
قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرى

بۇل جيناقتان قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىن تابا الاسىزدار! (كىتاپتان يلليۋستراسيا)
كيىزدەن جاسالاتىن كيىمدەر
1. بايپاق. 2. كەبەنەك. 3. كيىز ەتىك. 4. كيىز قالپاق. 5. پيما.
تەرىدەن جاسالاتىن كيىمدەر
سىرت كيىمدەر: ابا؛ بوتا ىشىك؛ جارعاق؛ تايجاقى؛ تاقىر شالبار؛ تون.
باس كيىمدەر: بورىك؛ قۇلاقشىن؛ مالاقاي؛ تاقيا؛ تىماق.
اياق كيىمدەر: كەبىس؛ ءماسى؛ مىقشيما؛ ساپتاما ەتىك؛ شارىق (شو-قاي)؛ شوڭقايما.
جۇننەن جاسالاتىن كيىمدەر
جاباعى كۇپى؛ جاداعاي شاپان؛ ءجۇن قولعاپ؛ ءجۇن شۇلىق؛ مويىنشا؛ تۇيەجۇن دالباعاي؛ تۇيە ءجۇن كەۋدەشە؛ شەكپەن؛ شيدەم شەكپەن.
كيىمگە بايلانىستى ىرىمدار
جاس قىزدىڭ باسىنا اق، قارا ورامال تارتپايدى. اق – جاۋلىقتىڭ، قارا – قايعىنىڭ بەلگىسى.
جاڭا تۇسكەن كەلىن كيىم-كەشەگىن قىسقارتسا، نارەستەسى كەم تۋادى نەمەسە ول تۇسىك تاستايدى.
نارەستەنىڭ يتكويلەگىن دالاعا تاستامايدى. ولاي جاساسا، سابيگە سىرقات جۇعادى. ءسابيدىڭ باقىتى يتكويلەگىن كيگەننەن باستالادى.
سىڭار اياق كيىم كيگەن بالانىڭ ايەلى ۇرى بولادى.
كيىمنىڭ تۇيمەسىن ايقاستىرىپ سالسا، قۋانىشتى حابار كەلەدى. ءىلۋلى تۇرعان كيىمنىڭ تۇيمەسىن سالمايدى.
اياق كيىمدى وڭ اياقتان باستاپ كيەدى، سول اياقتان شەشەدى.
قوناققا كەلگەن سابيگە كوگەندىك بەرەدى نەمەسە كيىم الىپ بەرەدى.
شالباردى وتىرىپ، وڭ اياقتان كيەدى، سول اياقتان شەشەدى.
كيىم ساتىپ العانعا: «كيىمىڭ كۇي-رەك، جانىڭ بەرىك بولسىن!» دەگەن تىلەك ايتادى.
اياقكيىمدى توڭكەرىپ قويۋعا، تەرىس كيۋگە بولمايدى. ولاي جاساسا، ادامنىڭ جولى بولمايدى.
قازاق اياقكيىمنىڭ تابانىنا قارا-مايدى. ونىڭ باسپايتىن جەرى جوق. سوندىقتان دا بىلعانىشتان كوز ۇشىنادى.
جورىقتا، الىس ساپاردا باسقا جاستاناتىن ەش نارسە بولماسا، ەتىگىن جاستانعان. حالىق نانىمىندا: «ەتىك جولعا باستايدى، شالبار (جاستانساڭ) سورعا باستايدى»، ۇلتاراقتى ەتىككە سالماي تۇرىپ، الدىڭعى، جول باعىتىنا قاراعان باسىن ءتىلىپ، «جولىن اشۋ» ىرىمىن جاسايدى.
ەكىقابات ايەل «ۇل تابامىن» دەسە، ەركەكتىڭ قارۋ-جاراعىن، شالبارىن ىرىمدان باسىنا جاستانىپ جاتادى. قىز تاپقىسى كەلسە – قىزىل الا شىت، ايەلدىڭ كويلەگىن، جۇزىك، سىرعا، القا ءتارىزدى اشەكەيلەردى جاستانعان.
