قازاق سالت-داستۇرلەرى تولىق جانە جالپى ءتىزىمى
قازاق سالت-داستۇرلەرىنىڭ جالپى ءتىزىمى
قازاق حالقىنىڭ باي مادەني مۇراسى جانە وتكەندەگى دانالىعى سالت-داستۇرلەرىندە كورىنىس تاپقان. مىنە، قازاق سالت-داستۇرلەرىنىڭ كەيبىر ءتىزىمى:
- بەسىككە سالۋ - جاڭا تۋعان ءسابيدى العاش رەت بەسىككە سالۋ ءراسىمى، وتباسىنىڭ جاڭا مۇشەسىنىڭ ومىرگە كەلۋىن اتاپ ءوتۋ.
- اتقا مىنگىزۋ - بالانىڭ العاش رەت اتقا ءمىنۋ سالتاناتى، ەر جەتۋىنىڭ بەلگىسى.
- تۇساۋ كەسەر - بالانىڭ العاشقى قادامدارىن اتاپ ءوتۋ، بالانىڭ اياعىنا بايلانعان تۇساۋدى كەسۋ ارقىلى جاسالادى.
- سۇندەتكە وتىرعىزۋ - ەر بالاعا جاسالاتىن سۇندەت سالتى، ءدىني جانە الەۋمەتتىك ءمانى بار ءراسىم.
- قۇدالىق - ەكى جاس وتباسىنىڭ قۇدالاسۋ ءراسىمى، ۇيلەنۋ الدىنداعى ماڭىزدى كەزەڭ.
- قىز ۇزاتۋ - قىزدىڭ ۇيلەنۋ تويى، اتا-اناسىنىڭ رۇقساتىمەن جاس جۇبايلاردىڭ بىرىگۋى.
- توي - ۇيلەنۋ تويى، جاس جۇبايلاردىڭ وتباسىن قۇرۋىن اتاپ ءوتۋ.
- جەتى اتا - ءوز تەگىڭدى جەتى اتاعا دەيىن ءبىلۋ ماڭىزدى، بۇل ارقىلى ءوز تامىرىڭدى تانۋ.
- اس بەرۋ - جوعالعان ادامداردى ەسكە الۋ ءۇشىن وتكىزىلەتىن اس، قوناقتارعا ءدام تاتقىزۋ.
- ناۋرىز مەيرامى - كوكتەمنىڭ باستالۋىن جانە جاڭا جىلدى قارسى الۋ مەرەكەسى.
- قىمىزمۇرىندىق - جاز مەزگىلىندە جاسالاتىن قىمىزدى دايىنداۋ مەن ءىشۋ ءراسىمى.
- قازاق كۇرەسى - ۇلتتىق سپورت ءتۇرى، كۇش پەن ەپتىلىكتى سىناۋ.
- ايتىس - اقىندار اراسىنداعى ونەر سايىسى، ءسوز قارۋىن شەبەر پايدالانۋ.
- كورىسۋ - ناۋرىز مەيرامى كەزىندە وتەتىن، بىر-بىرىمەن كورىسىپ، قۇشاقتاسۋ ءداستۇرى.
بۇل ءتىزىم قازاق حالقىنىڭ كەڭەستىك كەزەڭگە دەيىنگى جانە ودان كەيىنگى داستۇرلەرىنىڭ كەيبىرىن قامتيدى. ءاربىر ءداستۇردىڭ وزىندىك ءمانى، ماڭىزى بار جانە ولار حالىقتىڭ رۋحاني بايلىعىن، ءوزارا قۇرمەت پەن بىرلىكتىڭ نىشاندارىن بىلدىرەدى.
شىلدەحانا، داستۇرلەرى، تاربيە، سۇندەتتەۋ، ات قويۋ، بەسىككە سالۋ
تاربيە سالت-داستۇرلەرى
شىلدەحانا (سالت).
سۇندەتتەۋ (سالت)
سۇندەتتەۋ - بۇل ەر بالاعا جاسالاتىن ءدىني جانە الەۋمەتتىك ماڭىزى بار قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرلى ءراسىمى. ول بالانىڭ ەر ادامعا اينالۋىنىڭ باستاماسى رەتىندە قاراستىرىلادى جانە وتباسى مۇشەلەرى مەن دوستاردىڭ قاتىسۋىمەن اتاپ وتىلەدى.
