سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 اپتا بۇرىن)
مەنىڭ وتانىم قازاقستان
تاقىرىبى: «مەنىڭ وتانىم قازاقستان»
ماقساتى: جاس ۇرپاقتى تاريحي - مادەني جانە رۋحاني قۇندىلىقتاردى باعالاۋعا ۇيرەتۋ. بالالاردى وتاندى سۇيۋگە، قورعاۋعا تاربيەلەۋ. ەلىمىزدىڭ رامىزدەرىن قاستەرلەۋگە، اتا زاڭىمىزدى قادىرلەۋگە، باي – قۋاتتى ەل ەكەندىگىن ماقتان ەتۋگە ۇيرەتىپ، تۋعان ەلىنە، جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرىپ، ماحاببات سەزىمىن وياتۋ، پاتريوتتىق سەزىمگە تاربيەلەۋ؛ بالالاردا رۋحاني - ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرۋ. قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋ تاريحىمەن تانىستىرۋ. ءوز ەلىنىڭ تاريحىنا، ادال ۇلدارىنا دەگەن قۇرمەت سەزىمىن قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىك: «مەنىڭ وتانىم – قازاقستان»، «ءبىر حالىق، ءبىر ەل، ءبىر تاعدىر» جازۋلارى، ەلباسى سۋرەتى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كارتاسى، رامىزدەر، قاناتتى سوزدەر، گۇلدەر، سلايد، استانا قالالانىڭ سۋرەتتەر، بەلگىلى تۇلعالاردىڭ جانە كورىكتى جەرلەردىڭ فوتوسۋرەتتەرىنەن فوتوكوللاج، قازاق باتىرلاردىڭ سۋرەتتەرى.
ءادىس - تاسىلدەر: سۇراق - جاۋاپ، ماقال - ماتەلدەر، اڭگىمەلەۋ، سلايد.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
- سالەمەتسىزدەر مە قۇرمەتتى بالالار، قوناقتار! بۇگىن ءبىزدىڭ ۇيىمداستىرىلعان « مەنىڭ وتانىم – قازاقستان».
شاتتىق شەڭبەر:
ءبىر شاڭىراق استىندا،
قازاقستاندا تۇرامىز.
بىرگە سايران قۇرامىز،
ءبىر ۇيدە ءبىز تۇرامىز.
گيمن ورىندالادى
مەنىڭ وتانىم – قازاقستان: وتان دەگەنىمىز – تۋىپ وسكەن جەرىڭ. قۇس ۇياسىز بولماسا، ادام وتانسىز بولمايدى: قازاقستان دەگەندە كوز الدىمىزعا شالقىعان جايلاۋ، ءتۇتىنى بۇرقىراعان اۋىل، جازىق دالا مەن، باقتاعى بۇلبۇل قۇستىڭ ءۇنى ەلەستەيدى بۇل جەردە اتا - بابامىز تۇردى، ءومىر ءسۇردى قازاقستان قازاق حالقىنىڭ اتا - بابا مەكەنى. وتان بۇل ءبىز
تۇر ىپ جاتقان جەرىمىز. وتان دەگەن سەنىڭ تۋىپ وسكەن جەرىڭ، وتان ول سەنىڭ اتا - اناڭ، دوسىڭ وتباسىڭ مەكەندەيتىن جەر. ءبىزدىڭ استانامىز قاي قالا نۇرسۇلتان سول نۇرسۇلتان قالاسىندا ورنالاسقان بايتەرەك، بايتەرەك تۋرالى ۆيدەو كورسەتۋ. مونۋمەنتى بار وسى سامۇرىق قۇستىڭ جۇمىرتقاسى جارىلىپ قالىپتى. ونىڭ ىشىندە كوپتەگەن
