سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 اپتا بۇرىن)
ولگەندەر قايتىپ كەلەدى

— وتاعاسى، جينالىستارىڭ اياقتالدى ما؟ تەز كەلدىڭ عوي.

— جينالىس ەمەس، اۋىل وسەگىن تاسىپ جۇرگەن ءبىر قۋاياقتاردىڭ تىرلىگى دەرسىڭ. ەشكىمگە ءسوز بەرمەي، جان بالاسىن تىڭداماي كەتتى عوي، — ەگەمبەردى اۋدان اكىمدىگىنىڭ «كەلە جاتىر» دەگەن داقپىرتى زور، ەلدى كوپ كۇتتىرگەن جينالىسىنا كوڭىلى تولماعانىن داۋسىنان اڭعارتتى.

— ە، ونىڭ نەسىنە رەنجيسىڭ؟ ولار ءبارى جاقسى دەسە، جاقسى بولعانى. –بايبىشەسى وتاعاسىنىڭ كوڭىلىن اۋلاعانى، نە بيلىك وكىلدەرىنە سونشا سەنگەنى بەلگىسىز، سابىرعا شاقىرا سويلەدى.

— كورەمىز بيىلعى كوكتەمدە نە جاڭالىق بولاتىنىن. ءبارىن قاعازدا عانا سايراتپاسا بولدى. ايتپاقشى ەرتەڭ مەن اۋدانعا جۇرەمىن. جۇمىس جايىنا قاجەت زاتتار الۋىم كەرەك.

— اكە، مەن دە بارايىنشى. «اپاڭا كومەكتەسىپ، ەلگەزەك بولساڭ، وزىممەن بىرگە الىپ جۇرەمىن» دەپ ۋادە بەرىپ ەدىڭ عوي، — دەپ ۇلكەن ۇلى ولجاباي ءسوز ورايىن پايدالانىپ، اكەسى مەن شەشەسىنىڭ اڭگىمەسىن كيىپ كەتتى.

قىزىلاعاش تاڭى كۇندەگىدەي ارايلانا، سىربازدانا اتتى. ءتۇن سۇلۋى اي جارىق نۇردىڭ پاديشاسى كۇنگە تىرشىلىك اتاۋلىنىڭ اماندىعىن امانات ەتكەندەي ىعىسا بەردى. كۇن ۇياسىنان كوتەرىلمەي جاتىپ، ءتىرى جان بىتكەننىڭ بارىنە شۋاعىن توگىپ، ءبىر تۇگەندەپ العانداي. ادەتتەگى اۋىل تىرلىگى باستالماي تۇرىپ، ەگەمبەردى ولجابايىن ۋادە بويىنشا ەرتىپ، جولعا شىقتى. ۇيدە زەينەپ پەن كىشكەنتاي ۇلى كەنجەتاي قالدى. شەشەسىنىڭ ەتەگىنە وراتىلىپ ءجۇرىپ، كەنجەتاي ويىنعا دا ۇلگەرەتىن. كۇنى بويعى سىلبىر تىرلىك كەشكە قاراي تىپتەن كوبەيىپ كەتكەندەي. «تاڭنىڭ اتقانىنان كەشتىڭ باتقانى تەز» دەپ كۇڭكىلدەگەن زەينەپ مالىن قورالادى. نە جۇمىس ىستەسە دە، كوڭىلى الاڭ. وتاعاسى ءالى كەلمەدى. «جولاۋشىنىڭ بوگەلگەنىنەن ءسۇيىن» دەپ ءوزىن ىشتەي جۇباتسا دا، جۇرەگى ورەكپىپ قويار ەمەس.

تىرشىلىكتى بار شۋاعىمەن ايمالاپ، ايالاعان كۇن قىپ-قىزىل شاپاقتارىن شاشىپ، جەر بەتىن قيماي تۇرعانداي. بۇگىنگى ءتۇندى اپپاق ساۋلەسىمەن بوكتىرۋگە اي دا اسىعار ەمەس. كيەلى كۇننىڭ اماناتىنا قيانات جاساعىسى كەلگەندەي، كەش قاراۋىتىپ، كۇڭگىرتتەنىپ باستالدى.

— جەڭەشە، اعام ءالى كەلمەگەن بە؟ — ۇيگە كوڭىلدى كىرگەن وتاعاسىنىڭ كىشى ءىنىسى قوسجان كەنجەتايدى قۇشاعىنا الدى.

— ءيا، ءالى كەلگەن جوق. بۇلاي كەشىكپەيتىن ەدى. تورلەت، شاي دايىندايىن.

— جەڭگەمنىڭ شايى بال تاتيدى عوي، شىركىن. ءىشىپ ءبىر ارماندا، ىشپەي ەكى ارماندا ءجۇرمىز، مىنە،

— قالجىڭىڭدى قويا تۇرشى، ەركە بالا. ءبىر جايسىزدىق بولىپ قالاتىنداي جۇرەگىم قىسىپ تۇر. — زەينەپ ەڭسەسىن ەزگەن قايعىسى بارداي الاڭعا بەرىلە سويلەدى.

— ءتۇۋ، جەڭگە، اعام كۇنى بويى جانىڭىزدا بولماعانعا جۇرەگىڭىز قىسىپ تۇر ما؟ قىزعانىشتى قويىپ، ماعان بال تاتىعان، قايماق قاتقان شايىڭىزدان بەرىڭىز! — قوسجان جەڭگەسىن ازىلمەن باستىرمالاتىپ، ەزۋ تارتقاننان باسقاعا امالىن قالدىرمادى.

— اپا، قوسجان اعام قوناق قوي، ءيا؟ قوناققا كوپ كامپيت ساالسىز با؟ — ءوز جايىن قامداعان كەنجەتاي قۋلىعىن اسىرعىسى كەلىپ وتىر.

— كەنجەش، قوسجان اعاڭ كامپيتتى ۇناتپايدى. سول ءۇشىن داستارحانعا تاتتىلەر سالمايمىز.

— اپا، كامپيت! اپا، كامپيت! — قىڭقىلداپ ءجۇرىپ ءوز دەگەنىن ورىنداتىپ ۇيرەنگەن كەنجەتاي جۋىق ارادا ساباسىنا تۇسەر ەمەس. اقىرى قوسجان كەنجەتايدىڭ جانىندا قالدى دا، زەينەپ دۇكەننەن تاتتىلەر الۋعا سىرتقا شىقتى.