شالبار مەن ەتىكتى تۇرىپ كيۋگە بولمايدى. سوعىس كەزىندە عانا سولاي جاساۋعا بولادى.
ايەل بوسانىپ جاتقاندا جەڭىل بولسىن دەپ، قىزدىڭ كويلەگىنىڭ شەتىن جىرتىپ «جول اشۋ» ىرىمىن جاسايدى، نەمەسە ۇلدىڭ شالبارىنىڭ بالاعىن ءتىلىپ قويادى.
باسكيىمدى كەز كەلگەن جەرگە تاستامايدى، اياققا باسپايدى، استىعا باسىپ وتىرمايدى، اياققا كيمەيدى. ولاي جاساسا، باستان ب ا ق تايادى، باس اۋرۋىنا تاپ بولادى.
ەر ادام ايەلدىڭ كيىمىن كيمەيدى، جاۋلىعىن باسىنا سالمايدى. ولاي جاساسا، ەركەكتىگىنەن ايرىلادى.
ەمشەكتەگى بالاسى بار ايەل جا-لاڭباس بالا ەمىزبەيدى. جالاڭباس وتىرسا، شايتان قايىزعاعىن ءسابيدىڭ اۋزىنا سالىپ جىبەرەدى.
باسكيىمدى ايىرباستامايدى. ولاي جاساسا، باسىنداعى باعى كەتەدى. باس كيىمىن ساتۋعا دا بولمايدى.
بوتەن ادامعا باسكيىمىن بەرمەيدى. ولاي جاساسا، ادام باسى كەميدى. باسكيىمىن سىيلاۋعا دا بولمايدى.
ۇلتتىق كيىمدەردىڭ تۇرلەرى باس كيىمدەرXIX عاسىر مەن XX عاسىردىڭ باس كەزىندەگى قازاقتىڭ ۇلتتىق كيىمدەرىنە زەرتتەۋ جۇرگىزگەن ي.ۆ.زاحاروۆا مەن ر.ر.حودجايەۆا ەر ادامداردىڭ باس كيىمدەرىن 6 توپقا بولەدى. ولار مىنانداي:
1. دوڭگەلەك، جەڭىل، ءوزىن سىرىپ، كەستەلەپ ماتادان تىككەن جانە قالپاق، تىماق استىنان كيەتىن كىشىگىرىم باس- كيىم – تاقيا.
2. ماتادان تىگىلگەن كىشكەنتاي، ەتەگى تەرىمەن كومكەرىلگەن باسكيىم – توبەتەي.
3. كيىزدەن تىگىلگەن باسكيىم – قال-پاق.
4. قالىڭ ماتادان تىگىلگەن باشلىق (كۇلاپارا).
5. تەرى قاپتالعان جىلى باسكيىم – بورىك.
6. اڭ تەرىسىنەن جاسالىپ، سۋىقتا كيەتىن باسكيىم – تىماق.
ەرلەردىڭ باس كيىمدەرى
تاقيا – شاعىن ساتەن، شۇعا، بارقىت ءتارىزدى ماتالاردان تىگىلەدى. ول زەرلى، ۇكىلى، وقالى، سىرما، شوشاق توبە، تىكشە، قاتيپا ءتارىزدى بىرنەشە تۇرگە بولىنەدى. قىتايداعى شىڭجان قازاقتارىنىڭ نايمان تايپاسىنداعى قىزاي رۋىندا «قىزاي تاقيا» بار.
قالپاق – اق كيىزدەن، قالىڭ ماتادان جاسالادى. ول بيىك توبەلى بولىپ كەلەدى. قويدىڭ اق جۇنىنەن، قوزىنىڭ اق كۇزەم جۇنىنەن، ەشكىنىڭ اق ءتۇبىتىن قوسىپ باسقان شىمىر كيىزدەن تىگەدى.
مۇراق – ەكى جاعى قوشقار ءمۇيىزدى، لاۋازىمدى ادامدار كيەتىن قالپاق. ونى ءسان – سالتاناتقا كيەدى.
