مەن بىلەتىن جاقسى سوزدەر. ءسوز
ماد - توبى
ءبىلىم سالاسى كوممۋنيكاسيا
ءبىلىم ءبولىمى ساۋات اشۋ
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ قىزمەتىنىڭ تاقىرىبى: مەن بىلەتىن جاقسى سوزدەر. ءسوز
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ قىزمەتىنىڭ ماقساتى: ءسوز بەن سويلەمدى اجىراتىپ، ءسوزدىڭ، سويلەمنىڭ ماعىناسىن ءتۇسىنۋ. ءسوز، سويلەم سىزباسىن قۇرۋ، ولاردى ۇلگىنىڭ كومەگىمەن جانە ۇسىنىلعان ۇلگىلەر نەگىزىندە جازۋ.
سويلەۋ بارىسىندا داۋىس ىرعاعىن ساقتاپ، ۆەربالدى ەمەس قارىم - قاتىناس قۇرالدارىن (ىم - يشارا، قيمىل)، سوزدەردى (كەشىرىڭىز، تىڭداڭىزشى! جانە ت. ب.) قولدانۋ.
جازۋ بەتىن باعدارلاۋ، جازۋ جولىن، جولارالىق كەڭىستىكتى اجىراتۋ، تور كوز داپتەرگە كەڭ سىزىقتار، ءارىپ ەلەمەنتتەرىن جازۋ.
بارلىق تاربيەلەنۋشىلەر:
تىڭدالعان ماتەريال نەگىزىندە قاراپايىم سۇراقتارعا جاۋاپ قايتارادى.
ءسوزدىڭ گرافيكالىق بەلگىسىن تانيدى.
جازۋعا جاتتىعادى.
كۇتىلەتىن ناتيجە
كوپشىلىك تاربيەلەنۋشىلەر:
- سۇراققا جاۋاپ بەرەدى.
ءسوزدى اجىراتىپ، ءسوزدىڭ، سويلەمنىڭ ماعىناسىن تۇسىنەدى.
سويلەمدەردى ينتوناسيا بويىنشا اجىراتا وتىرىپ (حابارلى، سۇراۋلى، لەپتى)، سويلەۋ بارىسىندا قولدانادى.
جازۋ جولىن ساقتاپ، جولدىڭ جوعارعى جانە تومەنگى سىزىعىن اجىراتادى.
كەيبىر تاربيەلەنۋشىلەر: - وزىنە تانىس تاقىرىپ اياسىندا ديالوگكە قاتىسادى.
– ءسوز/سويلەم سىزباسىن وقيدى.
سوزدەردىڭ قولدانۋ ورنىن انىقتايدى.
تاربيەلەنۋشىلەر:
- تالقىلاۋ بارىسىندا سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرەدى.
- ءسوزدىڭ قاي جەردە قولداناتىنى تۇرالى ايتادى.
- زاتتاردىڭ اتىن اتايدى. سوزدەن سويلەم قۇرايدى.
نەگىزگى تەرميندەرمەن ءسوز تىركەستەرى:
راقمەت، كەشىرىڭىز، ساۋ بول.
ۇوق - داعى تاپسىرمالار مەن ديالوگتەردە قولدانىلاتىن ءتىل:
پىكىر الماسۋ سۇراقتارى.
سۋرەتتە نە بولىپ جاتىر دەپ ويلايسىڭ؟
بەرىلگەن سوزدەردىڭ قاي كەزدە ايتىلاتىنى تۋرالى انىقتا.
پەداگوگ توپقا كىرگەندە قالاي امانداساسىڭ؟
المانى ءبولىپ بەرگەن كەزدە اسانعا نەشە بولىگى قالدى؟
اسان قانداي بالا؟
سۋرەتتەن قانداي زاتتاردى كورىپ تۇرسىڭ؟
وتكەن ۇوق - دان العان ءبىلىم
تىڭدالعان ماتەريال نەگىزىندە قاراپايىم سۇراقتارعا جاۋاپ قايتارادى؛ ءسوزدىڭ گرافيكالىق بەلگىسىن تانيدى؛
جازۋعا جاتتىعىپ، جولدىڭ جوعارعى جانە تومەنگى سىزىعىن اجىراتادى.
III. دۇرىس اسەرلى كوڭىل كۇي ورناتۋ. 0 – 2مين.
II. ومىرلىك تاجىريبەنى ماڭىزداندىرۋ. ماقساتتى بولجام. 3 – 5 مين.
ۇوق - دا جۇمىس جاساۋ ءۇشىن تاربيەشى جاعىمدى اتموسفەرا تۋعىزۋ. تاربيەلەنۋشىلەر ءبىر - بىرىنە جىلى سوزدەرىن ارنايدى. تاعى قانداي جاقسى، جاعىمدى سوزدەردى بىلەتىنى سۇراۋ. قاسىنداعى كورشىسى وعان ارناپ جاقسى ءسوز ايتقاندا ءوزىنىڭ كوڭىل كۇيى قانداي بولعانىن ايتادى. (ۇ) بالالارعا قولدان جاسالعان 7 - 8 كۇلتەدەن تۇراتىن گۇلدەر بەرىلەدى. بالالار ءار كۇلتەسىن جۇلىپ وتىرىپ، جاقسى سوزدەر، تىلەكتەر ايتادى. اناسىنا، باۋىرلارىنا، دوستارىنا ارناعان وزدەرى بىلەتىن جاقسى سوزدەردى، تىلەكتەردى ايتادى. ادامدار ءبىر - بىرىنە ۇنەمى جاقسى سوزدەر ايتىپ، قۋانتىپ ءجۇرۋى كەرەك دەگەن قورىتىندى جاسايدى.
(ۇ) الىپپە - داپتەرمەن جۇمىس.
1 - تاپسىرما. سۋرەتكە قاراپ، بالالار قانداي جاقسى سوزدەر ايتىپ تۇرعانىن وزدەرى انىقتايدى.
– سۋرەتتە نە بولىپ جاتىر دەپ ويلايسىڭدار؟ سۋرەتكە قاراپ وتىرىپ، بالالاردىڭ ىميشاراسىنان قانداي ءسوز ايتقانىن بىلەدى. – اسان ءۇشىنشى سۋرەتتە نە ايتۋدى ۇمىتتى؟ بالالار اسانعا ءسوزدى ەسكە تۇسىرۋگە كومەكتەسەدى. 2 - تاپسىرما. بالالار «قايىرلى تاڭ»، «قايىرلى ءتۇن!» سوزدەرىنىڭ قاي كەزدە قولدانىلاتىنىن بىلەدى. سۇراققا جاۋاپ بەرەدى. بالالارعا وسى سوزدەردى كۇندەلىكتى قولدانۋعا كەڭەس بەرەدى. بۇل سوزدەردىڭ قاي سۋرەتكە سايكەس كەلەتىنىن وزدەرى تابادى. سۋرەت بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلەدى. سۋرەتتە بەينەلەنگەن زاتتاردىڭ اتاۋىن ايتۋدى سۇرايدى. مىسالى: توسەك، شام، ورىندىق، انا، بالا ت. ب. ءوزىنىڭ اينالاسىن بولمەدە قانداي زاتتار قورشاپ تۇرعانىن ايتادى. بالالار بارلىق زاتتىڭ اتاۋى بار دەگەن قورىتىندىعا كەلەدى. زاتتاردىڭ اتاۋى ءسوز دەپ اتالاتىنىن بىلەدى. ءسوزدىڭ بەلگىسىمەن تانىستىرادى. تاربيەشى تاقتا الدىنا 2، 3، 4 ءسوزدىڭ بەلگىسىن قويىپ، وسى بەلگىگە سايكەس كەلەتىن سويلەمدەر قۇراستىرۋىن سۇرايدى. سويلەم سوزدەن قۇرالادى دەگەن قورىتىندىعا اكەلۋ كەرەك.
3 - تاپسىرما. تاربيەشى سىنىپقا كىرگەندە قالاي امانداساسىڭ؟ قيمىلمەن كورسەت.
توپقا كىرگەن تاربيەشىمەن قالاي امانداسۋ كەرەك ەكەنىن ورىندارىنان تۇرىپ كورسەتەدى. تاربيەشى توپتان شىعىپ كەتىپ، قايتا كىرگەندە بالالار ورىندارىنان تۇرىپ امانداسادى. بالالار بۇل جەردە امانداسقاندارىن تەك قيمىل ارقىلى عانا كورسەتكەندەرىن ايتادى. باسقا دا نەنى ىميشارا، قيمىلمەن كورسەتۋگە بولاتىنىن ەستەرىنە تۇسىرەدى، وزدەرى بىلەتىندەرىن كورسەتەدى.
(ۇ) سەرگىتۋ ءساتى:
قوڭىزدار
كوك شالعىندا قوڭىزدار.
بي بيلەيدى اينالا.
وڭ اياقپەن توپ - توپ،
سول اياقپەن توپ - توپ.
ەكى قولدى جوعارى، جوعارى.
كوتەرەدى جاي عانا.
كانە، كىمنىڭ قولدارى كورىنەدى جوعارى؟
توپ تاربيەشىسى: ميرزالييەۆا ا.
مەن بىلەتىن جاقسى سوزدەر. ءسوز. جۇكتەۋ
ءبىلىم سالاسى كوممۋنيكاسيا
ءبىلىم ءبولىمى ساۋات اشۋ
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ قىزمەتىنىڭ تاقىرىبى: مەن بىلەتىن جاقسى سوزدەر. ءسوز
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ قىزمەتىنىڭ ماقساتى: ءسوز بەن سويلەمدى اجىراتىپ، ءسوزدىڭ، سويلەمنىڭ ماعىناسىن ءتۇسىنۋ. ءسوز، سويلەم سىزباسىن قۇرۋ، ولاردى ۇلگىنىڭ كومەگىمەن جانە ۇسىنىلعان ۇلگىلەر نەگىزىندە جازۋ.
سويلەۋ بارىسىندا داۋىس ىرعاعىن ساقتاپ، ۆەربالدى ەمەس قارىم - قاتىناس قۇرالدارىن (ىم - يشارا، قيمىل)، سوزدەردى (كەشىرىڭىز، تىڭداڭىزشى! جانە ت. ب.) قولدانۋ.
جازۋ بەتىن باعدارلاۋ، جازۋ جولىن، جولارالىق كەڭىستىكتى اجىراتۋ، تور كوز داپتەرگە كەڭ سىزىقتار، ءارىپ ەلەمەنتتەرىن جازۋ.
بارلىق تاربيەلەنۋشىلەر:
تىڭدالعان ماتەريال نەگىزىندە قاراپايىم سۇراقتارعا جاۋاپ قايتارادى.
ءسوزدىڭ گرافيكالىق بەلگىسىن تانيدى.
جازۋعا جاتتىعادى.
كۇتىلەتىن ناتيجە
كوپشىلىك تاربيەلەنۋشىلەر:
- سۇراققا جاۋاپ بەرەدى.
ءسوزدى اجىراتىپ، ءسوزدىڭ، سويلەمنىڭ ماعىناسىن تۇسىنەدى.
سويلەمدەردى ينتوناسيا بويىنشا اجىراتا وتىرىپ (حابارلى، سۇراۋلى، لەپتى)، سويلەۋ بارىسىندا قولدانادى.
جازۋ جولىن ساقتاپ، جولدىڭ جوعارعى جانە تومەنگى سىزىعىن اجىراتادى.
كەيبىر تاربيەلەنۋشىلەر: - وزىنە تانىس تاقىرىپ اياسىندا ديالوگكە قاتىسادى.
– ءسوز/سويلەم سىزباسىن وقيدى.
سوزدەردىڭ قولدانۋ ورنىن انىقتايدى.
تاربيەلەنۋشىلەر:
- تالقىلاۋ بارىسىندا سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرەدى.
- ءسوزدىڭ قاي جەردە قولداناتىنى تۇرالى ايتادى.
- زاتتاردىڭ اتىن اتايدى. سوزدەن سويلەم قۇرايدى.
نەگىزگى تەرميندەرمەن ءسوز تىركەستەرى:
راقمەت، كەشىرىڭىز، ساۋ بول.
ۇوق - داعى تاپسىرمالار مەن ديالوگتەردە قولدانىلاتىن ءتىل:
پىكىر الماسۋ سۇراقتارى.
سۋرەتتە نە بولىپ جاتىر دەپ ويلايسىڭ؟
بەرىلگەن سوزدەردىڭ قاي كەزدە ايتىلاتىنى تۋرالى انىقتا.
پەداگوگ توپقا كىرگەندە قالاي امانداساسىڭ؟
المانى ءبولىپ بەرگەن كەزدە اسانعا نەشە بولىگى قالدى؟
اسان قانداي بالا؟
سۋرەتتەن قانداي زاتتاردى كورىپ تۇرسىڭ؟
وتكەن ۇوق - دان العان ءبىلىم
تىڭدالعان ماتەريال نەگىزىندە قاراپايىم سۇراقتارعا جاۋاپ قايتارادى؛ ءسوزدىڭ گرافيكالىق بەلگىسىن تانيدى؛
جازۋعا جاتتىعىپ، جولدىڭ جوعارعى جانە تومەنگى سىزىعىن اجىراتادى.
III. دۇرىس اسەرلى كوڭىل كۇي ورناتۋ. 0 – 2مين.
II. ومىرلىك تاجىريبەنى ماڭىزداندىرۋ. ماقساتتى بولجام. 3 – 5 مين.
ۇوق - دا جۇمىس جاساۋ ءۇشىن تاربيەشى جاعىمدى اتموسفەرا تۋعىزۋ. تاربيەلەنۋشىلەر ءبىر - بىرىنە جىلى سوزدەرىن ارنايدى. تاعى قانداي جاقسى، جاعىمدى سوزدەردى بىلەتىنى سۇراۋ. قاسىنداعى كورشىسى وعان ارناپ جاقسى ءسوز ايتقاندا ءوزىنىڭ كوڭىل كۇيى قانداي بولعانىن ايتادى. (ۇ) بالالارعا قولدان جاسالعان 7 - 8 كۇلتەدەن تۇراتىن گۇلدەر بەرىلەدى. بالالار ءار كۇلتەسىن جۇلىپ وتىرىپ، جاقسى سوزدەر، تىلەكتەر ايتادى. اناسىنا، باۋىرلارىنا، دوستارىنا ارناعان وزدەرى بىلەتىن جاقسى سوزدەردى، تىلەكتەردى ايتادى. ادامدار ءبىر - بىرىنە ۇنەمى جاقسى سوزدەر ايتىپ، قۋانتىپ ءجۇرۋى كەرەك دەگەن قورىتىندى جاسايدى.
(ۇ) الىپپە - داپتەرمەن جۇمىس.
1 - تاپسىرما. سۋرەتكە قاراپ، بالالار قانداي جاقسى سوزدەر ايتىپ تۇرعانىن وزدەرى انىقتايدى.
– سۋرەتتە نە بولىپ جاتىر دەپ ويلايسىڭدار؟ سۋرەتكە قاراپ وتىرىپ، بالالاردىڭ ىميشاراسىنان قانداي ءسوز ايتقانىن بىلەدى. – اسان ءۇشىنشى سۋرەتتە نە ايتۋدى ۇمىتتى؟ بالالار اسانعا ءسوزدى ەسكە تۇسىرۋگە كومەكتەسەدى. 2 - تاپسىرما. بالالار «قايىرلى تاڭ»، «قايىرلى ءتۇن!» سوزدەرىنىڭ قاي كەزدە قولدانىلاتىنىن بىلەدى. سۇراققا جاۋاپ بەرەدى. بالالارعا وسى سوزدەردى كۇندەلىكتى قولدانۋعا كەڭەس بەرەدى. بۇل سوزدەردىڭ قاي سۋرەتكە سايكەس كەلەتىنىن وزدەرى تابادى. سۋرەت بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلەدى. سۋرەتتە بەينەلەنگەن زاتتاردىڭ اتاۋىن ايتۋدى سۇرايدى. مىسالى: توسەك، شام، ورىندىق، انا، بالا ت. ب. ءوزىنىڭ اينالاسىن بولمەدە قانداي زاتتار قورشاپ تۇرعانىن ايتادى. بالالار بارلىق زاتتىڭ اتاۋى بار دەگەن قورىتىندىعا كەلەدى. زاتتاردىڭ اتاۋى ءسوز دەپ اتالاتىنىن بىلەدى. ءسوزدىڭ بەلگىسىمەن تانىستىرادى. تاربيەشى تاقتا الدىنا 2، 3، 4 ءسوزدىڭ بەلگىسىن قويىپ، وسى بەلگىگە سايكەس كەلەتىن سويلەمدەر قۇراستىرۋىن سۇرايدى. سويلەم سوزدەن قۇرالادى دەگەن قورىتىندىعا اكەلۋ كەرەك.
3 - تاپسىرما. تاربيەشى سىنىپقا كىرگەندە قالاي امانداساسىڭ؟ قيمىلمەن كورسەت.
توپقا كىرگەن تاربيەشىمەن قالاي امانداسۋ كەرەك ەكەنىن ورىندارىنان تۇرىپ كورسەتەدى. تاربيەشى توپتان شىعىپ كەتىپ، قايتا كىرگەندە بالالار ورىندارىنان تۇرىپ امانداسادى. بالالار بۇل جەردە امانداسقاندارىن تەك قيمىل ارقىلى عانا كورسەتكەندەرىن ايتادى. باسقا دا نەنى ىميشارا، قيمىلمەن كورسەتۋگە بولاتىنىن ەستەرىنە تۇسىرەدى، وزدەرى بىلەتىندەرىن كورسەتەدى.
(ۇ) سەرگىتۋ ءساتى:
قوڭىزدار
كوك شالعىندا قوڭىزدار.
بي بيلەيدى اينالا.
وڭ اياقپەن توپ - توپ،
سول اياقپەن توپ - توپ.
ەكى قولدى جوعارى، جوعارى.
كوتەرەدى جاي عانا.
كانە، كىمنىڭ قولدارى كورىنەدى جوعارى؟
توپ تاربيەشىسى: ميرزالييەۆا ا.
مەن بىلەتىن جاقسى سوزدەر. ءسوز. جۇكتەۋ
You Might Also Like