كوڭىلىندەگى بەلگىسىز تۇيتكىلدى الدەنەدەن تارقاتا الماعان زەينەپ اۋىلدىڭ قاراڭعى كوشەسىندە تۇرتىنەكتەپ كەلە جاتىر. كيەلى كۇننىڭ «تىرشىلىكتى ساۋلەڭنەن كەندە ەتپەشى» دەگەن تىلەگىنە قاراۋلىق ەتكىسى كەلگەندەي بۇگىن اي اعاراڭداپ بولسا دا كوزگە تۇسپەدى. ءتىپتى تۇنگى اسپاننىڭ ءسانىن كەلتىرەر جۇلدىزداردى دا تۇنەك بۇلتقا تۇمشالاپ تاستاپتى. «بەلگىسىز مۇڭ ارقالاتقان بۇل كۇن دە وتەر، ەرتەڭ-اق اپپاق بولىپ تاڭ اتار» دەپ ءوزىن ىشتەي جۇباتقان زەينەپ دۇكەنگە جاقىنداي بەرگەندە كەنەت بۇكىل اۋىل يتتەرى ۇلىپ الا جونەلدى. تۇلا-بويدى تۇرشىكتىرىپ ۇزاق ۇلىدى. الدەبىر جاماندىقتىڭ كەلىپ قالعانىنان حاباردار ەتكىسى كەلگەندەي ءتورت اياقتىلار تىم-اق اششى ازىنادى. بۇل ازىناۋ ءۇن زەينەپتىڭ جادىندا ءبىر ءساتتى جاڭعىرتتى. اناسى و دۇنيەلىك بولعاندا ءدال وسىلاي كوككە قاراپ، كوكىرەگىن تىرناپ زارلاعانى ەسىنە ءتۇستى. ول كەزدە ورىمدەي جاس ەدى-اۋ... ءوز ءومىرىن اناسىنسىز ەلەستەتە الماي، ونىڭ كوز الدىنان كەتكەنىنە سەنە الماي، ەشكىمگە جۇباتۋ بەرمەي ەگىلىپ ەدى سول كۇنى. عۇمىرىندا ۇلكەن قاسىرەت شەككەنى دە سول كۇن. ول كەزدە زەينەپ اناسىن جوقتاپ ەدى، ال بۇگىن مىنا يتتەر ءدال سول داۋىسپەن... ءوز ويىن اياقتاۋعا سەسكەنىپ، جارىعى جىلتىراعان دۇكەنگە كىرە بەردى. مۇندا دا اۋىر تىنىشتىق بيلەپ الىپتى.

— ساۋلەش، كەش جارىق! جاقسى كامپيتىڭ بولسا بەرشى. كەنجەشىم قيعىلىق سالىپ جاتىر. — زەينەپ ساتۋشىمەن سويلەسىپ، ويىنداعى ماناعى سەكەمىن سەيىلتكىسى كەلىپ-اق تۇردى.

— كەنجەشىڭنىڭ قيعىلىعى قيىن سوعاتىن ءتۇرى بار ساعان. دۇكەندە كامپيت تاۋسىلىپ قالعان. ەرتەڭ تاۋارعا بارامىن دەپ تۇرمىن. — ساۋلەش جادىراڭقى جۇزبەن ءتىل قاتتى.

جوعىن جولىقتىرا الماعان زەينەپ قىر كوشەگە ءتۇستى. كەنجەشىنە قالاي ءتاتتىسىز بارسىن؟! كامپيت ىزدەپ شىققان ساپارى نەگە ءساتسىز بولسىن؟! دارىگەرلەر «ەكىنشى رەت قۇرساق كوتەرسەڭ ءولىم قۇشاسىڭ» دەپ ورەكپىپ ورە تۇرەگەلگەندە، قۇدايدان «ولجابايىم جالعىز بولماسىن» دەپ جىلاپ-سۇراپ العان كەنجەتايى ەمەس پە؟! ادامنىڭ ايتقانى كەلمەي، اللانىڭ قالاۋى جەڭىپ، ولجابايىنىڭ سوڭىنان ەرگەن بىلدىر ءتىلدى ءتاتتى كەنجەسى ەمەس پە؟! ال زەينەپ بالاسى كامپيت ەمەس، جان پيدا بولۋىن سۇراسا ەش ويلانبايتىن انا بولاتىن.

قىر كوشەگە دە جەتتى. ۇلكەن دۇكەننىڭ جارىعى الىستان كوزگە ۇرادى. بۇل دۇكەننەن ىزدەگەنىن تاباتىنىنا بەك سەنىپ، اياعىن تەزدەتە باستى. كۇتپەگەن جەردەن تۇسىنىكسىز ءدۇمپۋ ەستىلدى. بۇل ءدۇمپۋ ايەلدىڭ جۇرەگىنە قاسىرەت قانجارىنداي بولىپ قادالدى. نە سۇمدىق بولعانىن انىق باجايلاي الماسا دا، ءبىر زۇلماتتىڭ ورىن العانىن انىق سەزىپ، ۇيىنە قاراي جان ۇشىرا جۇگىردى. تەك ۇلىنىڭ ومىرىنە دەگەن قورقىنىش بايقۇس انانىڭ ادىمىن اشتىرمادى. ال-دارمەنى قۇرىپ، بۋىنى دىرىلدەگەن زەينەپ ۇيىنە قاراي تىرمىسا بەردى. اۋا قارمانىپ، قۇر تىربانعان انانىڭ قۇلاعىنا ۇلىعان يتتەردىڭ ءۇنى مەن جىلاعان ءسابي داۋسى انىق ەستىلدى.

جەردىڭ ۇستىندەگى ءومىر نۇرىن، ءتىپتى بۇكىل ءتىرى جان اتاۋلىنى تىنىستان ادا ەتەمىن دەپ، جارىق نۇردا ەسەسى كەتكەندەي تۇنەكتى ورانا جەتكەن بۇل جويقىن تاجال اۋىل ىرگەسىندەگى سۋ قويماسىنان شىققان ەدى. سۋ قويماسىنا ادام قولىمەن قامالعان اجال اجداھاسى بۇگىن اۋىزدىعىن سىپىرىپ تاستاپ، ەركىندىككە ەلىرە شىقتى. قويمادان بيىك تولقىن بولىپ اتىلا شىعىپ، ارىنداپ اۋىل شەتىنە ءىلىندى. اتا دۇشپانىن القىمنان العانداي بولىپ جايپاي جەتتى. جولىنداعى كوك ءشوپتى دە اياپ جاتپادى. تاپاپ ءوتىپ، ازان-قازان شۋعا تولعان اۋىل ءىشىن كەزىپ كەتتى. قىبىرلاعان قۇمىرسقا دا سۋ دولىسىنان قۇتىلا المادى. دۇلەي تاسقىن ايار شەڭگەلىن تارىلتىپ، بويىندا جانى باردىڭ ءبارىن اجال الاقانىندا ويناتتى. قاشىپ قۇتىلۋعا قاۋقارى قالماعان اۋىل ادامدارىن مازاق ەتكەندەي كۇركىرەپ كۇلىپ، «قارسى تۇرار قايسىڭ بار» دەپ كەكەتكەندەي جولىنداعىنى جاپىرىپ جونەي بەردى. ۇيىنەن قاشىپ شىعىپ، قولىنداعى نارەستەسىن ولىمنەن قورعاماق بولىپ باۋرىنا قىسقان ءبىر جاس انانى الاپات تاسقىن تولقىنىمەن تۇيرەپ اكەتىپ، كەلەسى تولقىنعا قاقپاقىل ەتتى.اياۋدى بىلمەيتىن جەندەت انامەن قۇدىرەت تەڭەستىرىگىسى كەلگەندەي ونىڭ باۋرىنداعى نارەستەنى ايىرىپ اكەتپەك بولىپ جۇلقىلادى. اجال دارياسىنا الدىمەن ءسابيدىڭ سۇڭگىگەنىن كورۋگە اسىعىپ، انانىڭ الۋەتىن قاشىرىپ، ءوز ايلاسىن اسىرىپ ويناق سالدى. قانشا قۇتىرىنعانىمەن، انانىڭ قۇشاعىنداعى ءسابيدى الا المادى. انا قۇدىرەتىمەن كۇرەستە جەڭىلىسكە ۇشىراعانىنا جىندانىپ، قۇشاقتارى ايقاسقان انا مەن بالانى تاسقىنعا شىم باتىردى. ابدەن كۇشىنە ەنگەن تۇنەك تاسقىن جولىندا كەزدەسكەن تاعى ءبىر بالانى اكەسىنىڭ قۇتقارۋىنا جەتكىزبەي سۋپ-سۋىق قۇشاعىنا الدى. كوز الدىندا شىرقىراعان بالاسىنا جاردەم ەتە الماعان شاراسىز اكەنى ۇي-ورمانىمەن بىرگە جۇتىپ جىبەردى. ايىر ءتىلىن سۋماڭداتىپ، اۋىل ءىشىن تويىمسىزدانا تىنتكىلەگەن سۇم تاسقىن اجالدىڭ ۇپايىن تۇگەندەپ بەرىپ، وزىمەن كۇشى تەڭ كەلمەيتىن قارسىلاسىن جەر قاپتىرىپ، ءولىمشى كۇيدەن ءولىم الەمىنە لاقتىرىپ، اۋىل ۇستىندە ايىزى قانعانشا جىن ويناق سالدى. قارسى كەزدەسكەن ءتىرىنى ءولى ەتتى، ءتۇزۋدى بۇكىر ەتتى. اجالدىڭ ءبيىن تۇرلەندىرە بيلەپ، اۋىلدى الاساپىران ەتىپ كەتە بەردى. سوڭىندا قۇلاعان، قيراعان ۇيىندىلەر مەن بۇلتقا بۇركەنىپ بەتپاقتانعان ايعا قاراپ ۇلىعان يتتەردىڭ ءۇنىن قالدىردى. يت ەكەش يت تە ەرتەڭىن ويلاماعان ەسەرسوق ادامنىڭ قولىنان وڭتايلى ساتتە جۇگەنىن سىپىرىپ، تۋلاپ قاشقان تاجالدىڭ ويرانىن ازا تۇتىپ ۇزاعىنان ۇلىپ جاتتى.

تاسقىن لاپ كەلگەندە زەينەپ ۇيىنە قاراي ۇمتىلعان ەدى. ءبىراق اياعى الدەنەگە ءسۇرىنىپ كەتىپ، قاتتى زاتقا باسىن سوعىپ، ەسىنەن تانىپ قۇلاعان بولاتىن. ايەلدىڭ ەسىن جيعىزعان جاراسىنىڭ جەڭىلدىگى ەمەس، ناۋرىز ايىنداعى ءالى جىلي قويماعان كوكتەمگى جەردىڭ سۋىق ىزعارى بولاتىن. اجال تولقىندارى قىر كوشەنى ەمىن-ەركىن قيراتا الماي، تەك وي كوشەلەردى ويسىراتا اپاتقا ۇشىراتتى. زەينەپ اياعىن تالتىرەكتەي باسىپ، تاس تۇنەكتە ءۇيىنىڭ باعىتىنا قاراي بەت الدى. جۇرگەنىنەن قۇلاعانى كوپ. شەكەسىنەن شىپ-شىپ اققان قانى كوزىنە قۇيىلىپ جاتسا دا، ءار قۇلاعاندا جەردەن جەگەن تاياعى تانىنە باتسا دا، ولەرمەندەنىپ قايتا ۇمتىلدى. اۋىلدى ۇرىمتال تۇستان اڭدىپ كەلىپ تاپ بەرگەن ءولىم وزەنى ەندى ەس جيدىرماي شور-شور اعىپ جاتتى. زەينەپ ەسىل-دەرتى بالاسى بولىپ العا ۇمتىلا بەردى. جان-دۇنيەسى قاتتى الاسۇرىپ، سالدەن سوڭ بولىپ جاتقان جايتتى اقىلمەن زەردەلەۋدەن قالدى. ءسۇرىنىپ كەتىپ قاندى سۋعا قۇلاپ ءتۇستى. قۇلاپ جاتىپ قولىنا ىلىنگەن جۇمىر زاتتى جالما-جان باۋرىنا باستى. تۋرا ءبىر ءسابيىن الدەنەدەن قۇتقارعىسى كەلگەندەي قۇشاعىنا قىسىپ تۇرىپ «كەنجەشىم، توڭىپ قالىپسىڭ عوي ابدەن. كەلدىم، مىنە، قۇلىنىم! ەندى جاۋرامايسىڭ!» — دەپ شىرپىعا مەيىرلەنىپ سويلەي جونەلدى. ءبىر ءسات قاندى سۋدى بەلۋارىنان كەشىپ تۇرىپ بويىن تىكتەپ الدى دا، «كامپيت؟ بالام، مەن كامپيت اكەلمەدىم! كەشىرشى اپاڭدى! كەشىرشى!» — دەپ اڭىرادى. كوككە جەتەردەي كۇڭىرەنگەن انانىڭ شەرلى ۇنىنە يتتەرىنىڭ ۇلىعان داۋسى قوسىلدى...

...

جەروشاق باسىندا ەكەۋ وتىر. بۇك ءتۇسىپ وتىرعان ايەل وتقا قاراپ قادالىپ قالعان. ويلانىپ ەمەس وپىق جەپ وتىرعانداي. قوزعالىسسىز وتىرعان ايەل قۋ شىرپىنى سىعىمداي ۇستاعان. اتا جاۋىنا اتىلار وڭتايلى ءساتتى كۇتكەندەي ىشتەي شيىرشىق اتقان ءبىر كۇي. وت جالىنى ايەلدىڭ جۇزىندە بيلەي ءتۇسىپ، بىرەسە ونىڭ جۇرەگىندە شوككەن شەردى اڭعارتىپ قالسا، بىرەسە وزەگىن ورتەگەن زاپىران وكىنىش ورنەگىن جانارىندا شىق بولىپ ويناتتى. بۇل وتىرعان زەينەپ ەدى. ازالى كۇنى اقىلىنان الجاسقانداي اۋىل ءىشىن زارلاي كەزىپ جۇرگەن جەرىندە ەگەمدەردى مەن ولجاباي جولىقتىرىپ، ساباسىنا تۇسىرمەك بولعان ەدى. كەنجەشىنەن ەش حابار بولماي، قايعىعا بوككەن وتاعاسىنىڭ قاسىرەتىن ايەلىنىڭ مىنا بەيشارا كۇيى تىپتەن ەسەلەپ جىبەرگەن بولاتىن. قارا ورمانى سۋ استىندا قالعان، ءىنىسى مەن ءبۇلدىرشىن ۇلىنان ءبىر-اق كۇندە كوز جازعان وتاعاسىنىڭ جۇرەگىندە ءاتى-جونى جوق جەك كورۋشىلىك سەزىمى وياندى. كوڭىلى قالماي ءقايتسىن، قۇجاتسىز قالعاندارىن ايتىپ اكىمدىككە بارعاندا «سەنىڭ ەگەمبەردى ەكەنىڭدى، ال انا ەسى اۋعان ايەلدىڭ زەينەپ ەكەنىن قايدان بىلەيىك؟ دالەلدەيتىن قۇجاتتارىڭ بار ما؟» دەگەن ارسىز كۇلكىگە قالعان. وشاعىن ويسىراتىپ كەتكەن ويراندى مەكەننەن كوڭىلى سۋىپ، ەگەمبەردى «بارمايمىن، كەنجەمدى قالاي تاستاپ كەتەمىن؟!» دەگەن ايەلىنىڭ بەبەۋىنە دە قاراماستان وسى جالعىز ءۇيلى فەرماعا مالشى بولىپ جۇمىسقا ورنالاستى. شارۋا قوجالىعى داۋلەت دارحان مىنەزدى كورىنىپ، ءارى قۇجات جاعىن رەتتەۋگە دە كومەكتەسۋگە قاۋقارلى ەكەنىن ايتىپ، وسىندا الىپ كەلگەن. سودان بەرى وتباسى ءۇشىن ازاپتى كۇندەر باستالدى. ولجاباي بالالىق كۇيدەن ارىلىپ، اتا-اناسىنىڭ قاباعىنا جاۋتاڭداۋمەن ءجۇر. ءتاتتى قىلىقتى باۋىرىنىڭ ناقتى قايدا كەتكەنىن بىلمەسە دە، ىشتەي ونىڭ ءبىر سۇمدىققا تاپ بولعانىن باجايلايتىن بالا جۇرەگى. اسىرەسە اناسىنىڭ ءتىرى ارۋاققا اينالىپ، ەلەسكە ەرىپ ەستەن تانعانى بالا جانىن قيناپ ءبىتتى.

— اپا، ءسۇت تاسىپ كەتتى! — ولجاباي اناسىنىڭ يىعىنان قاقتى. وعان سەلت ەتكەن زەينەپ بولمادى.

— اپا، ءسۇت تاسىپ، بەتىنە ساپ-سارى بولىپ قايماق قاتتى. قازاندى ۇيگە اپارا بەرەيىن بە؟ — ولجاباي بۇل سۇراعىنا دا جاۋاپ الا المادى. كەنەت زەينەپ ورنىنان جىلدام تۇرىپ، ءسۇت تولى قازاندى ۇيگە الىپ كىردى. ەڭسەسى تومەن تار ۇيگە كىرە سالىسىمەن، تەزدەتە شام جاقتى. اسىعىس داستارحان جاساۋعا كىرىستى. قيمىلىندا «ۇلگەرمەي قالسام قايتەم؟» دەگەندەي ءبىر ءقاۋىپ بار. مالدى قورالاپ ۇيگە وتاعاسى دا ەندى. داستارحان باسىندا ۇشەۋ عانا وتىرسا دا، زەينەپ ءتورتىنشى ءبىر ادامعا كەسە قويدى. جانىندا ءبىر كەسەدە قايماق تولىپ تۇر.

— كەنجەشىم جاڭا پىسكەن ءسۇتتىڭ قايماعىن جاقسى جەيدى. سۋىپ قالماسىن دەپ شايدى شاپشاڭ دايىنداعانىم سول، — دەپ شام جارىعىنا قاراپ كۇلىمدەي سويلەدى.

— زەينەپ، سەن ءتىرى قالعان بالاڭدى مۇلدە ايامايسىڭ. ونىڭ قامى سەنى الاڭداتۋدى قويعان. ولجابايدىڭ كوزىنشە بار ايتارىڭ — كەنجەش.

— مەن كەنجەش دەسەم ودان بىرەۋ زيان شەگە مە ەكەن؟ قانە، كىم بار مەنىڭ بالامدى ساعىنىپ كۇتكەنىمنەن قينالىپ قالعان؟ — زەينەپ داۋسىن كوتەرىپ، شيرىعا باستادى.

— قايعىدان قان جۇتقان جالعىز سەن ەمەسسىڭ. كەنجەش-مەنىڭ دە ۇلكەن قايعىم، ولجابايدىڭ ساعىنىشى. ءبىراق سونىڭ ءبارىن سەن اتتاپ ءوتىپ، اڭعارماعانسىپ شەر بىتكەننىڭ ۋىن ءوزىڭ ءسىمىرىپ، بىزگە دە ەرىكسىز ءسىمىرتىپ ءجۇرسىڭ!

— كەنجەش مەنىڭ قايعىم ەمەس، سىزداعان ساعىنىشىم. ونى كورمەگەنىمە قانشا كۇن، قانشا ءتۇن ءوتتى؟! ەسەبىنەن جاڭىلدىم. ونىڭ حابارىنان، اماندىعىنان بەيمالىم جەرگە سىرعاقتاپ كەلىپ، مەنى تۇنشىقتىرعان سەنسىڭ. ۇلىم انا اۋىلدا ۇيىمىزگە كەلگەن بولار! ودان دا بەيحابارمىن. — ايەل شام جارىعىنان ءجۇزىن تەرىس اكەتىپ، قاراڭعى بۇرىشعا قاراپ بىربەتكەي كۇيدە كۇبىرلەدى. قۇددى ءبىر وتباسىنىڭ جانىندا ەمەس،ايداۋدا جۇرگەن عارىپتەي تاۋسىلا كۇڭكىلدەدى. وسى ءسات ەگەمبەردىنىڭ شىتىناپ جۇرگەن شىدامى شىداس بەرمەي سوگىلە بەردى. ول زەينەپتىڭ ۇلىنا دەپ قويعان كەسەسىن الىپ قۇلاشتاي لاقتىردى. اكەسىنىڭ بۇل ارەكەتىنە ولجايۋاي شىر ەتە قالدى. ۇرەيى-اناسىنىڭ جانىن بۇرىنعىدان دا بەتەر جارالاپ الماۋى. ءبىراق زەينەپ جىلامادى. سىنعان كەسەدەن ساپ-سارى قايماقتى ۋىستاپ الدى دا، «بالاپانىمنىڭ ىرزىعىن ەشكىم توگە المايدى» دەپ باسقا كەسەگە اۋىستىرىپ سالا قويدى. شام ءسوندى. ىشىلمەگەن شاي، جينالماعان داستارحان ءبىر بەرەكەسىزدىكتى ءبىلدىرىپ قالا بەردى.