تۇر ىپ جاتقان جەرىمىز. وتان دەگەن سەنىڭ تۋىپ وسكەن جەرىڭ، وتان ول سەنىڭ اتا - اناڭ، دوسىڭ وتباسىڭ مەكەندەيتىن جەر. ءبىزدىڭ استانامىز قاي قالا نۇرسۇلتان سول نۇرسۇلتان قالاسىندا ورنالاسقان بايتەرەك استانا، بايتەرەك تۋرالى ۆيدەو كورسەتۋ. مونۋمەنتى بار وسى سامۇرىق قۇستىڭ جۇمىرتقاسى جارىلىپ قالىپتى. ونىڭ ىشىندە كوپتەگەن تاپسىرمالار بار، سول تاپسىرمالاردى ورىنداساق جۇمىرتقانى قالپىنا كەلتىرۋگە بولادى. سامۇرىق قۇستىڭ داۋىسى سۇراقتاردى قويادى
سلايد كورسەتۋ
استانا تۋرالى
بايتەرەك تۋرالى
اڭىز اڭگىمەنى ايتۋ
روليك ءومىر اعاشى
بالالار وزدەرىڭ تۇسىنگەندەي بۇل سامۇرىق قۇستىڭ جۇمىرتقاسى ءبىزدىڭ ەلگە تىنىشتىق اكەلەدى بەيبىتشىلىك اكەلەدى
سونىڭ بەلگىسى رەتىندە وسى بايتەرەكتى
ەلوردامىزدىڭ قاق ورتاسىندا ورنالاسقان
ەندى وسى سامۇرىق قۇستىڭ جۇمىرتقاسى
جارىلىپ قالىپتى سامۇرىق قۇس بىزدەن كومەك سۇرايدى
ءبىز كومەك كورسەتۋگە كەلىسىمىز بە؟
جۇمىرتقاسىن جيناپ بەرەمىز بە؟
ءار ءبىر سۇراق اشىلعان كەزدە سانداردى ورىسشا، اعىلشىنشا ايتىپ وتىرادى

1) ەل وردامىز قاي قالا سۇراقتار:
1) بالالار، ءبىزدىڭ رەسپۋبليكامىز قالاي اتالادى؟(قازاقستان رەسپۋبليكاسى)
2) قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى كىم؟ (قاسىم جومارت توقايەۆ.)
3) قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ استاناسى قاي قالا؟ نۇرسۇلتان قالاسى
4) قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رامىزدەرى قانداي؟ (ءانۇران، ەلتاڭبا، گيمن

5) ءبىز قاي تىلدە سويلەيمىز

6) ويىن وينايىق « قازاقستان جەرىن كارتادان كورسەت!» كارتانىڭ شتريحتاپ شىعادى
7) وتان تۋرالى تاقپاقتار
8) وتان تۋرالى ماقال – ماتەلدەر
9) «بايتەرەكتى» قۇراستىرادى
ءاربىر سۇراققا جاۋاپ بەرگەن سايىن جەردە قازاقستان كارتاسى قۇراستىرىلادى
ديدار: اسپانىمىز اشىق بولسىن!
الي: جەرىمىز گۇلگە تولسىن!
ايدىن: ەلباسىمىز امان بولسىن!
ساعىنىش: بالاباقشا گۇلدەنە بەرسىن!

اديا: وتاندى
جاس، كارىمىزدە
تۋعان جەر دەپ سۇيەمىز،
ويتكەنى، وندا ءبارىمىز دە
تۋىپ، ءومىر سۇرەمىز
وتان دەگەن – اتامەكەن
وتىن دەگەن - تۋعان جەر
وتان - انا
وتان ايارۋ 
تۋىمىزعا كوگىلدىر
ءبىر قاراماي وتپەيمىز
سول كوك تۋدىڭ استىندا
كوگەرەمىز، كوكتەيمىز – ۇلكەن
نۇريسلام: وتان - مەنىڭ اتا - انام
وتان - دوسىم، باۋىرىم،
وتان - ولكەم، استانام
وتان - تۋعان اۋىلىم.
ءىنجۋ جانتۇرسىن 
ايالاپ ارۋ انانى،
وسىرگەن ەركىن بالانى،
بەسىگىم بولىپ تەربەتكەن
وتانىم قازاقستانىم.
