فوتو: Todayinfo.kz اسەت قۇنداقبايەۆ
- 24 قاڭ. 2025 09:08
- 22
قازاقستانداعى كەدەيلىك دەڭگەيى: حالىقتىڭ تابىسى وسسە دە، ءومىر ساپاسى جاقسارماي تۇر
2024 جىلدىڭ ءۇشىنشى توقسانىندا قازاقستاندىقتاردىڭ جان باسىنا شاققانداعى ورتاشا اقشالاي تابىسى 336 مىڭ تەڭگەنى قۇرادى، بۇل 2023 جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 12،7%-عا جوعارى. دەگەنمەن، حالىقتىڭ تابىس قۇرىلىمىنا جانە شىعىندارىنىڭ باسىم بولىگىنىڭ ازىق-تۇلىككە جۇمسالۋىنا قاراپ، ەلدىڭ كوپ بولىگى قارجىلىق قيىندىقتارعا تاپ بولىپ وتىرعانى بايقالادى.
تابىس قۇرىلىمى
2024 جىلدىڭ ءۇشىنشى توقسانىندا قازاقستاندىقتاردىڭ تابىس كوزدەرى بىلاي ءبولىندى:
- 252،5 مىڭ تەڭگە – ەڭبەك قىزمەتىنەن تۇسكەن تابىس (ونىڭ ىشىندە 220،5 مىڭ تەڭگە – جالدامالى جۇمىستان)؛
- 69،9 مىڭ تەڭگە – الەۋمەتتىك تولەمدەر (زەينەتاقى، جاردەماقى، ستيپەنديا)؛
- 8 مىڭ تەڭگە – جاقىندارىنان ماتەريالدىق كومەك نەمەسە اليمەنت؛
- 5،7 مىڭ تەڭگە – باسقا كىرىستەر.
شىعىن قۇرىلىمى
قازاقستاندىقتاردىڭ شىعىندارى ورتاشا ەسەپپەن 295،9 مىڭ تەڭگەگە جەتىپ، جىلدىق ءوسىم 8،9%-دى قۇرادى. باسىم بولىگى ازىق-تۇلىككە جۇمسالدى:
- 50% – بارلىق شىعىنداردىڭ جارتىسى ازىق-تۇلىككە كەتەدى؛
- كەيبىر وڭىرلەردە بۇل كورسەتكىش 60%-دان اسادى:
- اتىراۋ (60،5%)،
- جامبىل (61،6%)،
- جەتىسۋ (61،8%)،
- تۇركىستان (62،3%)،
- الماتى وبلىسى (63،1%).
ەلدىڭ كوپ بولىگىندە حالىق تابىسىنىڭ نەگىزگى بولىگى ازىق-تۇلىككە جۇمسالادى، بۇل قازاقستاندىقتاردىڭ قارجىلىق مۇمكىندىكتەرىنىڭ شەكتەۋلى ەكەنىن كورسەتەدى.
حالىقتىڭ قارجىلىق احۋالى
ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ دەرەگىنشە، 2024 جىلدىڭ قاراشاسىندا حالىقتىڭ ناقتى ساتىپ الۋ قابىلەتى جىلدىق كورسەتكىشتە 3،6%-عا تومەندەدى.
- 5،4% (1 ملن ادام نەمەسە 190 مىڭ وتباسى) كۇنكورىس مينيمۋمىنان تومەن تابىسقا ءومىر ءسۇرىپ جاتىر.
- 0،2% (6،8 مىڭ وتباسى نەمەسە 45،2 مىڭ ادام) ازىق-تۇلىك سەبەتىنەن تومەن تابىسپەن كۇن كورۋدە.
قازاقستانداعى تابىس تەڭسىزدىگى
تابىس دەڭگەيى بويىنشا حالىقتىڭ 10%-دىق توپتارعا ءبولىنۋى كەلەسى كورسەتكىشتەردى كورسەتتى:
- 10% ەڭ كەدەي توپتىڭ ورتاشا ايلىق تابىسى – 47،7 مىڭ تەڭگەدەن از.
- 70% حالىقتىڭ ورتاشا تابىسى – 106،5 مىڭ تەڭگەدەن تومەن. بۇل 70% حالىق ەلدىڭ بارلىق تابىسىنىڭ تەك 48%-ىن الادى.
- ەڭ باي 10% حالىقتىڭ ۇلەسى – جالپى تابىستىڭ 26%-ى.
حالىقارالىق دەڭگەيدە قازاقستان تابىسى بويىنشا 90 ەلدىڭ ىشىندە 55-ورىندا، ال جىلدىق ورتاشا جالاقى دەڭگەيى بويىنشا 56 ەلدىڭ ىشىندە 50-ورىندا.
كەدەيلىك دەڭگەيى جانە وڭىرلەردەگى احۋال
2024 جىلدىڭ ءۇشىنشى توقسانىندا ەلدەگى ورتاشا كەدەيلىك دەڭگەيى – 5،4%. الايدا كەيبىر وڭىرلەردە بۇل كورسەتكىش جوعارى:
- تۇركىستان، اباي، جەتىسۋ، ماڭعىستاۋ وبلىستارىندا – 8-9%.
- ەكسترەمالدى كەدەيلىك دەڭگەيى (تابىسى ازىق-تۇلىك سەبەتىنەن تومەن):
- ۇلىتاۋ وبلىسى – 1،2%،
- اباي وبلىسى – 0،8%،
- الماتى وبلىسى – 0،7%،
- شىمكەنت قالاسى – 0،5%.
قازاقستانداعى حالىقتىڭ تابىس جانە شىعىن قۇرىلىمىنا قاراپ، ەلدىڭ كوپ بولىگىندە قارجىلىق قيىندىقتاردىڭ ساقتالىپ وتىرعانىن كورۋگە بولادى. اسىرەسە، ازىق-تۇلىككە جۇمسالاتىن شىعىننىڭ جوعارى بولۋى جانە تابىس تەڭسىزدىگىنىڭ ءوسۋى جاعدايدى ودان ءارى كۇردەلەندىرۋدە.