زەينەپتىڭ «ۇلىممەن قاۋىشار ءسات جاقىنداي ءتۇسسىن» دەگەن تىلەگىن ورىنداعىسى كەلگەندەي جاڭا ءبىر تاڭ اتتى.الايدا جاڭا تاڭ جاقسىلىق سىيلاي المادى. سول بۇرىنعى كۇيبەڭ تىرلىك، قالتىراعان ءۇمىت، شىتىلعان قاباقتار. تاڭعى شاي ۇستىندەگى ۇنسىزدىك جالعاسا بەرەر مە ەدى، قوجايىن داۋلەت كىرىپ كەلدى.

— ءا، قالايسىڭدار؟ مال باسى امان با؟ باسقا فەرمالاردى ارالاپ، سەندەرگە جەتكەن بەتىم وسى، — دەپ قىرقىلداي سويلەپ داستارحانعا جايعاستى.

— مال-جان امان. يت-قۇس تيگەن جوق. تىنىشتىق ايتەۋىر، — دەپ ەگەمبەردى جاۋابىن قىسقا قايىردى.

— ونىسى جاقسى بولعان ەكەن. بۇگىن شارۋا قاۋىرت بولايىن دەپ تۇر. ەگەمبەردى، سەن مالدى ورىسكە ۇزاتىپ جاي. ولجاباي، سەن دە بار. اكەڭە كومەكتەس! — داۋلەت ءامىر بەرە اكىرەڭدەپ ۇيدەگىلەردى تەگىس سىرتقا شىعاردى. ەگەمبەردى شىعا بەرە توردە تۇرعان زەينەپتىڭ بالاداي باۋرىنا باسىپ ەمىرەنەتىن شىبىعىن الا كەتتى.

ءۇن-تۇنسىز تىرلىكتەرىن تىندىرىپ بولعان زەينەپ ۇيگە كىردى. توردە ءوزى قويعان جەردە شىبىقتىڭ جوق ەكەنىن كورىپ شىڭعىرعان كۇيى سىرتقا اتىلدى. تۋرا ءبىر تۋعان پەرزەنتىن الدەكىم كۇشپەن الىپ كەتىپ بارا جاتقانداعى انا جانتالاسى. كولىگىمەن قايتا اينالىپ كەلگەن داۋلەت ايەلدى توقتاتتى.

— ەي، نە بولدى دالباسالاپ؟ جىن كورگەندەي جۇلقىنعانىڭ نە؟

— كەنجەم، بالاپاپىنم! ەگەمبەردى اكەتتى! — زەينەپ قولىن سەرمەپ وتاعاسى كەتكەن تۇستى نۇسقادى.

— شىبىقتى اكەتسە نە بوپتى؟ جانىڭدى الىپ كەتكەن جوق قوي باستىسى! — داۋلەت كەبەجە قارنىمەن ايەلدى قاعا-سوعا ىشكە كىرگىزدى. الۋەتتى قولدارىمەن دارمەنسىز ايەلدى سۇيرەلەي جونەلدى. زەينەپ بار پارمەنىمەن تىسقا شىقپاق بولىپ قانشا تىرمىسسا دا، ەركەكتىڭ قارۋلى قولىنان قۇتىلا المادى. داۋلەت ارام ويىن ىسكە اسىرماق بولىپ، جۇمىسشىلارىن ادەيى الىسقا ءتۇرلى تاپسىرمالارمەن جۇمساپ جىبەرىپ ءوزى قايتىپ ورالعان ەدى. وجار قولىمەن زەينەپتى سيپالاي باستادى. بۇل ءسات زەينەپ كۇيەۋى شىبىقتى ەمەس كەنجەتايىن الىپ كەتكەندەي شىرقىراي بەردى. بەيكۇنا ايەل ءتىپتى تاعدىرىنىڭ وزىنە تاعى ءبىر تەپەرىش تارتۋ ەتىپ تۇرعانىن تۇسىنگەن دە جوق.

— جىبەر! كەنجەمە بارام! بوسات! — دەپ ءتىس اراسىنان تىستەنە سويلەپ الىسا بەردى ارسىزبەن.

— ەسۋاس قاتىن، اپتالداي ەركەكتەردىڭ ءوزى تاسقىنعا كەتىپ ولگەندە سەنىڭ قۇرتتاي بالاڭ امان قالىپ پا؟ ارمانىڭ ادام سەنگىسىز ەكەن. حا-حا-حا!

— مەندە نەڭ بار؟ دالاعا بارام! ۇلىم كۇتىپ قالدى! — زەينەپ ەسەرسوق ەركەكتىڭ تۇپكى ويىن تۇسىنبەي ارپالىسا بەردى. داۋلەت ايەلدى جىعىپ الىپ جامان ويىن جۇزەگە اسىرماققا كىرىستى. تەك سول ساتتە ايەل شىر ەتە قالدى. مىنا كەسپىرسىزدىڭ ءوزىن ۇلىنان ەمەس ارىنان ايىرۋعا جەتكەنىن جانىمەن سەزدى. سول ءسات قايعىنىڭ قارا بۇلتى باتپانداي بولىپ شوككەن زەينەپتىڭ جانى ءتىرىلدى. زەينەپ ءتىرىلدى. سۇلەسوق، دەل-سال حالدەن ارىلىپ، قياناتقا قارسى كۇرەسۋ كەرەكتىگىن سەزدى. سەزدى دە تايداي تۋلاپ تۇرا كەلدى. جان دارمەن دەگەندە اسادال تۇسقا تاياپ، قورعانار زات ىزدەپ قارماندى. قولى قۇر قالماي كىشكەنتاي كەزدىككە ءىلىندى. ەسەر نەمە ەسىرىپ كەلىپ تاعى تايانعاندا كەزدىكتى جالاڭ ەتكىزىپ اشىپ ۇلگەردى.

— اجالىڭا اسىقساڭ كەل! مەن ءبىر رەت بالامدى قورعاي الماي قاپىدا قالدىم! بۇل جولى مۇمكىندىگىمدى قالت جىبەرمەيمىن! ولجابايىمنىڭ اناسى ارسىز، ەگەمبەردىنىڭ جارى ساناسىز بولماۋى ءۇشىن كۇرەسەم! مەن جەڭەم بۇل كۇرەستە! — دەپ ايبىندانا اقىرعان ايەلگە داۋلەت باتىپ بارا المادى. بار بىتىرگەنى بىلاپىت سويلەپ، الىستان تۇكىرۋ عانا بولدى. بۇعاۋدان بوسانعان تۇتقىنداي ۇيدەن اتىپ شىققان زەينەپ ەرى مەن ۇلى كەتكەن ءورىستى باعىتقا الىپ قۇستاي ۇشتى. قولىندا كەزدىك. ومىردەگى جاقىندارىمەن قايتا تابىسۋعا اسىققان ايەلدىڭ اياعىنا ءشوپ تە ورالعى بولمادى، تىكەن دە قادالىپ تۇساۋ بولمادى. قايتا تابيعات تا ايەل جانىمەن ۇندەسىپ، ۇيلەسىم تاپقانداي، جولىنا كۇزگى قۇراقتى ىزگىلىك سوقپاعى ەتىپ توسەپ، الدىنان سامال جەل سوقتىرىپ، سەرگەكتىك رايىن سىيلادى. تيتتەي كەشىكسە ۇلى مەن قوساعىنان ماڭگىگە ايرىلىپ قالارداي زارە-قۇتى قاشقان زەينەپ ولاردى تەز-اق تاۋىپ جەتىپ باردى. قولىنا كەزدىك الىپ اياعىنا شاڭ ىلەستىرە جەتكەن ايەلىن كورىپ ەگەمبەردى شوشىپ اتىپ تۇردى. ولجاباي اناسىنا قارسى جۇگىردى. انا كەزدىگىن تاستاماستان ۇلىنا قۇشاق جايدى.

— قۇلىنشاعىم-اۋ، اناڭا توماعا-تۇيىق ءجۇردى دەپ رەنجىدىڭ بە؟ تۇندەردە ەرتەگى ايتىپ، مەيىرلەنە سيپاپ ۇيىقتاتپادى دەپ تورىقتىڭ با؟ قامىمدى جەمەي، جىلى ءجۇز بەرمەي كەتە مە دەپ قورىقتىڭ با؟ كەشىر، بالام، اناڭدى!

— اپا! اپا! — جارتى جىلدان بەرى اناسىنىڭ شەشىلە سويلەگەنىن كورمەگەن، قىستىققان ۇرەي بيلەگەن ولجاباي سانسىز سەزىمدەر جەتەگىندە اناسىنا تىعىلا بەردى. بالانىڭ كوز الدىنا قىزىلاعاشتا جۇرگەن كەزى كۇلىمدەپ كەلە قالدى. ءىنىسى ەكەۋى اۋلا ىشىندە اسىر سالار ەدى. ەكەۋى الدەبىر زاتتى بولىسە الماسا دەرەۋ اناسىنا جەتىپ بارىپ شاعىمدانار ەدى. اناسى قوس ۇلىنىڭ دا وزىنە شاعىمدانعانىنا شاتتانا كۇلىپ، ەكەۋىن بىردەي باۋرىنا باسار ەدى. تۋرا سول ساتتە وسى ىستىق قۇشاق پەن انا ءيسىن سەزەتىن. بالا جانى پانيدە ساعىنۋ مەن ازاپ شەگۋ بار ەكەنىن بىلمەستەن باقىت پەن شاتتىق اۋلىن كەزەتىن. انالارىنا مارە-سارە بولىپ ەركەلەگەن قوس باۋىر بولىسە الماعان ويىنشىقتارىن ءبولىسىپ، تاتتىلەرىن دە تاتۋ وتىرىپ جەيتىن. مىنە، سول ەلەس جاقىنداپ كەلىپ، ولجابايدى شىنايى سيپاتىمەن سيقىرلاپ الارداي ارباي جونەلدى. كەزدىك ۇستاعان قولىمەن ۇلىن قۇشاقتاعان ايەلىن كورىپ ەگەمبەردى سەسكەنىپ قالىپ جۇگىرە باسىپ جەتتى.

— تاستا كەزدىكتى! بالانى جازىم ەتەسىڭ! — اعىل-تەگىل جىلاپ، جۇرەكتەگى شەمەندەرىن جاسپەن بۇلاعان انا مەن بالانىڭ قۇشاقتارىن ەگمبەردى جازا المادى.

— جوق، تاستامايمىن! مەن وسى كەزدىكپەن ولجابايىمنىڭ اناسىنىڭ ارىن قورعاپ قالدىم! وسى كەزدىكتىڭ ارقاسىندا سەنىڭ ايەلىڭنىڭ نامىسىنا سىزات تۇسكەن جوق! — زەينەپ جاسىن سۇرتپەستەن باۋرىنداعى بالاسىن قۇشقان كۇيى ورنىنان تۇردى. كەزدىكتى الىپ قۇدىرەت كۇشىندەي كورىپ ءسۇيىپ-سۇيىپ قويدى. ءسۇيىپ تۇرىپ قۇدايىنا ريزاشىلىعىن ايتىپ كوككە قاراپ قولىن جايدى. جانارىندا جاسى جارقىلداعان، ەبىل-دەبىل بولىپ جايىلىپ كەتكەن شاشى جەلمەن جالبىراعان، كوزدەرىندە وت ۇشقىنداعان ايەلى ەگەمبەردىگە وسى ءسات حاس سۇلۋداي كورىنىپ كەتتى. قانشاما ۋاقىت قايعىسىن جۇباتىپ تا، ءتىپتى ايعايمەن قورقىتىپ تا قاشىرا الماعان جارىنىڭ جارقىن جۇزبەن ءتىل قاتقانىنا بالاشا قۋانعان وتاعاسى زەينەپ پەن ولجابايىنا قۇشاعىن جايا ۇمتىلدى.

— كەزدىكتى كەزەنەتىن جاۋىم بولسا تاعى دا، قورعاپ قالام ماۋەسى مول باعىمدى! قاپى قالماي، وزەك تالماي جەتەم كۇلىم شاعىما! — زەينەپ تىرشىلىك اناسى كۇننىڭ الدىندا انت ەتىپ تۇرعانداي اپپاق نۇرعا شومىپ اجارلانا ءتۇستى.

— اپا، اكە، اۋىلعا قايتايىقشى! ساعىندىم! — دەپ ولجاباي جىلامسىرادى. كىمدى قالاي ساعىنعانىن اتاپ ايتپاسا دا، ۇشەۋى دە ءبىلىپ تۇردى.

— وتاعاسى، وسى ۋاقىتقا دەيىن كەنجەشىم دەپ قان جۇتتىم. قايعى ءزارىن سەنىڭ جۇرەگىڭە ۋ ەتىپ قۇيدىم. ءتىرى ولىك بولىپ، جانىم شەرگە تولىپ، سەندەگى سۇلۋ كوڭىلدىڭ گ ۇلى سولىپ، باز كەشتىردىم بارىنەن! ەندى ول زەينەپ جوق! وزىڭە سۇيەۋ بولىپ، ءجۇزىڭدى جارىق قىلىپ اتتانايىق اۋىلعا! – كەسىمدى سويلەپ ايلار بويعى «ەسىن جيماسا، ەلەس قۋىپ جۇرە بەرسە كۇنىم نە بولماق» دەگەن قورقىنىشىن قۋانىشپەن الماستىرعان جارىنا ەگەمبەردى باس يزەۋدەن ارىعا اسپادى. توعاي تۇبىنە سۇيەپ قويعان زەينەپتىڭ بالاداي كورىپ ەمىرەنەتىن شىبىعىن ەگەمبەردى ءوزى الىپ كەلىپ ايەلىنە ۇستاتتى. ەندى ول شىبىق ەگەمبەردى ءۇشىن بولاشاعىنا دەگەن قورقىنىش پەن قاۋىپ-قاتەردىڭ نىشانى ەمەس ەدى.