ولجاس 
قازاق جەرى - قازاقستان
مولدىرەگەن اشىق اسپان.
الىس كەتسەم ساعىنامىن،
وتانىم سەن قازاقستان.
مەرەي 
تولتىرعان گۇلگە دالانى،
جايناتقان اۋىل، قالانى.
ارداقتى اتا - مەكەنىم،
وتانىم – قازاقستانىم
بايداۋلەت: وتان دەگەن - اتامەكەن،
وتان دەگەن - تۋعان جەر.
وتان – دەگەن انا، پانا،
قازاقستان - تۋعان ەل.
ۇلجان وتاندى ءبىز اتامەكەن
تۋعان جەر دەپ سۇيەمىز
ويتكەنى، وندا بارىمىزدە
تۋىپ – ءومىر سۇرەمىز
- بالالار، كىم بىلەدى ءبىزدىڭ وتانىمىزدىڭ استاناسى قاي قالا؟
- استانا قالاسى
ەل بوبەگى ءبۇلدىرشىن جاس بالامىز،
استانامىز استانا – باس قالامىز
ماقال - ماتەلدەر:
وتان ەلدىڭ اناسى،
ەل ەردىڭ اناسى. انەل
وتان ءۇشىن ەڭبەك ەتسەڭ
حالقىڭنىڭ سۇيگەن ۇلى بولاسىڭ. انەل
وتانى ءبىردىڭ جۇرەگى ءبىر،
جۇرەگى ءبىردىڭ تىلەگى ءبىر. مەرەي
وتانسىز ادام - ورمانسىز بۇلبۇل. نۇريسلام
وتانىن سۇيگەن: وتقا جانبايدى، سۋعا باتپايدى.
التىن ۇياڭ – وتان قىمبات،
ەلتاي ءىنجۋ قۇت بەرەكەڭ – اتاڭ قىمبات،
ايمالايتىن – اناڭ قىمبات،
اسقار تاۋىڭ – اكەڭ قىمبات.
وسى تاپسىرمالاردى ورىنداي وتىرىپ كارتانى اشىپ وتىرامىز
بالالار بۇل كارتادا ءبىزدىڭ قازاقستاننىڭ جەرى بەينەلەنگەن بۇل ءبىزدىڭ وتانىمىز كەزىندە ءبىزدىڭ جەرىمىزدى، ەلىمىزدى اتا - بابالارىمىز، باتارلارىمىز قاراكەرەي قابانباي، قانجىعالى بوگەنباي سياقتى باتىرلارىمىز، جاۋدان قورعاعان ءسويتىپ ءبىزدىڭ جەردىڭ، وتانىمىزدىڭ شەكاراسىن بەلگىلەگەن ءبىزدىڭ شەكارامىزدان بار ءبىزدىڭ ۇلدار وسكەن كەزدەرىندە اسكەرگە بارىپ ەلىن، جەرىن قورعايتىن بولادى
تاپسىرمالاردىڭ بارلىعى ورىندالدى جارايسىڭدار بالالار ەندى بۇنىمەن ءبىزدىڭ جۇمىسىمىز ءالى بىتكەن جوق
قۇرلىسشى كەلەدى سەندەر ماعان بايتەرەك عيماراتىنىڭ سىزباسىن سىزىپ بەرىڭدەرشى
ءبىز بۇل بايتەرەكتى قالاي سوعۋ كەرەكتىگىن بىلمەي وتىرمىز
جارايدى، الامان ءبىز سەرگىتۋ ءساتىن جاساپ الايىق
سەرگىتۋ ءساتى.
كوك جالاۋ جەلبىرە (ەكى قولمەن ەكى جاققا سەرمەۋ )
اسقاقتاپ اسپاندا، (ەكى قولمەن جوعارى سوزىلۋ)
جاس ۇلان، ەل بىرگە
ساپ تۇزە، جاسقانبا. (ءبىر ورىندا ساپ تۇزەپ ءجۇرۋ)
ەندى قۇرىلىسشىعا كومەك كورسەتەيىك. قۇرىلىسشىنىڭ ساندىقشاسىندا قاعازدار بولادى.
سونى نۇكتەلەپ قوسامىز جارايسىڭدار ەندى مىنە بارلىعىمىز بىرگە بايتەرەكتى تۇرعىزايىق دەپ كارتانىڭ ورتاسىنا اپارىپ بايتەرەكتى ورناتىلدى. سول كەزدە قۇس سويلەيدى. راحمەت سەندەرگە بۇلدىرشىندەر مەنىڭ جۇمىرتقامىزدى قالپىنا كەلتىردىڭدەر ەندى سەندەردىڭ ەلدەرىڭدە ماڭگىلىككە تىنىشتىق، بەيبىتشىلىك، بەرەكەلىك ورنايدى.
بالالاردى باعالاۋ تاقتاعا شىعىپ سۋرەتتەرىن جاپسىرادى
ديدار: اسپانىمىز اشىق بولسىن!
الي: جەرىمىز گۇلگە تولسىن!
ايدىن: ەلباسىمىز امان بولسىن!
ساعىنىش: بالاباقشا گۇلدەنە بەرسىن!

تاربيەشى: ەلىمىز 1991 جىلى 16 جەلتوقساندا تاۋەلسىز رەسپۋبليكا بولىپ جاريالاندى. وسى كۇنگە جەتۋ ءۇشىن تالاي قيىنشىلىقتاردى باستان كەشىردى.
سەندەر «تاۋەلسىزدىك» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
بالالار: ءوزىمىزدىڭ ەلىمىز، جەرىمىز، تەڭدىگىمىز بار.
تاربيەشى: قازاقستان قانداي مەملەكەت؟
بالالار: قازاقستان تاۋەلسىز، ەگەمەندى مەملەكەت.
تاربيەشى: وسىنداي ۇلكەن ەلىمىزدى، جەرىمىزدى باسقارىپ وتىرعان كىم؟
بالالار: قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى - نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ.
تاربيەشى: ەلباسىنىڭ نەگىزگى جۇمىس ورنى قاي قالادا؟
بالالار: استانا قالاسىندا.
تاربيەشى: استانا - قانداي قالا؟
بالالار: استانا – باس قالا، ادەمى، ۇلكەن قالا.
تاربيەشى: تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ رامىزدەرىن اتاڭدارشى.
بالالار: قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۋى، ەلتاڭباسى، ءانۇرانى.
تاربيەشى: ال ەندى، رامىزدەردى سيپاتتايىق.
تۋىمىزدى قالاي سيپاتتايسىڭدار؟
بالالار: قازاقستان مەملەكەتىنىڭ تۋى كوگىلدىر ءتۇستى. تۋداعى دالا قىرانى ەركىندىكتىڭ بەلگىسى. كۇن - بايلىق پەن بەرەكەنى بىلدىرەدى.
ايارۋ 
تۋىمىزعا كوگىلدىر
ءبىر قاراماي وتپەيمىز
سول كوك تۋدىڭ استىندا
كوگەرەمىز، كوكتەيمىز.
تاربيەشى: ەلتاڭبامىز تۋرالى نە ايتامىز؟
- قازاق ەلىنىڭ ەلتاڭباسىندا شاڭىراق، قوس پىراق ات بار. ات - ادامنىڭ قاناتى. شاڭىراق ۇلكەن ورتاق ءۇي دەگەن تۇسىنىك بەرەدى.
نادەجدا
شاڭىراقتىڭ شاتتىعى
اسقاقتاتىپ تۇر مۇنى
ەلتاڭباسى ەلىمنىڭ
ەلدىڭ تىنىش تىرەگى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتىنىڭ ءانۇرانى تۋرالى نە ايتاسىڭدار؟
- ءانۇران - سالتاناتتى ءان. مەملەكەتتىك ءانۇران - ەگەمەندى ەلىمىزدىڭ تۋى مەن ەلتاڭبانىڭ سازدى بالاماسى.
