پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟!
«پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟!»
(مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان ادەبي – سازدى كەش)
ماقساتى: مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ اقىندىق تالانتىن شاكىرت جۇرەگىنە ۇيالاتۋ ارقىلى پوەزيانى سۇيۋگە، ونى باعالاي بىلۋگە، سىرشىل دا شىنشىل اقىن ولەڭدەرىنىڭ ءمانى مەن ماڭىزىنا ۇڭىلدىرۋگە، رۋحاني تانىمىن كەڭەيتۋگە ىقپال ەتۋ.
كەشتى جابدىقتاۋ: مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان سلايد، كورمە، بۋكلەت، اقىن تۋرالى پىكىرلەر جازىلعان پلاكاتتار.
«ارىز جازىپ كەتەيىن» ولەڭى ( ءۇنتاسپادان وينالىپ تۇرادى)
1 - جۇرگىزۋشى: - ءيا، بولاشاققا قارا ولەڭمەن ارىز جازىپ كەتكەن حاس تالانت اقىننىڭ ولەڭى عوي بۇل.
پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟!
سەن مەنى سەزەسىڭ بە، نەگە ىزدەدىم؟
الاۋىرتقان تاڭداردان سەنى ىزدەدىم،
قاراۋىتقان تاۋلاردان سەنى ىزدەدىم!
2 - جۇرگىزۋشى: - قازاق پوەزياسىنىڭ اسپانىندا ەرەكشە نۇرلانىپ، جانىپ، جارقىراپ وتكەن ءبىرتۋار اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆ بۇگىن – 9 اقپاندا 80 جاسقا تولادى. قۇدىرەتتى پوەزيانىڭ حاس قالاۋشىسى اتانعان مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ تۋعان كۇنىن نەگە تويلاماسقا؟!
1 - جۇرگىزۋشى: - ءوزى تەبىرەنىپ جىرلاپ وتكەن قاراساز وڭىرىندە، قۇنارلى توپىراقتا، قاسيەتتى مەكەندە 1931 جىلدىڭ اق قىراۋلى اقپان ايىندا مۇحامەدقالي دۇنيەگە كەلگەن ەكەن.
2 - جۇرگىزۋشى: سول كەزدە اۋپارتكومدا ءوزىنىڭ بىلىمىمەن، ادامگەرشىلىگىمەن كوپكە ۇلگى بولىپ جۇرگەن مۇحامەدقالي ەسىمدى جىگىت بولىپتى. سول جىگىتتەي ەلىنە ەلەۋلى ازامات بولسىن دەپ بۇل ەسىمدى ناعاشىسى قويعان. جەڭگەلەرى پايعامباردىڭ اتى اتالاتىن بۇل ەسىمدى اتاۋعا جۇرەكسىنىپ، ونى مۇقاعالي دەپ اتاپ كەتكەن ەكەن. اقىننىڭ ءوزى دە ەسەيگەن شاعىندا: بۇل ەسىمنىڭ ءقادىر - قاسيەتىن ءتۇسىنىپ، الىپ جۇرە الام با؟! بۇدان دا مۇقاعالي بولىپ قالعانىم دۇرىس شىعار» دەپ قۇجاتقا دا وسىلاي جازدىرىپ العان دەيدى. ەندى مۇقاعالي اتانىڭ وزىنە ءسوز بەرەيىك.
مۇقاعالي: «مەنىڭ انكەتام...»
1 - جۇرگىزۋشى: - ءسابي بولعىڭىز كەلە مە؟
اقىن: ءسابي بولعىم كەلەدى جاڭا تۋعان،
مىنا ومىرگە كىرشىكسىز جاراتىلعان.
ءان: «ءسابي بولعىم كەلەدى».