تىماق – اڭنىڭ، مالدىڭ تەرىسىنەن تىگىلگەن قىسقى باسكيىمدەردىڭ جىلىسى. بيىك توبەلى، ماڭدايى، ەكى قۇلاعى بار، ارتقى ەتەگى جەلكە، جوتانى جاۋىپ تۇرادى.
ۆل. پلوتنيكوۆ 1859 – 1862 جىلدارى تىماقتىڭ 15 ءتۇرى تۋرالى جازعان. ولاردىڭ بىزگە جەتكەن كەيبىر تۇرلەرى مىنانداي: جابا سالما تىماق؛ قايىر-ما تىماق؛ دوڭگەلەك توبەلى تىماق؛ شوشاق توبە تىماق؛ جەكەي تىماق.
قۇلاقشىن – باعالى اڭ تەرىلەرى مەن بۇزاۋ، قۇلىن، قوزى – لاقتىڭ بۇيرا تەرىسىنەن (ەلتىرى) تىگىپ، كيەدى. قىسقى باسكيىم.
مالاقاي – اڭ تەرىسى مەن ەلتىرىدەن اراسىنا ءجۇن، ماقتا سالىپ، سىرىپ تىگەدى، ونى كەيىنگى كەزدە قىزدار دا سۋىققا كيىپ ءجۇر.
بورىك. ونى ەرلەر مەن بىرگە قىزدار دا كيەدى. سىرتى ماقپال، ءپۇلىش، بار-قىت ءتارىزدى قىمبات ماتالاردان جا-سالاتىن باسكيىم. جيەگىنە قىمبات باعالى اڭ، مال تەرىسى ۇستالاتىن بورىك-تىڭ جازعى، قىسقى تۇرلەرى بار. توبەسى كوبىنەسە، ءتورت ساي نەمەسە التى ساي بولادى. قىزدار كيەتىن بورىك دوڭگە-لەك توبەلى كونۋس ءتارىزدى بيىكتەۋ. سال-سەرىلەر بورىكتەرىنە ۇكى تاققان.
جالباعاي، باشلىق، دالباي، كۇلاپارا. بۇلار قازىرگى كەزدە ۇشى-راسپايدى. ولاردى تىماق ءتارىزدى ەتىپ قالىڭ نە جۇقا اق كيىزدەن تىككەن. بىر-بىرىنە ۇقساس باسكيىمدەر. «كۇلا» پارسى تىلىنەن اۋدارعاندا باسكيىم دەگەن ماعىناعا يە. ماتادان استار سالىنىپ تىگىلەتىنى – كۇلاپارا، قىسقا كيەتىن ءتۇرى – جالباعاي. جالباعايدى تىماق سىرتىنان دا كيگەن. تۇيە ءجۇن دالباعايدى ەرتەدە تۇرىكتەر «باشلىق» دەپ اتاعان.
ايەلدەردىڭ باس كيىمدەرى
قازاق ايەلدەرى جاسى مەن وتباسى جاعدايىنا بايلانىستى وزىندىك ەرەكشەلىگى بار باسكيىمدەر كيگەن. ولار-دىڭ جازعى، قىسقى تۇرلەرى بولادى. ايەلدەردىڭ نەگىزگى باسكيىمدەرى: بەرگەك، بورىك، جاۋلىق، جەلەك، جىرعا، كيمەشەك، كۇندىك، ورامال، قارقارا، ساۋكەلە، تاقيا، ءشالى (جىبەك، شىلتەر، ويۋلى ج.ت.ب.).
تاقيا. ونى قىمبات ماتادان تىككەن. بۇل ەرلەر تاقياسىنان باستى ەرەكشەلىگى. قىزداردىڭ تاقياسى مىندەتتى تۇردە ۇستىندەگى قامزولعا، بەشپەنتكە سايكەس كەلۋگە ءتيىستى. ەتەگى، جوعارى بولىگى التىن نەمەسە كۇمىس پارشامەن ويۋلانىپ، ءساندى جىپتەرمەن تاقياعا زەر توگىلەدى. قازاقتىڭ «ۇكى-دەي ۇلبىرەگەن»، «توتىداي تارانعان» دەپ قىزداردى اسپەتتەۋى سودان شىق-قان ءتارىزدى.
