قوش كەلدىڭ، جاڭا جىل!
«قوش كەلدىڭ، جاڭا جىل!»
جۇرگىزۋشى: بالالار قاراڭدارشى بىزدەر ەرتەگى الەمىنە كەلىپ قالىپپىز عوي، قاراڭدارشى مىنا جەردەن نەنى كورىپ تۇرسىڭدار؟
ەندەشە ءبىز وسى جەردە جاڭا جىل مەرەكەسىن تويلايىق. قۇرمەتتى اتا - انالار، قوناقتار، «بالاۋسا» بالاباقشاسىنىڭ ۇجىمى مەن كىشكەنتاي بۇلدىرشىندەرىمىز، سىزدەردى كەلە جاتقان جاڭا جىل مەرەكەسىمەن شىن جۇرەگىمىزدەن قۇتتىقتايمىز! جاڭا جىل ءار ءبىرىڭىزدىڭ وتباسىڭىزعا جاڭا نۇر، جاڭا شۋاق، تابىس پەن بەرەكە، قۋانىش پەن مەرەكە الىپ كەلسىن دەيمىز.
وي بالالار، مىندا كىم ءجۇر؟
باۋىرساق: بالالار، اياز - اتا بالالارعا اپارا جاتقان سىيلىقتار سالىنعان قورجىندى جوعالتىپ الىپتى، سەندەر كورگەن جوقسىڭدار ما؟ مەن باسقا جەرلەردەن ىزدەپ كەلەيىن.
قويان:
مەن قويانمىن قورقاقتاۋ،
كىشكەنە ءتىلىم شورقاقتاۋ.
بالالار، سەندەر باۋىرساقتى كوردىڭدەر مە؟
جۇرگىزۋشى: وي، قويان، سەن باۋىرساقتى ىزدەپ جۇرگەنشە، بىزبەن بىرگە جاڭا جىلدى قارسى ال. ءبىزدىڭ بالالار جاقسى ونەرلەرىن كورسەتەدى.
قويان:
ءاندى ءسۇيىپ تىڭدايمىن
بىرگە ايتساق شىڭدايمىن.
حور: «شىرشا جىرى»
جۇرگىزۋشى: مىناۋ كىم ەكەن؟
قاسقىر: كىم دەگەنىڭ قالاي؟ ول ەڭ ادەمى، ەڭ باتىل، ەڭ مىقتى، ەڭ شاپشاڭ، ول مەن - قاسقىر.
جۇرگىزۋشى: ا...... سولاي ما؟ وسىندا قالاي كەلىپ قالدىڭ؟
قاسقىر: مەن جاي ءجۇرمىن، سەندەردىڭ مەرەكەلەرىڭە ادەيىلەپ كەلدىم. ال سەندەر باۋىرساقتى كورگەن جوقسىڭدار ما؟
جۇرگىزۋشى: ال سەن ونى قايتەيىن دەپ ەدىڭ؟
قاسقىر: جاي، مەنىڭ قارنىم اشتى، وي ايتىپ قويدىم عوي.
جۇرگىزۋشى: قاسقىر، ساعان ۇيات ەمەس پە؟ سەن نەگە ونى قۋالايسىڭ.
قاسقىر: مەن ءبارىبىر ونى جەيمىن.
جۇرگىزۋشى: سەن وداندا بىزبەن بىرگە جاڭا جىلدى تويلا. بالالار، سەندەر قاسقىرعا تاقپاقتارىڭدى ايتىپ بەرىڭدەرشى.
نۇرتاس: ساقالى اپپاق كۇمىستەي،
تىستەرى اپپاق كۇرىشتەي.
قىزىل الا شاپانى
ساعىندىم اياز اتانى.
نۇرداۋلەت: شەبەرىن اي ايازدىڭ،
اينەكتەردى قاعاز عىپ.
اشەكەيلەپ قويىپتى،
بىرنەشە ويۋ ويىپتى.
سۋرەتتەردى ءار ۇيگە،
اينەكتەردى ارينە.
تۇندە سالىپ بەرەدى.
ارايلىم: شىرشا دەيمىز ەلكانى،
بالالار بيلەپ قورشادى.
ءتۇرلى ءتۇستى ويىنشىق،
شىرشادا كوز تارتادى.
ايبار: جۇزىمىزگە كۇلكى ويناپ
قاناتتاندى جانىمىز
جاڭا جىلدى ءبىز تويلاپ
شاتتانامىز ءبارىمىز
داۋلەت: اق قۇراۋعا مالىنعان
ساقالى دا، مۇرتى دا
اياز اتا ساعىنعان
سالەم بەردى جۇرتىنا
س. دانيار: اياز كەلدى قاھارلى
اينالانى قار جاپتى
اقتان كيىپ ورمان تۇر
ءدال اتامداي سالماقتى
جادىرا: بەزەندىرىپ شىرشانى
جىل قۋانتتى بارشانى
توي ماسكاراد باستالدى
اياز ونى باسقاردى
يلياس: اقشاقارداي ساقالى
كوردىك اياز اتانى
بەزەندىردىك شىرشانى
شىرشامىزدىڭ مىڭ شامى
بي دە ۇيرەندىك كورسىن دەپ
بىزگە ريزا بولسىن دەپ
ايارۋ: جاڭا جىل، جاڭا جىل
جاڭالىق ىزدە سەن
جاڭا ءان، جاڭا جىر
جازىپ بەر بىزگە سەن
دوسىم: تىلەيمىن مەن بار الەمگە
دوس كوپ بولسىن جاڭا جىل
اتا - اجە، انا - اكە
قۇتتى بولسىن جاڭا جىل!
جاڭا جىلىم مول بولسىن
تورلە، تورلە جاڭا جىل
ايۋ: بالالار قىستا جەيتىن ازىعىم تاۋسىلىپ قالدى. سەندەر باۋىرساقتى كورگەن جوقسىڭدار ما؟ سەندەر نەگە ادەمى بولىپ كيىنىپ العانسىڭدار؟
جۇرگىزۋشى: وووووووي ايۋ، قاراڭىزشى ءبىزدىڭ بالالار ءاپ - ادەمى كيىنىپ العان، سەبەبى ولار جاڭا جىل مەرەكەسىن تويلاپ جاتىر. كەلىڭىز، تورلەتىڭىز.
بالالاردىڭ ادەمى بيىمەن كوڭىلىڭىزدى كوتەرىڭىز.
بي: «وزبەك ءبيى»
تۇلكى: ماعان جەتەر ەشكىم جوق،
مەن سۇلۋمىن ورماندا.
(باۋىرساقتى ىزدەپ جۇرگەنىن ايتادى)
قانەكي بىرگە تالاسا،
مەنىمەن دە، بالالار،
ويناسىن ويىن تاماشا.
ويىن:
جۇرگىزۋشى: بالالار، ءبىزدىڭ مەرەكەگە كىمدەر جەتىسپەيدى. قانەكەي ءبارىمىز بىرگە داۋىسپەن اياز اتا مەن اقشاقاردى شاقىرايىق.
1، 2، 3 اياز اتا، اياز اتا، اياز اتا!!!
اياز اتا: سالەمەتسىز بە، بالالارىم،
بالالارىم بالعىنىم.
ءومىر گۇلىم، شالعىنىم.
تىلەيتىنىم جىل بويى،
سەندەردىڭ دەنساۋلىعىڭ،
اقشاقار:
شىرشانىڭ شامىن جاعىپ الايىق، قانەكەي بىرگە.....
ءبارى بىرگە: «قۋانت ءبىزدى تاڭىرقات، شامدارىڭدى جارقىرات!»
اياز اتا: مەنى كوپ كۇتكەن شىعارسىڭدار، مەن الىس - الىس جولداردان كەلەمىن. بالالار مەن سەندەرگە اكەلە جاتقان سىيلىعىمدى جوعالتىپ الدىم.
جۇرگىزۋشى: اياز اتا، ءسىز قام جەمەڭىز، ءبىزدىڭ بالالار بار، جينالعان اڭدار بار، سىزگە كومەكتەسەدى. مەن وزىممەن بىرگە جاڭا جىلدى الىپ كەلدىم.
ەسكى جىل:
جاڭا جىل: مەن جاڭا جىلمىن
مەن جاڭا نۇرمىن
جۇرگىزۋشى: بالالار، جاڭا جىلىمىز ورتامىزعا امان - ەسەن كەلدى. ەندەشە جاڭا جىلىمىزعا ءان ورىنداپ بەرەيىك.
ءان: «جاڭا جىل».
مىستان: وي، قانداي ادەمى، قانداي بيىك شىرشا. مىنا شىرشانى الىپ كەتسەم قايتەدى.
قويشى، جولدان شارشادىم، ءبىراز تىنىعىپ الايىن. مەن جاڭا كەلە جاتسام، مىنا قورجىندى تاۋىپ الدىم. بۇل سەندەردىكى ەمەس پە؟ ولەڭ ايتىڭ، بي بيلەڭدەر، تاقپاقتار ايتىڭ سوسىن الاسىڭدار.
بي: «حا — فا --- نا --- نا»
(قورجىندى اشادى، ىشىنەن سايقىمازاق شىعادى)
سايقىمازاق:
قانە ءبىزدىڭ قوناقتار!
باسقاعا مويىن بۇرماڭدار!
بىزگە قاراي جاقىنداپ،
قىزىق كۇلكى تىڭداڭدار!
(امانداسادى ) مەن جاڭا جىلدى تويلاۋعا كەلە جاتىپ، اداسىپ قالدىم، توڭىپ قورجىنعا كىرىپ جىلىنىپ وتىر ەدىم، مىستان اجە ماعان كومەكتەستى عوي. قانەكەي ولاي بولسا، بارلىعىمىز مەنىڭ قۋانىشىما بي بيلەپ جىبەرەيىك.
بي: «سانتا كلاۋستار»
(باۋىرساق اياز اتانىڭ قورجىنىن تاۋىپ كەلەدى.)
اياز اتا: بالاقاندار، وزدەرىڭ قانداي ونەرلى، اقىلدى، ءتارتىپتى بالاسىڭدار! ءارقاشان ەزۋلەرىڭنەن كۇلكى كەتپەسىن، ومىرلەرىڭ ۇزاق بولسىن، بولاشاقتارىڭ جارقىن بولسىن، دەنساۋلىقتارىڭ مىقتى بولسىن!
اتا – انالارىڭمەن اتا - اجەلەرىڭنىڭ قىزىعىنا عانا وسە بەرىڭدەر! ءبىزدى باسقا دا بالالار كۇتىپ وتىر، ەندى كەتۋىمىز كەرەك. سەندەرگە ارنالعان سىيلىقتاردى قابىل الىڭىزدار!
جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى اتا – انالار! ۋاقىتتارىڭىزدى ءبولىپ كەلگەندەرىڭىزگە كوپ - كوپ راقمەت! جاڭا – جىل سىزدەرگە تەك قۋانىش، باقىت، دەنساۋلىق الىپ كەلسىن!
ماڭعىستاۋ وبلىسى، قاراقيا اۋدانى، مۇنايشى اۋىلى
"بالاۋسا"بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى جانار نۋرگازييەۆا
جۇرگىزۋشى: بالالار قاراڭدارشى بىزدەر ەرتەگى الەمىنە كەلىپ قالىپپىز عوي، قاراڭدارشى مىنا جەردەن نەنى كورىپ تۇرسىڭدار؟
ەندەشە ءبىز وسى جەردە جاڭا جىل مەرەكەسىن تويلايىق. قۇرمەتتى اتا - انالار، قوناقتار، «بالاۋسا» بالاباقشاسىنىڭ ۇجىمى مەن كىشكەنتاي بۇلدىرشىندەرىمىز، سىزدەردى كەلە جاتقان جاڭا جىل مەرەكەسىمەن شىن جۇرەگىمىزدەن قۇتتىقتايمىز! جاڭا جىل ءار ءبىرىڭىزدىڭ وتباسىڭىزعا جاڭا نۇر، جاڭا شۋاق، تابىس پەن بەرەكە، قۋانىش پەن مەرەكە الىپ كەلسىن دەيمىز.
وي بالالار، مىندا كىم ءجۇر؟
باۋىرساق: بالالار، اياز - اتا بالالارعا اپارا جاتقان سىيلىقتار سالىنعان قورجىندى جوعالتىپ الىپتى، سەندەر كورگەن جوقسىڭدار ما؟ مەن باسقا جەرلەردەن ىزدەپ كەلەيىن.
قويان:
مەن قويانمىن قورقاقتاۋ،
كىشكەنە ءتىلىم شورقاقتاۋ.
بالالار، سەندەر باۋىرساقتى كوردىڭدەر مە؟
جۇرگىزۋشى: وي، قويان، سەن باۋىرساقتى ىزدەپ جۇرگەنشە، بىزبەن بىرگە جاڭا جىلدى قارسى ال. ءبىزدىڭ بالالار جاقسى ونەرلەرىن كورسەتەدى.
قويان:
ءاندى ءسۇيىپ تىڭدايمىن
بىرگە ايتساق شىڭدايمىن.
حور: «شىرشا جىرى»
جۇرگىزۋشى: مىناۋ كىم ەكەن؟
قاسقىر: كىم دەگەنىڭ قالاي؟ ول ەڭ ادەمى، ەڭ باتىل، ەڭ مىقتى، ەڭ شاپشاڭ، ول مەن - قاسقىر.
جۇرگىزۋشى: ا...... سولاي ما؟ وسىندا قالاي كەلىپ قالدىڭ؟
قاسقىر: مەن جاي ءجۇرمىن، سەندەردىڭ مەرەكەلەرىڭە ادەيىلەپ كەلدىم. ال سەندەر باۋىرساقتى كورگەن جوقسىڭدار ما؟
جۇرگىزۋشى: ال سەن ونى قايتەيىن دەپ ەدىڭ؟
قاسقىر: جاي، مەنىڭ قارنىم اشتى، وي ايتىپ قويدىم عوي.
جۇرگىزۋشى: قاسقىر، ساعان ۇيات ەمەس پە؟ سەن نەگە ونى قۋالايسىڭ.
قاسقىر: مەن ءبارىبىر ونى جەيمىن.
جۇرگىزۋشى: سەن وداندا بىزبەن بىرگە جاڭا جىلدى تويلا. بالالار، سەندەر قاسقىرعا تاقپاقتارىڭدى ايتىپ بەرىڭدەرشى.
نۇرتاس: ساقالى اپپاق كۇمىستەي،
تىستەرى اپپاق كۇرىشتەي.
قىزىل الا شاپانى
ساعىندىم اياز اتانى.
نۇرداۋلەت: شەبەرىن اي ايازدىڭ،
اينەكتەردى قاعاز عىپ.
اشەكەيلەپ قويىپتى،
بىرنەشە ويۋ ويىپتى.
سۋرەتتەردى ءار ۇيگە،
اينەكتەردى ارينە.
تۇندە سالىپ بەرەدى.
ارايلىم: شىرشا دەيمىز ەلكانى،
بالالار بيلەپ قورشادى.
ءتۇرلى ءتۇستى ويىنشىق،
شىرشادا كوز تارتادى.
ايبار: جۇزىمىزگە كۇلكى ويناپ
قاناتتاندى جانىمىز
جاڭا جىلدى ءبىز تويلاپ
شاتتانامىز ءبارىمىز
داۋلەت: اق قۇراۋعا مالىنعان
ساقالى دا، مۇرتى دا
اياز اتا ساعىنعان
سالەم بەردى جۇرتىنا
س. دانيار: اياز كەلدى قاھارلى
اينالانى قار جاپتى
اقتان كيىپ ورمان تۇر
ءدال اتامداي سالماقتى
جادىرا: بەزەندىرىپ شىرشانى
جىل قۋانتتى بارشانى
توي ماسكاراد باستالدى
اياز ونى باسقاردى
يلياس: اقشاقارداي ساقالى
كوردىك اياز اتانى
بەزەندىردىك شىرشانى
شىرشامىزدىڭ مىڭ شامى
بي دە ۇيرەندىك كورسىن دەپ
بىزگە ريزا بولسىن دەپ
ايارۋ: جاڭا جىل، جاڭا جىل
جاڭالىق ىزدە سەن
جاڭا ءان، جاڭا جىر
جازىپ بەر بىزگە سەن
دوسىم: تىلەيمىن مەن بار الەمگە
دوس كوپ بولسىن جاڭا جىل
اتا - اجە، انا - اكە
قۇتتى بولسىن جاڭا جىل!
جاڭا جىلىم مول بولسىن
تورلە، تورلە جاڭا جىل
ايۋ: بالالار قىستا جەيتىن ازىعىم تاۋسىلىپ قالدى. سەندەر باۋىرساقتى كورگەن جوقسىڭدار ما؟ سەندەر نەگە ادەمى بولىپ كيىنىپ العانسىڭدار؟
جۇرگىزۋشى: وووووووي ايۋ، قاراڭىزشى ءبىزدىڭ بالالار ءاپ - ادەمى كيىنىپ العان، سەبەبى ولار جاڭا جىل مەرەكەسىن تويلاپ جاتىر. كەلىڭىز، تورلەتىڭىز.
بالالاردىڭ ادەمى بيىمەن كوڭىلىڭىزدى كوتەرىڭىز.
بي: «وزبەك ءبيى»
تۇلكى: ماعان جەتەر ەشكىم جوق،
مەن سۇلۋمىن ورماندا.
(باۋىرساقتى ىزدەپ جۇرگەنىن ايتادى)
قانەكي بىرگە تالاسا،
مەنىمەن دە، بالالار،
ويناسىن ويىن تاماشا.
ويىن:
جۇرگىزۋشى: بالالار، ءبىزدىڭ مەرەكەگە كىمدەر جەتىسپەيدى. قانەكەي ءبارىمىز بىرگە داۋىسپەن اياز اتا مەن اقشاقاردى شاقىرايىق.
1، 2، 3 اياز اتا، اياز اتا، اياز اتا!!!
اياز اتا: سالەمەتسىز بە، بالالارىم،
بالالارىم بالعىنىم.
ءومىر گۇلىم، شالعىنىم.
تىلەيتىنىم جىل بويى،
سەندەردىڭ دەنساۋلىعىڭ،
اقشاقار:
شىرشانىڭ شامىن جاعىپ الايىق، قانەكەي بىرگە.....
ءبارى بىرگە: «قۋانت ءبىزدى تاڭىرقات، شامدارىڭدى جارقىرات!»
اياز اتا: مەنى كوپ كۇتكەن شىعارسىڭدار، مەن الىس - الىس جولداردان كەلەمىن. بالالار مەن سەندەرگە اكەلە جاتقان سىيلىعىمدى جوعالتىپ الدىم.
جۇرگىزۋشى: اياز اتا، ءسىز قام جەمەڭىز، ءبىزدىڭ بالالار بار، جينالعان اڭدار بار، سىزگە كومەكتەسەدى. مەن وزىممەن بىرگە جاڭا جىلدى الىپ كەلدىم.
ەسكى جىل:
جاڭا جىل: مەن جاڭا جىلمىن
مەن جاڭا نۇرمىن
جۇرگىزۋشى: بالالار، جاڭا جىلىمىز ورتامىزعا امان - ەسەن كەلدى. ەندەشە جاڭا جىلىمىزعا ءان ورىنداپ بەرەيىك.
ءان: «جاڭا جىل».
مىستان: وي، قانداي ادەمى، قانداي بيىك شىرشا. مىنا شىرشانى الىپ كەتسەم قايتەدى.
قويشى، جولدان شارشادىم، ءبىراز تىنىعىپ الايىن. مەن جاڭا كەلە جاتسام، مىنا قورجىندى تاۋىپ الدىم. بۇل سەندەردىكى ەمەس پە؟ ولەڭ ايتىڭ، بي بيلەڭدەر، تاقپاقتار ايتىڭ سوسىن الاسىڭدار.
بي: «حا — فا --- نا --- نا»
(قورجىندى اشادى، ىشىنەن سايقىمازاق شىعادى)
سايقىمازاق:
قانە ءبىزدىڭ قوناقتار!
باسقاعا مويىن بۇرماڭدار!
بىزگە قاراي جاقىنداپ،
قىزىق كۇلكى تىڭداڭدار!
(امانداسادى ) مەن جاڭا جىلدى تويلاۋعا كەلە جاتىپ، اداسىپ قالدىم، توڭىپ قورجىنعا كىرىپ جىلىنىپ وتىر ەدىم، مىستان اجە ماعان كومەكتەستى عوي. قانەكەي ولاي بولسا، بارلىعىمىز مەنىڭ قۋانىشىما بي بيلەپ جىبەرەيىك.
بي: «سانتا كلاۋستار»
(باۋىرساق اياز اتانىڭ قورجىنىن تاۋىپ كەلەدى.)
اياز اتا: بالاقاندار، وزدەرىڭ قانداي ونەرلى، اقىلدى، ءتارتىپتى بالاسىڭدار! ءارقاشان ەزۋلەرىڭنەن كۇلكى كەتپەسىن، ومىرلەرىڭ ۇزاق بولسىن، بولاشاقتارىڭ جارقىن بولسىن، دەنساۋلىقتارىڭ مىقتى بولسىن!
اتا – انالارىڭمەن اتا - اجەلەرىڭنىڭ قىزىعىنا عانا وسە بەرىڭدەر! ءبىزدى باسقا دا بالالار كۇتىپ وتىر، ەندى كەتۋىمىز كەرەك. سەندەرگە ارنالعان سىيلىقتاردى قابىل الىڭىزدار!
جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى اتا – انالار! ۋاقىتتارىڭىزدى ءبولىپ كەلگەندەرىڭىزگە كوپ - كوپ راقمەت! جاڭا – جىل سىزدەرگە تەك قۋانىش، باقىت، دەنساۋلىق الىپ كەلسىن!
ماڭعىستاۋ وبلىسى، قاراقيا اۋدانى، مۇنايشى اۋىلى
"بالاۋسا"بالاباقشاسىنىڭ تاربيەشىسى جانار نۋرگازييەۆا