2 - جۇرگىزۋشى: - مۇقاعالي تيىن اجەسىنىڭ باۋىرىندا ءوستى. تيىن اجەسى مەيىرلى، كىسىلىگى مول، ادۋىندى دا بولا بىلەتىن ادام ەدى. اجەسىنە ارناپ اقىن ولەڭ جازدى دا، نۇرعيسا تىلەندييەۆتەن ءان جازۋدى سۇرادى. ءان تاماشا بولىپ شىقتى. اجەم، ۇلى اجەم، ەڭبەگىڭ اقتالدى» دەپ قاتتى قۋاندى، قۋانىپ تۇرىپ جىلادى دا.
ءان: «سونبەيدى، اجە، شىراعىڭ».
1 - جۇرگىزۋشى: - ساحناعا مۇقاعالي اعامەن 10 جىل بىرگە وقىعان ءارى دوسى، ءارى تۋىسى ابدىكە اسنوۆتى شاقىرامىز.
(ابدىكە اسانوۆ رولىندە وقۋشى).
ابدىكە اتا، مۇقاعالي اعاعا قاتىستى مەكتەپ ومىرىنەن قانداي ەستەلىك ايتار ەدىڭىز؟ مۇقاعالي اعا مەكتەپتە قالاي وقىعان؟
ابدىكە اسانوۆ: مۇقاعالي وتە زەرەك، العىر بولاتىن. مەكتەپتىڭ قابىرعا گازەتىندە جامان وقيتىن بالالاردى «تاسباقاعا»، ال جاقسى وقيتىن وقۋشىلاردى «ۇشاققا» مىنگىزىپ، سۋرەتتەرىن سالىپ، استىنا اتارىن جازىپ قوياتىن. ءبىز سول «ۇشاقتان» تۇسپەستەن ماقتاۋ قاعازىمەن ءبىتىرىپ شىقتىق.
2 - جۇرگىزۋشى: - مۇقاعالي اعانىڭ بالا كەزدەگى مىنەز - قۇلقى، ءتارتىبى قانداي بولدى؟
(مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان ادەبي – سازدى كەش)
ماقساتى: مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ اقىندىق تالانتىن شاكىرت جۇرەگىنە ۇيالاتۋ ارقىلى پوەزيانى سۇيۋگە، ونى باعالاي بىلۋگە، سىرشىل دا شىنشىل اقىن ولەڭدەرىنىڭ ءمانى مەن ماڭىزىنا ۇڭىلدىرۋگە، رۋحاني تانىمىن كەڭەيتۋگە ىقپال ەتۋ.
كەشتى جابدىقتاۋ: مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان سلايد، كورمە، بۋكلەت، اقىن تۋرالى پىكىرلەر جازىلعان پلاكاتتار.
«ارىز جازىپ كەتەيىن» ولەڭى ( ءۇنتاسپادان وينالىپ تۇرادى)
1 - جۇرگىزۋشى: - ءيا، بولاشاققا قارا ولەڭمەن ارىز جازىپ كەتكەن حاس تالانت اقىننىڭ ولەڭى عوي بۇل.
پوەزيا! مەنىمەن ەگىز بە ەدىڭ؟!
سەن مەنى سەزەسىڭ بە، نەگە ىزدەدىم؟
الاۋىرتقان تاڭداردان سەنى ىزدەدىم،
قاراۋىتقان تاۋلاردان سەنى ىزدەدىم!
2 - جۇرگىزۋشى: - قازاق پوەزياسىنىڭ اسپانىندا ەرەكشە نۇرلانىپ، جانىپ، جارقىراپ وتكەن ءبىرتۋار اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆ بۇگىن – 9 اقپاندا 80 جاسقا تولادى. قۇدىرەتتى پوەزيانىڭ حاس قالاۋشىسى اتانعان مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ تۋعان كۇنىن نەگە تويلاماسقا؟!
