سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 12 ساعات بۇرىن)
قىز قانداي بولۋ كەرەك؟
تاقىرىبى: قىز قانداي بولۋ كەرەك؟
ماقساتى: قازاق حالقىنىڭ ادەت - عۇرىپ، سالت - داستۇرلەرىن قىز بالانىڭ بويىنا سىڭىرە وتىرىپ، قىز بالاعا كەلەشەكتە انا الدىندا قوعامنىڭ، ەلدىڭ، ۇلتتىڭ تىنىس - تىرشىلىگى بارىسىنداعى ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتىڭ تۇرعاندىعىن سەزىندىرە وتىرىپ، ادەپتى، سىپايى، ادامگەرشىلىگى مول، ءبىلىمدى، جان - جاقتى جەتىلگەن قىز بالا تاربيەلەۋ.

وتكىزۋ تەحنولوگياسى: «ايتۋعا وڭاي...» تەلەجوباسى ايدارىمەن
بارىسى:
ءى. كىرىسپە ءسوز
ءىى. ستۋديا قوناقتارىن شاقىرىپ، سۇحباتتاسۋ
ءىىى. پىكىرلەر الماسۋ
ءىۇ. قورىتىندىلاۋ

1 جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى قوناقتار، ۇستازدار، مەكتەپ وقۋشىلارى بۇگىنگى «قىز بالانىڭ تاربيەسى - ۇلتتىڭ تاربيەسى» اتتى توك - شوۋىنا قوش كەلدىڭىزدەر!
جارىق پەن جىلۋ، وت پەن سۋىق جوق جەردە تىرشىلىك تە جوق. ال وسىلاردىڭ كوكتەگى كوزى – كۇن بولسا، جەردەگى كوزى - ادامزات. ادامداردىڭ ءبىر - بىرىنە مەيىرىمى مەن ۇلاعاتتى تاربيەسى تىرشىلىكتى ساقتايدى. تاربيەسى تۇزەلمەي، ەلدىڭ كوسەگەسى كوگەرمەيدى، وتباسى تۇزەلمەي، بولاشاق تۇزەلمەيدى.

2 جۇرگىزۋشى: قازىرگى زامان قىز بالا تاربيەسىنە ەرەكشە ءمان بەرۋدى قاجەت ەتەدى. سەبەبى، قىز بالانى تاربيەلەۋ دەگەن ءسوز - ۇلتتى تاربيەلەۋ دەگەن ءسوز. ءار ەلدىڭ ومىرىندەگى شەشۋشى كىلت قىزدارعا بەرىلەتىن ءتالىم - تاربيە ارقىلى ولشەنەدى.
ءبىزدىڭ حالقىمىزدا «قىز» دەگەن ءسوزدى ادەمىلىكتىڭ، ادەپتىلىكتىڭ، جان - جاقتى سۇلۋلىقتىڭ سيمۆولى رەتىندە قولدانادى.
بەسىگىندە جاقسى تاربيە العان، ۇلگى - ونەگە كورگەن قىز بالا بولاشاقتا دا سول ادەبىن ساقاتاماق. ۇلى عۇلاما باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ كەلىنى زەينەپ احمەتوۆا «قىز بالانىڭ مىنا ومىردەگى مىندەت - پارىزىنىڭ جۇگى اۋىر، ءارى ارداقتى. ول - ادامزات ۇرپاعىن ومىرگە اكەلەتىن بولاشاق انا، ءۇي ۇستاپ، جار كۇتەتىن ادال جار، اتا - ەنە سىيلاپ، يىلەتىن قامقور كەلىن. ول وسىنى قالاسىن قالاماستان، بۇل - ءومىر زاڭى»- دەگەن.
سول ادەپتى، يناباتتى، ادامگەرشىلىگى مول، سىپايى قىزداردى تاربيەلەۋ - بۇگىنگى مەكتەپتىڭ، قوعامنىڭ جانە اتا - انانىڭ نەگىزگى مىندەتى ەكەنىن ەستەن شىعارماعانىمىز ءجون. ەندەشە، قىز بالا تاربيەسى جونىندە وي ءبولىسىڭىز، سىرلاسىڭىز، پىكىرىڭىزدى ءبىلدىرىڭىز.

1 جۇرگىزۋشى: مەن قازاق قىزدارىنا قايران قالام،
جانارى، جانى جازداي جايرانداعان.
قىز وسسە ەلدىڭ كوركى دەگەن ءسوزدى،
قاپىسىز قالاي ايتقان قايران بابام،- دەگەندەي، قازاقتىڭ قىزى - قازاقتاي ۇلتتىڭ ايناسى. قىز بالانىڭ تاربيەسى وتە سالماقتى، بۇل نارسەگە جەڭىل كوزبەن قاراۋعا مۇلدە بولمايدى. قىز بالانىڭ دۇرىس ءجۇرىپ - تۇرۋى اتا - انانىڭ مارتەبەسى. شەشەسىنە قاراپ بوي تۇزەيتىن قىزدار ءۇشىن انا بەرگەن ءتالىمنىڭ ىقپالى ەرەكشە. قۇرساقتان باستالاتىن تاربيە، بىلدىرلاعان ءسابي كەزەڭمەن، جاسوسپىرىمدىك شاق، بويجەتكەندىك جاسپەن ساباقتاسىپ وتىرادى ەكەن.

ءىى جۇرگىزۋشى: قىز ءوسىرۋ، گۇل وسىرۋمەن بىردەي! گۇلگە دە ءالسىن - ءالسىن سۋ قۇيىپ، اۋا جەتكىزىپ، اينالاسىن ارامشوپتەردەن تازالاپ وتىرادى عوي. قىز دا سونداي. سوندىقتان دا مەكتەپ جاسىنداعى قىز بالالار تاربيەسىن نەگىزىنەن 3 كەزەڭگە بولۋگە بولادى ەكەن.
I - كەزەڭ – باستاۋىش سىنىپتار كەزەڭى – قىزداردى تازالىققا، ۇقىپتىلىققا، جيناقتىلىققا ۇيرەتە وتىرىپ، بىلىمگە قۇشتارلىعىن ارتتىرۋ.
II - كەزەڭ – 5 - 8سىنىپتار اراسىنداعى كەزەڭ - العاشقى كەزەڭدەردەگى تاربيەنى دامىتا وتىرىپ، قىز بالانىڭ كەلەشەگىنە ەڭ كەرەكتى، نازىكتىك، ءىلتيپاتتىلىق، ۇلكەندى سىيلاۋ، كىشىگە قامقور بولۋ، شىنشىلدىق، تۇراقتىلىق سياقتى مىنەزدەردى قالىپتاستىرۋ.

IIءى كەزەڭ – 9 - 11 سىنىپتار اراسىنداعى قىز بالانىڭ قوعامنىڭ بەلسەندى مۇشەسى ەكەنىن ۇعىنۋعا، ادال دوستىقتى، تازا ماحاباتتى تۇسىنۋگە تاربيەلەۋ. ونەرگە، مادەنيەتتىلىككە، وتكەن تاريحقا، وتانشىلدىققا، وتباسىنىڭ التىن ارقاۋى - نەگىزى بولۋعا ۇيرەتۋ.
8 - سىنىپ تاربيەشىسى دوسىمبەكوۆا اقجان تامابايقىزىن «قازاق قىزى قانداي بولۋ كەرەك» تاقىرىبىندا بايانداما وقۋعا شاقىرامىز. ەندى ءوز قۇربىلارىمىزدىڭ ايتار ءسوزىن تىڭداساق.
8 - سىنىپ وقۋشىسى مۇقاجان ناۋرىزبەكتى شاقىرايىق
1. ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بىلاي دەگەن: «شىعىس حالىقتارىنىڭ اراسىندا، جالپى مۇسىلمان الەمىندە ايەل زاتىن ەرەكشە باعالايتىن، قارىنداستى قاتتى قادىرلەيتىن حالىقتىڭ ءبىرى دە، بىرەگەيى دە ءبىزدىڭ قازاق».
ادەمى قىز –
كورىكتى قىز –
اسەم قىز –
اجارلى قىز –
شىرايلى قىز –
ارۋ قىز –
ادەمى قىز – باپپەن سويلەپ، بيازى كۇلىپ، جاقسى - جاماننىڭ ءجونىن ءبىلىپ تۇراتىن.
– كورىكتى قىز – كورگەن جاندى ءۇيىرىپ، سويلەسە باۋراپ الاتىن، بىردەن كوزگە تۇسە قويمايتىن.
– اسەم قىز – ءجۇزى جىلى، ءوزى ۇياڭ، ءتانى نازىك.
– اجارلى قىز – دەنە ءبىتىمى جيناقى، ءسوزى سالماقتى، ءىسى تياناقتى.
– شىرايلى قىز – كوز جانارى وتكىر، بەت الپەتى بال - بۇل جانعان، ءتانى شىمىر.
– ارۋ قىز – بەت ءپىشىنى، دەنە ءمۇسىنى كەلىسكەن، ءسوزى

