- 05 ناۋ. 2024 04:13
- 263
مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالانىڭ ساۋىقتىرۋ ءىس - شارالارى
[b]مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالانىڭ ساۋىقتىرۋ ءىس - شارالارى[/b]
بالالاردىڭ شىنىعۋى مەن ساۋىقتىرۋى.[/b]
بالانىڭ دەنەسىن ءبىرىنشى كۇندەرىنەن باستاپ جانە ىلعي دا شىنىقتىرۋدىڭ ماڭىزى زور. دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ تۇراقتىلىعى تەرمو رەتتەۋ پروسەسى ارقىلى ساقتالادى.
[b]ادىستەرى:[/b] اۋا، سۋ، كۇن ساۋلەلەرى وسىنىڭ ءبارى نەگىزگى شىنىعۋ ادىستەرىنە جاتادى.
[b]تازا اۋا.[/b] تازا اۋا – شىنىعۋدىڭ ەڭ كەڭ تاراعان جانە جەڭىل ءتۇرى. بۇل جاعدايدا جىل ماۋسىمىنىڭ ەرەكشەلىگى ەسكەرىلۋى ءتيىس:
- جىلدىڭ جىلى كەزەڭىندە شىنىعۋ ءۇشىن ۇزاق ۋاقىت تازا اۋادا سەرۋەندەيدى؛ اۋا تەمپەراتۋراسى 16 س - تان تومەن بولماسا، ءۇيدىڭ تەرەزەسىن اشىپ قويىپ ۇيىقتاۋعا بولادى؛
- جىلدىڭ سۋىق كەزەڭىندە شىنىعۋ ءۇشىن بەلگىلى ءبىر ۋاقىت جاياۋ سەرۋەندەۋ، شاڭعى تەبۋ، جەڭىل كيىنىپ، شىنىعۋ جۇگىرىسى دەپ اتالاتىن «باياۋ»، «جۇگىرۋ»، «كونكي تەبۋ» ت. ب پايدالانىلادى. دالادا ورگانيزمدى مۇزداتىپ الماۋ ءۇشىن تەز قيمىلداپ، جاتتىعۋدى ۇزاققا سوزبايدى.
[b]سۋ پروسەدۋراسى. [/b]سۋ اۋاعا قاراعاندا جاقسى شىنىقتىرادى. سۋدىڭ جىلۋ وتكىزگىشتىك قاسيەتى اۋانىڭ جىلۋ وتكىزگىزگىشتىگىنەن 23 ەسە ارتىق. سۋ تەرىس تەمپەراتۋرالىق اسەر ەتۋمەن بىرگە مەحانيكالىق اسەر ەتىپ – ماسساج جاسايدى. كاپيلليارلىق قان اينالىسىن جاقسارتادى. سۋ كومەگىمەن ءۇي جاعدايىندا شىنىعۋ ەڭ كوپ تاراعان تۇرلەرى:
- دەنەنى سۋلى ورامالمەن ىسقىلاپ ءسۇرتۋ – سۋىق سۋدىڭ تەمپەراتۋراسى 34 – 35 س - تان تومەن بولماعانى ءجون. كۇن سايىن دىمقىل ورامالمەن سۇرتىنگەندە 6 - 7 كۇننەن كەيىن سۋدىڭ تەمپەراتۋراسىن 1 c - تان تومەندەتىپ وتىرىپ، ونى 24 – 22 c - قا دەيىن جەتكىزەدى. دەنەنى دىمقىل ورامالمەن ىسقىلاۋدى جانە سۋىق سۋمەن جۋىنۋ وسى تەمپەراتۋرادا 2 - 3 اي بويى جاسايدى.
- دۋش – شىنىعۋدىڭ ءتيىمدى ءتاسىلى، اسىرەسە كونتراستى (قاراما - قارسى) دەپ اتالاتىن دۋش قابىلداۋ. (ءبىراق بۇنى تەك دەنى ساۋ جانە ەداۋىر شىنىققان ادامدار پايدالانعان ءجون).
