قىزىل، سارى، جاسىل. باعدارشام
قىزىل، سارى، جاسىل «باعدارشام»
ءبىلىم سالاسى: «كوممۋنيكاسيا». «تانىم».
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ قىزمەتى: كوركەم ادەبيەت. قۇراستىرۋ.
ماقساتى: 1. ولەڭدى سۋرەتتەر بويىنشا ايتۋ. سوزدىك شىعارمانىڭ ۇقساستىعىنىڭ العاشقى تۇرلەرىن قالىپتاستىرۋ. شىعارمانى تىڭداي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
2. بالالاردىڭ باعدارشام تۋرالى بىلىمدەرىن بەكىتۋ. سەنسورلىق - اناليتيكالىق ارەكەتتى دامىتۋ. قۇراستىرۋشىلىق داعدىلاردى دامىتۋ. كەڭىستىكتە باعدارلاۋدىڭ ءادىس - تاسىلدەرىن ءبىلۋدى ۇيرەتۋ.
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن
كورنەكىلىكتەرى: اۆتوبۋس ماكەتى، كولىك تۇرلەرى، جول بەلگىلەرى، الا جولعا قاجەتتى قاعازدار، ينتەراكتيۆتى تاقتا
سوزدىك جۇمىس: تيىم سالىناتىن بەلگىلەر
بيلينگۆالدى كومپونەنت: باعدارشام - سۆەتوفور - traffic light. قىزىل - كراسنىي - red، سارى - جەلتىي - yellow، جاسىل - زەلەنىي - green.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشىلىق - كانە، بالالار، امانداسايىق.
سالەمەتسىڭدەر مە؟
شاتتىق شەڭبەرى
اۆتوبۋستى ايدايمىز
اسۋلاردان اسامىز
ەرەجەنى ساقتايمىز
ايالدامادا توقتايمىز.
باعدارشامدا ساقتىقپەن
جاسىل جانسا ايدايمىز
سارى جانسا دايىندالىپ،
قىزىل جانسا توقتايمىز!
ۇيىمداستىرۋشىلىق ىزدەنىستىك
- بالالار مىنە ءبارىمىز «باعدارشامدار ەلىنە» كەلدىك. بۇل بارلىق ادامدارمەن قاتار بالالاردىڭ دا جول قوزعالىس ەرەجەلەرىن ءبىلىپ، ونى كۇندەلىكتى قولدانۋ ەلى. ايتىڭدارشى، جول قوزعالىس ەرەجەسى نە ءۇشىن جانە كىمدەرگە كەرەك؟
- قالاي ويلايسىڭدار، نەلىكتەن باعدارشامداردا جول وقيعالارى بولمايدى.
- دۇرىس، وسى ەلدىڭ قۇرمەتتى تۇرعىندارى بولۋىمىز ءۇشىن بىزدەر بىرنەشە تاپسىرمالاردى ورىنداۋىمىز قاجەت.
1 - تاپسىرما.
- بىزدەر «كىشكەنتاي جۇرگىنشىلەردىڭ ەرەجەلەرىن» جاتقا بىلەمىز بە ەكەن؟ كانە كىم ايتادى؟
(ينتەراكتيۆتى تاقتادان سۋرەتتەر كورسەتىلەدى)
1. اتا - انانىڭ سەنىمىن
ەستە ۇستاپ ساقتاي ءبىل
جولدان وتەر جاياۋدىڭ
ەرەجەسىن ساقتاي ءبىل
2. كوشەنىڭ تار سوقپاعى
قۇلاعىڭدى اسىرما
تەجەگىشپەن توقتادى
زۋلاپ كەلگەن ماشينا
ۇقىپتىراق بولساڭشى
3. ۇقىپتىراق بولساڭشى
امان قالعان باقىتتى
بىزگە ەسكەرتتى جول ساقشى
«ۇنەمدەمە» ۋاقىتتى
4. قارسى كەلە جاتقان كوپ
ماشينانى كورەمىز
جۇمىسىنا تاڭ قالعان
كوشەدە بار باعدارشام
5. قالىپ جۇرمە الاڭداپ،
قىزىل شام جانسا «جول جابىق»
6. سوندا بولسىن ويىڭ بار،
سارى شام جانسا «دايىندال»
7. شاتالادى بىلمەگەن
جاسىل شام جانسا «جۇرمەگەن»
جول شەتىندە تۇراتىن
جول بەلگىگە قاراڭدار.
- جارايسىڭدار، بالالار، العاشقى تاپسىرمانى ءساتتى ورىندادىڭدار.
2 - تاپسىرما
ەندى ءارى قاراي ءجۇرۋ ءۇشىن وتكىنشى جولدان ءجۇرۋىمىز كەرەك. بالالار جولدىڭ قاي جەرىنەن وتۋگە بولادى؟
- وندا مەن جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولىن كورىپ تۇرعان جوقپىن، ونى ءوزىمىز جاساپ الايىقشى. كىم بىلەدى جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولىن قالاي اجىراتۋعا بولادى؟
3 - تاپسىرما
-«كەرەكتى بەلگىنى» اتا دەپ اتالادى.
تاماقتانۋ، ءدارىحانا، جاياۋ وتپەسى، ايالداما جول بەلگىلەرىن كورسەتىپ سۇرايدى.
4 - تاپسىرما
سۇراق - جاۋاپ: «بولادى - بولمايدى»
5 - تاپسىرما
ەندى ءبىز ءبولىنىپ قالعان جول بەلگىلەرىن قۇراستىرايىق
سەرگىتۋ ءساتى
عاجايىپ ءسات
باعدارشام قوناققا كەلەدى.
- بالالار بىزگە وسى «باعدارشام ەلىنىڭ»اكىمى باعدار اپاي كەلىپتى، ول بىزدەردەن ۇلكەن كومەك سۇرايدى.
- مەن بالالار باعدار اپايلارىڭ بولامىن، ءبىزدىڭ قالادا كوشەدە تۇراتىن باعدارشامدار ازايىپ، قالعان. سوندىقتان ماعان بىرنەشە باعدارشام قۇراستىرىپ بەرە الاسىڭدار ما؟
- كومەكتەسەيىك پە، بالالار؟
- ول ءۇشىن بالالار قۇراستىرۋدىڭ بىرنەشە ءتۇرىن تاقتادان قارايىق. باعدارشامدى قۇراستىرماقتاردان، تەكشەلەردەن، پازىلداردان دا قۇراستىرۋعا بولادى.
- كانە، قۇراستىرىپ كورەيىكشى.
- جارايسىڭدار، بالالار، ەندى ءتۇرلى - ءتۇستى كارتون قاعازداردان قۇراستىرىپ كورەيىك. ول ءۇشىن كوك كارتوندى ءتورتبۇرىشتى ەتىپ بۇكتەپ شەتىن جەلىممەن بەكىتەمىز. ورتاسىندا كەڭىستىكتى باعدارلاپ ءۇش كوزى تۇراتىن جەردى كىشكەنتاي ەتىپ كەسىپ دايىندايمىز. قىزىل، جاسىل، سارى كارتوننان دومالاقتاپ قيىپ باعدارشامنىڭ ءۇش كوزىن دايىندايمىز. سوسىن باعاناعى كەسكەن جەرگە ءبىرىنشى قىزىلدى، ەكىنشى سارىنى، ءۇشىنشى جاسىلدى، قوندىرامىز.
- قانەكەي بولساق باعدار اپايعا بەرەيىك.
باعدار اپاي ريزا بولادى:
- مىنە، بالالار، سەندەر بارلىق تاپسىرمانى جاقسى ورىندادىڭدار. مەن سەندەردى «باعدارشام ەلىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى ءتوس بەلگىسىمەن» ماراپاتتايمىن. بالالار جولدا اپاتقا ۇشىراماۋ ءۇشىن جاياۋ جۇرگىنشىدە، جۇرگىزۋشىلەردە جول ەرەجەسىن ساقتاۋى كەرەك. ساۋ بولىڭدار، بالاقايلار!
- بالالار، بىزدە ەندى «باعدارشامدار ەلىنە» كىرەتىن رۇقساتىمىز بار.
رەفلەكسيالىق تۇزەتۋشىلىك - ەندى ساباقتى قورىتىندىلاماس بۇرىن. مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرامىن. ال ونىڭ شەشۋىن تاۋىپ، ءۇش تىلدە ايتايىق، جاراي ما؟
- بۇيىرماپتى باس تا
اۋىز دا، قۇلاق تا
باقىرايعان ءۇش كوزى بار، ءبىراق تا.
بۇل نە ەكەن بالالار؟
- باعدارشامنىڭ نەشە كوزى بار؟
- باعدارشام تۇستەرىن اتايىقشى
- دۇرىس، بالالار! ءبىز قايدا ساياحاتقا باردىق؟
- سەندەرگە تاپسىرمالار ۇنادى ما؟
- جولدان وتەردە قايدا قاراپ ءوتۋىمىز كەرەك ەكەن؟
- ادامدارعا قانداي جولدان وتۋگە بولادى؟
- مىنە، ءبىزدىڭ ساياحاتىمىز اياقتالدى. كەلگەن قوناقتارعا «جول ەرەجەسىن ءبىلۋ – ءاربىر ادامنىڭ مىندەتى!» دەگىم كەلەدى. ءبىزدىڭ بالاباقشاعا ورالاتىن كەزىمىز بولدى.
«جول جۇرگىزۋشىلەر جىرى» ءانىن ورىندايدى.
- ساۋ بولىڭىزدار!
- دو سۆيدانيە!
- Goodbye!
كۇتىلەتىن ناتيجە
بىلەدى: «كىشكەنتاي جۇرگىنشىلەر ەرەجەسىنىڭ» ماعىناسىن
تۇسىنەدى: باعدارشامنىڭ ءۇش ءتۇرلى كوزىنىڭ نە ءۇشىن جاناتىنىن
قولدانادى: باعدارشام قۇراستىرۋدا ءارتۇرلى تاسىلدەرمەن جۇمىس جاساۋدى.
اتىراۋ وبلىسى، قۇرمانعازى اۋدانى، العا سەلوسى.
"اقمارال" بوبەكجاي بالاباقشاسى تاربيەشىسى
ساگىنگالييەۆا سۇلۋپان ساگىنگالييەۆنا
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ءبىلىم سالاسى: «كوممۋنيكاسيا». «تانىم».
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ قىزمەتى: كوركەم ادەبيەت. قۇراستىرۋ.
ماقساتى: 1. ولەڭدى سۋرەتتەر بويىنشا ايتۋ. سوزدىك شىعارمانىڭ ۇقساستىعىنىڭ العاشقى تۇرلەرىن قالىپتاستىرۋ. شىعارمانى تىڭداي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
2. بالالاردىڭ باعدارشام تۋرالى بىلىمدەرىن بەكىتۋ. سەنسورلىق - اناليتيكالىق ارەكەتتى دامىتۋ. قۇراستىرۋشىلىق داعدىلاردى دامىتۋ. كەڭىستىكتە باعدارلاۋدىڭ ءادىس - تاسىلدەرىن ءبىلۋدى ۇيرەتۋ.
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، كورسەتۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن
كورنەكىلىكتەرى: اۆتوبۋس ماكەتى، كولىك تۇرلەرى، جول بەلگىلەرى، الا جولعا قاجەتتى قاعازدار، ينتەراكتيۆتى تاقتا
سوزدىك جۇمىس: تيىم سالىناتىن بەلگىلەر
بيلينگۆالدى كومپونەنت: باعدارشام - سۆەتوفور - traffic light. قىزىل - كراسنىي - red، سارى - جەلتىي - yellow، جاسىل - زەلەنىي - green.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشىلىق - كانە، بالالار، امانداسايىق.
سالەمەتسىڭدەر مە؟
شاتتىق شەڭبەرى
اۆتوبۋستى ايدايمىز
اسۋلاردان اسامىز
ەرەجەنى ساقتايمىز
ايالدامادا توقتايمىز.
باعدارشامدا ساقتىقپەن
جاسىل جانسا ايدايمىز
سارى جانسا دايىندالىپ،
قىزىل جانسا توقتايمىز!