كورىنىس: بولمە ءىشى بەزەندىرىلگەن. كۇي: «اققۋ» ن. تىلەندييەۆ
كۇي اۋەنىمەن قولىندا ۇرشىعى بار اجە كەلىپ وتىرادى.
قولىندا قامشىسى بار بالا اتقا ءمىنىپ ويناپ جۇرەدى. ول اجەسىنە جۇگىرىپ كەلىپ، موينىنا اسىلىپ، ەركەلەيدى.
بالا: اجە، نە ىستەپ وتىرسىز؟
اجە: وي قۇلىنىم، مەن ۇرشىق ءيىرىپ وتىرمىن.
كەل، وتىر ويىننان شارشاعان بولارسىڭ.
بالا: اجە، ءبىز مەكتەپتە تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنە دايىندالىپ جاتىرمىز.
ءان ۇراندى ورىندادىق.
- اجە، «تاۋەلسىزدىك» دەگەن نە؟
اجە: ە.. قۇلىنىم - اۋ، «تاۋەلسىزدىك» دەگەن بۇل ۇلكەن اڭگىمە. وسى كۇنگە جەتۋ ءۇشىن قازاق حالقى تالاي قيىنشىلىقتى باستان كەشىردى. قايسار، باتىر اعا - اپالارىمىزدىڭ ارقاسىندا ەگەمەندى ەل بولدىق. تاۋەلسىزدىك العانىمىزعا 2جىل بولدى. ءوزىمىزدىڭ تۋىمىز، ءانۇرانىمىز، ەلتاڭبامىز بار. اللاعا شۇكىر.
نۇريسلام: وتان - مەنىڭ اتا - انام
وتان - دوسىم، باۋىرىم،
وتان - ولكەم، استانام
وتان - تۋعان اۋىلىم.
قادىرجان.
ايالاپ ارۋ انانى،
وسىرگەن ەركىن بالانى،
بەسىگىم بولىپ تەربەتكەن
وتانىم قازاقستانىم.
باعدىر.
قازاق جەرى - قازاقستان
مولدىرەگەن اشىق اسپان.
الىس كەتسەم ساعىنامىن،
وتانىم سەن قازاقستان.
گۇلسەزىم.
تولتىرعان گۇلگە دالانى،
جايناتقان اۋىل، قالانى.
ارداقتى اتا - مەكەنىم،
وتانىم – قازاقستانىم
ءىنجۋ ەلتاي
التىن ۇياڭ — وتان قىمبات،
قۇت - بەرەكەڭ — اتاڭ قىمبات،
ايمالايتىن — اناڭ قىمبات،
اسقار تاۋىڭ — اكەڭ قىمبات
ماقال – ماتەلدەر
بۇلبۇل گۇلزارىن سۇيەدى،
ادال ادام وتانىن سۇيەدى.
ءىنجۋ جانتۇرسىن
وراعىڭ وتكىر بولسا، قارىڭ تالمايدى،
وتانىڭ بەرىك بولسا، جاۋىڭ المايدى.
سەرگىتۋ ءساتى.
كوك جالاۋ جەلبىرە (ەكى قولمەن ەكى جاققا سەرمەۋ )
اسقاقتاپ اسپاندا، (ەكى قولمەن جوعارى سوزىلۋ)
جاس ۇلان، ەل بىرگە
ساپ تۇزە، جاسقانبا. (ءبىر ورىندا ساپ تۇزەپ ءجۇرۋ)
– وتە جاقسى بالالار ەندى ءبىز ءوز وتانىمىزعا ارناپ جىلى تىلەكتەر ايتايىق.
ديدار: اسپانىمىز اشىق بولسىن!
الي: جەرىمىز گۇلگە تولسىن!
ايدىن: ەلباسىمىز امان بولسىن!
ساعىنىش: بالاباقشا گۇلدەنە بەرسىن!
(قازىبەك بي).

جامبىل وبلىسى تاراز قالاسى
№18 «ەركەجان» بوبەكجاي - باقشاسى
سامىلتىروۆا گۋلنۋر شەكەربەكوۆنا

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما