مەن ەلىمنىڭ كىشكەنە ازاماتىمىن!
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «دەنساۋلىق». (پرەزەنتاسياسىمەن)
بولىمدەرى: ءوزىن - ءوزى تانۋ.
تاقىرىبى: مەن ەلىمنىڭ كىشكەنتاي ازاماتىمىن.
ماقساتى: بالالاردى وتانعا دەگەن ماقتانىش، پاتريوتتىق سەزىمىن دامىتۋ. «ازامات» دەگەن ءسوزدىڭ تەرەڭ ءمانىن ءتۇسىندىرىپ ءوتۋ.
وتاندى ءسۇيۋ – وت باسىنان باستالادى.
وتانسىز ادام، ورمانسىز بۇلبۇل.
كىسى ەلىندە سۇلتان بولعانشا، ءوز ەلىڭدە ۇلتان بول.
ماقالداردىڭ ماعىناسىن تالقىلاپ، ءتۇسىندىرۋ، بالالاردىڭ پىكىرلەرىن تىڭداۋ.
كورنەكىلىكتەر: سۋرەتتەر، قارىنداشتار، اق قاعاز، ءتۇرلى - ءتۇستى قارىنداش.
كىرىسپە:
بالالاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
پسيحولوگيالىق ءسات: ۇلكەنگە دە "ءسىز"،
كىشىگە دە "ءسىز".
بار ادامعا قۇرمەتپەن،
باس يەمىز ءبىز!
بالالار شاتتىق شەڭبەرىندە كوڭىلدەرى كوتەرىڭكى بولىپ، ساباققا زەيىن قويادى.
جاڭا ساباقپەن تانىستىرۋ.
سۇراق - جاۋاپ.
- بالالار «ازامات» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- «ازامات» قانداي بولۋ كەرەك دەپ ويلايسىزدار؟
- تاقتامەن جۇمىس: «ازامات» بولۋدىڭ وسيەتتى سوزدەرى بار ەكەن، قانە وقيىق: /سلايد ارقىلى كورسەتۋ/
بۇل ساباقتا ءاربىر ازاماتتىڭ قانداي قۇقىعى مەن مىندەتى بار ەكەندىگىن تۇسىنەمىز.
ازاماتتىڭ قۇقىعى عانا ەمەس، ازاماتتىق پارىزى دا بار.
ءاربىر ازاماتتىڭ تولەماقىسىز ءبىلىم الۋعا، دارىگەرگە قارالۋعا، ءبىر - بىرىمەن قارىم - قاتىناس جاساۋعا ت. س. س. قۇقىقتارى بار ەكەن.
مەنىڭ اتام ايتقانداي «... ءاربىر ازاماتتىڭ ءبىر قۇقىعى بولسا، ەكى مىندەتى بولادى. ول دەگەنىمىز: ءقازىر ءبىلىم الىپ وقىساق، ەرتەڭگى كۇنى ءبىز بىرىنشىدەن قازاقستاننىڭ ناعىز ازاماتى بولامىز، ەكىنشىدەن: اتا - انامىز الدىنداعى پارىزىمىزدى وتەۋ كەرەكپىز. بۇل ءار ازاماتتىڭ بورىشى» دەگەن ءسوزى بارتىن ماعان وسيەت قىلىپ ايتىپ كەتكەن.
ءبىراق ناعىز ازامات بولۋ وڭاي ەمەس ەكەن. ول ءۇشىن ادامگەرشىلىك، جاۋاپكەرشىلىك، ادەپتىلىك كەرەك.
ەلىڭنىڭ ناعىز ازاماتى بولۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ زاڭدارىن ءبىلىپ، ساقتاۋ كەرەكپىز. ءبىزدىڭ ەلدە ءار ازامات ون ءتورت جاستان باستاپ ىستەگەن ىسىنە جاۋاپتى بولادى.
مۇنداي زاڭدىلىق ءبىزدىڭ قازاق جەرىندە ۇلكەن سىنىپتارعا بارعاندا «تاريح» ساباعىنان وتەسىزدەر، سوناۋ ءاز تاۋكەنىڭ تۇسىنداعى «جەتى جارعىدان» باستالعان.
اتا زاڭىن ارداقتاي الماعان ازامات، ەلىنىڭ دە قادىرىنە جەتە المايدى.
بالالار جاڭا ساباقتى تىڭدايدى.
سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرەدى.
ەرەجەلەردى ەسىندە ساقتايدى.
/سلايد كورىپ شىققاننان كەيىن/
سىزدەر كىشكەنتاي بالاپاندار – ەلىمىزدىڭ بولاشاعىسىزدار. «سەن دە ءبىر كىرپىش دۇنيەگە، كەتىگىن تاپ تا بار قالان...» دەپ اباي اتامىز جىرلاعانداي ەلىن سۇيگەن ازامات بولۋعا سىزدەر مىندەتتىسىزدەر.
- مىنە وسى وسيەتتەردى ەستە ساقتاۋ ءار كىمگە دە قاجەت.
ال ەندىگى تاپسىرما، وتان تۋرالى ماقال - ماتەلگە كوڭىل اۋدارايىقشى:
وتاندى ءسۇيۋ – وت باسىنان باستالادى.
وتانسىز ادام، ورمانسىز بۇلبۇل.
كىسى ەلىندە سۇلتان بولعانشا، ءوز ەلىڭدە ۇلتان بول.
ماقالداردىڭ ماعىناسىن تالقىلاپ، ءتۇسىندىرۋ، بالالاردىڭ پىكىرلەرىن تىڭداۋ.
مىنە ەندى وسىنىڭ بارلىعىن ءبىز كىشكەنە جۇرەگىمىزگە توقىپ الساق كەلەشەكتە جاقسى دا سەنىمدى قازاق ەلىمىزدىڭ ناعىز "ازاماتتارى" بولارسىزدار دەپ ۇمىتتەنەم، ماعان ءبىر وي كەلدى، سۋرەتپەن قالاي جەتكىزۋگە بولادى دەپ ويلايسىزدار؟
قورىتىندىلاۋ: سۇراق - جاۋاپ، سۋرەت تالداۋ.
ماداقتاۋ: ساباققا وتە جاقسى قاتىسقان بالالاردى ماداقتاۋ، ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
نەنى ءبىلدى: «ازامات» ءسوزىنىڭ «سالماعى» قانداي ەكەنىن ءتۇسىندى
نەنى مەڭگەردى: ءوز ويىن جەتكىزە الادى، تولىق جاۋاپ بەرە الادى.
ازامات بولۋ ەرەجەلەرىن مەڭگەردى.
ومىردە قولدانا ءبىلدى.
بولىمدەرى: ءوزىن - ءوزى تانۋ.
تاقىرىبى: مەن ەلىمنىڭ كىشكەنتاي ازاماتىمىن.
ماقساتى: بالالاردى وتانعا دەگەن ماقتانىش، پاتريوتتىق سەزىمىن دامىتۋ. «ازامات» دەگەن ءسوزدىڭ تەرەڭ ءمانىن ءتۇسىندىرىپ ءوتۋ.
وتاندى ءسۇيۋ – وت باسىنان باستالادى.
وتانسىز ادام، ورمانسىز بۇلبۇل.
كىسى ەلىندە سۇلتان بولعانشا، ءوز ەلىڭدە ۇلتان بول.
ماقالداردىڭ ماعىناسىن تالقىلاپ، ءتۇسىندىرۋ، بالالاردىڭ پىكىرلەرىن تىڭداۋ.
كورنەكىلىكتەر: سۋرەتتەر، قارىنداشتار، اق قاعاز، ءتۇرلى - ءتۇستى قارىنداش.
كىرىسپە:
بالالاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
پسيحولوگيالىق ءسات: ۇلكەنگە دە "ءسىز"،
كىشىگە دە "ءسىز".
بار ادامعا قۇرمەتپەن،
باس يەمىز ءبىز!
بالالار شاتتىق شەڭبەرىندە كوڭىلدەرى كوتەرىڭكى بولىپ، ساباققا زەيىن قويادى.
جاڭا ساباقپەن تانىستىرۋ.
سۇراق - جاۋاپ.
- بالالار «ازامات» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
- «ازامات» قانداي بولۋ كەرەك دەپ ويلايسىزدار؟
- تاقتامەن جۇمىس: «ازامات» بولۋدىڭ وسيەتتى سوزدەرى بار ەكەن، قانە وقيىق: /سلايد ارقىلى كورسەتۋ/
بۇل ساباقتا ءاربىر ازاماتتىڭ قانداي قۇقىعى مەن مىندەتى بار ەكەندىگىن تۇسىنەمىز.
ازاماتتىڭ قۇقىعى عانا ەمەس، ازاماتتىق پارىزى دا بار.
ءاربىر ازاماتتىڭ تولەماقىسىز ءبىلىم الۋعا، دارىگەرگە قارالۋعا، ءبىر - بىرىمەن قارىم - قاتىناس جاساۋعا ت. س. س. قۇقىقتارى بار ەكەن.
مەنىڭ اتام ايتقانداي «... ءاربىر ازاماتتىڭ ءبىر قۇقىعى بولسا، ەكى مىندەتى بولادى. ول دەگەنىمىز: ءقازىر ءبىلىم الىپ وقىساق، ەرتەڭگى كۇنى ءبىز بىرىنشىدەن قازاقستاننىڭ ناعىز ازاماتى بولامىز، ەكىنشىدەن: اتا - انامىز الدىنداعى پارىزىمىزدى وتەۋ كەرەكپىز. بۇل ءار ازاماتتىڭ بورىشى» دەگەن ءسوزى بارتىن ماعان وسيەت قىلىپ ايتىپ كەتكەن.
ءبىراق ناعىز ازامات بولۋ وڭاي ەمەس ەكەن. ول ءۇشىن ادامگەرشىلىك، جاۋاپكەرشىلىك، ادەپتىلىك كەرەك.
ەلىڭنىڭ ناعىز ازاماتى بولۋ ءۇشىن قازاقستاننىڭ زاڭدارىن ءبىلىپ، ساقتاۋ كەرەكپىز. ءبىزدىڭ ەلدە ءار ازامات ون ءتورت جاستان باستاپ ىستەگەن ىسىنە جاۋاپتى بولادى.
مۇنداي زاڭدىلىق ءبىزدىڭ قازاق جەرىندە ۇلكەن سىنىپتارعا بارعاندا «تاريح» ساباعىنان وتەسىزدەر، سوناۋ ءاز تاۋكەنىڭ تۇسىنداعى «جەتى جارعىدان» باستالعان.
اتا زاڭىن ارداقتاي الماعان ازامات، ەلىنىڭ دە قادىرىنە جەتە المايدى.
بالالار جاڭا ساباقتى تىڭدايدى.
سۇراقتارعا تولىق جاۋاپ بەرەدى.
ەرەجەلەردى ەسىندە ساقتايدى.
/سلايد كورىپ شىققاننان كەيىن/
سىزدەر كىشكەنتاي بالاپاندار – ەلىمىزدىڭ بولاشاعىسىزدار. «سەن دە ءبىر كىرپىش دۇنيەگە، كەتىگىن تاپ تا بار قالان...» دەپ اباي اتامىز جىرلاعانداي ەلىن سۇيگەن ازامات بولۋعا سىزدەر مىندەتتىسىزدەر.
- مىنە وسى وسيەتتەردى ەستە ساقتاۋ ءار كىمگە دە قاجەت.
ال ەندىگى تاپسىرما، وتان تۋرالى ماقال - ماتەلگە كوڭىل اۋدارايىقشى:
وتاندى ءسۇيۋ – وت باسىنان باستالادى.
وتانسىز ادام، ورمانسىز بۇلبۇل.
كىسى ەلىندە سۇلتان بولعانشا، ءوز ەلىڭدە ۇلتان بول.
ماقالداردىڭ ماعىناسىن تالقىلاپ، ءتۇسىندىرۋ، بالالاردىڭ پىكىرلەرىن تىڭداۋ.
مىنە ەندى وسىنىڭ بارلىعىن ءبىز كىشكەنە جۇرەگىمىزگە توقىپ الساق كەلەشەكتە جاقسى دا سەنىمدى قازاق ەلىمىزدىڭ ناعىز "ازاماتتارى" بولارسىزدار دەپ ۇمىتتەنەم، ماعان ءبىر وي كەلدى، سۋرەتپەن قالاي جەتكىزۋگە بولادى دەپ ويلايسىزدار؟
قورىتىندىلاۋ: سۇراق - جاۋاپ، سۋرەت تالداۋ.
ماداقتاۋ: ساباققا وتە جاقسى قاتىسقان بالالاردى ماداقتاۋ، ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
نەنى ءبىلدى: «ازامات» ءسوزىنىڭ «سالماعى» قانداي ەكەنىن ءتۇسىندى
نەنى مەڭگەردى: ءوز ويىن جەتكىزە الادى، تولىق جاۋاپ بەرە الادى.
ازامات بولۋ ەرەجەلەرىن مەڭگەردى.
ومىردە قولدانا ءبىلدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
