ماحامبەتتىڭ حيۋاداعى ساپارى
ماحامبەتتىڭ حيۋاداعى ساپارى
ماحامبەت وتەمىس ۇلى - داۋىلپاز اقىن. ءبىز ونىڭ ولەڭدەرىمەن 1 سىنىپتان بەرى تانىسپىز، جاتتاپ وستىك. ءقازىر 4 كۋرس ستۋدەنتىمىن.
ماحامبەت اقىندىقپەن قوسا كوتەرىلىسشى بولعانىندا بىلەمىز. 1836 - 1838 جىلدارعى حالىق - ازاتتىق كوتەرىلىس، جالپى شارۋاشىلىق كوتەرىلىسى. كوتەرىلىستىڭ باستى سەبەبى جەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى ەدى. ماحامبەت كوتەرىلىستەن جەڭىلىسپەن ورالعاننان كيىن قول جيناۋعا ايدارحانعا كەلەدى.
ايدارحانداعى بازاردا ماحامبەت بالىق ساتۋشىعا 4 كازاك ورىسىنىڭ جابىلىپ سوققىعا جىعۋعا تىرىسىپ جاتقانىن كورەدى. الايدا، قازاق ساتۋشى ولاردى جايراتىپ سالعانىنا كۋا بولادى، بۇل ماحامبەتتى ءتانتى ەتەدى. وسىدان كيىن ماحامبەت وعان جاقىن بارىپ، تانىسىپ، ءجون بىلىسەدى. ەسىمى بابا، ماڭعىستاۋدان كەلگەن، دولچە دەگەن جەردەن بالىق اۋلاپ، ساتىپ كۇن كورەدى ەكەن. وسىدان سوڭ ماحامبەت بابانى ءوزى جاي تۇراعىنا اكەلىپ، سوندا ورنىقتىرادى. 3 كۇننەن بالىعى تاۋسىلىپ، بابا ماحامبەتپەن قوشتاسادى. ماڭعىستاۋعا جول تارتسا، قوناق قىلىپ، سىي كورسەتەتىنىن ايتا كەتەدى. ماحامبەت حيۋاعا بارۋ ماقساتىمەن ماڭعىستاۋ جەرىنە كەلەدى، ول ءسۇيىنقارانىڭ اۋىلىنا كەلىپ جاعدايدى باياندايدى. قاسىما جولداس بولاتىن سەرىك كەرەك دەپ بابى مەڭزەيدى. ءسۇيىنقارا بابانى تانيدى ەكەن، بابانى شاقىرتىپ استارىنا ات بەرىپ ءسۇيىنقارا ولاردى جولعا اتتاندىرادى. حيۋاعا ماڭعىستاۋدىڭ ۇستىمەن كەتەدى. حيۋادا بولعان اڭگىمە تەك ماحامبەتكە عانا ايان، ول تۋرالى بىزگە جەتكەن اقپارات جوق. ماحامبەت حيۋادان قول جيناي الماي قايتادى. قايتار جول قىس مەزگىلىنە تۇسەدى، جولدا كەلە جاتىپ ماحامبەت پەن بابا قارعا تۇسكەن قاسقىر ىزدەرىن كورەدى. سول ىزدەرمەن ءجۇرىپ وتىرىپ اپانعا تاپ بولادى. مىنانىڭ ىشىندە قاسقىر بار، تەرىسى بىزگە كەرەك بولادى دەپ بابا شەشىنە باستايدى. ماحامبەت بۇنى ءازىل دەپ ويلايدى، ءبىراق شىنىمەن بابا شەشىنىپ قانجارىن الىپ اپانعا كىرىپ كەتەدى. ءشاي قاينار ۋاقىتتان سوڭ ءۇستى مالمانداي سۋ بولىپ، بابا قاسقىردىڭ تەرىسىن الىپ اپاننان شىعادى. تەرىنى ماحامبەتكە قاراي لاقتىرادى دا بىردەن ءوزى كيىنىپ الادى. بۇل دەگەنىمىز قازاق حالقىنىڭ اڭ اۋلاۋداعى سالتى، ءبىرىنشى قورجىنعا تۇسكەن اڭدى جولداسىنا تارتۋ ەتۋ. ماحامبەت اۋىلىنا كەلگەننەن كەيىن ءۇبى ۇسەيۇلىنا “ مەن قاسقىردىڭ تەرىسىن اپانىنا كىرىپ العان ادايدى كوردىم” دەپ ايتقان ەكەن. ءۇبى ۇسەي ۇلى مۇرات موڭكەيۇلىنا وسى اڭىزدى جەتكىزگەن، سودان مۇرات موڭكەيۇلىنان ەل اۋزىنا تاراعان ەكەن.