قىزدار كەپەشى. قابىرعاسى بيىك، توبەسى دوڭگەلەك، ويۋ-ورنەكتەرمەن، مون-شاق، اسىل تاستارمەن بەزەندىرىلگەن ءساندى باسكيىم.
سورابا. تاقيا تارىزدەس. ارتىندا سالپىنشاعى بار. قىزدار تىل-كوزدەن امان بولسىن دەپ، ولارعا ىرىمداپ كيگىزەدى.
جىرعا. اسىل تاستارمەن، اقىق مونشاقپەن كومكەرىلگەن ءساندى باسكيىم.
بورىك. اڭ تەرىسىنەن تىگىلەدى، جيەگىنە جۇرىن جۇرگىزىلەدى. جۇرىندالعان تەرىسىنە سايكەس بورىكتىڭ مىنانداي تۇرلەرى بار: التاي قىزىل بورىك، قام-قا بورىك، قازاقى بورىك، قارقارالى بورىك، قۇلىن بورىك، قۇندىز بورىك، قۇ-رايىش بورىك، قۇس بورىك، ماري بورىك، نار وركەش بورىك، نوعاي بورىك، وقالى بورىك، ساۋكەلە بورىك، شەركەش بورىك، شوقتى بورىك، شوپپاش بورىك ت.ب.
قارقارا. بيىك توبەلى، ميلىعىنا اينالا قۇندىز تۇتادى. ماڭداي تۇسىن جوعارىدان تومەن قاراي ۇش-كىلدەپ جىرعا تىگەدى. وعان قۇتانعا، تىرناعا ۇقساس سۇڭعاق، سىمباتتى قۇس – قارقارانىڭ قاۋىرسىنى قادالادى. بۇل قىز بالانى پالە-جالادان ساقتاپ ءجۇرسىن دەگەن ىرىم بويىنشا جاسالادى.
كيمەشەك. جاس كەلىنشەكتەردەن باستاپ ەگدە ايەلدەرگە دەيىن كيەتىن ءداستۇرلى ۇلتتىق باسكيىم. اق ماتادان، جىبەك ماتادان تىگىپ، ءارتۇرلى اشەكەيمەن بەزەندىرىلەدى. قازاقتىڭ سالت-داتۇرىنە سايكەس جاس كەلىنشەك بالالى بولعاننان كەيىن كيمەشەك كيۋگە ءتيىس. تومەنگى بولىگى – كيمەشەك، جوعارعى بولىگىنە جاۋلىق ورالادى. كيمەشەك كەۋدەنى، يىقتى، جوندى جاۋىپ تۇرادى، بەت-الپەتى كورىنەتىن جەرى ويىق كەلەدى.
شىلاۋىش نەمەسە جاۋلىق. اق ءتۇستى ماتادان نەمەسە جىبەكتەن تىگىل-گەن جاۋلىقتى ەگدە ايەلدەر باسىنا وراپ كيەدى. جاۋلىق ءار رۋعا بايلانىستى ءارقيلى اتالادى. شىعىس قازاقستاندا ماتانىڭ كولەمىنە قاراي ونى شارشى دەپ، جەتىسۋ، التاي وڭىرىندە شىلاۋىش دەپ اتاپ، انالاردى «اق جاۋلىقتى انالار» دەپ ارداق-تايدى.
ورامال. ول پىشىمىنە سايكەس شارشى، قيىقشا بولىپ بولىنەدى. ورامالدى (پارسى، اراب، رۋمال) جاۋلىق دەپ تە اتاعان. ارزانقول ماتادان دا، قىمبات ماتادان دا جاسايدى.
جىبەكتەن شاشاقتاپ توقىلعانى – «بورتپە».
جىبەكتەن، ماتادان شاشاقتالماي، قالىڭداۋ كەلگەن ءتۇرى – سالى.
تورعىن تەكتەس، ۇلپىلدەك، جۇمساق ماتادان نەمەسە ەشكى تۇبىتىنەن جا-سالعان ءتۇرى –ءشالى.
تۇيە، ەشكى تۇبىتىنەن توقىلعانى – بوكەباي.