[b]كۇن شۋاعىنا شىنىعۋ.[/b] كۇن شۋاعىمەن شىنىعۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ۋاقىتى – 9 - دان 11 – گە دەيىن. بالالارعا 11 - جاسقا دەيىن اعاشتىڭ كولەڭكەسىندە شىنىعۋ كەرەك. بۇل ءادىس قيمىل - قوزعالىس ويىندار كەزىندە جاقسى.
[b]دەنە جاتتىعۋلارى.[/b] دەنە جاتتىعۋلارىنا تاڭەرتەڭگىلىك گيمناستيكا، دەنە شىنىقتىرۋ ساباعى جاتادى.
[b]شومىلۋ[/b]. ايدىڭ سۋعا شومىلۋدىڭ پايداسى زور، ول دەنەنى شىنىقتىرۋعا جان - جاقتى اسەر ەتەدى، ويتكەنى سۋدىڭ تەرميكالىق جانە مەحانيكالىق تىتىركەندىرۋ اسەرى اۋا، كۇن ساۋلەسى اسەرلەرىمەن جانە سۋدا ءجۇزۋ قيمىلىمەن ۇلاسادى.
[b]«مورج بولۋ»[/b] قىستا سۋىق سۋعا تۇسۋمەن («مورج» بولۋ) تەك دەنساۋلىعى زور ادامدار عانا اينالىسۋعا بولادى. ول ءۇشىن ورگانيزمدى سۋىق سۋدىڭ اسەرىنە الدىن - الا بىرتىندەپ (1 جىلدان كەم ەمەس) ۇيرەتەدى. سۋىق سۋعا 20 – 30 سەكۋندتان ارتىق تۇسپەي، تەز، جىلدام قيمىلداۋ قاجەت. قىستا سۋعا تۇسۋمەن شۇعىلدانۋشىلار دارىگەردىڭ باقىلاۋىندا بولادى.
[b]مونشا.[/b] شىنىعۋدىڭ تاعى ءبىر ءتۇرى – مونشاعا ءتۇسۋ. ول دەم الۋعا جانە قان اينالىمىنا كۇشتى اسەر ەتەدى.
بالالاردىڭ شىنىعۋى مەن ساۋىقتىرۋى.[/b]
بالانىڭ دەنەسىن ءبىرىنشى كۇندەرىنەن باستاپ جانە ىلعي دا شىنىقتىرۋدىڭ ماڭىزى زور. دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ تۇراقتىلىعى تەرمو رەتتەۋ پروسەسى ارقىلى ساقتالادى.
[b]ادىستەرى:[/b] اۋا، سۋ، كۇن ساۋلەلەرى وسىنىڭ ءبارى نەگىزگى شىنىعۋ ادىستەرىنە جاتادى.
[b]تازا اۋا.[/b] تازا اۋا – شىنىعۋدىڭ ەڭ كەڭ تاراعان جانە جەڭىل ءتۇرى. بۇل جاعدايدا جىل ماۋسىمىنىڭ ەرەكشەلىگى ەسكەرىلۋى ءتيىس:
- جىلدىڭ جىلى كەزەڭىندە شىنىعۋ ءۇشىن ۇزاق ۋاقىت تازا اۋادا سەرۋەندەيدى؛ اۋا تەمپەراتۋراسى 16 س - تان تومەن بولماسا، ءۇيدىڭ تەرەزەسىن اشىپ قويىپ ۇيىقتاۋعا بولادى؛
- جىلدىڭ سۋىق كەزەڭىندە شىنىعۋ ءۇشىن بەلگىلى ءبىر ۋاقىت جاياۋ سەرۋەندەۋ، شاڭعى تەبۋ، جەڭىل كيىنىپ، شىنىعۋ جۇگىرىسى دەپ اتالاتىن «باياۋ»، «جۇگىرۋ»، «كونكي تەبۋ» ت. ب پايدالانىلادى. دالادا ورگانيزمدى مۇزداتىپ الماۋ ءۇشىن تەز قيمىلداپ، جاتتىعۋدى ۇزاققا سوزبايدى.
[b]سۋ پروسەدۋراسى. [/b]سۋ اۋاعا قاراعاندا جاقسى شىنىقتىرادى. سۋدىڭ جىلۋ وتكىزگىشتىك قاسيەتى اۋانىڭ جىلۋ وتكىزگىزگىشتىگىنەن 23 ەسە ارتىق. سۋ تەرىس تەمپەراتۋرالىق اسەر ەتۋمەن بىرگە مەحانيكالىق اسەر ەتىپ – ماسساج جاسايدى. كاپيلليارلىق قان اينالىسىن جاقسارتادى. سۋ كومەگىمەن ءۇي جاعدايىندا شىنىعۋ ەڭ كوپ تاراعان تۇرلەرى:
- دەنەنى سۋلى ورامالمەن ىسقىلاپ ءسۇرتۋ – سۋىق سۋدىڭ تەمپەراتۋراسى 34 – 35 س - تان تومەن بولماعانى ءجون. كۇن سايىن دىمقىل ورامالمەن سۇرتىنگەندە 6 - 7 كۇننەن كەيىن سۋدىڭ تەمپەراتۋراسىن 1 c - تان تومەندەتىپ وتىرىپ، ونى 24 – 22 c - قا دەيىن جەتكىزەدى. دەنەنى دىمقىل ورامالمەن ىسقىلاۋدى جانە سۋىق سۋمەن جۋىنۋ وسى تەمپەراتۋرادا 2 - 3 اي بويى جاسايدى.
- دۋش – شىنىعۋدىڭ ءتيىمدى ءتاسىلى، اسىرەسە كونتراستى (قاراما - قارسى) دەپ اتالاتىن دۋش قابىلداۋ. (ءبىراق بۇنى تەك دەنى ساۋ جانە ەداۋىر شىنىققان ادامدار پايدالانعان ءجون).
[b]كۇن شۋاعىنا شىنىعۋ.[/b] كۇن شۋاعىمەن شىنىعۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ۋاقىتى – 9 - دان 11 – گە دەيىن. بالالارعا 11 - جاسقا دەيىن اعاشتىڭ كولەڭكەسىندە شىنىعۋ كەرەك. بۇل ءادىس قيمىل - قوزعالىس ويىندار كەزىندە جاقسى.
[b]دەنە جاتتىعۋلارى.[/b] دەنە جاتتىعۋلارىنا تاڭەرتەڭگىلىك گيمناستيكا، دەنە شىنىقتىرۋ ساباعى جاتادى.
[b]شومىلۋ[/b]. ايدىڭ سۋعا شومىلۋدىڭ پايداسى زور، ول دەنەنى شىنىقتىرۋعا جان - جاقتى اسەر ەتەدى، ويتكەنى سۋدىڭ تەرميكالىق جانە مەحانيكالىق تىتىركەندىرۋ اسەرى اۋا، كۇن ساۋلەسى اسەرلەرىمەن جانە سۋدا ءجۇزۋ قيمىلىمەن ۇلاسادى.
[b]«مورج بولۋ»[/b] قىستا سۋىق سۋعا تۇسۋمەن («مورج» بولۋ) تەك دەنساۋلىعى زور ادامدار عانا اينالىسۋعا بولادى. ول ءۇشىن ورگانيزمدى سۋىق سۋدىڭ اسەرىنە الدىن - الا بىرتىندەپ (1 جىلدان كەم ەمەس) ۇيرەتەدى. سۋىق سۋعا 20 – 30 سەكۋندتان ارتىق تۇسپەي، تەز، جىلدام قيمىلداۋ قاجەت. قىستا سۋعا تۇسۋمەن شۇعىلدانۋشىلار دارىگەردىڭ باقىلاۋىندا بولادى.
[b]مونشا.[/b] شىنىعۋدىڭ تاعى ءبىر ءتۇرى – مونشاعا ءتۇسۋ. ول دەم الۋعا جانە قان اينالىمىنا كۇشتى اسەر ەتەدى.