مەنىڭ سۇيىكتى ەلباسىم
«مەنىڭ سۇيىكتى ەلباسىم» اتتى تاربيە ساعاتىنىڭ سەنارييى.
ماقساتى:
1. قازاق حالقىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ ءومىر جولى، تۋىپ - وسكەن، وقىپ ءبىلىم العان، قىزمەت ەتكەن
جەرلەرى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ؛
2. ەلباسىنىڭ ءومىر جولىنان ۇلگى الا وتىرىپ وتانىن، حالقىن سۇيۋگە، ەرجۇرەكتىلىككە ازاماتتىققا، پاتريوتتىق سەزىمگە تاربيەلەۋ؛
3. شاكىرت جۇرەگىندە ەلباسىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك سەزىمىن وياتۋ، قۇرمەتتەۋ
كورنەكىلىگى: سلايدتار كورسەتۋ، ءۇنتاسپا، شارلار،
ءمۇعالىم: تاۋەلسىزدىگىمىزدى العاننان سوڭ حالىقتىڭ باسىن بىرىكتىرىپ ن. ءا. نازاربايەۆ تۇڭعىش ەلباسى بولدى. ەلباسىنىڭ باستاۋىمەن مەنىڭ وتانىم الەمگە تانىلدى. ەلىم ەلدىگىن كورسەتتى، ەرلىگىن تانىتتى. قازاق حالقى ەگەمەندىگىن الىپ، تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەندە ءوز الدىمىزعا ەل بولا الاتىندىعىمىزعا كۇماندانعان جاندار دا بولعان ەكەن. ءبىراق ار - نامىستى تۋ ەتكەن ەلباسىمىز بەن ۇكىمەت باسىنداعى ەل ءۇشىن ەڭبەك ەتكەن اعالارىمىزدىڭ ايانباي ەڭبەك ەتۋى وسى نۇرلى كۇندەرگە جەتكىزدى.
ەرداۋلەت:
ق. امانجولوۆ:
قازاقستان دەيتىن مەنىڭ بار ەلىم.
جاتىر الىپ جارتى دۇنيە الەمىن!
بۇل دالانى انام جاسپەن سۋارعان،
بۇل دالادا اتام قولعا تۋ العان،
بۇل دالادا جىلاپ كەلىپ، ۋانعان
بۇل دالانى كورىپ العاش قۋانعان
بۇل دالادا وسكەن جاندا جوق ارمان!
ايانات: نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ 6 - شىلدە 1940 جىلى الماتى وبلىسى قاسكەلەڭ اۋدانىنداعى شامالعان اۋىلىندا تۋعان. بالالىق شاعى كەيدە ايتا بەرەتىنىمىزدەي تارشىلىق جاعدايدا ءوتتى. ۇلكەندەردىڭ مال باعۋىنا، باۋ - باقشا وسىرۋىنە كومەك كورسەتۋ كەرەك بولدى، شوپشەك تەرىپ، وتىن جاردى. مەكتەپتى جاقسى وقىپ، جاقسى ءبىلىم الدى. اتا - اناسىن قاتتى قۇرمەت تۇتتى.
ءدىنيسلام: ول ەرتە ەسەيدى، ورتا مەكتەپتى بىتىرە سالىسىمەن كەڭەس وداعىنداعى اسا ءىرى قاراعاندى مەتاللۋرگيا كومبيناتىنىڭ كولەمدى قۇرىلىسىنا اتتاندى. قۇرىلىستا ءبىراز ەڭبەك ەتكەننەن كەيىن ءبىر توپ قازاقستاندىقتارمەن ۋكراينانىڭ دنەپرودزەرجينسك قالاسىنا بارىپ مەتاللۋرگ – جۇمىسشى ماماندىعىن مەڭگەردى. بۇل شويىن قۇيۋشى، دومنا پەشىنىڭ كومەكشىسى جۇمىستارىن اتقاردى، ال كەيىنىرەك ينجەنەر دارەجەسىنە كوتەرىلدى.
ءومىرزاق: سول جىلدارى ونىڭ باسشىلىق قاسيەتتەرى جارقىراپ كورىندى. قالالىق، وبلىستىق جانە رەسپۋبليكالىق كولەمدە باسشى ورگانداردا جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقاردى. مەتاللۋرگيالىق كومبيناتىندا پارتكوم حاتشىسى، تەمىرتاۋ قالالىق، قاراعاندى وبلىستىق جانە رەسپۋبليكالىق پارتيا ۇيىمدارىندا ەكونوميكالىق سالاعا جاۋاپ بەرەتىن حاتشى بولدى.
سانجار: ول قازاقستان ۇكىمەتىن باسقارعاندا 44 جاستا بولدى. وسىلايشا ونىڭ ساياسي ءومىربايانى باستالادى.
ەرنار: 1991 جىلى 1 - جەلتوقساندا رەسپۋبليكا جۇرتشىلىعى تۇڭعىش رەت نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتى رەسپۋبليكامىزدىڭ پرەزيدەنتى ەتىپ سايلاندى.
بەكجان: 1991 جىلدىڭ 16 جەلتوقسانىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى سەسسياسى «تاۋەلسىز دەموكراتيالىق جانە قۇقىلىق مەملەكەت» دەپ جاريالادى.
ناريمان: 1992 جىلى 4 - ماۋسىمدا جاڭا مەملەكەتتىك رامىزدەر ەلتاڭبا، تۋ، ءانۇران بەكىتىلدى. ەلتاڭبا اۆتورلارى: جانداربەك مالىبەك ۇلى، شوتامان ءۋاليحانوۆ.
اينارا: شاڭىراق – وتان وتباسىنان باستالادى. ورتاق شاڭىراق بيىك، بوساعا بەرىك بولسىن دەگەن ماعىنانى، ال ۋىقتار – ۇلكەن ءۇيدىڭ ۋىقتارىن شىن نيەتتەرىمەن قوسىلا تانىتقان ەلشىلەس ەل جۇرتقا دا باي، قۋاتتى تىلەيمىن دەگەندى بىلدىرەدى. اي ءمۇيىزدى، التىن قاناتتى قوس پىراق - ارىستاننىڭ جۇرەكتىلىگىن، قىراننىڭ قىراعىلىعىن، وگىزدىڭ قارا كۇشىن، ەلىكتىڭ شاپشاڭدىعىن، قىرمىزى قىزىل تۇلكىنىڭ جاۋىن جەر سوقتىرار ايلاكەرلىگىن بىلدىرەدى. بەس بۇرىشتى جۇلدىز «باعىمىز اشىلىپ، جۇلدىزىمىز جارقىراي بەرسىن» دەگەن اسىل ارماندى ارقالاپ تۇر.
ديانا: مەملەكەتتىك تۋ - 1992 جىلى 4 - ماۋسىمدا قابىلدانىپ، 6 - ماۋسىمدا كۇشىنە ەندى. تۋدىڭ ورتاسىندا شۇعىلالى كۇن، ونىڭ استىندا قالىقتاپ ۇشقان قىران بەينەلەنگەن، تىك بۇرىشتى كوگىلدىر ماتانىڭ سول جاعىندا قىزىل ورنەگى بار. جالاۋدىڭ ۇزىندىعى - 2 مەتر، ەنى - 1مەتر. جالاۋدىڭ جوباسىن جاساعان – سۋرەتشى شاكەن نيازبەكوۆ.
ءان: “كوك تۋدىڭ جەلبىرەگەنى”
ءومىرزاق: 1993 جىلى 15 - قاراشادا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق اقشاسى – تەڭگە اينالىمعا ەندى.
اقشام شىقتى ءوزىمنىڭ تۇڭعىش رەت،
ءبىلدىم دەربەس ەلىمنىڭ ۇلگىسى دەپ.
بەينەلەنگەن حان، اقىن، عالىمدارىم،
بەتتەرىنەن كوز تارتىپ تۇردى سۋرەت.
تەڭدىكتى ايتىپ تۇر اتى تەڭگە دەگەن،
قۇت - بەرەكە بولشى ءبىر ەلگە كەلگەن.
ءوز تۋى، ەلتاڭبا، ءانۇرانى بار
ايتىڭدارشى، ەندى ەلىم كەم دە نەدەن؟
ەرنار: 1995 جىلى 28 - قاڭتارىندا تاۋەلسىز ق ر – نىڭ تۇڭعىش «اتا زاڭى» قابىلداندى.
