قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رامىزدەرى بالا كوزىمەن
مارات ابدرامانحان
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رامىزدەرى بالا كوزىمەن.
ءرامىز ءاربىر ەلدىڭ وزىنە عانا ءتان بەلگى. رامىزدەردىڭ حالىقتىڭ داڭقىن اسقاقتاتىپ، مەرەيىن ۇستەم ەتەر بەلگى ەكەنى بارشاعا ايان. ءاربىر ەل ءوز رامىزدەرىنە قاراپ جىگەرلەنەدى. سپورتتىق جارىستاردا دا ءبىرىنشى ورىن العان مەملەكەتتىڭ تۋى بيىكتە تۇرادى. رامىزدەر ۇلتتىق ماعىناسىن بىلدىرەر نىشان ىسپەتتەس. مىنە ەندى مەن دە ءوز ەلىمنىڭ رامىزدەرىنە بالا كوزىممەن قاراپ كورەيىن.
مولشىلىقتىڭ بەلگىسى بولعان التىن كۇن، ال ونىڭ استىندا جاقسىلىق جارشىسىنداي بولىپ قىران قالىقتايدى. وڭ جاعىندا ەرتەدەن جەتكەن ەسكى كوزدەي بولعان ويۋ - ورنەك سالىنعان. جانە وسىنىڭ ءبارىن توعىستىرعان كوك اسپاننىڭ تۇسىندەي كوك ءتۇس مەنىڭ وتانىمنىڭ تۋى بولىپ تابىلادى.
تۋمەن قاتار قويىلاتىن ءرامىز - ەلتاڭبا. ەلتاڭبادا الىستان مەنمۇندالاپ تۇرعان ۋىقتاردى ءبىرىنشى بايقايسىز. بۇل حالىقتاردىڭ دوستىعىن بىلدىرەدى. ال ورتادا سول ۋىقتاردى بىرىكتىرەتىن قازاقتىڭ قارا شاڭىراعى تۇر. ەرتەدە اتام قازاق‘‘شاڭىراعىڭ بيىك، بوساعاڭ بەرىك بولسىن’’دەپ ءبىر - بىرىنە اق جارما تىلەكتەرىن ارناعان. كوشپەلى تىرلىكتە ۇنەمى قولدانىلاتىن، قازاقتىڭ قانى مەن جانىنا سەرىك بوپ بىتكەن جانۋار بار. ول - جىلقى. ەلتاڭبانىڭ سول جانە وڭ جاعىندا قاناتتى قوس پىراق بەدەرلەنگەن.‘‘ەر قاناتى - ات’’دەگەن ماقالدى دانا قازاق بەكەر ايتپاعان بولار. جاقسىلىققا جانى قۇمار قازاق حالقى باتا بەرگەندە‘‘جۇلدىزىڭ جانسىن’’دەپ تىلەگەن. ەلتاڭبانىڭ توبەسىندە جۇلدىز جارقىراپ تۇر. جانە ەلتاڭبانىڭ استىندا‘‘قازاقستان’’دەگەن جازۋ جازىلعان.
ءانۇرانعا كەلەر بولساق، ونىڭ سوزىنەن ءبىر وزىندىك ماعىنانى تابا الار ەدىك. قازاق دەگەن قايسار حالىقتىڭ قانشاما قيىندىقتار بولسا دا نامىسىن بەرمەگەنىن جانە دالاسى استىققا تولى ەكەنىن ءبىرىنشى شۋماقتان بىلەمىز. حالقىمىزدا ەلىنە گۇل بولىپ ەگىلەتىن، جىر بولىپ توگىلەتىن ۇلتجاندى ازاماتتاردىڭ كوپ ەكەنى جازىلعان. ەلتاڭباداعى ۋىقتار مەن شاڭىراقتى ءانۇراننىڭ ەكىنشى شۋماعى دالەلدەي تۇسەدى.
مەنىڭ ايتقىم كەلگەنى رامىزدەردىڭ ءمانى مەن ماعىناسى، ولاردىڭ ءاربىر بەلگىسىنىڭ نەنى بىلدىرەتىنىن جانە ونى ءارقايسىمىز جۇرەگىمىزدە ساقتاۋعا ءتيىس ەكەنىمىزدى ايتقىم كەلدى. رامىزدەردىڭ قۇندىلىعىن ساقتاي ءبىلۋ، ەل ءۇمىتىن اقتاي ءبىزدىڭ قاسيەتتى بورىشىمىز. ولاي بولسا ۇلتتىڭ ۇلىلىعىنداي بولعان رامىزدەرىمىزدى قاستەرلەي جانە قۇرمەتتەي بىلەيىك.
كوك اسپاندا كوك تۋىم تۇر جەلبىرەگەن،
ەلتاڭباسى بار ەلدىڭ كۇشى بەكەم.
ءانۇرانىم شىرقاپ تۇر اسپانىمدا
رامىزدەردى جۇرەكتە ساقتاپ وتەم.
كوك ءتۇستى تۋىم جەلبىرەپ اسپانىمدا،
التىن كۇن التىن نۇرىن شاشقانىندا.
كونەنىڭ كوزى بولعان ويۋ - ورنەك
قىران قۇس قانات قاعىپ ۇشقانىندا.
ەلتاڭبا ەلىمىزدىڭ بەلگىسى ەدى،
بۇل دا ءبىر جاسامپازدىق ۇلگىسى ەدى.
كەشەگى تاڭبالى تاستاعىداي
قازاعىمنىڭ بەلگىلى ءۇردىسى ەدى.
جۇرەكتەردەن ءمولدىر، تازا جىر تامسىن،
ءانۇرانىم ماڭگى باقي شىرقالسىن.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رامىزدەرى بالا كوزىمەن.
ءرامىز ءاربىر ەلدىڭ وزىنە عانا ءتان بەلگى. رامىزدەردىڭ حالىقتىڭ داڭقىن اسقاقتاتىپ، مەرەيىن ۇستەم ەتەر بەلگى ەكەنى بارشاعا ايان. ءاربىر ەل ءوز رامىزدەرىنە قاراپ جىگەرلەنەدى. سپورتتىق جارىستاردا دا ءبىرىنشى ورىن العان مەملەكەتتىڭ تۋى بيىكتە تۇرادى. رامىزدەر ۇلتتىق ماعىناسىن بىلدىرەر نىشان ىسپەتتەس. مىنە ەندى مەن دە ءوز ەلىمنىڭ رامىزدەرىنە بالا كوزىممەن قاراپ كورەيىن.
مولشىلىقتىڭ بەلگىسى بولعان التىن كۇن، ال ونىڭ استىندا جاقسىلىق جارشىسىنداي بولىپ قىران قالىقتايدى. وڭ جاعىندا ەرتەدەن جەتكەن ەسكى كوزدەي بولعان ويۋ - ورنەك سالىنعان. جانە وسىنىڭ ءبارىن توعىستىرعان كوك اسپاننىڭ تۇسىندەي كوك ءتۇس مەنىڭ وتانىمنىڭ تۋى بولىپ تابىلادى.
تۋمەن قاتار قويىلاتىن ءرامىز - ەلتاڭبا. ەلتاڭبادا الىستان مەنمۇندالاپ تۇرعان ۋىقتاردى ءبىرىنشى بايقايسىز. بۇل حالىقتاردىڭ دوستىعىن بىلدىرەدى. ال ورتادا سول ۋىقتاردى بىرىكتىرەتىن قازاقتىڭ قارا شاڭىراعى تۇر. ەرتەدە اتام قازاق‘‘شاڭىراعىڭ بيىك، بوساعاڭ بەرىك بولسىن’’دەپ ءبىر - بىرىنە اق جارما تىلەكتەرىن ارناعان. كوشپەلى تىرلىكتە ۇنەمى قولدانىلاتىن، قازاقتىڭ قانى مەن جانىنا سەرىك بوپ بىتكەن جانۋار بار. ول - جىلقى. ەلتاڭبانىڭ سول جانە وڭ جاعىندا قاناتتى قوس پىراق بەدەرلەنگەن.‘‘ەر قاناتى - ات’’دەگەن ماقالدى دانا قازاق بەكەر ايتپاعان بولار. جاقسىلىققا جانى قۇمار قازاق حالقى باتا بەرگەندە‘‘جۇلدىزىڭ جانسىن’’دەپ تىلەگەن. ەلتاڭبانىڭ توبەسىندە جۇلدىز جارقىراپ تۇر. جانە ەلتاڭبانىڭ استىندا‘‘قازاقستان’’دەگەن جازۋ جازىلعان.
ءانۇرانعا كەلەر بولساق، ونىڭ سوزىنەن ءبىر وزىندىك ماعىنانى تابا الار ەدىك. قازاق دەگەن قايسار حالىقتىڭ قانشاما قيىندىقتار بولسا دا نامىسىن بەرمەگەنىن جانە دالاسى استىققا تولى ەكەنىن ءبىرىنشى شۋماقتان بىلەمىز. حالقىمىزدا ەلىنە گۇل بولىپ ەگىلەتىن، جىر بولىپ توگىلەتىن ۇلتجاندى ازاماتتاردىڭ كوپ ەكەنى جازىلعان. ەلتاڭباداعى ۋىقتار مەن شاڭىراقتى ءانۇراننىڭ ەكىنشى شۋماعى دالەلدەي تۇسەدى.
مەنىڭ ايتقىم كەلگەنى رامىزدەردىڭ ءمانى مەن ماعىناسى، ولاردىڭ ءاربىر بەلگىسىنىڭ نەنى بىلدىرەتىنىن جانە ونى ءارقايسىمىز جۇرەگىمىزدە ساقتاۋعا ءتيىس ەكەنىمىزدى ايتقىم كەلدى. رامىزدەردىڭ قۇندىلىعىن ساقتاي ءبىلۋ، ەل ءۇمىتىن اقتاي ءبىزدىڭ قاسيەتتى بورىشىمىز. ولاي بولسا ۇلتتىڭ ۇلىلىعىنداي بولعان رامىزدەرىمىزدى قاستەرلەي جانە قۇرمەتتەي بىلەيىك.
كوك اسپاندا كوك تۋىم تۇر جەلبىرەگەن،
ەلتاڭباسى بار ەلدىڭ كۇشى بەكەم.
ءانۇرانىم شىرقاپ تۇر اسپانىمدا
رامىزدەردى جۇرەكتە ساقتاپ وتەم.
كوك ءتۇستى تۋىم جەلبىرەپ اسپانىمدا،
التىن كۇن التىن نۇرىن شاشقانىندا.
كونەنىڭ كوزى بولعان ويۋ - ورنەك
قىران قۇس قانات قاعىپ ۇشقانىندا.
ەلتاڭبا ەلىمىزدىڭ بەلگىسى ەدى،
بۇل دا ءبىر جاسامپازدىق ۇلگىسى ەدى.
كەشەگى تاڭبالى تاستاعىداي
قازاعىمنىڭ بەلگىلى ءۇردىسى ەدى.
جۇرەكتەردەن ءمولدىر، تازا جىر تامسىن،
ءانۇرانىم ماڭگى باقي شىرقالسىن.
You Might Also Like
