مەنىڭ تۋعان ولكەم!
اشىق ساباق «مەنىڭ تۋعان ولكەم!»
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ماڭعىستاۋ تۋعان ولكەم!!!
ساباقتىڭ ماقساتى: تۋعان ولكەنىڭ مۇناي مەن گازدان دا باسقا تەك پايدالى قازبالارعا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار وسى اۋماقتا ءومىر سۇرگەن قازاقتاردىڭ تاريحىنا باي ەكەندىگىنە وقۋشىلاردىڭ كوزىن جەتكىزۋ. وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ، ولكە تاريحىنا وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: بۋكلەتتەر، كىتاپتار كورمەسى، سلايد (پرەزەنتاسيا)
ساباقتىڭ بارىسى:
- پاي! پاي! كيەلى نەتكەن جەر!
باتىرلار دۇبىرلەپ وتكەن جەر!
تۇلپارلار دۇبىرلەپ وتكەن جەر!
عاشىقتار ءبىرىن - ءبىرى وپكەن جەر!
سارىلىپ سال - سەرىلەر كەتكەن جەر!
باس ءيىپ، يىسكەپ توپىراعىنا
تاعزىم ەتپەي وتپەڭدەر
ماڭعىستاۋ... بۇل اتاۋدى ەستىگەندە سوڭعى كەزدەرى كوپ ادامداردىڭ ساناسىندا اشىلىپ، يگەرىلىپ جاتقان مۇناي مەن گاز كەن ورىندارى عانا تۇرادى. ال، وسىناۋ ەجەلگى مەكەن تەك پايدالى قازبالارعا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار وسى اۋماقتا ءومىر سۇرگەن كىشى ءجۇز قازاقتارىنىڭ تاريحىنا دا باي.
ءبىز بۇگىنگى «ماڭعىستاۋ تۋعان مەكەنىم!!!» اتتى تاربيە ساعاتىمىزدا، ولكەنىڭ ەركىن دالا اپتاپ جارتىلاي ءشولدىڭ، ەجەلگى تاۋلار مەن ويپاتتاردى، سورلار مەن اسەم بورلى جارتاستاردىڭ ولكەسى ەكەندىگىن، تاريحي ەسكەرتكىشتەر مەن اڭىزدارعا باي ولكە ەكەندىگىن ايتىپ وتەمىز.
تاڭشولپان:
«ءپىرى - بەكەت، جىرىم - زەكەت» سابىر اداي
قايران ەلدىڭ قاباعىندا مۇڭى بار،
پەرزەنت كەرەك جان جاراسىن جازاتىن.
ەي، قاراعىم بۇل ءسوزىمدى ۇعىپ ال:
ونسىز ەندى، كۇنىڭ - توزاق، ازا - ءتۇن.
اي تەربەگەن اسپان ەدى - بەسىگىم،
«ىڭگالاعان» ۇلتىم قايدا، ۇلانىم!
قۇلاعىمنان كەتپەي قويدى ەسىل ءۇن،
«بۇرىنعىدان ءسال وزگەرەك بۇل ءانىم»
ءالىبي:
جىلاپ ايسام، كوز جاسىما تۇنشىعىپ،-
ورتەر مە ەكەن وزەگىڭدى جالىنىم؟
قاۋىز جاردى ولەڭ اتتى - ءبۇر شىبىق،
سامال جەلمەن، سار دالانىڭ زارىمىن.
راۋشان:
ءپىرىم - بەكەت، جىرىم - زەكەت تاراتتىم،
جۇرەگىڭدە، ورىن بار ما، ءمولدىرىم؟
جىر - استارىن، جاتىر دەيسىڭ، قاراپ كىم؟
بەكىرەدەن جۇلدىز شاشىپ، ءولدى كۇن.
مايگۇل:
بەكەت قولداپ، اۋليەلەر دەم بەرمەي،
ءبىزدىڭ ۇرپاق قايران قىلىپ جارىتپاس.
جەردەن - ءمادى، كوكتەن – ايسا كەلگەندەي،-
سوردان قۇتقار؟!.. سورلى ەلدى الىپ قاش!
نازەركە:
جانىم بەكەت، نە ايتايىن، ءپىر بابام!
قولتىعىمنان ءوزىڭ دەمە، نامىس بەر!
ۇلى كوشتە ۇلت باقىتىن ۇرلاعان،
سول قاراقشى، قالتامانشىل «تانىس ءتور!..»
تاربيەشى:
- بەكەت اتانىڭ مەشىتتەرىنىڭ سانى تورتەۋ. ءبىرىنشىسى - وعالاندىدا، ەكىنشىسى – ەسكى بەينەۋدە، ءۇشىنشىسى - جەم وزەنى بويىندا اقمەشىتتە، ءتورتىنشىسى - ارال تەڭىزى جاعاسىنداعى بايالىدا.
بەكەت مىرزاعۇل ۇلى – ماڭعىستاۋ، ءۇستىرت، اتىراۋدى مەكەندەگەن اداي تەگىنەن شىققان. تۋعان جەرى قازىرگى اتىراۋ وبلىسىنىڭ جىلىوي اۋدانى، اقكيىزتوعاي اۋىلى، جاس كەزىندە قولىنا قارۋ الىپ، كورشىلەس قالماق، تۇرىكمەن تايپالارىمەن شايقاسىپ، حالقىنىڭ ەگەمەندىگىن قورعاعان بەكەت باتىرلىعىن تانىتىپ، ەل اۋزىندا «ەر بەكەت» اتانادى.
بەكەت اتا قاراقيا اۋدانى، وعلاندى جەرىندەگى جەراستى مەشىتىندە جەرلەنگەن.
كورىنىس: «بەكەت اتا»
مەيىرجان:
- وتپان تاۋ - تاريحي – مادەني كەشەن، كەسەنە. 2007 جىلى 25 - قازاندا اشىلدى. كەشەن سابىر ادايدىڭ باستاماسىمەن 2004 جىلى قولعا الىنعان. اۋليەلى كەشەن جوباسىنا بايقاۋ جاريالانىپ، وعان بىرنەشە ۇمىتكەرلەر قاتىستى؛ ساراپشىلار ۇيعارىمىمەن ك. دەمەسىنوۆتىڭ جوباسى بويىنشا وتپانتاۋدىڭ باسىنا سالىنعان 12 قۇلپىتاس ورتاسىنان قوس كۇمبەز كوتەرىلىپ، ول التىنمەن اپتالادى. ءۇش قۇلپىتاستىڭ ورتاسىنداعىسىنىڭ قاس بەتى التىن ارىپپەن «اداي اتا» دەپ جازىلادى.
ەركەبۇلان:
«وتپان» سابىر ادايەۆ
ءقادىرىڭدى حاق بىلەر،
حالالدان بولعان اق بىلەر،
اق بىلمەسە، جات بىلەر.
قاراتاۋدا -
قالىڭ ەل
ۇرانداپ الاۋ جاقتى دەر.
«اداي» دەگەن ءبىر سوزگە
التىنان كۇمبەز سالدىرىپ،
ارۋلاپ بەلگى قالدىرىپ،
اسپانعا مونشاق تاقتى دەر.
بالا تىلەك - بال قىلىق،
بابا تىرەك – ارلى ءۇمىت.
كوك تورىنەن نۇر ۇرتتاپ،
كوكبورىسىن ۇلىقتاپ،
قىرانشا قانات قاقتى دەر،
باتاسى بىرگە الاشتى،
اتاسى بىرگە الشىندى
وتپان تاۋدىڭ باسىندا،
ادايدىڭ ۇلى اسىندا،
وردالى جۇرت كۇتتى دەر.
مكقك «بالبوبەك» بالاباقشاسى
تاربيەشى: ا. بەرگەنوۆا
مەنىڭ تۋعان ولكەم! جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ماڭعىستاۋ تۋعان ولكەم!!!
ساباقتىڭ ماقساتى: تۋعان ولكەنىڭ مۇناي مەن گازدان دا باسقا تەك پايدالى قازبالارعا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار وسى اۋماقتا ءومىر سۇرگەن قازاقتاردىڭ تاريحىنا باي ەكەندىگىنە وقۋشىلاردىڭ كوزىن جەتكىزۋ. وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ، ولكە تاريحىنا وقۋشىلاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: بۋكلەتتەر، كىتاپتار كورمەسى، سلايد (پرەزەنتاسيا)
ساباقتىڭ بارىسى:
- پاي! پاي! كيەلى نەتكەن جەر!
باتىرلار دۇبىرلەپ وتكەن جەر!
تۇلپارلار دۇبىرلەپ وتكەن جەر!
عاشىقتار ءبىرىن - ءبىرى وپكەن جەر!
سارىلىپ سال - سەرىلەر كەتكەن جەر!
باس ءيىپ، يىسكەپ توپىراعىنا
تاعزىم ەتپەي وتپەڭدەر
ماڭعىستاۋ... بۇل اتاۋدى ەستىگەندە سوڭعى كەزدەرى كوپ ادامداردىڭ ساناسىندا اشىلىپ، يگەرىلىپ جاتقان مۇناي مەن گاز كەن ورىندارى عانا تۇرادى. ال، وسىناۋ ەجەلگى مەكەن تەك پايدالى قازبالارعا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار وسى اۋماقتا ءومىر سۇرگەن كىشى ءجۇز قازاقتارىنىڭ تاريحىنا دا باي.
ءبىز بۇگىنگى «ماڭعىستاۋ تۋعان مەكەنىم!!!» اتتى تاربيە ساعاتىمىزدا، ولكەنىڭ ەركىن دالا اپتاپ جارتىلاي ءشولدىڭ، ەجەلگى تاۋلار مەن ويپاتتاردى، سورلار مەن اسەم بورلى جارتاستاردىڭ ولكەسى ەكەندىگىن، تاريحي ەسكەرتكىشتەر مەن اڭىزدارعا باي ولكە ەكەندىگىن ايتىپ وتەمىز.
تاڭشولپان:
«ءپىرى - بەكەت، جىرىم - زەكەت» سابىر اداي
قايران ەلدىڭ قاباعىندا مۇڭى بار،
پەرزەنت كەرەك جان جاراسىن جازاتىن.
ەي، قاراعىم بۇل ءسوزىمدى ۇعىپ ال:
ونسىز ەندى، كۇنىڭ - توزاق، ازا - ءتۇن.
اي تەربەگەن اسپان ەدى - بەسىگىم،
«ىڭگالاعان» ۇلتىم قايدا، ۇلانىم!
قۇلاعىمنان كەتپەي قويدى ەسىل ءۇن،
«بۇرىنعىدان ءسال وزگەرەك بۇل ءانىم»
ءالىبي:
جىلاپ ايسام، كوز جاسىما تۇنشىعىپ،-
ورتەر مە ەكەن وزەگىڭدى جالىنىم؟
قاۋىز جاردى ولەڭ اتتى - ءبۇر شىبىق،
سامال جەلمەن، سار دالانىڭ زارىمىن.
راۋشان:
ءپىرىم - بەكەت، جىرىم - زەكەت تاراتتىم،
جۇرەگىڭدە، ورىن بار ما، ءمولدىرىم؟
جىر - استارىن، جاتىر دەيسىڭ، قاراپ كىم؟
بەكىرەدەن جۇلدىز شاشىپ، ءولدى كۇن.
مايگۇل:
بەكەت قولداپ، اۋليەلەر دەم بەرمەي،
ءبىزدىڭ ۇرپاق قايران قىلىپ جارىتپاس.
جەردەن - ءمادى، كوكتەن – ايسا كەلگەندەي،-
سوردان قۇتقار؟!.. سورلى ەلدى الىپ قاش!
نازەركە:
جانىم بەكەت، نە ايتايىن، ءپىر بابام!
قولتىعىمنان ءوزىڭ دەمە، نامىس بەر!
ۇلى كوشتە ۇلت باقىتىن ۇرلاعان،
سول قاراقشى، قالتامانشىل «تانىس ءتور!..»
تاربيەشى:
- بەكەت اتانىڭ مەشىتتەرىنىڭ سانى تورتەۋ. ءبىرىنشىسى - وعالاندىدا، ەكىنشىسى – ەسكى بەينەۋدە، ءۇشىنشىسى - جەم وزەنى بويىندا اقمەشىتتە، ءتورتىنشىسى - ارال تەڭىزى جاعاسىنداعى بايالىدا.
بەكەت مىرزاعۇل ۇلى – ماڭعىستاۋ، ءۇستىرت، اتىراۋدى مەكەندەگەن اداي تەگىنەن شىققان. تۋعان جەرى قازىرگى اتىراۋ وبلىسىنىڭ جىلىوي اۋدانى، اقكيىزتوعاي اۋىلى، جاس كەزىندە قولىنا قارۋ الىپ، كورشىلەس قالماق، تۇرىكمەن تايپالارىمەن شايقاسىپ، حالقىنىڭ ەگەمەندىگىن قورعاعان بەكەت باتىرلىعىن تانىتىپ، ەل اۋزىندا «ەر بەكەت» اتانادى.
بەكەت اتا قاراقيا اۋدانى، وعلاندى جەرىندەگى جەراستى مەشىتىندە جەرلەنگەن.
كورىنىس: «بەكەت اتا»
مەيىرجان:
- وتپان تاۋ - تاريحي – مادەني كەشەن، كەسەنە. 2007 جىلى 25 - قازاندا اشىلدى. كەشەن سابىر ادايدىڭ باستاماسىمەن 2004 جىلى قولعا الىنعان. اۋليەلى كەشەن جوباسىنا بايقاۋ جاريالانىپ، وعان بىرنەشە ۇمىتكەرلەر قاتىستى؛ ساراپشىلار ۇيعارىمىمەن ك. دەمەسىنوۆتىڭ جوباسى بويىنشا وتپانتاۋدىڭ باسىنا سالىنعان 12 قۇلپىتاس ورتاسىنان قوس كۇمبەز كوتەرىلىپ، ول التىنمەن اپتالادى. ءۇش قۇلپىتاستىڭ ورتاسىنداعىسىنىڭ قاس بەتى التىن ارىپپەن «اداي اتا» دەپ جازىلادى.
ەركەبۇلان:
«وتپان» سابىر ادايەۆ
ءقادىرىڭدى حاق بىلەر،
حالالدان بولعان اق بىلەر،
اق بىلمەسە، جات بىلەر.
قاراتاۋدا -
قالىڭ ەل
ۇرانداپ الاۋ جاقتى دەر.
«اداي» دەگەن ءبىر سوزگە
التىنان كۇمبەز سالدىرىپ،
ارۋلاپ بەلگى قالدىرىپ،
اسپانعا مونشاق تاقتى دەر.
بالا تىلەك - بال قىلىق،
بابا تىرەك – ارلى ءۇمىت.
كوك تورىنەن نۇر ۇرتتاپ،
كوكبورىسىن ۇلىقتاپ،
قىرانشا قانات قاقتى دەر،
باتاسى بىرگە الاشتى،
اتاسى بىرگە الشىندى
وتپان تاۋدىڭ باسىندا،
ادايدىڭ ۇلى اسىندا،
وردالى جۇرت كۇتتى دەر.
مكقك «بالبوبەك» بالاباقشاسى
تاربيەشى: ا. بەرگەنوۆا
مەنىڭ تۋعان ولكەم! جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جب جانە قب بويىنشا وقىتۋدىڭ بەلسەندى ادىستەرى