ۇيىمداستىرۋشىلىق ىزدەنىستىك
- بالالار مىنە ءبارىمىز «باعدارشامدار ەلىنە» كەلدىك. بۇل بارلىق ادامدارمەن قاتار بالالاردىڭ دا جول قوزعالىس ەرەجەلەرىن ءبىلىپ، ونى كۇندەلىكتى قولدانۋ ەلى. ايتىڭدارشى، جول قوزعالىس ەرەجەسى نە ءۇشىن جانە كىمدەرگە كەرەك؟
- قالاي ويلايسىڭدار، نەلىكتەن باعدارشامداردا جول وقيعالارى بولمايدى.
- دۇرىس، وسى ەلدىڭ قۇرمەتتى تۇرعىندارى بولۋىمىز ءۇشىن بىزدەر بىرنەشە تاپسىرمالاردى ورىنداۋىمىز قاجەت.
1 - تاپسىرما.
- بىزدەر «كىشكەنتاي جۇرگىنشىلەردىڭ ەرەجەلەرىن» جاتقا بىلەمىز بە ەكەن؟ كانە كىم ايتادى؟
(ينتەراكتيۆتى تاقتادان سۋرەتتەر كورسەتىلەدى)
1. اتا - انانىڭ سەنىمىن
ەستە ۇستاپ ساقتاي ءبىل
جولدان وتەر جاياۋدىڭ
ەرەجەسىن ساقتاي ءبىل
2. كوشەنىڭ تار سوقپاعى
قۇلاعىڭدى اسىرما
تەجەگىشپەن توقتادى
زۋلاپ كەلگەن ماشينا
ۇقىپتىراق بولساڭشى
3. ۇقىپتىراق بولساڭشى
امان قالعان باقىتتى
بىزگە ەسكەرتتى جول ساقشى
«ۇنەمدەمە» ۋاقىتتى
4. قارسى كەلە جاتقان كوپ
ماشينانى كورەمىز
جۇمىسىنا تاڭ قالعان
كوشەدە بار باعدارشام
5. قالىپ جۇرمە الاڭداپ،
قىزىل شام جانسا «جول جابىق»
6. سوندا بولسىن ويىڭ بار،
سارى شام جانسا «دايىندال»
7. شاتالادى بىلمەگەن
جاسىل شام جانسا «جۇرمەگەن»
جول شەتىندە تۇراتىن
جول بەلگىگە قاراڭدار.
- جارايسىڭدار، بالالار، العاشقى تاپسىرمانى ءساتتى ورىندادىڭدار.
2 - تاپسىرما
ەندى ءارى قاراي ءجۇرۋ ءۇشىن وتكىنشى جولدان ءجۇرۋىمىز كەرەك. بالالار جولدىڭ قاي جەرىنەن وتۋگە بولادى؟
- وندا مەن جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولىن كورىپ تۇرعان جوقپىن، ونى ءوزىمىز جاساپ الايىقشى. كىم بىلەدى جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولىن قالاي اجىراتۋعا بولادى؟
3 - تاپسىرما
-«كەرەكتى بەلگىنى» اتا دەپ اتالادى.
تاماقتانۋ، ءدارىحانا، جاياۋ وتپەسى، ايالداما جول بەلگىلەرىن كورسەتىپ سۇرايدى.
4 - تاپسىرما
سۇراق - جاۋاپ: «بولادى - بولمايدى»
5 - تاپسىرما
ەندى ءبىز ءبولىنىپ قالعان جول بەلگىلەرىن قۇراستىرايىق
سەرگىتۋ ءساتى
عاجايىپ ءسات
باعدارشام قوناققا كەلەدى.
- بالالار بىزگە وسى «باعدارشام ەلىنىڭ»اكىمى باعدار اپاي كەلىپتى، ول بىزدەردەن ۇلكەن كومەك سۇرايدى.
- مەن بالالار باعدار اپايلارىڭ بولامىن، ءبىزدىڭ قالادا كوشەدە تۇراتىن باعدارشامدار ازايىپ، قالعان. سوندىقتان ماعان بىرنەشە باعدارشام قۇراستىرىپ بەرە الاسىڭدار ما؟
- كومەكتەسەيىك پە، بالالار؟
- ول ءۇشىن بالالار قۇراستىرۋدىڭ بىرنەشە ءتۇرىن تاقتادان قارايىق. باعدارشامدى قۇراستىرماقتاردان، تەكشەلەردەن، پازىلداردان دا قۇراستىرۋعا بولادى.
- كانە، قۇراستىرىپ كورەيىكشى.
- جارايسىڭدار، بالالار، ەندى ءتۇرلى - ءتۇستى كارتون قاعازداردان قۇراستىرىپ كورەيىك. ول ءۇشىن كوك كارتوندى ءتورتبۇرىشتى ەتىپ بۇكتەپ شەتىن جەلىممەن بەكىتەمىز. ورتاسىندا كەڭىستىكتى باعدارلاپ ءۇش كوزى تۇراتىن جەردى كىشكەنتاي ەتىپ كەسىپ دايىندايمىز. قىزىل، جاسىل، سارى كارتوننان دومالاقتاپ قيىپ باعدارشامنىڭ ءۇش كوزىن دايىندايمىز. سوسىن باعاناعى كەسكەن جەرگە ءبىرىنشى قىزىلدى، ەكىنشى سارىنى، ءۇشىنشى جاسىلدى، قوندىرامىز.
- قانەكەي بولساق باعدار اپايعا بەرەيىك.
باعدار اپاي ريزا بولادى:
- مىنە، بالالار، سەندەر بارلىق تاپسىرمانى جاقسى ورىندادىڭدار. مەن سەندەردى «باعدارشام ەلىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى ءتوس بەلگىسىمەن» ماراپاتتايمىن. بالالار جولدا اپاتقا ۇشىراماۋ ءۇشىن جاياۋ جۇرگىنشىدە، جۇرگىزۋشىلەردە جول ەرەجەسىن ساقتاۋى كەرەك. ساۋ بولىڭدار، بالاقايلار!
- بالالار، بىزدە ەندى «باعدارشامدار ەلىنە» كىرەتىن رۇقساتىمىز بار.
رەفلەكسيالىق تۇزەتۋشىلىك - ەندى ساباقتى قورىتىندىلاماس بۇرىن. مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرامىن. ال ونىڭ شەشۋىن تاۋىپ، ءۇش تىلدە ايتايىق، جاراي ما؟
- بۇيىرماپتى باس تا
اۋىز دا، قۇلاق تا
باقىرايعان ءۇش كوزى بار، ءبىراق تا.
بۇل نە ەكەن بالالار؟
- باعدارشامنىڭ نەشە كوزى بار؟
- باعدارشام تۇستەرىن اتايىقشى
- دۇرىس، بالالار! ءبىز قايدا ساياحاتقا باردىق؟
- سەندەرگە تاپسىرمالار ۇنادى ما؟
- جولدان وتەردە قايدا قاراپ ءوتۋىمىز كەرەك ەكەن؟
- ادامدارعا قانداي جولدان وتۋگە بولادى؟
- مىنە، ءبىزدىڭ ساياحاتىمىز اياقتالدى. كەلگەن قوناقتارعا «جول ەرەجەسىن ءبىلۋ – ءاربىر ادامنىڭ مىندەتى!» دەگىم كەلەدى. ءبىزدىڭ بالاباقشاعا ورالاتىن كەزىمىز بولدى.
«جول جۇرگىزۋشىلەر جىرى» ءانىن ورىندايدى.
- ساۋ بولىڭىزدار!
- دو سۆيدانيە!
- Goodbye!
كۇتىلەتىن ناتيجە
بىلەدى: «كىشكەنتاي جۇرگىنشىلەر ەرەجەسىنىڭ» ماعىناسىن
تۇسىنەدى: باعدارشامنىڭ ءۇش ءتۇرلى كوزىنىڭ نە ءۇشىن جاناتىنىن
قولدانادى: باعدارشام قۇراستىرۋدا ءارتۇرلى تاسىلدەرمەن جۇمىس جاساۋدى.
اتىراۋ وبلىسى، قۇرمانعازى اۋدانى، العا سەلوسى.
"اقمارال" بوبەكجاي بالاباقشاسى تاربيەشىسى
ساگىنگالييەۆا سۇلۋپان ساگىنگالييەۆنا
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
