مەنىڭ بولاشاق ماماندىعىم
باتىس قازاقستان وبلىسى، ورال قالاسىنداعى
فيزيكا - ماتەماتيكالىق باعىتتاعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى
دجالامانوۆا گۇلبارشىن ياحۋپ قىزى
تاقىرىبى: مەنىڭ بولاشاق ماماندىعىم...
ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا ماماندىق ۇعىمى، ماماندىق تۇرلەرى تۋرالى وي – ورىستەرىن كەڭەيتۋ، ماماندىقتىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى، ماماندىق تاڭداۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى تالاپ ەتىلەتىندىگى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ؛
2. ءوز وتانىنا، ەلىنە ادال قىزمەت ەتەتىن، ەلىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتەتىن ازامات تاربيەلەۋ؛
3. وزدەرىنىڭ قىزىعۋشىلىقتارى، يكەمدىلىگى، بەيىمدىلىگىنە ساي ماماندىق تاڭداۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ؛
ءادىسى: پىكىرلەسۋ، وي ءبولىسۋ، سۇحباتتاسۋ، كەڭەس بەرۋ
جوسپار:
1. تاربيەشىنىڭ ءسوزى
2.«ماماندىق تۋرالى نە بىلەمىز؟» سۇراق – جاۋاپ
3.«كىمگە قاي ماماندىق جاراسادى؟» ويىن
4. «مەن تاڭداعان ماماندىق» (12 – سىنىپ وقۋشىلارى تاڭداعان ماماندىقتارى تۋرالى وي بولىسەدى)
5.«مەنىڭ اتا – انامنىڭ ماماندىعى» (وقۋشى ۇنايتىن، ۇنامايتىن جاقتارىن ايتىپ وتەدى)
6. رەفلەكسيا
7. قورىتىندى
بارىسى:
ءى. تاربيەشى: قۇرمەتى وقۋشىلار! بۇگىنگى تاربيە ساعاتىندا ءبىز سەندەرمەن ماماندىق الەمىنە ساياحات جاساماقپىز. سەندەردىڭ بارلىعىڭدا دا بولاشاقتا «كىم بولامىن؟، قانداي ماماندىق تاڭدايمىن؟ قاي ماماندىق يەسى بولامىن؟» دەگەن سۇراقتار مازالايتىنى بەلگىلى. ارينە ماماندىق تاڭداۋ – ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى ءىس. الەمدە ماماندىق تۇرلەرى وتە كوپ بولعاندىقتان، سەندەر ءۇشىن تاڭداۋ جاساۋ وتە قيىن. ماماندىقتىڭ جامانى جوق، ءبىراق قانداي ماماندىق بولماسىن ونىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى، تالاپتارى بولادى. ماماندىقتىڭ كەز - كەلگەنىن يگەرۋگە ەڭ باستى ادامنىڭ قىزىعۋشىلىعى، يكەمدىلىگى قاجەت، كەي ادامداردىڭ ويىنشا بۇل جاي كۇن كورۋ سەكىلدى، ءبىراق ول تەرىس پىكىر، سەبەبى مامان يەسى بولۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى، ونەردى، شەبەرلىكتى قاجەت ەتەتىن نارسە. جاقسى مامان يەسى بولۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن تاڭداعان ماماندىعىڭدى ءسۇيۋىڭ كەرەك، سول ماماندىقتى بارلىق قىرىنان تانىپ، سىرىن جەتە مەڭگەرۋلەرىڭ كەرەك. ءوزىنىڭ يكەمدىلىگى مەن قابىلەتىنە قاراي مامان بولعان ادامنىڭ جۇمىسى دا ءونىمدى، بەرەكەلى بولماق.
ءىى. سول سەبەپتى ەڭ الدىمەن وقۋشىلار سەندەر مىناداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرسەڭىزدەر.