ەرمەك وتەتىلەۋ ۇلى. «اتا زاڭ»
ازات ەلدىڭ باستالعان ايقىن جولى ءتارىزدى،
اتا زاڭ دەپ اتالعان كونستيتۋسيامىز بار ءبىزدىڭ.
اتا زاڭمەن بەكىتكەن دەربەستىگىن ەلىمىز،
اتا - بابا مۇرا ەتكەن، تۇتاستىعىن جەرىمىز.
حالىق سەنگەن زاڭىمىز ادىلدىكتى قولدايدى،
جاقسارسىن دەپ ءحالىمىز ادام قۇقىن قورعايدى.
دەيدى زاڭى مەملەكەت ۇلكەنگە دە، بالاعا:
“وقۋ وقى، ەڭبەك ەت، كاسىپ جاسا قالاعان!”
ءاربىر بابى ماڭىزدى، ءار كوڭىلدىڭ جىرى ءبىر،
بىزدە 30 تامىز – اتا زاڭنىڭ كۇنى بۇل.
شۇعىلا: استانا - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ساياسي، اكىمشىلىك جانە مادەني ورتالىعى. ەلباسى - نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ جارلىعىنا سايكەس 1997 جىلى مۇندا بۇرىنعى استانامىز الماتىدان رەسپۋبليكانىڭ باسشى ورىندارى پرەزيدەنت كەڭەسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى جانە پارلامەنت كوشىپ كەلدى. ەلىمىزدىڭ باسقارۋ جۇمىستارى وسى جەردەن جۇزەگە اسىرىلادى.
نۇركەن: 1998 جىلى 10 - ماۋسىمدا جاڭا استانانىڭ رەسمي تۇساۋ كەسەرى بولدى. قالا ەسىل وزەنىنىڭ وڭ جاعالاۋىندا سارىارقانىڭ سولتۇستىك بولىگىندە ورنالاسقان.
كوتەرەدى شاڭىراق استانام اسقاق،
جاڭارىپ قالام، جاسارىپ دالام!
باسىڭنان سەرپى بوداندىق جۇگىن،
كەتپەيدى ويدان وتاندىق ۇعىم.
ارىستان جۇرەك، ايبىندى ەلىم،
تانيدى سەنى بار الەم بۇگىن.
ماقساتى:
1. قازاق حالقىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ ءومىر جولى، تۋىپ - وسكەن، وقىپ ءبىلىم العان، قىزمەت ەتكەن
جەرلەرى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ؛
2. ەلباسىنىڭ ءومىر جولىنان ۇلگى الا وتىرىپ وتانىن، حالقىن سۇيۋگە، ەرجۇرەكتىلىككە ازاماتتىققا، پاتريوتتىق سەزىمگە تاربيەلەۋ؛
3. شاكىرت جۇرەگىندە ەلباسىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك سەزىمىن وياتۋ، قۇرمەتتەۋ
كورنەكىلىگى: سلايدتار كورسەتۋ، ءۇنتاسپا، شارلار،
ءمۇعالىم: تاۋەلسىزدىگىمىزدى العاننان سوڭ حالىقتىڭ باسىن بىرىكتىرىپ ن. ءا. نازاربايەۆ تۇڭعىش ەلباسى بولدى. ەلباسىنىڭ باستاۋىمەن مەنىڭ وتانىم الەمگە تانىلدى. ەلىم ەلدىگىن كورسەتتى، ەرلىگىن تانىتتى. قازاق حالقى ەگەمەندىگىن الىپ، تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەندە ءوز الدىمىزعا ەل بولا الاتىندىعىمىزعا كۇماندانعان جاندار دا بولعان ەكەن. ءبىراق ار - نامىستى تۋ ەتكەن ەلباسىمىز بەن ۇكىمەت باسىنداعى ەل ءۇشىن ەڭبەك ەتكەن اعالارىمىزدىڭ ايانباي ەڭبەك ەتۋى وسى نۇرلى كۇندەرگە جەتكىزدى.
ەرداۋلەت:
ق. امانجولوۆ:
قازاقستان دەيتىن مەنىڭ بار ەلىم.
جاتىر الىپ جارتى دۇنيە الەمىن!
بۇل دالانى انام جاسپەن سۋارعان،
بۇل دالادا اتام قولعا تۋ العان،
بۇل دالادا جىلاپ كەلىپ، ۋانعان
بۇل دالانى كورىپ العاش قۋانعان
بۇل دالادا وسكەن جاندا جوق ارمان!
ايانات: نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ 6 - شىلدە 1940 جىلى الماتى وبلىسى قاسكەلەڭ اۋدانىنداعى شامالعان اۋىلىندا تۋعان. بالالىق شاعى كەيدە ايتا بەرەتىنىمىزدەي تارشىلىق جاعدايدا ءوتتى. ۇلكەندەردىڭ مال باعۋىنا، باۋ - باقشا وسىرۋىنە كومەك كورسەتۋ كەرەك بولدى، شوپشەك تەرىپ، وتىن جاردى. مەكتەپتى جاقسى وقىپ، جاقسى ءبىلىم الدى. اتا - اناسىن قاتتى قۇرمەت تۇتتى.
ءدىنيسلام: ول ەرتە ەسەيدى، ورتا مەكتەپتى بىتىرە سالىسىمەن كەڭەس وداعىنداعى اسا ءىرى قاراعاندى مەتاللۋرگيا كومبيناتىنىڭ كولەمدى قۇرىلىسىنا اتتاندى. قۇرىلىستا ءبىراز ەڭبەك ەتكەننەن كەيىن ءبىر توپ قازاقستاندىقتارمەن ۋكراينانىڭ دنەپرودزەرجينسك قالاسىنا بارىپ مەتاللۋرگ – جۇمىسشى ماماندىعىن مەڭگەردى. بۇل شويىن قۇيۋشى، دومنا پەشىنىڭ كومەكشىسى جۇمىستارىن اتقاردى، ال كەيىنىرەك ينجەنەر دارەجەسىنە كوتەرىلدى.
ءومىرزاق: سول جىلدارى ونىڭ باسشىلىق قاسيەتتەرى جارقىراپ كورىندى. قالالىق، وبلىستىق جانە رەسپۋبليكالىق كولەمدە باسشى ورگانداردا جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقاردى. مەتاللۋرگيالىق كومبيناتىندا پارتكوم حاتشىسى، تەمىرتاۋ قالالىق، قاراعاندى وبلىستىق جانە رەسپۋبليكالىق پارتيا ۇيىمدارىندا ەكونوميكالىق سالاعا جاۋاپ بەرەتىن حاتشى بولدى.
سانجار: ول قازاقستان ۇكىمەتىن باسقارعاندا 44 جاستا بولدى. وسىلايشا ونىڭ ساياسي ءومىربايانى باستالادى.
ەرنار: 1991 جىلى 1 - جەلتوقساندا رەسپۋبليكا جۇرتشىلىعى تۇڭعىش رەت نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتى رەسپۋبليكامىزدىڭ پرەزيدەنتى ەتىپ سايلاندى.
بەكجان: 1991 جىلدىڭ 16 جەلتوقسانىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى سەسسياسى «تاۋەلسىز دەموكراتيالىق جانە قۇقىلىق مەملەكەت» دەپ جاريالادى.
ناريمان: 1992 جىلى 4 - ماۋسىمدا جاڭا مەملەكەتتىك رامىزدەر ەلتاڭبا، تۋ، ءانۇران بەكىتىلدى. ەلتاڭبا اۆتورلارى: جانداربەك مالىبەك ۇلى، شوتامان ءۋاليحانوۆ.
اينارا: شاڭىراق – وتان وتباسىنان باستالادى. ورتاق شاڭىراق بيىك، بوساعا بەرىك بولسىن دەگەن ماعىنانى، ال ۋىقتار – ۇلكەن ءۇيدىڭ ۋىقتارىن شىن نيەتتەرىمەن قوسىلا تانىتقان ەلشىلەس ەل جۇرتقا دا باي، قۋاتتى تىلەيمىن دەگەندى بىلدىرەدى. اي ءمۇيىزدى، التىن قاناتتى قوس پىراق - ارىستاننىڭ جۇرەكتىلىگىن، قىراننىڭ قىراعىلىعىن، وگىزدىڭ قارا كۇشىن، ەلىكتىڭ شاپشاڭدىعىن، قىرمىزى قىزىل تۇلكىنىڭ جاۋىن جەر سوقتىرار ايلاكەرلىگىن بىلدىرەدى. بەس بۇرىشتى جۇلدىز «باعىمىز اشىلىپ، جۇلدىزىمىز جارقىراي بەرسىن» دەگەن اسىل ارماندى ارقالاپ تۇر.
ديانا: مەملەكەتتىك تۋ - 1992 جىلى 4 - ماۋسىمدا قابىلدانىپ، 6 - ماۋسىمدا كۇشىنە ەندى. تۋدىڭ ورتاسىندا شۇعىلالى كۇن، ونىڭ استىندا قالىقتاپ ۇشقان قىران بەينەلەنگەن، تىك بۇرىشتى كوگىلدىر ماتانىڭ سول جاعىندا قىزىل ورنەگى بار. جالاۋدىڭ ۇزىندىعى - 2 مەتر، ەنى - 1مەتر. جالاۋدىڭ جوباسىن جاساعان – سۋرەتشى شاكەن نيازبەكوۆ.
ءان: “كوك تۋدىڭ جەلبىرەگەنى”
ءومىرزاق: 1993 جىلى 15 - قاراشادا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق اقشاسى – تەڭگە اينالىمعا ەندى.
اقشام شىقتى ءوزىمنىڭ تۇڭعىش رەت،
ءبىلدىم دەربەس ەلىمنىڭ ۇلگىسى دەپ.
بەينەلەنگەن حان، اقىن، عالىمدارىم،
بەتتەرىنەن كوز تارتىپ تۇردى سۋرەت.
تەڭدىكتى ايتىپ تۇر اتى تەڭگە دەگەن،
قۇت - بەرەكە بولشى ءبىر ەلگە كەلگەن.
ءوز تۋى، ەلتاڭبا، ءانۇرانى بار
ايتىڭدارشى، ەندى ەلىم كەم دە نەدەن؟
ەرنار: 1995 جىلى 28 - قاڭتارىندا تاۋەلسىز ق ر – نىڭ تۇڭعىش «اتا زاڭى» قابىلداندى.
ەرمەك وتەتىلەۋ ۇلى. «اتا زاڭ»
ازات ەلدىڭ باستالعان ايقىن جولى ءتارىزدى،
اتا زاڭ دەپ اتالعان كونستيتۋسيامىز بار ءبىزدىڭ.
اتا زاڭمەن بەكىتكەن دەربەستىگىن ەلىمىز،
اتا - بابا مۇرا ەتكەن، تۇتاستىعىن جەرىمىز.
حالىق سەنگەن زاڭىمىز ادىلدىكتى قولدايدى،
جاقسارسىن دەپ ءحالىمىز ادام قۇقىن قورعايدى.
دەيدى زاڭى مەملەكەت ۇلكەنگە دە، بالاعا:
“وقۋ وقى، ەڭبەك ەت، كاسىپ جاسا قالاعان!”
ءاربىر بابى ماڭىزدى، ءار كوڭىلدىڭ جىرى ءبىر،
بىزدە 30 تامىز – اتا زاڭنىڭ كۇنى بۇل.
شۇعىلا: استانا - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ساياسي، اكىمشىلىك جانە مادەني ورتالىعى. ەلباسى - نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ جارلىعىنا سايكەس 1997 جىلى مۇندا بۇرىنعى استانامىز الماتىدان رەسپۋبليكانىڭ باسشى ورىندارى پرەزيدەنت كەڭەسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى جانە پارلامەنت كوشىپ كەلدى. ەلىمىزدىڭ باسقارۋ جۇمىستارى وسى جەردەن جۇزەگە اسىرىلادى.
نۇركەن: 1998 جىلى 10 - ماۋسىمدا جاڭا استانانىڭ رەسمي تۇساۋ كەسەرى بولدى. قالا ەسىل وزەنىنىڭ وڭ جاعالاۋىندا سارىارقانىڭ سولتۇستىك بولىگىندە ورنالاسقان.
كوتەرەدى شاڭىراق استانام اسقاق،
جاڭارىپ قالام، جاسارىپ دالام!
باسىڭنان سەرپى بوداندىق جۇگىن،
كەتپەيدى ويدان وتاندىق ۇعىم.
ارىستان جۇرەك، ايبىندى ەلىم،
تانيدى سەنى بار الەم بۇگىن.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
