جاڭارتىلعان ءبىلىم بەرۋ مازمۇنى – ساپالى ءبىلىم.
جاڭارتىلعان ءبىلىم بەرۋ مازمۇنى – ساپالى ءبىلىم.
ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ ءوسىپ كەلە جاتقان ۇرپاعىن ويلى دا ىسكەر، وزىنە – ءوزى سەنىمدى، ينتەللەكتۋالدىق دەڭگەيى بيىك ازامات ەتىپ تاربيەلەۋدە مەكتەپتىڭ الاتىن ورنى ەرەكشە. باستاۋىش ساتى – ءبىلىم، داعدى، ىسكەرلىكتىڭ قالىپتاسۋىنىڭ باستاماسى بولىپ تابىلادى. ءبىزدىڭ مىندەتىمىز – جەكە تۇلعانى دامىتىپ، بىلىمگە دەگەن سەنىمىن نىعايتۋ، وقۋعا قىزىعۋشىلىعىن وياتىپ، ىنتاسىن ارتتىرۋ. جاس بۇلدىرشىندەردىڭ وي - قيالىن بىلىممەن نۇرلاندىراتىن، دۇنيەتانىمىن كەڭەيتەتىن – ۇستاز شەبەرلىگى. العا قويىلعان ماقسات – 12 جىلدىق ءبىلىم بەرۋگە كوشۋ ساتىسىندا جالپى ءبىلىم بەرۋ مەكتەپتەرىندە دامۋ دەڭگەيى ءارتۇرلى بالالاردى وقىتۋ جولىندا ءمۇعالىمنىڭ كاسىبي، قۇزىرلىق، شىعارماشىلىق دەڭگەيىن كوتەرۋگە كومەك كورسەتۋ، تاجىريبەمەن ءبولىسۋ بولىپ تابىلادى. جاڭارتىلعان ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىنىڭ نەگىزگى ماقساتى – وقۋشىلاردى سىندارلى وقىتۋعا ۇيرەتۋ، الەمدىك ءبىلىم كەڭىستىگىنە قول جەتكىزۋ، يننوۆاسيالىق ءبىلىم نەگىزدەرىن تەرەڭ مەڭگەرۋ سالاسىنداعى بۇگىنگى باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى – وقۋشىلارعا تەرەڭ ءبىلىم بەرۋ. پاندەردى وقىتۋدا ءتيىمدى ءادىس – تاسىلدەردى پايدالانا وتىرىپ، ساباقتى قىزعىلىقتى دا تارتىمدى وتكىزۋ ءمۇعالىمنىڭ شەبەرلىگىنە بايلانىستى ەكەنى بارشامىزعا ءمالىم. مەملەكەتتىڭ بولاشاعى، ءۇمىتى مەن سەنىمى – جاس ۇرپاق تاربيەسىنە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋ، زامان تالابىنا لايىقتى ءمۇعالىمنىڭ قىزمەت ەتۋى قوعام دامۋىن العا باستايدى.