1. ماماندىق دەگەنىمىز نە؟
2. ماماندىقتىڭ تۇرلەرىن اتا
3. جاقسى مامان يەسى بولۋى ءۇشىن ادام نەنى ەسكەرۋى قاجەت؟
4. ماماندىقتىڭ بىرنەشە ءتۇرىن مەڭگەرگەن قاجەت دەپ ويلايسىزدار ما؟
5. قوعامدا سۇرانىسقا يە ماماندىقتار قانداي؟
6. ءوزىنىڭ ءمانىن جوعالتپايتىن قانداي ماماندىقتار؟
7. جاڭا زامان تالابىنا ساي ماماندىقتىڭ تۋۋى نەمەن بايلانىستى؟
8. سەن جاقسى مامان يەسى اتانىپ، سول ەڭبەگىڭنىڭ جەمىسىن كورۋىڭ ءۇشىن نە ىستەيسىن؟
وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارى:
1. ماماندىق – ءبىزدىڭ بولاشاعىمىز، ادامنىڭ كىشكەنە كەزىنەن بەرگى ارمانى،
2. دارىگەر، ءمۇعالىم، پروكۋرور، مەنەدجەر، كينولوگ، اۆتومەحانيك ت. س. س
3. ادام ەڭ الدىمەن ءوزىنىڭ ماماندىعىن ءسۇيۋى كەرەك.
4. ادامنىڭ تەك قانا ۇناتىپ ىستەيتىن ءبىر ماماندىعى بولۋى ءتيىس.
5. تەحنيكالىق ماماندىقتار
6. ءمۇعالىم، دارىگەر
7. قوعامدا بولىپ جاتقان وزگەرىستەرگە بايلانىستى تۋىندايدى
8. تاڭداعان ماماندىعىم بويىنشا ساپالى ءبىلىم الامىن.
ءىىى. «كىمگە قاي ماماندىق جاراسادى؟» ويىن
قازىرگى قوعامنىڭ وزگەرىسىنە قاراي ماماندىق تۇرلەرى وتە كوپ. سول سەبەپتى سەندەرگە تاڭداۋ جاساۋ وڭاي ەمەس. كەلەسى كەزەكتە مەن سەندەرگە ماماندىق اتاۋلارى جازىلعان كارتوچكا تاراتامىن. سول ماماندىق اتاۋلارىنا سەندەر سيپاتتاما بەرەسىزدەر جانە دە سول ماماندىقتىڭ وقۋشىلاردىڭ اراسىندا كىمگە ساي ەكەندىگىن ايتىپ ءوتۋ كەرەكسىزدەر.
اينا: پسيحولوگ – ول مەيىرىمدى، جايلى، كەز – كەلگەن ادامنىڭ جانىن تۇسىنە الاتىن، سونىمەن قاتار وعان اقىل – كەڭەس بەرەتىن ادام. قازىرگى زامان تالابىنا ساي پسيحولوگ ماماندىعى – وتە قاجەتتى ماماندىق دەپ ەسەپتەيمىن. سەبەبى قازىرگى كەزەڭدە كوپتەگەن ادامدارعا مورالدىق جاعىنان كومەك كەرەك. اسىرەسە وقۋشىلارعا ەمتيحان كەزىندە نەمەسە كەز – كەلگەن قيىندىقتاردان شىعۋ جولدارىنا باعىت – باعدار بەرەدى. پسيحولوگ ماماندىعى توپ اراسىندا مەنىڭ بولمەلەسىم بينۋراعا كوبىرەك كەلەدى. سەبەبى ول كەز-كەلگەن ۋاقىتتا بىزدەرگە ءوزىنىڭ اقىلىن ايتىپ، تىنىشتاندىرادى.
ماليكا: ءمۇعالىم – ول قاي قوعامدا بولماسىن ءوزىنىڭ ءمانىن جوعالتپايتىن ماماندىق. مۇعالىمدىك قىزمەت – اسا ۇلكەن بىلىمدىلىكتى، جاۋاپكەرشىلىكتى، شەبەرلىكتى قاجەت ەتەدى. بارلىق مامان يەلەرى ەڭ الدىمەن ءمۇعالىمنىڭ الدىنان وتەدى. سول سەبەپتى مەن ءۇشىن ماڭىزدى ماماندىق. توپ ىشىندە مۇعالىمدىك مولدىرگە جاراسادى. ول وتە ۇستامدى، جان – جاقتى، ىزدەنىمپاز.
فيزيكا - ماتەماتيكالىق باعىتتاعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى
دجالامانوۆا گۇلبارشىن ياحۋپ قىزى
تاقىرىبى: مەنىڭ بولاشاق ماماندىعىم...
ماقساتى:
1. وقۋشىلارعا ماماندىق ۇعىمى، ماماندىق تۇرلەرى تۋرالى وي – ورىستەرىن كەڭەيتۋ، ماماندىقتىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى، ماماندىق تاڭداۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى تالاپ ەتىلەتىندىگى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ؛
2. ءوز وتانىنا، ەلىنە ادال قىزمەت ەتەتىن، ەلىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن ايانباي ەڭبەك ەتەتىن ازامات تاربيەلەۋ؛
3. وزدەرىنىڭ قىزىعۋشىلىقتارى، يكەمدىلىگى، بەيىمدىلىگىنە ساي ماماندىق تاڭداۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ؛
ءادىسى: پىكىرلەسۋ، وي ءبولىسۋ، سۇحباتتاسۋ، كەڭەس بەرۋ
جوسپار:
1. تاربيەشىنىڭ ءسوزى
2.«ماماندىق تۋرالى نە بىلەمىز؟» سۇراق – جاۋاپ
3.«كىمگە قاي ماماندىق جاراسادى؟» ويىن
4. «مەن تاڭداعان ماماندىق» (12 – سىنىپ وقۋشىلارى تاڭداعان ماماندىقتارى تۋرالى وي بولىسەدى)
5.«مەنىڭ اتا – انامنىڭ ماماندىعى» (وقۋشى ۇنايتىن، ۇنامايتىن جاقتارىن ايتىپ وتەدى)
6. رەفلەكسيا
7. قورىتىندى
بارىسى:
ءى. تاربيەشى: قۇرمەتى وقۋشىلار! بۇگىنگى تاربيە ساعاتىندا ءبىز سەندەرمەن ماماندىق الەمىنە ساياحات جاساماقپىز. سەندەردىڭ بارلىعىڭدا دا بولاشاقتا «كىم بولامىن؟، قانداي ماماندىق تاڭدايمىن؟ قاي ماماندىق يەسى بولامىن؟» دەگەن سۇراقتار مازالايتىنى بەلگىلى. ارينە ماماندىق تاڭداۋ – ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى ءىس. الەمدە ماماندىق تۇرلەرى وتە كوپ بولعاندىقتان، سەندەر ءۇشىن تاڭداۋ جاساۋ وتە قيىن. ماماندىقتىڭ جامانى جوق، ءبىراق قانداي ماماندىق بولماسىن ونىڭ وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى، تالاپتارى بولادى. ماماندىقتىڭ كەز - كەلگەنىن يگەرۋگە ەڭ باستى ادامنىڭ قىزىعۋشىلىعى، يكەمدىلىگى قاجەت، كەي ادامداردىڭ ويىنشا بۇل جاي كۇن كورۋ سەكىلدى، ءبىراق ول تەرىس پىكىر، سەبەبى مامان يەسى بولۋ ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى، ونەردى، شەبەرلىكتى قاجەت ەتەتىن نارسە. جاقسى مامان يەسى بولۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن تاڭداعان ماماندىعىڭدى ءسۇيۋىڭ كەرەك، سول ماماندىقتى بارلىق قىرىنان تانىپ، سىرىن جەتە مەڭگەرۋلەرىڭ كەرەك. ءوزىنىڭ يكەمدىلىگى مەن قابىلەتىنە قاراي مامان بولعان ادامنىڭ جۇمىسى دا ءونىمدى، بەرەكەلى بولماق.
ءىى. سول سەبەپتى ەڭ الدىمەن وقۋشىلار سەندەر مىناداي سۇراقتارعا جاۋاپ بەرسەڭىزدەر.
1. ماماندىق دەگەنىمىز نە؟
2. ماماندىقتىڭ تۇرلەرىن اتا
3. جاقسى مامان يەسى بولۋى ءۇشىن ادام نەنى ەسكەرۋى قاجەت؟
4. ماماندىقتىڭ بىرنەشە ءتۇرىن مەڭگەرگەن قاجەت دەپ ويلايسىزدار ما؟
5. قوعامدا سۇرانىسقا يە ماماندىقتار قانداي؟
6. ءوزىنىڭ ءمانىن جوعالتپايتىن قانداي ماماندىقتار؟
7. جاڭا زامان تالابىنا ساي ماماندىقتىڭ تۋۋى نەمەن بايلانىستى؟
8. سەن جاقسى مامان يەسى اتانىپ، سول ەڭبەگىڭنىڭ جەمىسىن كورۋىڭ ءۇشىن نە ىستەيسىن؟
وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارى:
1. ماماندىق – ءبىزدىڭ بولاشاعىمىز، ادامنىڭ كىشكەنە كەزىنەن بەرگى ارمانى،
2. دارىگەر، ءمۇعالىم، پروكۋرور، مەنەدجەر، كينولوگ، اۆتومەحانيك ت. س. س
3. ادام ەڭ الدىمەن ءوزىنىڭ ماماندىعىن ءسۇيۋى كەرەك.
4. ادامنىڭ تەك قانا ۇناتىپ ىستەيتىن ءبىر ماماندىعى بولۋى ءتيىس.
5. تەحنيكالىق ماماندىقتار
6. ءمۇعالىم، دارىگەر
7. قوعامدا بولىپ جاتقان وزگەرىستەرگە بايلانىستى تۋىندايدى
8. تاڭداعان ماماندىعىم بويىنشا ساپالى ءبىلىم الامىن.
ءىىى. «كىمگە قاي ماماندىق جاراسادى؟» ويىن
قازىرگى قوعامنىڭ وزگەرىسىنە قاراي ماماندىق تۇرلەرى وتە كوپ. سول سەبەپتى سەندەرگە تاڭداۋ جاساۋ وڭاي ەمەس. كەلەسى كەزەكتە مەن سەندەرگە ماماندىق اتاۋلارى جازىلعان كارتوچكا تاراتامىن. سول ماماندىق اتاۋلارىنا سەندەر سيپاتتاما بەرەسىزدەر جانە دە سول ماماندىقتىڭ وقۋشىلاردىڭ اراسىندا كىمگە ساي ەكەندىگىن ايتىپ ءوتۋ كەرەكسىزدەر.
اينا: پسيحولوگ – ول مەيىرىمدى، جايلى، كەز – كەلگەن ادامنىڭ جانىن تۇسىنە الاتىن، سونىمەن قاتار وعان اقىل – كەڭەس بەرەتىن ادام. قازىرگى زامان تالابىنا ساي پسيحولوگ ماماندىعى – وتە قاجەتتى ماماندىق دەپ ەسەپتەيمىن. سەبەبى قازىرگى كەزەڭدە كوپتەگەن ادامدارعا مورالدىق جاعىنان كومەك كەرەك. اسىرەسە وقۋشىلارعا ەمتيحان كەزىندە نەمەسە كەز – كەلگەن قيىندىقتاردان شىعۋ جولدارىنا باعىت – باعدار بەرەدى. پسيحولوگ ماماندىعى توپ اراسىندا مەنىڭ بولمەلەسىم بينۋراعا كوبىرەك كەلەدى. سەبەبى ول كەز-كەلگەن ۋاقىتتا بىزدەرگە ءوزىنىڭ اقىلىن ايتىپ، تىنىشتاندىرادى.
ماليكا: ءمۇعالىم – ول قاي قوعامدا بولماسىن ءوزىنىڭ ءمانىن جوعالتپايتىن ماماندىق. مۇعالىمدىك قىزمەت – اسا ۇلكەن بىلىمدىلىكتى، جاۋاپكەرشىلىكتى، شەبەرلىكتى قاجەت ەتەدى. بارلىق مامان يەلەرى ەڭ الدىمەن ءمۇعالىمنىڭ الدىنان وتەدى. سول سەبەپتى مەن ءۇشىن ماڭىزدى ماماندىق. توپ ىشىندە مۇعالىمدىك مولدىرگە جاراسادى. ول وتە ۇستامدى، جان – جاقتى، ىزدەنىمپاز.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.