اق ماتادان تىگىلگەنى – شارشى شىت.
قاسابا. ول قىز تاقياسىنىڭ ءبىر ءتۇرى. ۇشكىرلەۋ توبەسىنە ءبىر شوق قاۋ-ىرسىن قادايدى، ماڭداي تۇسىنا تۇگەلدەي التىن، كۇمىس اشەكەيلەر تاعادى. قىزدار ۇيلەنۋ تويىندا قاسابانى ساۋكەلە ورنىنا دا كيگەن. كۇ-رەڭ، كوگىلدىر ءتۇستى جىبەك، شي بارقىت، ءپۇلىش، ءدۇريا، شۇعا، پارشا سياقتى ماتالاردان تىگەدى.
ساۋكەلە. قالىڭدىقتىڭ ۇزاتىلۋ تويىندا كيەتىن ءساندى باسكيىمى.
زەرە. ءوزى ۇزىن، ءىشى قۋىس، ساۋكەلە-مەن بىرگە كيەتىن باس كيىم. ەرتەدە ءبىر قابات كيىم سىرتىنان كيەتىن ساۋىتتى دا «زەرە» دەپ اتاعان.
باسكيىم اشەكەيلەرى
جىعا – تۇرىكتەرگە پارسى تىلىنەن ەنگەن ءسوز. ول «باسكيىمگە قادايتىن قۇس قاۋىرسىنى نەمەسە اشەكەي» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. دۋلىعانىڭ ارتىنان (مويىندى قىلىش كەسپەس ءۇشىن) قاپتاپ قوياتىن زات، باسكيىمنىڭ ارتقى جاعى.
قازاقتا جىعا مىنانداي ءۇش ءتۇرلى ماعىنادا:
1. قۇس قاۋىرسىنى. 2. التىندى، اسىل تاستى باسكيىم اشەكەيى. 3. باس كيىمنىڭ ءوزى.
جىرعا – 1. اسىلتاس، مونشاقتار ءتىزىپ، كوز سالپىنشاقتى ەتىپ جاسال-عان ايەلدەردىڭ باسكيىمى. 2. ەرتەدەگى قازاق ايەلدەرىنىڭ باسكيىم اشەكەيى.
كوز وتاعا – ەر ادامنىڭ باس كيىمىنە قادايتىن مەرۋەرت اسىل تاس. ونى بۇرىندارى لاۋازىمدى ادامدار عانا تاققان.
قولازى – سال-سەرىلەردىڭ بوركىنە قادايتىن ۇكى قاۋىرسىنىن وراعان اشكەي. ونى قوزالى ۇكى دەپ تە اتايدى.
ماڭدايشا – ساۋكەلەنىڭ ماڭدايى-نا تاعاتىن اسىل تاستى كۇمىس اشەكەي.
ساۋكەلەنىڭ سىرعاسى – سالپىن-شاعى مول، ءوزى ۇزىن دا اۋىر، سالتاناتتى كەزدەردە عانا بايلايتىن اشە-كەي (سىرعا).
تالمونشاق – تاقياعا، سىرت كيىمگە بىرنەشە قاتار ەتىپ تاعىلاتىن مونشاق.
انا – دوڭگەلەك ءپىشىندى اسىل تاستى كۇمىستەن نە تازا كۇمىستىڭ وزىنەن جاسالعان تۇيمە ءتارىزدى زات. ونى تاناكوز دەپ تە اتايدى. قىزدار تاقياسىنا، بوركىنە، ومىراۋىنا، جاعاسىنا تاعادى.
توبەلدىرىك – ساۋكەلەنىڭ توبەسىن-دەگى ءتاج ءتارىزدى اشەكەي بەرگەك.
بىلقىلداق – ۇلكەن مونشاق، مارجان. ونى ايەلدەردىڭ باسكيىمىنە تا-عادى.
ەسەكتاس – كوز تيمەسىن دەپ جاس با-لالاردىڭ بوركىنە تاعاتىن جونىنان قىرلانعان كوك تاس، اشەكەي.
