- 05 ناۋ. 2024 02:46
- 229
وتەباي تۇرمانجانوۆتىڭ ولەڭدەرى، قىسقاشا ءومىربايانى
وتەباي تۇرمانجانوۆ 1905 جىلى 15 جەلتوقساندا بوگەن اۋدانىنداعى "جالعىزاعاش" اۋىلىندا تۋعان. تاشكەنتتە N14 جەتىم بالالار ۇيىندە تاربيەلەندى. ماسكەۋدە شىعىس ەڭبەكشىلەرى كوممۋنيستىك ۋنيۆەرسيتەتىندە وقىپ ءبىلىم الدى. تاشكەنتتەگى ورتا ازيا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشىسى، كافەدرا مەڭگەرۋشىسى بولدى (1927 - 30 جىلدارى).
1939 جىلى وزبەكستان جازۋشىلار وداعى جانىنان قۇرىلعان قازاق سەكسياسىن باسقاردى. 1931 جىلى ولكەلىك پارتيا كوميتەتىنىڭ شاقىرۋىمەن الماتىعا اۋىسادى. قازپي - دە پروفەسسور مىندەتىن اتقارادى. كەيىن قازاق مەملەكەتتىك باسپاسىندا ءبولىم مەڭگەرۋشىسى، "قازاق ادەبيەتى"، "ادەبيەت مايدانى"، "جۇلدىز" گازەت - جۋرنالدارى باس رەداكتورلارىنىڭ ورىنباسارى، باس رەداكتورى (1935 - 37 جىلى) بولدى. ساياسي قۋعىن - سۇرگىنگە ۇشىراپ، تۇرمەدە لاگەردە ايداۋدا بولدى. ءومىرىنىڭ سوڭعى جىلدارى "جازۋشى" باسپاسىندا ءبولىم مەڭگەرۋشىسى كىزمەتىن اتقارعان.
تۇڭعىش جيناعى "تاڭ ولەڭدەرى" (1925 جىل) ماسكەۋدەن شىقتى. 1937 جىلى - "قوشان كەدەي"، 1929 جىلى - "تاڭ سىرى" ت. ب. 40 - تان اسا كىتاپتىڭ اۆتورى.
تاڭدامالىلارى 1959، 1964، 1975 جىلدارى جارىق كوردى. ل. ن. تولستويدىڭ بالالارعا ارنالعان شىعارمالارىن اۋداردى. "قازاقتىڭ ماقال - ماتەلدەرى"، "اسىل سوزدەر" اتتى جيناقتاردى قۇراستىردى.
اۋىز ادەبيەتىنىڭ بەلگىلى زەرتتەۋشىسى، كورنەكتى اقىن ءو. تۇرمانجانوۆ ەڭبەك قىزىل تۋ وردەنىمەن ماراپاتتالدى.
ءو. تۇرمانجانوۆ 1978 جىلى الماتى قالاسىندا دۇنيە سالدى.
ولەڭدەرى
اي ءمۇيىزدى اق قوشقار
كەل، بالالار، كۇلەيىك!
كوكتەم كەلدى گۇل الىپ
كىم نەگە بارسىن
كىم نەنى سۇيەدى
كىتاپ وقىر ءبىر بوبەك
قاراباي - اۋ، قاراباي!
مەن دارىگەر بولامىن
نان قيقىمىن شاشپاڭدار
وسى – ءبىزدىڭ وڭتۇستىك
ءوس، ۇلان!
تۋعان ولكەم
تىكەن - گۇلىن قورعايدى
1939 جىلى وزبەكستان جازۋشىلار وداعى جانىنان قۇرىلعان قازاق سەكسياسىن باسقاردى. 1931 جىلى ولكەلىك پارتيا كوميتەتىنىڭ شاقىرۋىمەن الماتىعا اۋىسادى. قازپي - دە پروفەسسور مىندەتىن اتقارادى. كەيىن قازاق مەملەكەتتىك باسپاسىندا ءبولىم مەڭگەرۋشىسى، "قازاق ادەبيەتى"، "ادەبيەت مايدانى"، "جۇلدىز" گازەت - جۋرنالدارى باس رەداكتورلارىنىڭ ورىنباسارى، باس رەداكتورى (1935 - 37 جىلى) بولدى. ساياسي قۋعىن - سۇرگىنگە ۇشىراپ، تۇرمەدە لاگەردە ايداۋدا بولدى. ءومىرىنىڭ سوڭعى جىلدارى "جازۋشى" باسپاسىندا ءبولىم مەڭگەرۋشىسى كىزمەتىن اتقارعان.
تۇڭعىش جيناعى "تاڭ ولەڭدەرى" (1925 جىل) ماسكەۋدەن شىقتى. 1937 جىلى - "قوشان كەدەي"، 1929 جىلى - "تاڭ سىرى" ت. ب. 40 - تان اسا كىتاپتىڭ اۆتورى.
تاڭدامالىلارى 1959، 1964، 1975 جىلدارى جارىق كوردى. ل. ن. تولستويدىڭ بالالارعا ارنالعان شىعارمالارىن اۋداردى. "قازاقتىڭ ماقال - ماتەلدەرى"، "اسىل سوزدەر" اتتى جيناقتاردى قۇراستىردى.
اۋىز ادەبيەتىنىڭ بەلگىلى زەرتتەۋشىسى، كورنەكتى اقىن ءو. تۇرمانجانوۆ ەڭبەك قىزىل تۋ وردەنىمەن ماراپاتتالدى.
ءو. تۇرمانجانوۆ 1978 جىلى الماتى قالاسىندا دۇنيە سالدى.
ولەڭدەرى
اي ءمۇيىزدى اق قوشقار
كەل، بالالار، كۇلەيىك!
كوكتەم كەلدى گۇل الىپ
كىم نەگە بارسىن
كىم نەنى سۇيەدى
كىتاپ وقىر ءبىر بوبەك
قاراباي - اۋ، قاراباي!
مەن دارىگەر بولامىن
نان قيقىمىن شاشپاڭدار
وسى – ءبىزدىڭ وڭتۇستىك
ءوس، ۇلان!
تۋعان ولكەم
تىكەن - گۇلىن قورعايدى