ۇشەۋى قول ۇستاسىپ ەمەكسىگەن كەم كوڭىلدەرىن دەمدەر جۇبانىش ىزدەپ اۋىلدارىنا قايتىپ كەلە جاتتى. «ءوز اۋلامدا بۇرىنعىداي اسىر سالىپ وينايمىن. كنجەتاي دا كەلگەن شىعار ءبىزدى ساعىنىپ،» — دەپ ويلادى ولجاباي. «ءيا، اۋلىما بارام، ءبىراق اجال تاپقان باۋرىما بارا المايمىن،» — دەپ قامىقپا ويعا بەرىلدى ەگەمبەردى. «اۋىلعا بارار جول ۇمىتكە تولى. كەنجەشىمنەن ءبىر وڭ حابار ەستىپ قالارداي جۇرەگىم الىپ-ۇشىپ كەلە جاتقانى،» — دەپ ءۇمىتىنىڭ تالىنا تاعى دا جان ءبىتىردى زەينەپ. شاڭىراعىن قايعى قۇلاتقان وتباسى ءولىارا شاقتان سوڭ ومىرگە قايتا كەلىپ، ىرگەسىن بەكىتە باستادى.

...

قاندى سۋ قىزىلاعاش اۋلىنا قايتىپ اينالىپ كەلمەسە دە، ءولىم ەلەسى اۋىل ءىشىن كەزۋمەن بولدى. بەلگىسىز ۇرەي ءاربىر تۇتىنگە تاياپ كەلىپ تۇنشىقتىرعىسى كەلگەندەي كۇبىرلەيتىن. بۇل جولى اۋىلدى ءدۇر سىلكىندىرگەن-ولدىگە جورىلعان ەگەمبەردى مەن ايەلىنىڭ ۇلكەن ۇلدارىن ەرتىپ ءدىن امان ورالۋى. تەك كىشى ۇلدارى عانا قاستارىنان كورىنبەدى. سول الاساپىران كۇنى بۇل شاڭىراقتىڭ سۋ تۇبىنە شوككەنىن ەشكىم كوزىمەن كورمەسە دە، سولاي دەپ سىرتتاي تون ءپىشىپ قويعان ەدى. ءقازىر قىزىلاعاشتا قۋىرشاقتاي ۇيلەر قاز-قاتار تىزىلگەن. كوشەلەرىدە تۇزۋلەنگەن. قارعىس اتقان تاسىر كۇندەگىدەي تاس قاراڭعى ەمەس كوشە شامدارمەن جارىقتانعان. جوعارى باسشىلىق اۋىلدى قانشا سىلاپ-سيپاعانىمەن، تۇرعىنداردىڭ جان جاراسىن مۇلدە جازا المادى...

— ويباي-اۋ، باۋىرىم، بارمىسىڭ؟! سەنى بۇكىل وتباسىڭمەن ءولدى دەپ ويلادىق قوي! ءتىرى ەكەنسىڭ عوي! وسىنداي عاجاپ مەنىڭ باسىمدا دا بولساشى! ءۇش بىردەي بالامنان ايرىلىپ سورلاپ قالدىم ەمەس پە! — كورشىلەرى كەلدىباي باستاعان ءبىر توپ اۋىلداستارى ءوز ۇيلەرىنىڭ ورنىنا كەلگەن ۇشەۋىن كورىپ ەڭىرەي كورىستى.

ءيا، قىزىلاعاش ءالى دە قايعىنىڭ قۇرساۋىندا ەدى.

— كەلدەكە، اللانىڭ بۇيرىعى وسىنداي بولدى. نە دەپ جۇباتايىن ءوزىڭدى؟ مەنىڭ دە كوڭىلىم جارتى. كەنجەمنەن ايرىلىپ... — ەگەمبەردىنىڭ ءسوزىن اياقتاتپاستان زەينەپ كيىپ كەتتى.

— جوق، ۇلىمىز ءتىرى. ءقازىر وسى ماڭايدان شىعا كەلەتىنىن ءىشىم سەزىپ تۇر. ونى ءولدى دەپ اۋزى قيسايماي ايتاتىندارعا تاڭىم بار. ونىڭ ولگەنىن نە ءبىر دەرەگىن انىق بىلەتىندەر بار ما؟ قانە، قايسىڭ بالامنىڭ سۋىق دەنەسىن كوردىڭدەر؟ –اۋىل ادامدارى كۇڭىرەنە شۋلاپ كەتىستى.

— مەنىڭ قوس قىزىمنىڭ دەنەسىن كورگەن دە ەشكىم جوق. ءبىراق ءبارى ءولدى دەسىپ وتىر. ۇشتى-كۇيلى جوعالعانداردىڭ قاتارىنا جازدى دا قويدى اكىمشىلىك.

— مەنىڭ اكە-شەشەم وپات بولعان. دەنەلەرىن ارەڭ تاۋىپ ەدىك. مەن قالادا بولىپ امان قالعانىم بولماسا...

— وشارلى وتباسىنان ايرىلعان ادامدى امان قالدى دەپ اتاۋ دا ايانىشتى. ءجۇرمىز عوي قۇر سۇلدەرىمىز!

— مەنىڭ جەتكىنشەك بولىپ قالعان بالام كوز الدىمدا شىرقىراپ تۇنەككە باتپادى ما؟

— كوڭىلدى سۋىتۋدان باسقا لاج جوق قوي، جوق!

— بار! مەن ەشقاشان ءسابيىمدى ولىمگە قيمايمىن. ونى ءتىرى دەگەن ءبىر ۇمىتپەن ءوقمىر سۇرەم. مەن ءۇشىن باستالعان ولىمنەن كەيىنگى ءومىردىڭ سىباعاسى اۋىر بولاتىنىن ىشتەي پايىمداپ تۇرمىن. ءبىراق كەنجەشىمنەن كوڭىل سۋىتۋعا باتپايمىن! — زەينەپ مىنا جانى جارالى، ۇندەرى ازالى توپتى قانشا اياسا، سول قاتەرگە ۇرىندىرعان تاعدىرىن سونشالىقتى جەك كورىپ تۇردى.