8سىنىپ وقۋشىسى جەكسەمباي ابىلايدى ورتاعا شاقىرايىق
2. «قىزعا قىرىق ۇيدەن تىيۋ» 1. جارىسا سويلەۋگە، 2. جالعىز قىدىرۋعا، 3. جىرتاقتاپ كۇلىپ، سىپسىڭداپ سويلەۋگە، 4. ورىنسىز ۇرىنۋعا، 5. باسقالارعا قول تيگىزۋگە، 6. وتىرىك، وسەككە
7. سۋىق ءجۇرىس، سۋماڭ قىلىققا، 8. كىسىگە قاراي كەرىلىپ ەسىنەۋگە، 9. تالتايىپ وتىرۋعا، 10. شالقايىپ جاتۋعا،
11. تاماقتى وبىرلانا اساۋعا، 12. ۇرلىق قارلىققا، 13. ۇياتتى مۇشەلەرىن اشىپ جۇرۋگە، 14. بۇراڭداپ قىلمىسۋعا، 15. قىزىل ىڭىردە جاتۋعا 16. تۇسكە دەيىن ۇيىقتاۋعا، 17. كىسى الدىندا كيىم اۋىستىرۋعا، 18. سالت - داستۇردەن اتتاۋعا، 19. ەلدى عايباتتاۋعا، 20. ۇلكەندەردىڭ جولىن كەسىپ، اتىن اتاۋعا، 21. ىشىمدىك پەن شەگىمدىككە، 22. ۇرىس - كەرىسكە، 23. بەتتەن الىپ، بەت جىرتىسۋعا، 24. قاراۋلىققا، ىسىراپقا، 25. راحىمسىزدىق پەن قاتىگەزدىككە، 26. تۇندە سۋعا جالعىز بارۋعا، 27. جات جىنىستىلارمەن ارلاسىپ جاتۋعا، 28. ايقايلاپ سويلەۋگە، 29. ادەپسىز سوزگە، 30. تارس - تۇرس ەتۋگە، 31. ادام مەن جانۋارلاردى تەبۋگە، 32. كىسىنى قورلاپ جابىرلەۋگە، 33. تاكاپپارلىق پەن سىيقىمازاق جاساۋعا، 34. ايعاي سۇرەڭگە، 35. شەكتەن تىس سىلانىپ جاسانۋعا، 36. قىزعانشاقتىق پەن كۇنشىلدىككە، 37.، مەنمەندىك پەن وزىمشىلدىككە، 38. الداپ - ارباۋعا، 39. كورسەقىزارلىققا، 40. ءناپسى قۇمارلىققا

8سىنىپ وقۋشىسى يزەت سەرىكبولدى شاقىرايىق
3. قاي كەزدە دە ءتۇزۋ بولسىن سالەمىڭ،
ءقادىر تۇتار سوندا سەنى بار ەلىڭ.
ءبىلىمدى بول ىسمەرلىككە بەيىمدى
ومىرىڭە كەرەك بولار كەيىنگى.
جان بولماساڭ جاسىندا ادەپ كورمەگەن،
ۇلكەن جولىن كەسىپ وتپە كولدەنەڭ.
شەكتەن شىعىپ، ءسانقويلىققا ۇرىنبا.
بەتتى بوياپ، قايشى سالما بۇرىمعا.
ۇياتتى بول، ساقتا ارىڭدى جاسىڭنان
سوندا عانا ب ا ق كەتپەيدى باسىڭنان.
قۋما بوسقا ماقتان مەنەن جەلىكتى،
قىز دەگەنىڭ قىلىعىمەن كورىكتى.
ءىسىڭ بىتپەي اڭگىمە ايتپا كوپىرىپ،
سودان شىعار وسەك پەنەن وتىرىك.
ءتۇن ۇيقىسىن تورتكە بولگەن سەن ءۇشىن
اتا - اناڭدى سىيلاپ ءوتۋ بورىشىڭ.
بيازىلىق سەنەن تاپسىن جاراسىم،
ساقتا ەسىڭە، سەن بولاشاق اناسىڭ.
جاستان ۇيرەن ۇلتتىق ادەپ - عۇرىپقا،
قازاق قىزى ەكەنىڭدى ۇمىتپا!
قىز قانداي بولۋ كەرەك؟ جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما