قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنالعان «ەركىن ەلدىڭ ەرتەڭى» اتتى مەرەكەلىك كونسەرتتىڭ باعدارلاماسى
شىعىس قازاقستان وبلىسى، كۇرشىم اۋدانى،
اقبۇلاق ورتا مەكتەبىنىڭ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
تەمكەنيەۆا تولقىن الپىسپايەۆنا
قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنالعان «ەركىن ەلدىڭ ەرتەڭى» اتتى مەرەكەلىك كونسەرتتىڭ باعدارلاماسى
جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن، قىمباتتى قوناقتار، ۇستازدار مەن وقۋشىلار!
بيىلعى جىل - ەلىمىز ءۇشىن مەرەيلى بەلەستەر جىلى. قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى، ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعى، اتا زاڭىمىزدىڭ 20 جىلدىعى، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ قۇرىلعانىنا 20 جىل سياقتى ايتۋلى مەرەكەلەرگە تولى جىل. ەندەشە، ەل مەرەيىن اسىرعان مەرەيتويلاردى لايىقتى اتاپ وتۋگە ارنالعان «ەركىن ەلدىڭ ەرتەڭى» اتتى وقۋشىلاردىڭ شاعىن كونسەرتىنە قوش كەلدىڭىزدەر!
جۇرگىزۋشى:
قازاقپىن، ەڭسەلى ەلمىن ەگەمەندى،
كەڭەيتتىم كەڭ الەمگە كەرەگەمدى.
مۇحيتتىڭ ار جاعىندا جاتقان جۇرتتار
تانىدى تەپە - تەڭ دەپ تەرەزەمدى.
قازاقپىن، قويناۋى - قۇت، جەرى - دارحان،
ءانىمدى بەس قۇرلىقتىڭ بارىندە ايتام.
ءان «جاسا، قازاعىم». ورىندايتىن: 10 - وقۋشىسى رامازانوۆ نۇرماناس
جۇرگىزۋشى: ءيا، قازاق حالقى بابالاردان ميراس بولعان اتا-مەكەنىمىزدى تاۋەلسىز ەل ەتتى. تۇڭعىش ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىشۇلىن سايلادى. تۇرمىسى شالقىپ، ءتۇتىنى ءتۇزۋ ۇشقان باقۋاتتى مەملەكەتكە اينالدى. تاتۋلىقتى - تۇراقتىلىقتىڭ جانە تۇراقتىلىقتى - دامۋدىڭ تۇعىرى ەتتى.
ءبىزدىڭ بارشا جەتىستىكتەرىمىزدىڭ باستاۋى - بىرلىك. بىرلىگىمىزدى تۇمارداي ساقتاي بىلسەك، ەلىمىز ءۇشىن الىنبايتىن بەلەستەر جوق.
قارسى الىڭىزدار! ادرىشقانوۆا نازەركەنىڭ ورىنداۋىندا بي «قارا جورعا».
جۇرگىزۋشى: قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا قازىرگى تاڭدا 130 - دان استام ۇلتتار مەن ۇلىستار مەكەندەيدى. تاريح كوشىنىڭ بەلگىلى ءبىر كەزەڭىندە تاعدىر تاۋقىمەتىن ارقالاپ، سولاقاي ساياساتتىڭ قۇربانىنا اينالىپ، ەلىمىزگە كەلىپ قونىستانعان ۇلتتار مەن ۇلىستار ءۇشىن قازاق جەرى كيەلى التىن بەسىككە اينالدى.
ءان. «التىن بەسىك». ورىندايتىن: ەرلانوۆا ايىم:
جۇرگىزۋشى: بارلىق ۇلتتىڭ باسىن قوستى بۇل دوستىق
ۇلى دوستىق
نۇرلى دوستىق
كۇن دوستىق
دوستىق دەگەن قاسيەتتى ۇرانعا
كەڭ دالانىڭ جۇرەگى دە ءۇن قوستى
ءبيشى قىزدار بيىمەن دە ءۇن قوستى
9 - سىنىپ قىزدارىنىڭ ورىنداۋىندا ىرعاقتى بي.
جۇرگىزۋشى: كەزىندە تاعدىردىڭ جازۋىمەن قاسيەتتى قازاق دالاسىنا سان ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرى قونىس تەپكەن ەدى. بۇگىندە ولار تەگى باسقا بولعانىمەن، تەڭدىگى ءبىر، قانى بولەك بولعانىمەن جانى ءبىر، ارمانى ورتاق، ءبىرتۇتاس حالىققا اينالدى. تۋعان ەلدىڭ تۋىنىڭ استىندا بىرىگىپ، تۋعان جەردىڭ تۇعىرىن بيىك ەتۋگە بەل شەشكەن ازاماتتاردى ءبىر تاعدىر كۇتەدى. وسىلاي ەلدىگىمىزدىڭ ەرتەڭى وشاقتىڭ ءۇش تاعانى سياقتى «ءبىر حالىق - ءبىر ەل - ءبىر تاعدىر» دەگەن ءۇش سوزگە سىيىپ تۇر.
كورىنىس. مۇحتار ماعاۋين «ءبىر اتانىڭ بالالارى»
جۇرگىزۋشى: ساناۋلى كۇندەردەن كەيىن 70 جىلدىعىن اتاپ وتكەلى وتىرعان ۇلى وتان سوعىسىنا اۋلىمىزدان ادىشيەۆ مۇقامەتقالي، ادىشيەۆ ءسىلامقان، بەكتەمىروۆ جاقيا، زاينۋلدينوۆ جادىگەر، زاينۋلدينوۆ ءجانابىل، جاقسىبايەۆ قايىربەك، كولبايەۆ ءسابيت، قاسىمقانوۆ مامىرقان، قۋانعانوۆ مۇساعالي، تەمەرقانوۆ زاكاريا، ۇركىمبايەۆ مامىربەك اتا قاتىستى. سۇراپىل سوعىستى باسىنان وتكەرىپ، جەڭىس ءۇشىن جانىن بەرگەن اتالارىمىزعا العىستان باسقا ايتارىمىز جوق.
ءان. «سەندەرگە ريزا ۇرپاعىڭ»
جۇرگىزۋشى: بيىل ەل بولىپ 550جىلدىعىن اتاپ وتكەلى وتىرعان قازاق حاندىعى دا - ۇلى دالا شەجىرەسىنىڭ جارقىن بەتتەرى. ءبىز مىڭجىلدىقتار توعىسىندا جاڭا مەملەكەت قۇردىق. باتىر بابالاردىڭ ارمانىن اقيقاتقا اينالدىردىق. تاريحىمىزدىڭ قاي كەزەڭىنە كوز سالساق تا، ول بىرلىكتىڭ جىلناماسى. قازاق السىرەسە الاۋىزدىقتان السىرەگەن، كۇشەيسە بىرلىكتەن كۇشەيگەن. بىرلىگى بار قازاقتى ەشكىم جەڭە الماعان.
ۇلدار ۆوكالى. «العا، قازاق جىگىتتەرى»
جۇرگىزۋشى: قازاق ەلىندەگى مەرەيتويعا ارنايى كەلگەن ءۇندى ەلىنىڭ بيشىلەرىن قارسى الىڭىزدار!
جۇرگىزۋشى: ۇلى قۇندىلىقتاردى ۇلىقتاي ءبىلۋ - ءاربىر جاستىڭ، بارشامىزدىڭ جاۋاپكەرشىلىگىمىز. ءبىزدىڭ تاريحىمىز - بىرىگۋدىڭ تاريحى. ۇلى وتان سوعىسىندا دا ءار ۇلتتىڭ وكىلى بىرىگىپ، جاۋدى جەڭگەن. ەندەشە، بىرلىگى بار ەلدە بەرەكە بار.
باستاۋىش پەن ورتا بۋىننىڭ بىرىككەن ينتەرمەدياسى.
جۇرگىزۋشى: «ەلىمىزدىڭ ماڭگىلىك تەمىرقازىعى بولاتىن يدەيا تەرەڭ تاريحتان باستاۋ الادى جانە بۇگىنگى كۇننىڭ مۇراتتارىنا ساي كەلۋى ءتيىس» دەدى ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى. تونىكوك ابىز: «تۇركى جۇرتىنىڭ مۇراتى - ماڭگىلىك ەل» دەگەن بولاتىن. وسىناۋ ءبىر عانا سويلەمگە بارلىعى سىيىپ تۇر. بابالاردىڭ ارمانى، بۇگىنگى ەلىمىز بەن بولاشاق ۇرپاقتىڭ بيىك ماقساتتارى ءبارى ۇندەسەدى. قازاقستاننىڭ ۇلتتىق يدەياسى - ماڭگىلىك ەل.
نەسىپبەك ايت ۇلى «ماڭگىلىك ەل بەلگىسى». وقيتىن: نۇرلانبەك تاڭنۇر
ءى جۇرگىزۋشى: بابالاردىڭ تاسقا باسقان وسيەتتەرىن ىسكە اسىرىپ، ماڭگىلىك ەل بولۋعا بەت بۇردىق. ۇلتتىق يدەيانى ىسكە اسىرۋعا بەلسەنە اتسالىساتىن - ءوسىپ كەلە جاتقان ءبىلىمدى دە ونەرلى جاس ۇرپاق، ەگەمەندى ەلدىڭ ەرتەڭى.
ءان «اۋ، قۇربىم». 9 - سىنىپ وقۋشىلارى اياۋلىم بايسارينوۆا
ءى جۇرگىزۋشى: قارسى الىڭىزدار! تالشىن مەن نازلىنىڭ ورىنداۋىندا اققۋ» ءبيى.
وريگينالدى جانر.
ءى جۇرگىزۋشى: 1995 جىلى ۇلتارالىق تاتۋلىق پەن تۇراقتىلىقتىڭ فەنومەنى – قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسى قۇرىلدى. 20 جىلدىعىن تويلاعالى وتىرعان اسسامبلەيا مۇشەلەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ مەرزىمىنەن بۇرىن سايلاۋىن وتكىزۋ تۋرالى باستاما كوتەرىپ، حالىقتىڭ قولداۋىنا يە بولدى. كوپ ۇلت پەن ۇلىستىڭ باسى قوسىلىپ، ەلىمىزدە تىنىشتىق ورنادى. ەلىمىز جايناپ، جاساردى.
ءان. «جاسا، قازاقستان». ورىندايتىن رامازانوۆ نۇرماناس
قىزدار ۆوكالى «بالاپان قاز»
جۇرگىزۋشى: «ەل بىرلىگى – ەڭ اسىل قاسيەت. بىرلىك، ىنتىماق، سابىرلىلىق پەن پاراساتتىلىق، ەڭ الدىمەن وزىمىزگە – قازاقتارعا كەرەك» دەپ كورەگەندىلىكپەن ەلباسىمىز ايتقانداي، ءبىز سياقتى كوپ ۇلتتى مەملەكەتتىڭ دامۋ بولاشاعىنىڭ ءبىر كوزى – قازاقستان حالىقتارىنىڭ بىرلىگى. (ءار ۇلتتىڭ وكىلى بولىپ كيىنگەن بالالار ساحنا تورىنە، ءبىر شاڭىراق استىنا جينالادى)
ءان. «قازاقتاي ەل قايدا»
جۇرگىزۋشى: قازاقستان سياقتى جاس مەملەكەتتىڭ وركەندەۋىنىڭ ءبىر كەپىلى - ەلىمىزدەگى ىنتىماقتاستىق پەن بەيبىت ءومىر! ەندەشە، بەيبىتشىلىك جاساسىن!
ىنتىماقتاستىق جاساسىن! قازاقستان جاساسىن! قازاقستان حالىقتارىنىڭ بىرلىگى جاساسىن! جاسا، جاينا، قازاقستان!
جۇرگىزۋشى: وسىمەن، بۇگىنگى مەرەكەلىك كەشىمىزدى اياقتايمىز.
ساۋ - سالاماتتا بولىڭىزدار!
اقبۇلاق ورتا مەكتەبىنىڭ قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
تەمكەنيەۆا تولقىن الپىسپايەۆنا
قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنالعان «ەركىن ەلدىڭ ەرتەڭى» اتتى مەرەكەلىك كونسەرتتىڭ باعدارلاماسى
جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن، قىمباتتى قوناقتار، ۇستازدار مەن وقۋشىلار!
بيىلعى جىل - ەلىمىز ءۇشىن مەرەيلى بەلەستەر جىلى. قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى، ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعى، اتا زاڭىمىزدىڭ 20 جىلدىعى، قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ قۇرىلعانىنا 20 جىل سياقتى ايتۋلى مەرەكەلەرگە تولى جىل. ەندەشە، ەل مەرەيىن اسىرعان مەرەيتويلاردى لايىقتى اتاپ وتۋگە ارنالعان «ەركىن ەلدىڭ ەرتەڭى» اتتى وقۋشىلاردىڭ شاعىن كونسەرتىنە قوش كەلدىڭىزدەر!
جۇرگىزۋشى:
قازاقپىن، ەڭسەلى ەلمىن ەگەمەندى،
كەڭەيتتىم كەڭ الەمگە كەرەگەمدى.
مۇحيتتىڭ ار جاعىندا جاتقان جۇرتتار
تانىدى تەپە - تەڭ دەپ تەرەزەمدى.
قازاقپىن، قويناۋى - قۇت، جەرى - دارحان،
ءانىمدى بەس قۇرلىقتىڭ بارىندە ايتام.
ءان «جاسا، قازاعىم». ورىندايتىن: 10 - وقۋشىسى رامازانوۆ نۇرماناس
جۇرگىزۋشى: ءيا، قازاق حالقى بابالاردان ميراس بولعان اتا-مەكەنىمىزدى تاۋەلسىز ەل ەتتى. تۇڭعىش ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىشۇلىن سايلادى. تۇرمىسى شالقىپ، ءتۇتىنى ءتۇزۋ ۇشقان باقۋاتتى مەملەكەتكە اينالدى. تاتۋلىقتى - تۇراقتىلىقتىڭ جانە تۇراقتىلىقتى - دامۋدىڭ تۇعىرى ەتتى.
ءبىزدىڭ بارشا جەتىستىكتەرىمىزدىڭ باستاۋى - بىرلىك. بىرلىگىمىزدى تۇمارداي ساقتاي بىلسەك، ەلىمىز ءۇشىن الىنبايتىن بەلەستەر جوق.
قارسى الىڭىزدار! ادرىشقانوۆا نازەركەنىڭ ورىنداۋىندا بي «قارا جورعا».
جۇرگىزۋشى: قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا قازىرگى تاڭدا 130 - دان استام ۇلتتار مەن ۇلىستار مەكەندەيدى. تاريح كوشىنىڭ بەلگىلى ءبىر كەزەڭىندە تاعدىر تاۋقىمەتىن ارقالاپ، سولاقاي ساياساتتىڭ قۇربانىنا اينالىپ، ەلىمىزگە كەلىپ قونىستانعان ۇلتتار مەن ۇلىستار ءۇشىن قازاق جەرى كيەلى التىن بەسىككە اينالدى.
ءان. «التىن بەسىك». ورىندايتىن: ەرلانوۆا ايىم:
جۇرگىزۋشى: بارلىق ۇلتتىڭ باسىن قوستى بۇل دوستىق
ۇلى دوستىق
نۇرلى دوستىق
كۇن دوستىق
دوستىق دەگەن قاسيەتتى ۇرانعا
كەڭ دالانىڭ جۇرەگى دە ءۇن قوستى
ءبيشى قىزدار بيىمەن دە ءۇن قوستى
9 - سىنىپ قىزدارىنىڭ ورىنداۋىندا ىرعاقتى بي.
جۇرگىزۋشى: كەزىندە تاعدىردىڭ جازۋىمەن قاسيەتتى قازاق دالاسىنا سان ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرى قونىس تەپكەن ەدى. بۇگىندە ولار تەگى باسقا بولعانىمەن، تەڭدىگى ءبىر، قانى بولەك بولعانىمەن جانى ءبىر، ارمانى ورتاق، ءبىرتۇتاس حالىققا اينالدى. تۋعان ەلدىڭ تۋىنىڭ استىندا بىرىگىپ، تۋعان جەردىڭ تۇعىرىن بيىك ەتۋگە بەل شەشكەن ازاماتتاردى ءبىر تاعدىر كۇتەدى. وسىلاي ەلدىگىمىزدىڭ ەرتەڭى وشاقتىڭ ءۇش تاعانى سياقتى «ءبىر حالىق - ءبىر ەل - ءبىر تاعدىر» دەگەن ءۇش سوزگە سىيىپ تۇر.
كورىنىس. مۇحتار ماعاۋين «ءبىر اتانىڭ بالالارى»
جۇرگىزۋشى: ساناۋلى كۇندەردەن كەيىن 70 جىلدىعىن اتاپ وتكەلى وتىرعان ۇلى وتان سوعىسىنا اۋلىمىزدان ادىشيەۆ مۇقامەتقالي، ادىشيەۆ ءسىلامقان، بەكتەمىروۆ جاقيا، زاينۋلدينوۆ جادىگەر، زاينۋلدينوۆ ءجانابىل، جاقسىبايەۆ قايىربەك، كولبايەۆ ءسابيت، قاسىمقانوۆ مامىرقان، قۋانعانوۆ مۇساعالي، تەمەرقانوۆ زاكاريا، ۇركىمبايەۆ مامىربەك اتا قاتىستى. سۇراپىل سوعىستى باسىنان وتكەرىپ، جەڭىس ءۇشىن جانىن بەرگەن اتالارىمىزعا العىستان باسقا ايتارىمىز جوق.
ءان. «سەندەرگە ريزا ۇرپاعىڭ»
جۇرگىزۋشى: بيىل ەل بولىپ 550جىلدىعىن اتاپ وتكەلى وتىرعان قازاق حاندىعى دا - ۇلى دالا شەجىرەسىنىڭ جارقىن بەتتەرى. ءبىز مىڭجىلدىقتار توعىسىندا جاڭا مەملەكەت قۇردىق. باتىر بابالاردىڭ ارمانىن اقيقاتقا اينالدىردىق. تاريحىمىزدىڭ قاي كەزەڭىنە كوز سالساق تا، ول بىرلىكتىڭ جىلناماسى. قازاق السىرەسە الاۋىزدىقتان السىرەگەن، كۇشەيسە بىرلىكتەن كۇشەيگەن. بىرلىگى بار قازاقتى ەشكىم جەڭە الماعان.
ۇلدار ۆوكالى. «العا، قازاق جىگىتتەرى»
جۇرگىزۋشى: قازاق ەلىندەگى مەرەيتويعا ارنايى كەلگەن ءۇندى ەلىنىڭ بيشىلەرىن قارسى الىڭىزدار!
جۇرگىزۋشى: ۇلى قۇندىلىقتاردى ۇلىقتاي ءبىلۋ - ءاربىر جاستىڭ، بارشامىزدىڭ جاۋاپكەرشىلىگىمىز. ءبىزدىڭ تاريحىمىز - بىرىگۋدىڭ تاريحى. ۇلى وتان سوعىسىندا دا ءار ۇلتتىڭ وكىلى بىرىگىپ، جاۋدى جەڭگەن. ەندەشە، بىرلىگى بار ەلدە بەرەكە بار.
باستاۋىش پەن ورتا بۋىننىڭ بىرىككەن ينتەرمەدياسى.
جۇرگىزۋشى: «ەلىمىزدىڭ ماڭگىلىك تەمىرقازىعى بولاتىن يدەيا تەرەڭ تاريحتان باستاۋ الادى جانە بۇگىنگى كۇننىڭ مۇراتتارىنا ساي كەلۋى ءتيىس» دەدى ەلباسىمىز نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى. تونىكوك ابىز: «تۇركى جۇرتىنىڭ مۇراتى - ماڭگىلىك ەل» دەگەن بولاتىن. وسىناۋ ءبىر عانا سويلەمگە بارلىعى سىيىپ تۇر. بابالاردىڭ ارمانى، بۇگىنگى ەلىمىز بەن بولاشاق ۇرپاقتىڭ بيىك ماقساتتارى ءبارى ۇندەسەدى. قازاقستاننىڭ ۇلتتىق يدەياسى - ماڭگىلىك ەل.
نەسىپبەك ايت ۇلى «ماڭگىلىك ەل بەلگىسى». وقيتىن: نۇرلانبەك تاڭنۇر
ءى جۇرگىزۋشى: بابالاردىڭ تاسقا باسقان وسيەتتەرىن ىسكە اسىرىپ، ماڭگىلىك ەل بولۋعا بەت بۇردىق. ۇلتتىق يدەيانى ىسكە اسىرۋعا بەلسەنە اتسالىساتىن - ءوسىپ كەلە جاتقان ءبىلىمدى دە ونەرلى جاس ۇرپاق، ەگەمەندى ەلدىڭ ەرتەڭى.
ءان «اۋ، قۇربىم». 9 - سىنىپ وقۋشىلارى اياۋلىم بايسارينوۆا
ءى جۇرگىزۋشى: قارسى الىڭىزدار! تالشىن مەن نازلىنىڭ ورىنداۋىندا اققۋ» ءبيى.
وريگينالدى جانر.
ءى جۇرگىزۋشى: 1995 جىلى ۇلتارالىق تاتۋلىق پەن تۇراقتىلىقتىڭ فەنومەنى – قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسى قۇرىلدى. 20 جىلدىعىن تويلاعالى وتىرعان اسسامبلەيا مۇشەلەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ مەرزىمىنەن بۇرىن سايلاۋىن وتكىزۋ تۋرالى باستاما كوتەرىپ، حالىقتىڭ قولداۋىنا يە بولدى. كوپ ۇلت پەن ۇلىستىڭ باسى قوسىلىپ، ەلىمىزدە تىنىشتىق ورنادى. ەلىمىز جايناپ، جاساردى.
ءان. «جاسا، قازاقستان». ورىندايتىن رامازانوۆ نۇرماناس
قىزدار ۆوكالى «بالاپان قاز»
جۇرگىزۋشى: «ەل بىرلىگى – ەڭ اسىل قاسيەت. بىرلىك، ىنتىماق، سابىرلىلىق پەن پاراساتتىلىق، ەڭ الدىمەن وزىمىزگە – قازاقتارعا كەرەك» دەپ كورەگەندىلىكپەن ەلباسىمىز ايتقانداي، ءبىز سياقتى كوپ ۇلتتى مەملەكەتتىڭ دامۋ بولاشاعىنىڭ ءبىر كوزى – قازاقستان حالىقتارىنىڭ بىرلىگى. (ءار ۇلتتىڭ وكىلى بولىپ كيىنگەن بالالار ساحنا تورىنە، ءبىر شاڭىراق استىنا جينالادى)
ءان. «قازاقتاي ەل قايدا»
جۇرگىزۋشى: قازاقستان سياقتى جاس مەملەكەتتىڭ وركەندەۋىنىڭ ءبىر كەپىلى - ەلىمىزدەگى ىنتىماقتاستىق پەن بەيبىت ءومىر! ەندەشە، بەيبىتشىلىك جاساسىن!
ىنتىماقتاستىق جاساسىن! قازاقستان جاساسىن! قازاقستان حالىقتارىنىڭ بىرلىگى جاساسىن! جاسا، جاينا، قازاقستان!
جۇرگىزۋشى: وسىمەن، بۇگىنگى مەرەكەلىك كەشىمىزدى اياقتايمىز.
ساۋ - سالاماتتا بولىڭىزدار!