بۇگىنگى ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىندەگى اۋاداي قاجەت جاڭارۋ وقىتۋشىنىڭ قاجىماس ىزدەنىمپازدىعى مەن شىعارماشىلىق جەمىسىمەن كەلمەك. سوندىقتان دا ءاربىر وقۋشىنىڭ قابىلەتىنە قاراي ءبىلىم بەرۋدى، ونى دەربەستىككە، ىزدەنىمپازدىققا، شىعارماشىلىققا تاربيەلەۋدى جۇزەگە اسىراتىن جاڭارتىلعان پەداگوگيكالىق تەحنولوگيانى مەڭگەرۋگە ۇلكەن بەتبۇرىس جاسالۋى قاجەت. ويتكەنى مەملەكەتتىك ءبىلىم ستاندارتى دەڭگەيىندە وقۋ ءۇردىسىن ۇيىمداستىرۋ جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيانى ەندىرۋدى مىندەتتەيدى. ءبىلىم، داعدى، ىسكەرلىكتىڭ قالىپتاسۋىنىڭ باستاماسى – باستاۋىش ساتى. ەندەشە زامانىنا قاراي امالى، دەمەكشى بۇرىنعى كەزدەگىدەي قاراپايىم ءداستۇرلى ساباقتىڭ ءمانى دە ءسانى دە كەتكەن ۋاقىت. «ءبىلىمدى ۇرپاق – بولاشاقتىڭ كەپىلى»،- دەپ دانا حالقىمىز ايتقانداي، بۇگىنگىدەي ەل بولاشاعى – جاس بۋىندى زامانىنا ساي لايىقتى جەكە تۇلعا رەتىندە قالىپتاستىرۋ ءىسى مەملەكەتىمىز ءۇشىن ماڭىزدى بولسا، مۇعالىمدەر قاۋىمىنا ارتىلار جۇك اۋىر ەكەنى بارشاعا ءمالىم. قوعامنىڭ دامۋىنداعى ەڭ ماڭىزدى ماسەلە ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى. قازىرگى تاڭداعى نەگىزگى ماقسات – جان - جاقتى ءبىلىمدى، ءومىر سۇرۋگە بەيىم، وي - تۇلعاسى بار، ادامگەرشىلىگى جوعارى، قابىلەتتى جەكە تۇلعانى ياعني ەلىمىزدىڭ پاتريوتىن قالىپتاستىرۋ. وقىپ ۇيرەنۋ مەن تاربيە ىسىندە وقۋ ورىندارىنىڭ جاپپاي زاماناۋي تەحنولوگيالاردى قولدانۋعا كوشۋ پروسەسىندە ءمۇعالىمنىڭ كاسىبي شەبەرلىگىن ارتتىرۋ - قوعامنىڭ باستى ماسەلەسى.
ال ءمۇعالىم ۇنەمى ىزدەنىپ، ءبىلىم قورىمەن ءوزىنىڭ ءىس - تاجىريبەسىن تاراتىپ، وزگەنىڭ جاڭالىعىن ۇيرەنىپ وتىرسا، ونىڭ ساباقتارى دا قىزىقتى، بالا ءۇشىن ءتيىمدى بولماق. كاسىبي تۇرعىدا جاڭا ساتىعا قادام باسىپ، ءبىلىم جۇيەسىنە ەنگەن جاڭالىقتىڭ قىر – سىرىن زەرتتەي باستاعان ساتىمدە ارنايى كۋرسقا بارۋىم باعدارلاما تۋرالى تۋىنداعان سۇراقتارىمنىڭ جاۋابىن تابۋعا بەرىلگەن مۇمكىندىك سەكىلدى كورىندى. زامان تالابىنا ساي جابدىقتالعان ءار ۇستازداردىڭ وسى تالاپقا ساي جۇمىستانۋعا بەتبۇرىستارى ايقىن كورىنىس تاۋىپ جاتىر. بۇگىنگى ءمۇعالىمنىڭ ەڭبەگى، تىنىمسىز ىزدەنۋدى، ۇزدىكسىز كاسىبي دامۋدى تالاپ ەتەدى. قوعامنىڭ سۇرانىسىنا لايىقتى اقپاراتتىق - كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالاردى مەڭگەرگەن ءمۇعالىم بولىپ، ءوز بەتىنشە ءبىلىم الىپ، شەشىم قابىلداي الاتىن، بولاشاققا جان - جاقتى كوزقاراسى بار، وي - ءورىسى جوعارى دامىعان، زەردەلى، جان - جاقتى تۇلعانى قالىپتاستىرۋدا.