1 - جۇرگىزۋشى: - ءوزى تەبىرەنىپ جىرلاپ وتكەن قاراساز وڭىرىندە، قۇنارلى توپىراقتا، قاسيەتتى مەكەندە 1931 جىلدىڭ اق قىراۋلى اقپان ايىندا مۇحامەدقالي دۇنيەگە كەلگەن ەكەن.
2 - جۇرگىزۋشى: سول كەزدە اۋپارتكومدا ءوزىنىڭ بىلىمىمەن، ادامگەرشىلىگىمەن كوپكە ۇلگى بولىپ جۇرگەن مۇحامەدقالي ەسىمدى جىگىت بولىپتى. سول جىگىتتەي ەلىنە ەلەۋلى ازامات بولسىن دەپ بۇل ەسىمدى ناعاشىسى قويعان. جەڭگەلەرى پايعامباردىڭ اتى اتالاتىن بۇل ەسىمدى اتاۋعا جۇرەكسىنىپ، ونى مۇقاعالي دەپ اتاپ كەتكەن ەكەن. اقىننىڭ ءوزى دە ەسەيگەن شاعىندا: بۇل ەسىمنىڭ ءقادىر - قاسيەتىن ءتۇسىنىپ، الىپ جۇرە الام با؟! بۇدان دا مۇقاعالي بولىپ قالعانىم دۇرىس شىعار» دەپ قۇجاتقا دا وسىلاي جازدىرىپ العان دەيدى. ەندى مۇقاعالي اتانىڭ وزىنە ءسوز بەرەيىك.
مۇقاعالي: «مەنىڭ انكەتام...»
1 - جۇرگىزۋشى: - ءسابي بولعىڭىز كەلە مە؟
اقىن: ءسابي بولعىم كەلەدى جاڭا تۋعان،
مىنا ومىرگە كىرشىكسىز جاراتىلعان.
ءان: «ءسابي بولعىم كەلەدى».
2 - جۇرگىزۋشى: - مۇقاعالي تيىن اجەسىنىڭ باۋىرىندا ءوستى. تيىن اجەسى مەيىرلى، كىسىلىگى مول، ادۋىندى دا بولا بىلەتىن ادام ەدى. اجەسىنە ارناپ اقىن ولەڭ جازدى دا، نۇرعيسا تىلەندييەۆتەن ءان جازۋدى سۇرادى. ءان تاماشا بولىپ شىقتى. اجەم، ۇلى اجەم، ەڭبەگىڭ اقتالدى» دەپ قاتتى قۋاندى، قۋانىپ تۇرىپ جىلادى دا.
ءان: «سونبەيدى، اجە، شىراعىڭ».
1 - جۇرگىزۋشى: - ساحناعا مۇقاعالي اعامەن 10 جىل بىرگە وقىعان ءارى دوسى، ءارى تۋىسى ابدىكە اسنوۆتى شاقىرامىز.
(ابدىكە اسانوۆ رولىندە وقۋشى).
ابدىكە اتا، مۇقاعالي اعاعا قاتىستى مەكتەپ ومىرىنەن قانداي ەستەلىك ايتار ەدىڭىز؟ مۇقاعالي اعا مەكتەپتە قالاي وقىعان؟
ابدىكە اسانوۆ: مۇقاعالي وتە زەرەك، العىر بولاتىن. مەكتەپتىڭ قابىرعا گازەتىندە جامان وقيتىن بالالاردى «تاسباقاعا»، ال جاقسى وقيتىن وقۋشىلاردى «ۇشاققا» مىنگىزىپ، سۋرەتتەرىن سالىپ، استىنا اتارىن جازىپ قوياتىن. ءبىز سول «ۇشاقتان» تۇسپەستەن ماقتاۋ قاعازىمەن ءبىتىرىپ شىقتىق.
2 - جۇرگىزۋشى: - مۇقاعالي اعانىڭ بالا كەزدەگى مىنەز - قۇلقى، ءتارتىبى قانداي بولدى؟
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: «جەلتوقساندا مۇزعا اينالعان كوكتەمدەر!»