— قالاي ۇمىتامىز وپات بولعان ەت جاقىندارىمىزدى؟ ونىڭ ۇستىنە ءبىزدى، قايعىمىزدى مازاق ەتكەندەي اۋىلدىڭ قاق ورتاسىنا انتۇرعان اپاتتى ەسكە سالاتىن ەسكەرتكىش ورناتپادى ما بۇل جازعاندار؟! ەسكەرتكىشكە تاسقىن سۋدىڭ سۋرەتىن ورنەكتەپ كەلمەسكە كەتكەندەردى ماڭگى ازا تۇتسىن دەپ قورلادى ەمەس پە؟

— ەسكەرتكىش؟ اكەسى، ءجۇر جەتەيىك ەسكەرتكىشكە! ولجاباي، تەزدەت،بالام! كەنجەشىم اماندىعىن ءبىلدىرىپ قالار ءدال بۇگىن! — توپتان قيىستاي شىعىپ، ورتالىق كوشەدەگى ەسكەرتكىشكە قاراي جۇگىرگەن ۇشەۋگە جينالعاندار ايانىش پەن قىزىعۋشىلىققا تولى كوبەن قاراپ تۇردى. ءيا، ەش جازىعى بولماسا دا قىناداي قىرىلعاگدار مىنا ۇشەۋى سياقتى قول ۇستاسىپ ءتىرىلىپ كەلسە، مىنا جەر ۇلان-اسىر تويعا اينالار ەدى-اۋ!

ەسكەرتكىشكە تەز-اق جەتىپ تۇرا جانىنا بارىپ ايالداعان ۇشەۋ وزدەرى ۇمىتتەنگەن ءسۇيىنشى حاباردان ادا سۋىق كەيىپتى كورىپ سوستيىپ قالىستى. زەينەپ بيىك ەتىپ تۇرعىزىلعان تاسقا تاياپ كەلىپ جۇرەسىنەن وتىرا كەتتى. مىنا تاستىڭ كۇنگە شاعىلىسقان سولعىن ساۋلەلەرى ەگەمبەردىگە اجال وعىنداي كورىندى. اكەسىنىڭ قولىنان قىسىپ ۇستاعان ولجاباي جاقىن كەلۋگە الدەنەدەن باتا الماي قاتارلاسىپ تۇرا بەردى. زەينەپ ءوزى تاستاماي الىپ كەلگەن شىبىقتى كوكىرەگىنە باسىپ تۇرىپ ەسكەرتكىشكە تىك قاراپ سويلەپ كەتتى. سوزىندەگى تولعان زار، داۋسىنداعى تۇنعان شەر كۇزگى اسپاندا اۋەلەدى: «قۇلىنىم، سەنى قارا تاسپەن باستىرىپ تاستاعان با؟ قايتىپ تۇرا الماستاي ەتىپ جانشىپ تاستاعان با؟ وسىنشا ۋاقىت سەنى اجالعا قيماعان، سەنسىز مىنا جالعانعا سىيماعان كوڭىلىم ءدال قازىرگىدەي وقىستان سۋنىادى دەپ ويلاپپىن با مەن بايقۇس؟ اۋىلدان ءولىم ءيسىن انىق سەزىپ تۇرمىن! سول ءوڭسىز ءتۇستىڭ اراسىنان سەنى دە كوردىم، قايتەيىن، بالاپانىم! قول سوزىم جەردە تۇرىپ نەگە بۇلدىراپ باراسىڭ؟ سەنى ەشكىم ۇمىتپاسىن دەپ «اقىلدى اعالارىڭ» مىنا تاستى ورناتىپتى! سول «اقىلدى اعالار» تاسقىنعا تاپ وسىنداي قورعانىس قۇرمادى ما؟ اقىلىنىڭ جەتكەن جەرى وسى عانا ەكەن ارسىزداردىڭ؟ سەنى ماڭگىگە ءبۇلدىرشىن ەتكەن سول «اقىلماندار!» كوسەمنەن سانا قاشقاندا ەلدى الباستى باسادى دەگەن! قويمادان شىققان اجال پەرىسى قوسجان اعاڭ ەكەۋىڭدى ەرتىپ اكەتتى مە؟ الدە بارمايمىز دەپ قوس باۋىر جانتالاس حال كەشكەندە، جارىق جالعاننىڭ سوڭعى نۇرى وشكەندە ءتىلىم-تىلىم ەتتى مە؟ سوڭعى ساتتە اعاڭنىڭ باۋرىنا تىعىلدىڭ با؟ قوسجان اعاڭنىڭ سەن دەگەندە شىعاردا جانى بىرگە ەدى عوي. اعاڭدى قۇشىپ اجالمەن بەتپە-بەت كەلگەندە اناڭدى كۇتتىڭ بە، كۇنىم؟ اكەڭدى شاقىرىپ كومەككە بەبەۋ قاقتى ما زار ءۇنىڭ؟ «قۇتقارشى، اعا» دەپ شاقىرۋعا ولجابايدى ۇلگەرتپەدى مە اجال سۇم؟ ءتاتتى اكەلەم دەپ كەتىپ، ساعان قولى قايتىپ جەتپەگەن سورلى اناڭدى جەك كوردىڭ بە؟ كەشىرشى بەيباق اناڭدى! كەلدىم بۇگىن اقىرى، ءبىراق تاعى دا كەشىرىم ەت! ءتاتتىم دە جوق اكەلگەن، ۋىسىم تولماعان شەكەرگە! ەركەلەپ قاراپ جۇگىرىپ شىعىپ، كامپيتكە قايتا جۇمساماسىڭدى بىلەمىن بەكەرگە! ساعان دەگەن ساعانىش پەن قۇتقارا الماعان وكىنىشىمنىڭ جاسىن توگىپ كۇنىنە، كەلىپ تۇرام مىنا تاستىڭ تۇبىنە! سەنى بار دەگەن ءۇمىتىمنىڭ ولەكسەسىن جۇرەگىمنىڭ تۇبىنە تەرەڭ جاسىردىم! جالعان دۇنيە مەنەن، سورلاعان بىزدەن ايلاسىن اسىردى!»

اناسى سونشا سولقىلداپ جىلاپ جارتى جىلدا شىعارماعان بار جاسىن بۇلاپ السىرەپ بارىپ تۇبىنە سۇلاپ تۇسكەن ەسكەرتكىشكە ولجاباي جاۋىعا قارادى. ايەلى ازالى ءۇن كوتەرگەندە سۇرلانىپ قانا تۇرعان ەگەمبەردىدەن قاجىرى قاشىپ، جۇرەك تۇكپىرىندە تۇنشىققان نالا كۇي تاسىپ ەرىك بەردى كوز جاسىنا. كەنجەشىنەن كوز جازعانىنا كىمدى كىنالارىن بىلمەگەن ەگەمبەردى ەڭكىلدەپ جىلاپ تۇردى.

ءۇش مۇڭلىقتىڭ ءۇزىلىپ-سوزىلىپ شىققان زارىنا تاس ەكەش تاس تا شىداماي قاقىراي جونەلدى...


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما