
ال ەندى ءى تۋردى باستايىق.
ا تەپەر ناچيناەم I تۋر.
ءى تۋر: سىننىڭ دا سىنى بار عوي سىنالاتىن،
ءار ءتۇرلى ءبىلىم سىرىن ۇعا الاتىن.
جىلدامدىق كەرەك مۇندا ءارى وتكىرلىك،
سىنالىپ ءار سەكۋندپەن جۇرە الاتىن.
«ماتەماتيكالىق ەستافەتا» (ماتەماتيچەسكايا ەستافەتا)
بۇل تۋردا سىزدەرگە ماتەماتيكالىق سۇراقتار بەرىلەدى. سول سۇراققا جاۋاپ بەرۋلەرىڭىز قاجەت. ءار دۇرىس جاۋاپ 5 ۇپايمەن ەسەپتەلىنەدى. سۇراققا جاۋاپ بەرىلمەگەن جاعدايدا، قارسى توپتار جاۋاپ بەرە الادى.(ۆ ەتوم تۋرە ۆام زاداەتسيا ماتەماتيچەسكيە ۆوپروسى. كاجدىي پراۆيلنىي وتۆەت وسەنيۆاەتسيا پو پياتيباللنوي سيستەمە. ەسلي كوماندا نە سموجەت وتۆەتيت نا ۆوپروس، موگۋت وتۆەتيت درۋگيە كوماندى)
5 ا سىنىبى:
1. قانداي سان بارلىق ساندارعا قالدىقسىز بولىنەدى؟ (كاكوە چيسلو دەليتسيا نا ۆسە چيسلا بەز وستاتكا؟) 0
2. ءبىر جانۇياداعى 5 ۇلدىڭ ءبىر – بىردەن قارىنداسى بار. جانۇيادا بارلىعى قانشا بالا بار؟ (ۆ سەمە 5 سىنوۆەي. ۋ كاجدوگو ەست سەسترا. سكولكو دەتەي ۆ سەمە؟) 6
3. ۇستەلدىڭ 4 بۇرىشى بار. ەگەر ءبىر بۇرىشىن كەسىپ تاستاسا، نەشە بۇرىش قالادى؟ (ۋ ستولا 4 ۋگلا، ودين ۋگول وتپيليلي. سكولكو ۋگلوۆ ۋ ستولا؟) 5
5 ءا سىنىبى:
1. جانۇيادا 3 ۇل بار. ءار ۇلدىڭ 1 اكەسا بار. جانۇيادا نەشە كىسى بار؟ (ۆ سەمە 3 سىنا. ۋ كاجدوگو ەست وتەس. سكولكو چەلوۆەك ۆ سەمە؟) 4
2. ادامنىڭ 10 قولىندا نەشە ساۋساق بار؟ (نا رۋكاح 10 پالسيەۆ، سكولكو پالسيەۆ نا 10 رۋكاح؟) 50
3. ەڭ كىشى ناتۋرال سان. (نايمەنشەە ناتۋرالنوە چيسلو) 1
5 ب سىنىبى:
1. گورەلو 7 سۆەچەي، دۆە پوگاسلي، سكولكو سۆەچەي وستالوس؟ (7 ماي شام جانىپ تۇر. ەكەۋى ءسونىپ قالدى، قانشا ماي شام قالدى؟) 2
2. پارا لوشادەي پروبەجالا 40 كم. پو سكولكو كم پروبەجالا كاجدايا لوشاد؟ (ەكى جۇپ جىلقىلار 40 كم شاۋىپ شىقتى، ءار جىلقى قانشا كم شاپتى؟) 40كم
3. چتو تياجەلەە: كيلوگرامم ۆاتى يلي كيلوگرامم جەلەزا؟ (1 كيلوگرامم ماقتا اۋىر ما، 1 كيلوگرامم تەمىر اۋىر ما؟) راۆنى، تەڭ
6 ا سىنىبى:
1. تورتەۋى 4 ساعات شاحمات ويىنىن وينادى. ءارقايسىسى قانشا ساعات شاحمات وينادى؟ (چەتۆەرو 4 چاسا يگرالي شاحمات، سكولكو چاسوۆ يگرال كاجدىي؟) 4
2. قاتار تۇرعان ءۇش ساننىڭ قوسىندىسى دا، كوبەيتىندىسى دە 6 - عا تەڭ. ول قانداي ساندار؟ (سۋمما پوسلەدوۆاتەلنىح ترەح چيسەل ي پرويزۆەدەنيا ەتيح چيسەل راۆنا ك 6 - تي. كاكيە ەتي چيسلا؟) 1، 2، 3
3. ءبىر اياعىمەن تۇرعان اتەشتىڭ سالماعى 50كگ، ەكى اياعىمەن تۇرعان اتەشتىڭ سالماعى نەشە كگ.
(پەتۋح، ستويا نا ودنوي نوگە ۆەسيت 3 كگ. سكولكو ون ۆەسيت ستويا نا دۆۋح نوگاح؟) 3
6 ءا سىنىبى:
1. بولمەدە 4 مىسىق وتىر. ءار مىسىقتىڭ الدىندا 3 مىسىق وتىر. بولمەدە بارلىعى نەشە مىسىق وتىر؟ (ۆ كومناتە سيديات 4 كوشكي. پەرەد كاجدوي كوشكوي سيديات 3 كوشكي. سكولكو كوشەك ناحودياتسيا ۆ كومناتە؟) 4
2. تەڭدەۋدە دە، وسىمدىكتە دە بار. (ەست ۋ ۋراۆنەنيا ي ۋ راستەنيا) ءتۇبىر، كورەن
3. 41 - جاي سان با؟ (41 – ەتو پروستوە چيسلو؟) دا، يا
6 ب سىنىبى:
1. سكولكو گرەسكيح ورەحوۆ ۆ پۋستوم ستاكانە؟ (بوس ىدىستىڭ ىشىندە قانشا جاڭعاق بار؟) 0
2. پەرپەنديكۋليار تۇزۋلەر نەشە گرادۋس جاساپ قيىلىسادى؟ (سكولكو گرادۋسوۆ سوستاۆلياەت پەرپەنديكۋليارنىە پريامىە؟) 90
3. 5 المانى 5 قىزعا تەڭ ءبولىپ بەرۋ كەرەك جانە دە سەبەتتە ءبىر الما قالۋ كەرەك. (ۆ كورزينە لەجات 5 يابلوك. كاك رازدەليت ەتي يابلوكي مەجدۋ پياتيۋ ديەۆوچكامي، چتوبى كاجدوي ديەۆوچكە دوستالوس پو ودنومۋ يابلوكۋ ي چتوبى ودنو يابلوكو وستالوس ۆ كورزينە) 1 المانى سەبەتپەن قوسا بەرۋ كەرەك
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ەلجاندىلىق تاربيەسىنىڭ قازىرگى قوعام جاعدايىنداعى باعىتتارى
