سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 4 كۇن بۇرىن)
قازاقتىڭ تۇڭعىش ءتىلشى عالىمدارى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قازاقتىڭ تۇڭعىش ءتىلشى عالىمدارى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وتكەن تاقىرىپتار بويىنشا سوزدىك قورىن جۇيەگە كەلتىرىپ، بايلانىستىرىپ سويلەۋگە باۋلۋ؛
2. وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋىنە ىقپال ەتۋ، سويلەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋ
3. بەلگىلى ادامدار ءومىرىن ونەگە ەتىپ تاربيەلەۋ؛ وقۋشىلاردىڭ قازاق تىلىنە دەگەن بەلسەندىلىك، قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداتۇرلى ساباعى.

ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
- وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ
- وقۋشى نازارىن ساباققا اۋدارۋ
(ءبىر - بىرىنە جىلى لەبىزدەرىن ايتۋ)
- ساباقتىڭ ماقساتىمەن تانىستىرۋ

ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
ەرەجە جاتتاۋ.
ءىىى. جاڭا ساباق.

تۇڭعىش عالىمدار

احمەت بايتۇرسىن ۇلى (1873 - 1937)
كورنەكتى ءتىلشى - عالىم، دارىندى اۋدارماشى، اعارتۋشى، وقۋ قۇرالدارىنىڭ اۆتورى ءتىلشى، اعارتۋشى، اقىن، وقۋ قۇرالدارىن جازعان، ورىس - قازاق مەكتەبىن بىتىرگەن، مۇعالىمدەر مەكتەبى بىتىرگەن، قازاق گازەتىن شىعارادى

شوقان ۋاليحانوۆ (1835 - 1865)
ايگىلى زەرتتەۋشى، تاريحشى، عالىم، ەتنوگراف
شوقان قازاق، قىرعىز، نوعايلى ادەبيەتىنىڭ جازبا مۇرالارىن، تاريحي شەجىرەلەردى جيناپ، ءبىر جۇيەگە كەلتىرىپ، ولار جونىندە عىلىمي تالداۋلار جاسادى.

ىبىراي التىنسارين (1841 - 1889)
اعارتۋشى، پەداگوگ، قوعام قايراتكەرى، جازۋشى
ىبىراي حالقىن مادەنيەتتى ەل قاتارىنا جەتكىزۋدى ارمانداپ، بار ونەرىن سول جولعا ارناعان.

IV. گرامماتيكالىق تاقىرىپ. قازاق ءتىلىنىڭ ءتول سوزدەرى.
سوزدىك قۇرامعا قاراعاندا نەگىزگى سوزدىك قوردىڭ سان مولشەرى، كولەمى الدەقايدا شاعىن بولادى.
ويتكەنى وعان كەز كەلگەن ءسوز كىرە بەرمەيدى.
نەگىزگى سوزدىك قورعا عاسىرلار بويى قالىپتاسقان قازاقتىڭ بايىرعى ءتول سوزدەرى كىرەدى. مىسالى،
• تۋىستىق اتاۋلار: اتا، انا، قارىنداس، ناعاشى، جيەن، بولە، قۇدا، قۇداعي، جەڭگە؛
• مال اتاۋلارى: تۇيە، جىلقى، سيىر، بوتا، قۇلىن؛
• حايۋان اتاۋلارى: قاسقىر، تۇلكى ارىستان، قويان، قارساق؛
• اعاش اتاۋلارى: قايىڭ، قاراعاي، مويىل، ەمەن، توبىلعى، شىرشا؛
• كيىز ءۇي اتاۋلارى: شاڭىراق، تۋىرلىق، كەرەگە، ۋىق، باقان؛
• جۇمىس قۇرالدارىنىڭ اتاۋلارى: كۇرەك، بالتا، بالعا، ۇرشىق، قۇرىق، پىشاق، ءبىز؛
• ساپالىق، سىندىق، اتاۋلارى: جاقسى، جامان، جەڭىل، اۋىر، قاتتى، جۇمساق، جىلى، سۋىق ت. ب.
مىنا سوزدەرمەن سويلەم قۇراستىرىڭىز.
اتا، انا. تۇلكى، شاڭىراق، كۇرەك، جاقسى.

Vءى. «شىعارماشىلىق جۇمىس»
عالىمعا حات جولداۋ
1 – توپ.: احمەت بايتۇرسىن ۇلى
2 - توپ: ىبىراي التىنسارين
3 - توپ: احمەت بايتۇرسىن ۇلى

Vءىى قورىتىندىلاۋ
● ىبىراي التىنسارين (1841 - 1889)
اعارتۋشى، اسا كورنەكتى پەداگوگ، اقىن، قازاق بالالار ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن سالۋشى. ول ورتا ءجۇز، قىپشاق رۋىنان.
● احمەت بايتۇرسىن ۇلى (1873 - 1937 جج.)
ءتىلشى، اعارتۋشى، اقىن، وقۋ قۇرالدارىن جازعان، ورىس - قازاق مەكتەبىن بىتىرگەن، مۇعالىمدەر مەكتەبى قازاق گازەتىن شىعارادى
● ەكەۋى دە كورنەكتى عالىم، تۇڭعىش عالىم، ساۋاتتى

Vءىىى ءۇي تاپسىرماسى.
ەرەجە جاتتاۋ
وقۋشىلاردى باعالاۋ.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما