قىزىقتى ماتەماتيكا. مەكتەپالدى دايارلىق توپتارعا ارنالعان باعدارلاما
قىزىقتى ماتەماتيكا. مەكتەپالدى دايارلىق توپتارعا ارنالعان باعدارلاما
تۇسىنىك حات
بالانى مەكتەپالدى دايىنداۋ ۇزدىكسىز ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى پەداگوگيكا عىلىمدارى مەن پراكتيكاسىنىڭ ەڭ باستى وزەكتى ماسەلەلەرى. قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ 2030 - شى جىلعا ارنالعان باعدارلاماسىندا بارلىق سالانىڭ جانارۋى تۋرالى ماسەلەلەر، ونىڭ ىشىندە ءبىلىم سالاسى باعدارلاماسىنداعى جاعدايلار اتاپ كورسەتىلگەن.
مەكتەپالدى دايىندىق، بالانىڭ وقۋ ماسەلەسىن جاقسى جاعدايدا بولۋىنا بايلانىستى. بۇگىنگى مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالاردان قازاقستان كەلەشەگى بايقالدى. جاڭا ۇلتتىق تاربيەلەۋدە، تاربيەنىڭ مازمۇنى، ىزگىلەندىرۋ، جەكەلەندىرۋ جانە جاڭا پەداگوگيكالىق دامۋدىڭ الەۋمەتتىك باعىتىنىڭ تۇبەگەيلى وزگەرۋىن تالاپ ەتەدى.
باعدارلامالىق ماتەريالدى بالالارعا يگەرۋ ۇردىسىندە تاربيەشى بالانى تەك ءۇستىرت ساناۋعا عانا جاتتىقتىرماي وي ەنبەگىنە بەيىمدەۋگە ولاردىڭ قيالىن، ساناسىن، زەيىنىن دامىتاتىنداي ەسەپتەردى اۋىزشا شىعارا بىلۋگە ۇيرەتەدى.
وسى تالاپتاردى ەسكەرە وتىرىپ، مەن ۆارياتيۆتىك بولىمدە بەرىلگەن 0، 5 ساعاتتى «قىزىقتى ماتەماتيكا» ساباعىنا الىپ مىناداي جوسپار قۇرىپ وتىرمىن.
ۇسىنىپ وتىرعان جوسپارىم بالالاردىڭ جاس ەرەكشەلىگىنە لايىقتالىپ، مەكتەپالدى دايارلاۋ باعدارلاماسىنىڭ تالاپتارىنا ساي قۇراستىرىلعان.
ساباق 16 ساعاتقا جوسپارلانعان. ساباقتار دامىتۋشى - ويىن تۇرىندە جانە ماتەماتيكالىق ساۋىقتار ۇلگىسىندە (ديداكتيكالىق ويىن، شىتىرماندار، لوگيكالىق ەسەپتەر) ۇيىمداستىرىلعان
كۋرس باعدارلاماسىنا «جۇمىس دەپتەرى» مەن «ءسوز ونەرى الەمىندە» اتتى كوركەم سوزدەر جيناعى قوسا بەرىلگەن.
باعدارلامانىڭ ماقساتى:
بالالاردى 10 سانى كولەمىندەگى سان مەن سيفر تۋرالى ۇعىمدارىن دامىتا وتىرىپ سانداردى تانىپ جانە اتاۋ ىسكەرلىكتەرىن اۆتوماتتاندىرۋ.
10 كولەمىندەگى ساندى تۋرا جانە كەرى ساناۋ داعدىلارىن ارتتىرىپ، ونعا دەيىن سانداردىڭ قۇرامىن بىلۋگە، جازىلۋىن ( +، -،) امالدارىن ورىنداۋ داعدىلىرىن دامىتۋ.
گەومەتريالىق فيگۋرالاردى اتاي جانە ايىرا بىلۋگە، ولاردىڭ قاسيەتتەرى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن ارتتىرىپ
سالىستىرمالى ءادىس بويىنشا ءار ءتۇرلى گەومەتريالىق پىشىندەردەن قۇراستىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ
كەڭىستىكتى دۇرىس باعدارلاي ءبىلۋىن، بەرىلگەن باعىت بويىنشا قوزعالۋعا ۇيرەتۋ (العا، ارتقا، ونعا، سولعا)؛
قاعاز بەتىندە (ورتاسىندا، وڭ جاقتاعى جوعارعى بۇرىشتا، سول جاقتاعى جوعارعى بۇرىشتا، وڭ جاقتاعى تومەن بۇرىش، سول جاقتاعى تومەنگى بۇرىش، تومەندە، جوعارىدا، وڭ جاقتا، سول جاقتا) باعدارلاي ءبىلۋ داعدىلارىن دامىتۋ..
ۋاقىت تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ. تاڭەرتەڭ، كۇن، كەش، ءتۇن مەزگىلدەرى تاۋلىكتى قۇرايتىنى تۋرالى ۇعىمدارىن قالىپتاستىرۋ.
بالالاردىڭ بەلسەندىلىگىن، لوگيكالىق شاپشاڭ ويلاۋ، ءوز ويىن دالەلدەۋ داعىدىلارىن: ماتەماتيكالىق تاپسىرماسى بار جۇمباقتار مەن جاڭىلتپاشتار، قالاماق پەن ساناماقتار، وتىرىك ولەڭدەر، لوگيكالىق تاپسىرمالار ارقىلى ۇيىمداستىرا وتىرىپ بالانىڭ ماتەماتيكاعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن اينالاسىنداعى ومىردەن العان اسەرىنەن، كورگەن بىلگەنىن ويىن ارقىلى تانىتىپ، كۇش جىگەرىن، سەزىمىن ارتتىرۋ.
باعدارلامانىڭ مازمۇنى:
بۇل باعدارلاما مەكتەپالدى دايارلىق كلاسىنىڭ بالالارىنىڭ بويىندا بەلسەندىلىك، تاپقىرلىق، ويلاۋ قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرادى.
باعدارلاماعا قىزىقتى تاپسىرمالارىمەن جۇمىس داپتەرى جانە حالىق اۋىز ادەبيەتىنەن ساناماقتار، ولەڭدەر، جاڭىلتپاش، ءسوز جۇمباقتار ەڭگىزىلگەن.
بۇل باعدارلاما
- بالانىڭ تانىمدىق ارەكەتتەرىن قالىپتاستىرادى؛
- وي - قيالى دامىپ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرەدى؛
- ۇزدىكسىز دامۋىن، دۇنيەتانىمىن كەڭەيتىپ ويلاۋ جۇيەسىن دۇرىس قالىپتاستىرادى؛
- تاپسىرمالاردىڭ كوپ دەڭگەيلىگى بالانى جان - جاقتى تاربيەلەيدى
- گەومەتريالىق پىشىندەردەن قۇراستىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە:
- تاپسىرمالاردىڭ مازمۇنىڭ ءتۇسىنىپ، وزدىگىنەن دۇرىس، شاپشان ورىنداي ءبىلۋى ءتيىس؛
- بالانىڭ قولىنىڭ بۇلشىق ەتتەرى مەن ساۋساقتارىن السىزدىگى داميدى؛
- سانداردى باسپا تۇرىندە جازا ءبىلۋى ءتيىس؛
- حالىق اۋىز ادەبيەتتەردى پايدالانا ءبىلۋى ءتيىس.
«سيقىرلى تاياقشالار»
1 بالالاردى (5 - 7) (7 - 9) تاياقشالاردى پايدالانا وتىرىپ، گەومەتريالىق پىشىندەر قۇراستىرىپ ۇيرەتۋ. جالعاستىرا قۇراستىرعان ج/ە ەكى تاياقشا قوسىپ وزگەرتۋگە ۇيرەتۋ. ساناۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرا وتىرىپ بالالاردى ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
«جالعاستىرىپ سال»
(لوگيكالىق ويىندار)
1 بالالارعا بەرىلگەن ءارتۇرلى كولەمدى دوڭگەلەكتەردى، ءۇشبۇرىشتى سوپاقشالاردى جالعاستىرىپ سالۋعا ۇيرەتۋ. نە سالعانىن، نەگە ۇقسايتىنىن ايتقىزىپ ۇيرەتۋ. شىتىرمان ويىنداردى ويناۋعا ۇيرەتۋ. بالالاردى تاباندىلىققا لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.(«كوڭىلدى قارىنداش» قوناققا كەلىپ بالالارمەن ويىن ويناپ سۋرەت سالادى).
پەداگوگ-پسيحولوگ: ا. ماناپوۆا
قىزىقتى ماتەماتيكا. مەكتەپالدى دايارلىق توپتارعا ارنالعان باعدارلاما. جۇكتەۋ
تۇسىنىك حات
بالانى مەكتەپالدى دايىنداۋ ۇزدىكسىز ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى پەداگوگيكا عىلىمدارى مەن پراكتيكاسىنىڭ ەڭ باستى وزەكتى ماسەلەلەرى. قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ 2030 - شى جىلعا ارنالعان باعدارلاماسىندا بارلىق سالانىڭ جانارۋى تۋرالى ماسەلەلەر، ونىڭ ىشىندە ءبىلىم سالاسى باعدارلاماسىنداعى جاعدايلار اتاپ كورسەتىلگەن.
مەكتەپالدى دايىندىق، بالانىڭ وقۋ ماسەلەسىن جاقسى جاعدايدا بولۋىنا بايلانىستى. بۇگىنگى مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالاردان قازاقستان كەلەشەگى بايقالدى. جاڭا ۇلتتىق تاربيەلەۋدە، تاربيەنىڭ مازمۇنى، ىزگىلەندىرۋ، جەكەلەندىرۋ جانە جاڭا پەداگوگيكالىق دامۋدىڭ الەۋمەتتىك باعىتىنىڭ تۇبەگەيلى وزگەرۋىن تالاپ ەتەدى.
باعدارلامالىق ماتەريالدى بالالارعا يگەرۋ ۇردىسىندە تاربيەشى بالانى تەك ءۇستىرت ساناۋعا عانا جاتتىقتىرماي وي ەنبەگىنە بەيىمدەۋگە ولاردىڭ قيالىن، ساناسىن، زەيىنىن دامىتاتىنداي ەسەپتەردى اۋىزشا شىعارا بىلۋگە ۇيرەتەدى.
وسى تالاپتاردى ەسكەرە وتىرىپ، مەن ۆارياتيۆتىك بولىمدە بەرىلگەن 0، 5 ساعاتتى «قىزىقتى ماتەماتيكا» ساباعىنا الىپ مىناداي جوسپار قۇرىپ وتىرمىن.
ۇسىنىپ وتىرعان جوسپارىم بالالاردىڭ جاس ەرەكشەلىگىنە لايىقتالىپ، مەكتەپالدى دايارلاۋ باعدارلاماسىنىڭ تالاپتارىنا ساي قۇراستىرىلعان.
ساباق 16 ساعاتقا جوسپارلانعان. ساباقتار دامىتۋشى - ويىن تۇرىندە جانە ماتەماتيكالىق ساۋىقتار ۇلگىسىندە (ديداكتيكالىق ويىن، شىتىرماندار، لوگيكالىق ەسەپتەر) ۇيىمداستىرىلعان
كۋرس باعدارلاماسىنا «جۇمىس دەپتەرى» مەن «ءسوز ونەرى الەمىندە» اتتى كوركەم سوزدەر جيناعى قوسا بەرىلگەن.
باعدارلامانىڭ ماقساتى:
بالالاردى 10 سانى كولەمىندەگى سان مەن سيفر تۋرالى ۇعىمدارىن دامىتا وتىرىپ سانداردى تانىپ جانە اتاۋ ىسكەرلىكتەرىن اۆتوماتتاندىرۋ.
10 كولەمىندەگى ساندى تۋرا جانە كەرى ساناۋ داعدىلارىن ارتتىرىپ، ونعا دەيىن سانداردىڭ قۇرامىن بىلۋگە، جازىلۋىن ( +، -،) امالدارىن ورىنداۋ داعدىلىرىن دامىتۋ.
گەومەتريالىق فيگۋرالاردى اتاي جانە ايىرا بىلۋگە، ولاردىڭ قاسيەتتەرى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن ارتتىرىپ
سالىستىرمالى ءادىس بويىنشا ءار ءتۇرلى گەومەتريالىق پىشىندەردەن قۇراستىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ
كەڭىستىكتى دۇرىس باعدارلاي ءبىلۋىن، بەرىلگەن باعىت بويىنشا قوزعالۋعا ۇيرەتۋ (العا، ارتقا، ونعا، سولعا)؛
قاعاز بەتىندە (ورتاسىندا، وڭ جاقتاعى جوعارعى بۇرىشتا، سول جاقتاعى جوعارعى بۇرىشتا، وڭ جاقتاعى تومەن بۇرىش، سول جاقتاعى تومەنگى بۇرىش، تومەندە، جوعارىدا، وڭ جاقتا، سول جاقتا) باعدارلاي ءبىلۋ داعدىلارىن دامىتۋ..
ۋاقىت تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ. تاڭەرتەڭ، كۇن، كەش، ءتۇن مەزگىلدەرى تاۋلىكتى قۇرايتىنى تۋرالى ۇعىمدارىن قالىپتاستىرۋ.
بالالاردىڭ بەلسەندىلىگىن، لوگيكالىق شاپشاڭ ويلاۋ، ءوز ويىن دالەلدەۋ داعىدىلارىن: ماتەماتيكالىق تاپسىرماسى بار جۇمباقتار مەن جاڭىلتپاشتار، قالاماق پەن ساناماقتار، وتىرىك ولەڭدەر، لوگيكالىق تاپسىرمالار ارقىلى ۇيىمداستىرا وتىرىپ بالانىڭ ماتەماتيكاعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن اينالاسىنداعى ومىردەن العان اسەرىنەن، كورگەن بىلگەنىن ويىن ارقىلى تانىتىپ، كۇش جىگەرىن، سەزىمىن ارتتىرۋ.
باعدارلامانىڭ مازمۇنى:
بۇل باعدارلاما مەكتەپالدى دايارلىق كلاسىنىڭ بالالارىنىڭ بويىندا بەلسەندىلىك، تاپقىرلىق، ويلاۋ قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرادى.
باعدارلاماعا قىزىقتى تاپسىرمالارىمەن جۇمىس داپتەرى جانە حالىق اۋىز ادەبيەتىنەن ساناماقتار، ولەڭدەر، جاڭىلتپاش، ءسوز جۇمباقتار ەڭگىزىلگەن.
بۇل باعدارلاما
- بالانىڭ تانىمدىق ارەكەتتەرىن قالىپتاستىرادى؛
- وي - قيالى دامىپ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن جەتىلدىرەدى؛
- ۇزدىكسىز دامۋىن، دۇنيەتانىمىن كەڭەيتىپ ويلاۋ جۇيەسىن دۇرىس قالىپتاستىرادى؛
- تاپسىرمالاردىڭ كوپ دەڭگەيلىگى بالانى جان - جاقتى تاربيەلەيدى
- گەومەتريالىق پىشىندەردەن قۇراستىرۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ىسكەرلىكتەرىن دامىتۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە:
- تاپسىرمالاردىڭ مازمۇنىڭ ءتۇسىنىپ، وزدىگىنەن دۇرىس، شاپشان ورىنداي ءبىلۋى ءتيىس؛
- بالانىڭ قولىنىڭ بۇلشىق ەتتەرى مەن ساۋساقتارىن السىزدىگى داميدى؛
- سانداردى باسپا تۇرىندە جازا ءبىلۋى ءتيىس؛
- حالىق اۋىز ادەبيەتتەردى پايدالانا ءبىلۋى ءتيىس.
«سيقىرلى تاياقشالار»
1 بالالاردى (5 - 7) (7 - 9) تاياقشالاردى پايدالانا وتىرىپ، گەومەتريالىق پىشىندەر قۇراستىرىپ ۇيرەتۋ. جالعاستىرا قۇراستىرعان ج/ە ەكى تاياقشا قوسىپ وزگەرتۋگە ۇيرەتۋ. ساناۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرا وتىرىپ بالالاردى ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
«جالعاستىرىپ سال»
(لوگيكالىق ويىندار)
1 بالالارعا بەرىلگەن ءارتۇرلى كولەمدى دوڭگەلەكتەردى، ءۇشبۇرىشتى سوپاقشالاردى جالعاستىرىپ سالۋعا ۇيرەتۋ. نە سالعانىن، نەگە ۇقسايتىنىن ايتقىزىپ ۇيرەتۋ. شىتىرمان ويىنداردى ويناۋعا ۇيرەتۋ. بالالاردى تاباندىلىققا لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.(«كوڭىلدى قارىنداش» قوناققا كەلىپ بالالارمەن ويىن ويناپ سۋرەت سالادى).
پەداگوگ-پسيحولوگ: ا. ماناپوۆا
قىزىقتى ماتەماتيكا. مەكتەپالدى دايارلىق توپتارعا ارنالعان باعدارلاما. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ۇزاق مەرزىمدى جوسپار ءبولىمى10.1 A فۋنكسيا، قاسيەتتەرى جانە گرافيگى مەكتەپ: م.مامەتوۆا اتىنداعى ورتا مەكتەبى مەكتەپكە دەيىنگى شاعىن ورتالىعىمەن » كمم كۇنى: 20.09.2019ءپان ءمۇعالىمى:تەكسەرىلدى: سىنىپ...