اقتوبە وبلىسى، ىرعىز اۋدانى،
ى. التىنسارين اتىنداعى جببوم
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
بايمۇحانوۆا ۆالەنتينا ەرشەگە قىزى
جاڭارتىلعان ءبىلىم بەرۋ مازمۇنى – ساپالى ءبىلىم. جۇكتەۋ
ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ ءوسىپ كەلە جاتقان ۇرپاعىن ويلى دا ىسكەر، وزىنە – ءوزى سەنىمدى، ينتەللەكتۋالدىق دەڭگەيى بيىك ازامات ەتىپ تاربيەلەۋدە مەكتەپتىڭ الاتىن ورنى ەرەكشە. باستاۋىش ساتى – ءبىلىم، داعدى، ىسكەرلىكتىڭ قالىپتاسۋىنىڭ باستاماسى بولىپ تابىلادى. ءبىزدىڭ مىندەتىمىز – جەكە تۇلعانى دامىتىپ، بىلىمگە دەگەن سەنىمىن نىعايتۋ، وقۋعا قىزىعۋشىلىعىن وياتىپ، ىنتاسىن ارتتىرۋ. جاس بۇلدىرشىندەردىڭ وي - قيالىن بىلىممەن نۇرلاندىراتىن، دۇنيەتانىمىن كەڭەيتەتىن – ۇستاز شەبەرلىگى. العا قويىلعان ماقسات – 12 جىلدىق ءبىلىم بەرۋگە كوشۋ ساتىسىندا جالپى ءبىلىم بەرۋ مەكتەپتەرىندە دامۋ دەڭگەيى ءارتۇرلى بالالاردى وقىتۋ جولىندا ءمۇعالىمنىڭ كاسىبي، قۇزىرلىق، شىعارماشىلىق دەڭگەيىن كوتەرۋگە كومەك كورسەتۋ، تاجىريبەمەن ءبولىسۋ بولىپ تابىلادى. جاڭارتىلعان ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىنىڭ نەگىزگى ماقساتى – وقۋشىلاردى سىندارلى وقىتۋعا ۇيرەتۋ، الەمدىك ءبىلىم كەڭىستىگىنە قول جەتكىزۋ، يننوۆاسيالىق ءبىلىم نەگىزدەرىن تەرەڭ مەڭگەرۋ سالاسىنداعى بۇگىنگى باستى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى – وقۋشىلارعا تەرەڭ ءبىلىم بەرۋ. پاندەردى وقىتۋدا ءتيىمدى ءادىس – تاسىلدەردى پايدالانا وتىرىپ، ساباقتى قىزعىلىقتى دا تارتىمدى وتكىزۋ ءمۇعالىمنىڭ شەبەرلىگىنە بايلانىستى ەكەنى بارشامىزعا ءمالىم. مەملەكەتتىڭ بولاشاعى، ءۇمىتى مەن سەنىمى – جاس ۇرپاق تاربيەسىنە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋ، زامان تالابىنا لايىقتى ءمۇعالىمنىڭ قىزمەت ەتۋى قوعام دامۋىن العا باستايدى.
بۇگىنگى ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىندەگى اۋاداي قاجەت جاڭارۋ وقىتۋشىنىڭ قاجىماس ىزدەنىمپازدىعى مەن شىعارماشىلىق جەمىسىمەن كەلمەك. سوندىقتان دا ءاربىر وقۋشىنىڭ قابىلەتىنە قاراي ءبىلىم بەرۋدى، ونى دەربەستىككە، ىزدەنىمپازدىققا، شىعارماشىلىققا تاربيەلەۋدى جۇزەگە اسىراتىن جاڭارتىلعان پەداگوگيكالىق تەحنولوگيانى مەڭگەرۋگە ۇلكەن بەتبۇرىس جاسالۋى قاجەت. ويتكەنى مەملەكەتتىك ءبىلىم ستاندارتى دەڭگەيىندە وقۋ ءۇردىسىن ۇيىمداستىرۋ جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيانى ەندىرۋدى مىندەتتەيدى. ءبىلىم، داعدى، ىسكەرلىكتىڭ قالىپتاسۋىنىڭ باستاماسى – باستاۋىش ساتى. ەندەشە زامانىنا قاراي امالى، دەمەكشى بۇرىنعى كەزدەگىدەي قاراپايىم ءداستۇرلى ساباقتىڭ ءمانى دە ءسانى دە كەتكەن ۋاقىت. «ءبىلىمدى ۇرپاق – بولاشاقتىڭ كەپىلى»،- دەپ دانا حالقىمىز ايتقانداي، بۇگىنگىدەي ەل بولاشاعى – جاس بۋىندى زامانىنا ساي لايىقتى جەكە تۇلعا رەتىندە قالىپتاستىرۋ ءىسى مەملەكەتىمىز ءۇشىن ماڭىزدى بولسا، مۇعالىمدەر قاۋىمىنا ارتىلار جۇك اۋىر ەكەنى بارشاعا ءمالىم. قوعامنىڭ دامۋىنداعى ەڭ ماڭىزدى ماسەلە ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى. قازىرگى تاڭداعى نەگىزگى ماقسات – جان - جاقتى ءبىلىمدى، ءومىر سۇرۋگە بەيىم، وي - تۇلعاسى بار، ادامگەرشىلىگى جوعارى، قابىلەتتى جەكە تۇلعانى ياعني ەلىمىزدىڭ پاتريوتىن قالىپتاستىرۋ. وقىپ ۇيرەنۋ مەن تاربيە ىسىندە وقۋ ورىندارىنىڭ جاپپاي زاماناۋي تەحنولوگيالاردى قولدانۋعا كوشۋ پروسەسىندە ءمۇعالىمنىڭ كاسىبي شەبەرلىگىن ارتتىرۋ - قوعامنىڭ باستى ماسەلەسى.
ال ءمۇعالىم ۇنەمى ىزدەنىپ، ءبىلىم قورىمەن ءوزىنىڭ ءىس - تاجىريبەسىن تاراتىپ، وزگەنىڭ جاڭالىعىن ۇيرەنىپ وتىرسا، ونىڭ ساباقتارى دا قىزىقتى، بالا ءۇشىن ءتيىمدى بولماق. كاسىبي تۇرعىدا جاڭا ساتىعا قادام باسىپ، ءبىلىم جۇيەسىنە ەنگەن جاڭالىقتىڭ قىر – سىرىن زەرتتەي باستاعان ساتىمدە ارنايى كۋرسقا بارۋىم باعدارلاما تۋرالى تۋىنداعان سۇراقتارىمنىڭ جاۋابىن تابۋعا بەرىلگەن مۇمكىندىك سەكىلدى كورىندى. زامان تالابىنا ساي جابدىقتالعان ءار ۇستازداردىڭ وسى تالاپقا ساي جۇمىستانۋعا بەتبۇرىستارى ايقىن كورىنىس تاۋىپ جاتىر. بۇگىنگى ءمۇعالىمنىڭ ەڭبەگى، تىنىمسىز ىزدەنۋدى، ۇزدىكسىز كاسىبي دامۋدى تالاپ ەتەدى. قوعامنىڭ سۇرانىسىنا لايىقتى اقپاراتتىق - كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالاردى مەڭگەرگەن ءمۇعالىم بولىپ، ءوز بەتىنشە ءبىلىم الىپ، شەشىم قابىلداي الاتىن، بولاشاققا جان - جاقتى كوزقاراسى بار، وي - ءورىسى جوعارى دامىعان، زەردەلى، جان - جاقتى تۇلعانى قالىپتاستىرۋدا.
اقتوبە وبلىسى، ىرعىز اۋدانى،
ى. التىنسارين اتىنداعى جببوم
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
بايمۇحانوۆا ۆالەنتينا ەرشەگە قىزى
جاڭارتىلعان ءبىلىم بەرۋ مازمۇنى – ساپالى ءبىلىم. جۇكتەۋ