شەتتىك – كيمەشەك جاعىنا قاداي-تىن كۇمىس.
شوق – التىن اشەكەي، اسىل تاس. ونى باسكيىمگە تاعادى.
شىرماۋىق – ىلگەكتى وقا، اشە-كەي، مەتالل ىلگەكتى باسكيىم اشەكەيى.
شىتىرا – اسىل تاستى نە تاسسىز كۇمىس اشەكەي.
ونى باسكيىمگە، ومىراۋعا، اياق كيىمگە قادايدى.
كوركىنە قاراي كيىمى
قاي ايەلگە قانداي كيىم قاجەت؟
دەنەسى تىم تولىق ايەلگە بەلى-نە بەلدىك، ەتەگى مەن جاعاسىنا جەلبىرشەك سالىپ تىگىلگەن جەڭسىز كويلەك، ءتۇرلى – ءتۇستى ماتادان تىگىلگەن كوستيۋم – يۋبكا جاراسپايدى.
ءىرى گۇلدى ماتادان تىگىلگەن كوي-لەك تولىق ايەلدى ودان ءارى جۋان ەتىپ كورسەتەدى.
تولىق ايەلدەرگە ۇساق گۇلدى نەمەسە تىگىنەن جولاقتى ماتادان بەل تۇسىن ءسال عانا قىناڭقىراپ، ۇزىندى-عى تىزەسىن جاۋىپ تۇراتىنداي ەتىپ تىكتىرگەن كويلەك جاراسادى.
كويلەكتىڭ جەڭى تار جانە جا-عاسى كەڭ ويىلماسا، ول ايەلدىڭ تو-لىقتىعىن جاسىرىپ تۇرادى.
بويى تىم ۇزىن ءارى ارىق ايەل-دەرگە مىنانداي ۇلگىدە تىگىلگەن كيىم جاراسپايدى: بەلىن قىناپ، ومىراۋىن كەڭ ويىپ تىككەن جەڭسىز كويلەك، تىگىنەن جولاقتى ماتادان تىگىلگەن كويلەك.
بويى تىم ۇزىن ءارى ارىق ايەل-دەرگە ىڭعايلى كويلەك: جەڭىنىڭ اۋزى مەن ەتەگىن بۇرمەلەپ، جالپاق بەلدىك، ويما جاعا ەتىپ نەمەسە تىك جاعا سالىپ تىگىلگەن، كلەتكالى نەمەسە بىرتەگىس ۇساق گۇلدى ماتادان تىگىلگەن.
بەلى تومەن، اياعى قىسقا ايەلدەرگە مىنانداي كويلەكتەر قونىم-سىز: بەلى قىنالعان نەمەسە بەلدىك سالىنعان، كولدەنەڭ جولاقتى ماتادان تىگىلگەن. ولارعا بلۋزكانىڭ ەتەگىن يۋبكاسىنىڭ ىشىنە جىبەرىپ كيۋ دە جاراسپايدى.
بەلى تومەن، اياعى قىسقا ايەل-دەر ءۇشىن كويلەكتى دە، پالتونى دا بەل تۇسىن جوعارىراق الىپ تىك-كەن ءجون. جانە كويلەكتىڭ الدىڭعى كوكىرەك تۇسىنان قيىپ، ەتەك جاعىن كەڭىرەك ەتىپ تىكسە، مۇنداي كويلەك جاراسا كەتەدى.
كەۋدەسى قىسقا ءارى بەلى جۋان ايەلدەرگە بەلىن قىناپ، ەتەگىن بۇرمەلەپ، جالپاق بەلدىك سالىپ تىككەن كويلەكتىڭ جاراسپايتىنى ەستە-رىڭىزدە بولسىن.
كەۋدەسى قىسقا، بەلى جۋان ايەلدەر ءۇشىن كەۋدە جاعى ونشا-لىقتى قىنالماعان، ەتەك جاعى ءسال – ءسال كەڭەيتىلىپ تىگىلگەن تىك كويلەك، الدىنان نەمەسە ارتىنان ءبىر قاتارما سالىپ تىگىلگەن يۋبكا قاجەت.
بوكسەسى تولىق، بەلى تىم جى-ڭىشكە ايەلدەرگە ۇيلەسپەيتىن كيىمدەر: بەلىن قىناپ تۇراتىن نەمەسە بەلىنە بەلدىك سالىنعان كويلەك پەن پالتو، ەتەگىن بۇرمەلەپ نەمەسە قا-تارمالاپ تىككەن يۋبكا.
بوكسەسى تولىق، بەلى تىم جىڭىش-كە ايەلدەر ءۇشىن بەلىن ونشالىق-تى قىناماي، ەتەك جاعىن ءسال كە-
ڭەيتىڭكىرەپ تىككەن كويلەك جاراسادى. مۇندايدا ماتانىڭ جيەگىندە كايموسى بولسا، ونى كولدەنەڭىنەن كەلتىرمەي، كويلەكتىڭ الدىڭعى جا-عىنان، تىگىنەن جىبەرە تىگەدى.
بالتىرى وتە جۋان ايەلگە جاراسپايتىن كويلەك: تار جانە قىسقا كويلەك.
بالتىرى وتە جۋان ايەلدەر ءۇشىن كويلەگىنىڭ ەتەك جاعىنىڭ كەڭدەۋ، ۇزىندىعى تىزەدەن تومەن ەتىپ كويلەك كيگەن وڭدى. ەگەردە كويلەك-تىڭ ماتاسى جولاقتى بولسا، ونىڭ جولاعىن كولدەنەڭىنەن كەلتىرىپ تىگەدى.
تولىق ايەلدەرگە تار، قىسقا كويلەك كيگەن جاراسپايدى. ولارعا ماتانىڭ كايموسىن ەتەگىنە كەلتىرىپ تىگۋ دە ۇنامسىز.
تولىق ايەلدەر كويلەكتىڭ بەلىن قىناماي، ەتەك جاعىن كەڭدەۋ ەتىپ تىگىپ، كيەدى.
بەتى جالپاق، موينى قىسقا ايەلدەرگە مىنانداي كيىمدەر جاراسپايدى: تىك نەمەسە وراما جا-عالى كويلەك كيۋ، موينىنا گۇلدى شارف سالۋ، سۆيتەر كيۋ، كولدەنەڭ جولاقتى ماتادان اق كويلەك تىكتىرۋ.
بەتى جالپاق، موينى قىسقا ايەلدەردىڭ ومىراۋى اشىق، قايىر-ما جاعالى كويلەك كيگەنى دۇرىس.
موينى تىم ۇزىن ايەلدەرگە ۇيلەسپەيتىن كيىمدەر: ومىراۋىن كەڭ ويىپ تىككەن كويلەك، تىك جولاقتى ماتادان تىگىلگەن كويلەك، بلۋزكا (ول ونىڭ موينىن ودان ءارى ۇزارتا تۇ-سەدى).
موينى تىم ۇزىن ايەلدەردىڭ مىنانداي كويلەك كيگەنى دۇرىس: تىك جاعالى نەمەسە ۇلكەن قايىرما جاعالى، سۆيتەر. كويلەك پەن بلۋزكاسى جولاقتى ماتادان تىگىلسە، ونىڭ جولاعىن كولدەنەڭىنەن كەلتىرىپ تىگەدى.
يىعى سومپەك ايەلگە ماتانىڭ كايموسىن كويلەكتىڭ ەتەگىنە كولدە-نەڭىنەن كەلتىرىپ تىككەن جاراسپايدى.
يىعى سومپەك ايەلگە ماتانىڭ كايموسىن كولدەنەڭىنەن كويلەكتىڭ كەۋدەسىنە سالىپ تىككەن جاراسىمدى كەلەدى. جانە دە جازعى كويلەگىنىڭ يىعىنا جەلبىرشەك سالىپ، ال بەش-پەنتىنىڭ يىعىنا ىشكى جاعىنان جۇ-قالاپ قاتىرما سالسا، ول يىعىن ءبىراز كوتەرىپ، ءسانىن كەلتىرەدى.
فايل: 118 JPG فايلىنداعى سۋرەت
كولەمى: 60 مب