كوگەندىك (سالت)
كوگەندىك - بۇل قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرلى قوناقجايلىلىق پەن ءوزارا كومەك كورسەتۋدىڭ ءبىر فورماسى، وندا ءبىر ادام نەمەسە وتباسى باسقا بىرەۋگە قاجەتتىلىك تۋىنداعان كەزدە مال نەمەسە باسقا دا ماتەريالدىق كومەك بەرەدى. بۇل سالت قوعامداعى ءوزارا سەنىمدىلىكتى جانە بىرلىكتى نىعايتۋدى ماقسات ەتەدى، سونىمەن قاتار كومەككە مۇقتاج جاندارعا قولداۋ كورسەتۋ ارقىلى الەۋمەتتىك تاتۋلىقتى بەكىتۋگە ىقپال ەتەدى.
كىندىك كەسەر
كىندىك كەسەر - بۇل قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرى، ول جاڭا تۋعان ءسابيدىڭ كىندىگىن كەسۋ ءراسىمى ارقىلى ومىرگە كەلۋىن اتاپ ءوتۋدى بىلدىرەدى. بۇل راسىمدە كىندىك شەشە نەمەسە كىندىك اتا تاڭدالادى، ولار سابيگە ءومىر بويى قامقور بولىپ، ونىڭ ءال-اۋقاتىنا جاۋاپتى بولادى.
قالجا
قالجا – بوسانعان كەلىنگە ارناپ بايلانعان قوي. دۇنيەگە ءسابي اكەلۋ وڭاي ەمەس. ايەلدىڭ بار كۇش-قۋاتى ازايىپ، السىرەپ قالادى.
ات قويۋ
بەسىككە سالۋ
بەسىك جىرى
تىشتىرما
تىماققا سالۋ
قىرقىنان شىعارۋ
يتكويلەك
باۋرىنا سالۋ
ساتىپ الۋ
تۇساۋكەسەر
بازارلىق
بايعازى
باستاڭعى
باسىرە
ءتىلاشار
اشامايعا مىنگىزۋ
جەتى اتا
ەنشى
ايدار، كەكىل، تۇلىم
اساتۋ (ءداستۇر).
اۋزىنا تۇكىرتۋ
سەلت ەتكىزەر
سۇندەت تويى
التىباقان (ءداستۇر، ويىن)
اسىراپ الۋ (عۇرىپ)
توبىق جۇتۋ (ءداستۇر، ىرىم)
توبىق تىعۋ
تىيىم
قۇلاق تەسۋ
قىزويناق
قىز قۋۋ
مۇشە الۋ
ءبىز شانشار
وتاۋ كوتەرۋ داستۇرلەرى
قىز ايتتىرۋ
قىز كورۋ
شەگە شاپان (ءداستۇر، كادە).
قۇدا ءتۇسۋ (ءداستۇر)
باتا اياق (سالت)
قۇدا تارتار (سالت)
قالىڭ مال (ءداستۇر، كادە)
بالدىز قالىڭ
كيىت (ءداستۇر)
قۇيرىق-باۋىر (سالت)
ءولى-تىرى (ءداستۇر)
قىنامەندە (ۇرىن كەلۋ)
قىز قاشار (ءداستۇر)
ساۋكەلە كيگىزۋ
كۇيەۋ كيىمى (سالت)
توي مالى (ءداستۇر)
قاپقا سالار
جىگىت تۇيە (ءداستۇر)
ءسۇت اقى
قىز تانىسۋ (ءداستۇر)
سىڭسۋ (سالت)
قىز ۇزاتۋ (سالت، توي)
نەكە قيار (عۇرىپ)
اۋشاديار (ءداستۇر)
جار-جار (عۇرىپ)
اۋ — جار (سالت، ايتىس)
جاساۋ (سالت)
قوشتاسۋ (سالت)
قىز كوشى (سالت)
تۇيەمۇرىندىق (عۇرىپ)
كەلىن ءتۇسىرۋ (سالت)
بەتاشار (ءداستۇر)
بيە قىسىراماس (ىرىم)
كۇيەۋاياق (عۇرىپ)
جولدىق (ءداستۇر)
وتاۋ كوتەرۋ (سالت)
شاڭىراق كوتەرۋ (سالت)
اتبايلار (سالت)
قۇتتىق (ءداستۇر)
ءۇي كورسەتۋ (ءداستۇر)
ەسىك اشار (ءداستۇر)
ءوڭىر سالۋ (ءداستۇر)
ءىلۋ (سالت ءداستۇر)
دامەتۋ
يتاياعىنا سالۋ (ءداستۇر، ىرىم)
كيمەشەك كيگىزۋ (سالت)
قۇرساق شاشۋ
جارىسقازان (ىرىم)
وتباسى داستۇرلەرى
ايرىلىسار كوجە
اۋىزباستىرىق
اۋىز تيۋ
ات قۇيرىعىن كەسۋ
ات مايى
ارتىنان توپىراق شاشۋ
اقتىق
ابىسىن اسى
اراشا
ادەپ
امەڭگەرلىك
تەرىس باتا
باتا
بايلاۋ
باۋتاعار
بارىمتا
بارماعىن جالاۋ
بال باسى
بەلكوتەرەر
بەس جاكسى
بەتكە تۇكىرۋ
ءباس
بۇيرەك
بۇيىمتاي
بايگە
داۋ
داۋىس
ءداستۇر
دەنگەنە
دۇرە
ەڭبەك داستۇرلەرى
قولكەسەر (ءداستۇر)
قازىق مايلاۋ (سالت)
قوي باستى (ءداستۇر)
تۋلاق شاشۋ
تەڭسەرىك (ءداستۇر)
ءنازىر (سالت، ىرىم)
ۇمە (سالت)
سىرگە مولدىرەتەر (ءداستۇر)
سابان توي (ءداستۇر)
سالبۇرىن (سالت)
سىرالعى (ءداستۇر)
لاۋ (عۇرىپ، ءداستۇر)
اڭشىلىق
شاشىراتقى (ءداستۇر)
ناۋرىز داستۇرلەرى
ناۋرىزناما
ناۋرىز كۇنى
قىدىر اتا
ءاز
ناۋرىز ايى
ناۋرىز تويى
ناۋرىز كوجە
ناۋرىز جىرى
ناۋرىز باتا
ناۋرىز جۇمباق
ناۋرىز ءتول
ناۋرىز ەسىم
ناۋرىز شەشەك
ناۋرىزشا
ساۋمالىق
سامارقاننىڭ كوك تاسى
يسلام داستۇرلەرى
ايت (سالت)
ايتتىق (ءداستۇر)
قۇربان شالۋ
اقسارباس (ءداستۇر)
الاستاۋ (سالت، ىرىم)
اقتىق بايلاۋ (عۇرىپ)
اينالماق
جان بەرۋ (عۇرىپ)
جاراپازان (جارامازان) (سالت)
جۇمالىق (ءداستۇر)
زەكەت (ءدىني عۇرىپ)
زىكىر (ادەت-عۇرىپ)
قۇدايى (ءدىني عۇرىپ)
قۇران ۇستاۋ (ءدىني عۇرىپ)
ورازا (ءدىني سالت)
اۋىز اشار (ءداستۇر، ءدىن)
ناماز
ءپىتىر (عۇرىپ)
ساداقا (سالت)
سىيىنۋ (ءدىني ۇعىم)
تالاق (زاڭ جولى، عۇرىپ)
تابىنۋ (عۇرىپ)
تاسبوران (زاڭ جولى، عۇرىپ)
ۇشىقتاۋ (عۇرىپ)
ۇشكىرۋ (عۇرىپ)
ىشىرتكى (عۇرىپ)
موينىنا بۇرشاق سالۋ (ءداستۇر، ىرىم)
قازا ءعۇرىپتارى
اقتاي جوقتاۋ
شاشىن جايۋ (سالت).
قارا تىگۋ (سالت).
كورىسۋ (ءداستۇر).
جانازا (ءداستۇر).
ءداۋىر اينالدىرۋ (ءداستۇر).
سۇيەككە كىرۋ
سىيىت (ءداستۇر).
امانات قويۋ (عۇرىپ).
مۇرا (سالت).
توپىراق سالۋ (ءداستۇر).
باتا وقىر (سالت).
دۇعا (قۇران) وقۋ (ءداستۇر).
ءپىديا (ءدىني ءراسىم)
تۇلداۋ (سالت).
ارۋاقتى ەسكە الۋ
شەك بەرۋ (ءداستۇر).
جەروشاق مايلاۋ (سالت).
اس (اس بەرۋ) (ءداستۇر).
تۇل اۋدارۋ
قارا جىعۋ (سالت).
You Might Also Like
-
ءوزىنىڭ ساۋاتسىز ەكەنىن جاسىرىپ، 17 جىل بويى شتاتتاردا ءمۇعالىم بولىپ جۇمىس ىستەگەن ادامنىڭ تاريحى.
-
جۇرەك-قان تامىرلارىنىڭ اۋرۋلارىن ادام دەنساۋلىعىنىڭ ءبىرىنشى جاۋى دەپ اتايدى، ويتكەنى باسقا اۋرۋلارعا قاراعاندا، بۇدان ادامدار اجالعا كوبىرەك ۇشىرايدى. ميوكارد ينفاركتى – جۇرەك-قان تامىرلارى س...
