مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەدە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستى ۇيىمداستىرۋ
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەدە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستى ۇيىمداستىرۋ
بولاشاق ۇرپاق تاربيەسىن ىسكە اسىرىپ وتىرعان كەز كەلگەن مەكەمە ءۇشىن وتباسىمەن جۇمىستى ءتيىستى دارەجەدە ۇيىمداستىرۋدىڭ ماڭىزى وتە زور. سەبەبى، وتباسى بالانىڭ تۇپكى تامىرى، بولمىسىن قالايتىن مەكەن. وتباسىمەن جۇمىس مۇمكىن پەداگوگتاردىڭ جۇرگىزەتىن جۇمىستارىنىڭ ەڭ قىزىقتى ءبىر باعىتى شىعار. ءبىر جاعىنان، بۇل جۇمىس اسا ءبىر شەبەرلىكتى، قۇپيالىقتى، مادەنيەتتى، ءبىلىمدى، تاجىريبەنى قاجەت ەتەتىن جۇمىستاردىڭ ءبىرى. ويتكەنى، وتباسىمەن جۇمىس جۇرگىزگەن كەزدە ءتۇرلى ادامدارمەن، ءتۇرلى تۇسىنىكتەرمەن، ءتۇرلى مىنەز - قۇلىقتارمەن، ءتۇرلى قيىنشىلىقتارمەن قاراما - قارسى كەزدەسەسىڭ. وسىنىڭ بارلىعىنان پەداگوگتىق ابىرويىڭا، كىر كەلتىرمەي شىعۋ ۇلكەن ونەردى قاجەت ەتەدى. سول سەبەپتەن ءبىلىم بەرۋ مەكەمەسىندە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردى ادىستەمەلىك جاعىنان ورىندى ۇيىمداستىرۋدىڭ ماڭىزى وتە زور. وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستى ادىستەمەلىك دۇرىس ۇيىمداستىرۋ دەگەنىمىز نە؟ بۇل – مەكەمە ىشىندە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردى پەداگوگيكالىق قاعيدالارعا سايكەس، بالانى جان - جاقتى دامىتۋعا نەگىزدەلگەن، بالا قۇقىعىن ساقتاۋعا جانە قورعاۋعا باعدارلانعان تۇردە ۇيىمداستىرۋ. وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردى ادىستەمەلىك جاعىنان بەلگىلى ءبىر رەتپەن، جۇيەلى تۇردە ۇيىمداستىرۋ جۇرگىزىلگەن جۇمىستىڭ ناتيجەسىنە اسەر ەتەدى. اسىرەسە بۇل جۇمىس «ءتاي - ءتاي» تەحنولوگياسىمەن ەكسپەريمەنتتىك جۇمىستاردى باستاعان ۋاقىتتان العا باسا باستادى. سەبەبى، «ءتاي - ءتاي» تەحنولوگياسىنىڭ باستى شارتتارىنىڭ ءبىرى – وقۋ - تاربيە ۇدەرىسىنە وتباسىن بەلسەندى ارالاستىرۋ بولىپ تابىلادى. وسىنىڭ نەگىزىندە مەكەمەدە جۇمىستىڭ جاڭا تۇرلەرى جارىق كوردى. بۇل جۇمىستار الدىڭعى ۋاقىتتا جۇرگىزىلەتىن جۇمىستارعا ۇقسامايتىن جانە جاڭاشىل باعىتتا بولدى. ياعني ونىڭ نەگىزىندە وتباسىمەن اشىق قارىم - قاتىناس اتتى. بۇگىنگى تاڭدا سول جۇمىستار زاماننىڭ تالابىنا ساي، بالا مەن وتباسىنىڭ قاجەتتىگىنە ساي وزگەرتىلىپ، ءار تاراپتاندىرىلىپ وتىرىلۋدا. بىرنەشە جىلعى ءىس - تاجىريبە مەكەمەمىزدە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردىڭ بەلگىلى ءبىر تۇراقتىلىعى مەن زاڭدىلىعىنىڭ
قالىپتاسۋىنا اكەلدى.
مەكەمە ىشىندە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىس جوسپارىنىڭ ماقساتى – وتباسىمەن قارىم - قاتىناستىڭ ءتيىمدى، وڭتايلى تۇرلەرى ارقىلى وتباسىن مەكەمە جۇمىسىنا بەلسەندىرە ارالاستىرۋ، بالا تاربيەسىنە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ بولىپ تابىلادى. وسىعان بايلانىستى جىلدىق جوسپاردا مىناداي جۇمىس تۇرلەرى جوسپارلانادى:
اتا - انالاردى بالاباقشامەن تانىستىرۋ؛
اتا - انالارعا ارنالعان اشىق ەسىك كۇندەر؛
اتا - انالارعا ارنالعان پەداگوگيكالىق كەڭەستەر (وقۋ جىلىندا 1 كەڭەستى ارناۋعا بولادى)؛
پەداگوگيكالىق اڭگىمەلەر
جينالىستار (وقۋ جىلىندا 3 - 4 رەت)؛
«دوڭگەلەك ۇستەلدەر» (داستۇردەن تىس تۇردە اتا - انالارمەن وزەكتى تاقىرىپتار توڭىرەگىندە اڭگىمەلەسۋ)؛
اتا - انالارعا ارنالعان كونفەرەنسيا (اتا - انالار، شەكتەۋلى ماماندار، تاربيەشىلەر ومىرلىك جاعداياتتاردى مودەلدەيدى، تاقىرىپتار انالارعا ارنالعان «انام جايلى اڭگىمەلەسەيىكشى»، اكەلەرگە ارنالعان «مەن ءۇشىن ەڭ قىمبات جان» ت. س. س.)؛
اتا - انالاردىڭ پەداگوگيكالىق جانە پسيحولوگيالىق ساۋاتتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ.
بالاباقشامەن تانىستىرۋ جۇمىسى – جىلىنا 1 رەت وقۋ جىلىنىڭ باسىندا جۇرگىزىلەدى. بۇل جۇمىستىڭ نەگىزگى ماقساتى اتا - انالاردى بالالاردىڭ ءبىلىم الۋ جانە تاربيەلەنۋ ورتاسىمەن تانىستىرۋ بولىپ تابىلادى. ياعني، وتباسىن بالالار ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان ورتانىڭ ماتەريالدىق - تەحنيكالىق بازاسىمەن جانە وسى ورتانىڭ وقۋ - ادىستەمەلىك قامتاماسىزدانۋ دارەجەسىمەن، پەداگوگيكالىق ۇجىممەن، ماماندارمەن تانىستىرۋ جانە وسى ارقىلى ولاردىڭ وڭ كوزقاراستارىن قالىپتاستىرۋ، دوستىق قارىم - قاتىناس قۇرۋ.
اتا - انالارعا ارنالعان اشىق ەسىك كۇندەر – وتباسىنا بالانىڭ بەلسەندىلىگىن، دامۋ دەڭگەيىن عانا كورسەتىپ قويمايدى، سونىمەن قاتار توپ ىشىندە ساباقتاردىڭ ۇيىمداستىرىلۋ ەرەكشەلىكتەرىمەن دە تانىستىرادى.
سونداي - اق بالاباقشادا بالالار تەك ويىن ارەكەتىمەن اينالىسادى دەگەن جانساق ويلاردان ساقتايدى.
پەداگوگيكالىق اڭگىمەلەر – وتباسىنا بالانى تاڭەرتەڭ اكەلگەندە جانە كەشكە اكەتكەندە تاربيەشىنىڭ اتا - انامەن اڭگىمەلەسۋىنەن باستاۋ الادى، تاربيەشى ولارعا بالا تاربيەسىنە قاتىستى باعدار كورسەتەدى، ءوز ويىن ايتىپ، اتا - انا ويىن تىڭدايدى. بۇل اڭگىمەنى جالپىلاي دا وتكىزۋگە بولادى.
تاقىرىپتىق كەڭەستەر – بەلگىلى ءبىر تاقىرىپقا بايلانىستى بولۋى مۇمكىن. بۇل كەڭەستەردى تاربيەشى، دارىگەر، شەكتەۋلى ماماندار بەرە الادى. تاقىرىپتار ءجيى كەزدەسەتىن سۇراقتار توڭىرەگىندە تاڭدالادى.
جينالىستار – وقۋ جىلىندا بىرنەشە رەت ۇيىمداستىرىلادى. بالانىڭ جەتىستىكتەرى جايىندا اتا - انالارعا اقپاراتتار بەرىلىپ، توپتىڭ ءتۇرلى ماسەلەلەرى شەشىلەدى.
بولاشاق ۇرپاق تاربيەسىن ىسكە اسىرىپ وتىرعان كەز كەلگەن مەكەمە ءۇشىن وتباسىمەن جۇمىستى ءتيىستى دارەجەدە ۇيىمداستىرۋدىڭ ماڭىزى وتە زور. سەبەبى، وتباسى بالانىڭ تۇپكى تامىرى، بولمىسىن قالايتىن مەكەن. وتباسىمەن جۇمىس مۇمكىن پەداگوگتاردىڭ جۇرگىزەتىن جۇمىستارىنىڭ ەڭ قىزىقتى ءبىر باعىتى شىعار. ءبىر جاعىنان، بۇل جۇمىس اسا ءبىر شەبەرلىكتى، قۇپيالىقتى، مادەنيەتتى، ءبىلىمدى، تاجىريبەنى قاجەت ەتەتىن جۇمىستاردىڭ ءبىرى. ويتكەنى، وتباسىمەن جۇمىس جۇرگىزگەن كەزدە ءتۇرلى ادامدارمەن، ءتۇرلى تۇسىنىكتەرمەن، ءتۇرلى مىنەز - قۇلىقتارمەن، ءتۇرلى قيىنشىلىقتارمەن قاراما - قارسى كەزدەسەسىڭ. وسىنىڭ بارلىعىنان پەداگوگتىق ابىرويىڭا، كىر كەلتىرمەي شىعۋ ۇلكەن ونەردى قاجەت ەتەدى. سول سەبەپتەن ءبىلىم بەرۋ مەكەمەسىندە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردى ادىستەمەلىك جاعىنان ورىندى ۇيىمداستىرۋدىڭ ماڭىزى وتە زور. وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستى ادىستەمەلىك دۇرىس ۇيىمداستىرۋ دەگەنىمىز نە؟ بۇل – مەكەمە ىشىندە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردى پەداگوگيكالىق قاعيدالارعا سايكەس، بالانى جان - جاقتى دامىتۋعا نەگىزدەلگەن، بالا قۇقىعىن ساقتاۋعا جانە قورعاۋعا باعدارلانعان تۇردە ۇيىمداستىرۋ. وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردى ادىستەمەلىك جاعىنان بەلگىلى ءبىر رەتپەن، جۇيەلى تۇردە ۇيىمداستىرۋ جۇرگىزىلگەن جۇمىستىڭ ناتيجەسىنە اسەر ەتەدى. اسىرەسە بۇل جۇمىس «ءتاي - ءتاي» تەحنولوگياسىمەن ەكسپەريمەنتتىك جۇمىستاردى باستاعان ۋاقىتتان العا باسا باستادى. سەبەبى، «ءتاي - ءتاي» تەحنولوگياسىنىڭ باستى شارتتارىنىڭ ءبىرى – وقۋ - تاربيە ۇدەرىسىنە وتباسىن بەلسەندى ارالاستىرۋ بولىپ تابىلادى. وسىنىڭ نەگىزىندە مەكەمەدە جۇمىستىڭ جاڭا تۇرلەرى جارىق كوردى. بۇل جۇمىستار الدىڭعى ۋاقىتتا جۇرگىزىلەتىن جۇمىستارعا ۇقسامايتىن جانە جاڭاشىل باعىتتا بولدى. ياعني ونىڭ نەگىزىندە وتباسىمەن اشىق قارىم - قاتىناس اتتى. بۇگىنگى تاڭدا سول جۇمىستار زاماننىڭ تالابىنا ساي، بالا مەن وتباسىنىڭ قاجەتتىگىنە ساي وزگەرتىلىپ، ءار تاراپتاندىرىلىپ وتىرىلۋدا. بىرنەشە جىلعى ءىس - تاجىريبە مەكەمەمىزدە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردىڭ بەلگىلى ءبىر تۇراقتىلىعى مەن زاڭدىلىعىنىڭ
قالىپتاسۋىنا اكەلدى.
مەكەمە ىشىندە وتباسىمەن جۇرگىزىلەتىن جۇمىس جوسپارىنىڭ ماقساتى – وتباسىمەن قارىم - قاتىناستىڭ ءتيىمدى، وڭتايلى تۇرلەرى ارقىلى وتباسىن مەكەمە جۇمىسىنا بەلسەندىرە ارالاستىرۋ، بالا تاربيەسىنە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ بولىپ تابىلادى. وسىعان بايلانىستى جىلدىق جوسپاردا مىناداي جۇمىس تۇرلەرى جوسپارلانادى:
اتا - انالاردى بالاباقشامەن تانىستىرۋ؛
اتا - انالارعا ارنالعان اشىق ەسىك كۇندەر؛
اتا - انالارعا ارنالعان پەداگوگيكالىق كەڭەستەر (وقۋ جىلىندا 1 كەڭەستى ارناۋعا بولادى)؛
پەداگوگيكالىق اڭگىمەلەر
جينالىستار (وقۋ جىلىندا 3 - 4 رەت)؛
«دوڭگەلەك ۇستەلدەر» (داستۇردەن تىس تۇردە اتا - انالارمەن وزەكتى تاقىرىپتار توڭىرەگىندە اڭگىمەلەسۋ)؛
اتا - انالارعا ارنالعان كونفەرەنسيا (اتا - انالار، شەكتەۋلى ماماندار، تاربيەشىلەر ومىرلىك جاعداياتتاردى مودەلدەيدى، تاقىرىپتار انالارعا ارنالعان «انام جايلى اڭگىمەلەسەيىكشى»، اكەلەرگە ارنالعان «مەن ءۇشىن ەڭ قىمبات جان» ت. س. س.)؛
اتا - انالاردىڭ پەداگوگيكالىق جانە پسيحولوگيالىق ساۋاتتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ.
بالاباقشامەن تانىستىرۋ جۇمىسى – جىلىنا 1 رەت وقۋ جىلىنىڭ باسىندا جۇرگىزىلەدى. بۇل جۇمىستىڭ نەگىزگى ماقساتى اتا - انالاردى بالالاردىڭ ءبىلىم الۋ جانە تاربيەلەنۋ ورتاسىمەن تانىستىرۋ بولىپ تابىلادى. ياعني، وتباسىن بالالار ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان ورتانىڭ ماتەريالدىق - تەحنيكالىق بازاسىمەن جانە وسى ورتانىڭ وقۋ - ادىستەمەلىك قامتاماسىزدانۋ دارەجەسىمەن، پەداگوگيكالىق ۇجىممەن، ماماندارمەن تانىستىرۋ جانە وسى ارقىلى ولاردىڭ وڭ كوزقاراستارىن قالىپتاستىرۋ، دوستىق قارىم - قاتىناس قۇرۋ.
اتا - انالارعا ارنالعان اشىق ەسىك كۇندەر – وتباسىنا بالانىڭ بەلسەندىلىگىن، دامۋ دەڭگەيىن عانا كورسەتىپ قويمايدى، سونىمەن قاتار توپ ىشىندە ساباقتاردىڭ ۇيىمداستىرىلۋ ەرەكشەلىكتەرىمەن دە تانىستىرادى.
سونداي - اق بالاباقشادا بالالار تەك ويىن ارەكەتىمەن اينالىسادى دەگەن جانساق ويلاردان ساقتايدى.
پەداگوگيكالىق اڭگىمەلەر – وتباسىنا بالانى تاڭەرتەڭ اكەلگەندە جانە كەشكە اكەتكەندە تاربيەشىنىڭ اتا - انامەن اڭگىمەلەسۋىنەن باستاۋ الادى، تاربيەشى ولارعا بالا تاربيەسىنە قاتىستى باعدار كورسەتەدى، ءوز ويىن ايتىپ، اتا - انا ويىن تىڭدايدى. بۇل اڭگىمەنى جالپىلاي دا وتكىزۋگە بولادى.
تاقىرىپتىق كەڭەستەر – بەلگىلى ءبىر تاقىرىپقا بايلانىستى بولۋى مۇمكىن. بۇل كەڭەستەردى تاربيەشى، دارىگەر، شەكتەۋلى ماماندار بەرە الادى. تاقىرىپتار ءجيى كەزدەسەتىن سۇراقتار توڭىرەگىندە تاڭدالادى.
جينالىستار – وقۋ جىلىندا بىرنەشە رەت ۇيىمداستىرىلادى. بالانىڭ جەتىستىكتەرى جايىندا اتا - انالارعا اقپاراتتار بەرىلىپ، توپتىڭ ءتۇرلى ماسەلەلەرى شەشىلەدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
