ءبىر قۋ تۇلكى بولىپتى جۇرتتى قۇرتقان،
تىشقان اۋلاپ جەيدى ەكەن ەسكى جۇرتتان.
جەم تابا الماي ءبىر جىلى ارىقتاپتى،
تىشقان اۋىپ كەتكەن سوڭ مۇقىم سىرتتان.

تۇلكىنىڭ تىشقان جەمەي ءمانى بولماس،
كەمىرسە سۇيەك-ساياق قارنى تولماس.
جەمتىك تۇسسە جەرمىن دەپ قالعانىنان،
قاسقىرعا ىزدەپ بارىپ بولدى جولداس.

قاسقىر ايتتى: – توياسىڭ ماعان ەرسەڭ،
بولادى مالدى كورىپ، شولىپ كەلسەڭ.
قارنىم تويسا قالجىڭداپ ويناۋشى ەدىم،
ويىنعا ىزا بولماي شىداي بەرسەڭ.

اش كۇنىمدە جاتامىن شابىم جالاپ،
ول كەزدە جاقىن كەلمە جاناسالاپ.
تويعاندا تۇرپايىلاۋ مىنەزىم بار،
وكپە قىلما ويىندى شىنعا بالاپ.

كوندى تۇلكى قاسقىردىڭ ءبۇل سوزىنە:
«شىدايمىي قالجىڭداعان مىنەزىڭە.
ولتىرمەسەڭ بولادى، ويناي-اق بەر،
تاماق تاپساڭ بولادى كۇندە وزىمە».

تۇلكى كورىپ كەلەدى مالدى شولىپ،
قاسقىر ءبىر قوي اكەلدى سۇيرەپ الىپ.
ەكەۋى ابدەن تويىپ العاننان سوڭ،
وينايدى ارى-بەرى اسىر سالىپ.

قاسقىر تۇرا جۇگىرسە كوزى جايناپ،
تۇلكى ەركەلەپ تۇرادى «اعاتايلاپ».
الىپ سوعىپ ۇستىنە ويناعاندا،
ازار جانى قالادى «ا، قۇدايلاپ».

زاپى بولىپ ۇستاتپاي جۇرسە جاتىپ،
«ۋادەنى كەتتىڭ بە،– دەيدى،– ۇمىتىپ»؟
تاماق ءۇشىن امالسىز قايتا كەلسە،
وينايدى بۇرىنعىدان قاتتى مىتىپ.

تۇلكى جاتىپ ويلايدى ءاربىر ويدى:
«وسىرمەدى قاسقىر،– دەپ،– ءبىزدىڭ بويدى.
جەگەنىمدى جەلكەمنەن سىعىپ الىپ،
بەرگەنى دە قۇرىسىن جەمتىك قويدى.

بۋىندىرىپ وينايدى، قيقىلداتىپ،
جەگەنىمدى قۇستىرىپ، شيقىلداتىپ.
تۇلا بويىم سىرەسكەن قارا قوتىر،
تويعانىمنىڭ ۇستىنە تىرقىلداتىپ.

وسىدان قۇتىلايىن ولسەم-داعى،
اشتىقتان قانداي ازاپ كورسەم-داعى.
تاۋەكەل، ءوز بەتىممەن كۇن كورەيىن،
بادامشانىڭ باسىن جەپ جۇرسەم-داعى».

ويلايدى: «ءبىر مۇراتقا جەتەيىن»،– دەپ،
«قاسقىردان كەگىمدى الىپ كەتەيىن»،– دەپ.
«وسىنى ءوز كوزىمشە ولتىرەرلىك
ءبىر حايلا نە قىلسام دا ەتەيىن»،– دەپ.

جەر شولا تۇلكى شىقتى دوڭگە شاۋىپ،
جىلقىنىڭ ءبىر جەمتىگىن الدى تاۋىپ.
قاراسا قازعان ۇرا، جەر قاقپان بار،
قويىپتى شوپ-شارمەنەن بەتىن جاۋىپ.

تۇلكى قاتتى قۋاندى مۇنى كورىپ،
قاسقىردى ەرتىپ كەلدى حابار بەرىپ.
سەمىز جىلقى جەمتىگىن كورگەننەن سوڭ،
اۋىزدى كوكجال باتىر سالدى كەلىپ.

تۇلكى ءجۇر جەر قاقپاننان ايتپاي قاشىپ،
ارسالاقتاپ اش ءبورى ءجۇردى ساسىپ.
قاقپان جاققا قاسقىردى جىبەردى الداپ،
ورعا ءتۇسىپ كەتسىن دەپ قاپى باسىپ.

ەكەۋى دە تويۋعا قام قىلىسىپ،
تۇس-تۇسىنان جەمتىكتى ءجۇر جۇلىسىپ.
شەگىنگەندە ەرنەۋىن باسىپ الىپ،
كوكجال نويان ۇراعا كەتتى ءتۇسىپ.

الاڭعاسار ءيتىڭدى قۇداي اتىپ،
تەرەڭ زىندان تۇبىنە كەتتى باتىپ:
– ويباي، تۇلكى، كەلە گور، مەن قالدىم،– دەپ،
ايعاي سالىپ ۇلىدى وردا جاتىپ.

تۇلكى كەلىپ ۇرانى جاعالادى،
مازاق قىلىپ ارسىلداپ، ابالادى:
– مىقتىسىڭ عوي، سەكىرىپ شىعارسىڭ،– دەپ،
كۇلكىمەنەن قاسقىردى تابالادى:

– ۇستىمە اۋناپ ويناۋشى ەڭ تويعان سايىن،
سەندەي ارسىز اقىماقتىڭ ورنى دايىن.
وسى قازعان ۇرانىڭ يەسى كەپ،
كوز الدىمدا سويعانىن ءبىر بايقايىن.

قاسقىر ايتتى: – كەشە، گور، قىلدىم ءتاۋبا،
كەتەمىسىڭ شىن تاستاپ مەنى جاۋعا.
ايلا تاۋىپ وسىدان بوساتىپ ال،
اۋزىمنان انت بەرەيىن ويناماۋعا.

– ويناماساڭ وماقاپ، ونان دا ارمان،
ويىن تۇگىل تىرشىلىك سەنەن قالعان.
جون تەرىڭدى سويعانىن كوزىم كورمەي،
وسى ۇرانىڭ قاسىنان كەتە قالمان.

– تابالاما، شىراعىم، كەش جازامدى،
ايتپاساڭ دا، تارتتىم عوي مەن سازامدى.
شىعارماساڭ، قۇدىقتىڭ اۋزىنان كەت،
الا بەرمەي كۇيدىرىپ كوپ مازامدى.

– ءالى بۇيرىق ايتاسىڭ بوسقا شاتىپ،
ءوزىڭ ءقازىر ولگەلى وردا جاتىپ.
ءتىپتى، كورمەي كەتپەيمىن، بىلشىلداما،
باس تەرىڭدى سويعانىن ىرجىڭداتىپ.

قاسقىرعا ءتۇستى وسىنداي اقىر زامان،
ولىمنەن دە تاباسى باتتى جامان.
اڭداۋسىزدا شوڭقيىپ تۇلكى وتىرسا،
قۇيرىعى سالبىراپتى ورعا تامان.

جينالىپ الدى قاسقىر ونى كورىپ،
جابىستى سول قۇيرىقتان شاپشىپ كەلىپ.
تۇلكىنى ور تۇبىنە الا ءتۇستى،
قۇدايىم قاسقىرعا دا كەزەك بەرىپ.

سوندا قاسقىر ايتادى: – تۇلكى شىراق،
يمانىڭدى ايتا عوي جىلدامىراق.
وزىمنەن سەنى بۇرىن ولتىرەيىن،
ولگەنىمدى كورە الماي كەتتىڭ ءبىراق.

تۇلكى ايتادى: – سويلەدىم قالجىڭ قىلىپ،
جۇمىستى ءبىتىرىپ ەم ءسۇيتىپ ءجۇرىپ.
تىستەتىپ ءسىزدى وردان شىعارۋعا،
اكەلىپ ەم ءبىر ۇزىن تال سىندىرىپ.