جازعان: امىربەك دينارا
ماحامبەت وتەمىس ۇلى - داۋىلپاز اقىن. ءبىز ونىڭ ولەڭدەرىمەن 1 سىنىپتان بەرى تانىسپىز، جاتتاپ وستىك. ءقازىر 4 كۋرس ستۋدەنتىمىن.
ماحامبەت اقىندىقپەن قوسا كوتەرىلىسشى بولعانىندا بىلەمىز. 1836 - 1838 جىلدارعى حالىق - ازاتتىق كوتەرىلىس، جالپى شارۋاشىلىق كوتەرىلىسى. كوتەرىلىستىڭ باستى سەبەبى جەردىڭ جەتىسپەۋشىلىگى ەدى. ماحامبەت كوتەرىلىستەن جەڭىلىسپەن ورالعاننان كيىن قول جيناۋعا ايدارحانعا كەلەدى.
ايدارحانداعى بازاردا ماحامبەت بالىق ساتۋشىعا 4 كازاك ورىسىنىڭ جابىلىپ سوققىعا جىعۋعا تىرىسىپ جاتقانىن كورەدى. الايدا، قازاق ساتۋشى ولاردى جايراتىپ سالعانىنا كۋا بولادى، بۇل ماحامبەتتى ءتانتى ەتەدى. وسىدان كيىن ماحامبەت وعان جاقىن بارىپ، تانىسىپ، ءجون بىلىسەدى. ەسىمى بابا، ماڭعىستاۋدان كەلگەن، دولچە دەگەن جەردەن بالىق اۋلاپ، ساتىپ كۇن كورەدى ەكەن. وسىدان سوڭ ماحامبەت بابانى ءوزى جاي تۇراعىنا اكەلىپ، سوندا ورنىقتىرادى. 3 كۇننەن بالىعى تاۋسىلىپ، بابا ماحامبەتپەن قوشتاسادى. ماڭعىستاۋعا جول تارتسا، قوناق قىلىپ، سىي كورسەتەتىنىن ايتا كەتەدى. ماحامبەت حيۋاعا بارۋ ماقساتىمەن ماڭعىستاۋ جەرىنە كەلەدى، ول ءسۇيىنقارانىڭ اۋىلىنا كەلىپ جاعدايدى باياندايدى. قاسىما جولداس بولاتىن سەرىك كەرەك دەپ بابى مەڭزەيدى. ءسۇيىنقارا بابانى تانيدى ەكەن، بابانى شاقىرتىپ استارىنا ات بەرىپ ءسۇيىنقارا ولاردى جولعا اتتاندىرادى. حيۋاعا ماڭعىستاۋدىڭ ۇستىمەن كەتەدى. حيۋادا بولعان اڭگىمە تەك ماحامبەتكە عانا ايان، ول تۋرالى بىزگە جەتكەن اقپارات جوق. ماحامبەت حيۋادان قول جيناي الماي قايتادى. قايتار جول قىس مەزگىلىنە تۇسەدى، جولدا كەلە جاتىپ ماحامبەت پەن بابا قارعا تۇسكەن قاسقىر ىزدەرىن كورەدى. سول ىزدەرمەن ءجۇرىپ وتىرىپ اپانعا تاپ بولادى. مىنانىڭ ىشىندە قاسقىر بار، تەرىسى بىزگە كەرەك بولادى دەپ بابا شەشىنە باستايدى. ماحامبەت بۇنى ءازىل دەپ ويلايدى، ءبىراق شىنىمەن بابا شەشىنىپ قانجارىن الىپ اپانعا كىرىپ كەتەدى. ءشاي قاينار ۋاقىتتان سوڭ ءۇستى مالمانداي سۋ بولىپ، بابا قاسقىردىڭ تەرىسىن الىپ اپاننان شىعادى. تەرىنى ماحامبەتكە قاراي لاقتىرادى دا بىردەن ءوزى كيىنىپ الادى. بۇل دەگەنىمىز قازاق حالقىنىڭ اڭ اۋلاۋداعى سالتى، ءبىرىنشى قورجىنعا تۇسكەن اڭدى جولداسىنا تارتۋ ەتۋ. ماحامبەت اۋىلىنا كەلگەننەن كەيىن ءۇبى ۇسەيۇلىنا “ مەن قاسقىردىڭ تەرىسىن اپانىنا كىرىپ العان ادايدى كوردىم” دەپ ايتقان ەكەن. ءۇبى ۇسەي ۇلى مۇرات موڭكەيۇلىنا وسى اڭىزدى جەتكىزگەن، سودان مۇرات موڭكەيۇلىنان ەل اۋزىنا تاراعان ەكەن.
جازعان: امىربەك دينارا
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تاۋەلسىزدىك – تۇعىرىم