بايقاماي ورعا ءتۇستىڭ مەنى دە الىپ،
ولدىك قوي ەكەۋمىز دە مۇندا قالىپ.
تىم بولماسا، مەن بولسام جاعاسىندا،
شىعارىپ الماس پا ەدىم تالدى سالىپ.

قاتتى كەيىپ ايتادى تۇلكى ءسوزىن،
قاسقىر نانىپ تىگەدى ەكى كوزىن:
– ەندى بار ما قۇدىقتان شىعار ايلا،
«تال تاپتىم» دەپ ايتپادىڭ بۇرىن ءوزىڭ.

تۇلكى ايتادى: – ايلانىڭ ورنى وسى ارا،
سەن ورمەلەپ سوزىلىپ تۇرىپ قارا.
توبەڭە شىعىپ الىپ سەكىرەيىن،
ەرنەۋگە شىقپاس پا ەكەم مەن بەيشارا.

ونان سوڭ سەنى الايىن تالدى سالىپ،
شىعارسىڭ ۇزىن تالدان تىستەپ الىپ.
نە دە بولسا، كەشىكپەي تەز ىستەلىك،
قاپى بولار قاقپانشى كەلىپ قالىپ.

بار الىنشە سوزىلىپ قاسقىر تۇردى،
توبەسىنە ورمەلەپ تۇلكى ءجۇردى.
پارمەنىنشە شەگىنىپ قارعىعاندا،
ەرنەۋگە ەكى اياعى تۋرا ءىلىندى.

ايلامەن تۇلكى كەتتى شىعىپ الىپ،
ارتىنا قايرىلمادى قايتا اينالىپ.
قاڭقىلداپ قاسقىر ۇلىپ قالا بەردى،
مەنى شىعار ەندى دەپ تالدى سالىپ.

تۇلكى ءسويتىپ كەتىپتى قاسقىردى الداپ،
كوكجال قالدى ءوز قولىن ءوزى جالماپ.
توبىلعىنىڭ تۇبىنەن ىزدەپ ءجۇرىپ،
ءبىر بودەنە ۇستاپتى تۇلكى قارماپ.

بودەنە ايتتى: – سەن مەنى نە دەپ جەيسىڭ،
ءبىر ۋىس ءجۇن جەگەندى تاماق دەيسىڭ.
انا جەردە مەن كوردىم تالاي جەمتىك،
ەرىنەسىڭ، ءدوڭ اسىپ ىزدەمەيسىڭ.

تۇلكى ايتادى: – مىنانىڭ قۋلىعىن كور،
مەنى الداماق سەندەرگە ءبىرتالاي جەر.
جالعان ايتىپ الداساڭ، سونى جەيمىن،
ۇياداعى بالاڭدى كورسەتىپ بەر.

بودەنە كورسەتىپتى ءوز ۇياسىن،
كەپىل بەرىپ بوساتىپ الدى باسىن:
– مەن باستايىن، ارتىمنان ەرىپ وتىر،
قارىق قىلايىن جەمتىككە، نە قىلاسىڭ.

تۇلكىنى الىپ ءجۇردى سايدى ورلەتىپ،
بودەنە ءبىر بەل استى بۇرىن كەتىپ.
تۇلكى جورتىپ كەزەڭگە تايانعاندا،
جالاڭ قاققان ءبىر تازى كەلدى جەتىپ.

بايعۇستى كەتتى تازى قۋىپ الىپ،
اۋىزدى ءانى سالىپ، ءمىنى سالىپ.
جۇيرىك تازى ادىمىن اشتىرسىن با،
كوك جەلكەدەن باس سالدى ءبىر-اق شالىپ.

مىقتى قاسقىر، ايلاكەس تۇلكى قايدا،
الدامپاز، راحىمسىزدىق كىمگە پايدا؟
اياعىندا تۇلكى دە، قاسقىر دا ءولىپ،
بودەنە امان قالىپتى سول ءبىر سايدا.

---