InfoHub Logo

ماتەماتيكا ءپانى
«وتكەندى قايتالاۋ»
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وتكەندى پىسىقتاۋ

ساباقتىڭ ماقساتى: قوسىندىدان ساندى ازايتۋ ءتاسىلى تۋرالى العان بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ
ساباقتىڭ مىندەتتەرى: 1. وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەۋى ارقىلى لوگيكالىق ويلاۋىن ارتتىرۋ؛
2. وقۋشىلاردى بايلانىستىرا سويلەتە وتىرىپ ەسەپتى ءار ءتۇرلى تاسىلمەن شىعارۋ داعدىسىن دامىتۋ؛
3. تاپسىرمانى ءتۇسىنىپ ورىنداۋعا، شاپشاڭدىققا تاربيەلەۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: پىسىقتاۋ ساباعى
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايد

ساباقتىڭ بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
قاتار، قاتار تۇزەلىپ،
وقۋشىعا لايىق.
قولىمىزدى جىبەرىپ،
ءتۇپ - ءتۇزۋ بوپ تۇرايىق.
ءبارىمىز دە بىردەي بوپ،
ادەپ ساقتاۋ ءسانىمىز.
وتىرۋعا ناقپا - ناق،
دايىندالدىق ءبارىمىز.
ءى قاتار جاي وتىر،
ءىى قاتار سەن دە وتىر،
ءىىى قاتار تەز وتىر.

ءىى. نەگىزگى ءبولىم
- ەرتەدەگى تىڭداعىلارىڭ كەلە مە؟
- جارايدى!
- ولاي بولسا مەن سەندەرگە كەرەمەت ءبىر ەرتەگى ايتىپ بەرەيىن.
- جاراي ما؟

ءمۇعالىم:
- ەرتە، ەرتە، ەرتەدە ايجان دەگەن قىز بولىپتى (سۋرەتىن كورسەتۋ). ايجاننىڭ اتا - اناسى، 7 اعاسى بولىپتى. بۇل بالالار وتە اقىلدى، مەيىرىمدى بولىپ ءوسىپ كەلەدى ەكەن. ايجاننىڭ 7 اعاسىنىڭ وسىنداي جاعىمدى مىنەزدەرىنە اۋىل ادامدارى تاڭ قالادى. كۇندەردىڭ كۇنىندە ايجاننىڭ اتا - اناسى قايتىس بولادى.
- ال، مىستان كەمپىر كەلىپ ايجاننىڭ اعالارىن 7 اققۋعا اينالدىرىپ جىبەرەدى. 7 اعاسىن تابا الماعان ايجان ورمان كەزىپ جۇرسە، توبەسىنەن اققۋلار ۇشىپ وتەدى (سلايد كورسەتۋ). سوڭعى اققۋدىڭ داۋىسى كەنجە اعاسىنىڭ داۋىسىنا ۇقساپ كەتەدى. بۇل اققۋلار حان شاھارىنىڭ باسىنا بارىپ قونادى (سۋرەتىن كورسەتۋ).
- ايجان بارىپ شاھارعا كىرەيىن دەسە كۇزەتشىسى مەنىڭ بەرگەن تاپسىرمالارىمدى ورىنداماساڭ، كىرگىزبەيمىن دەپتى.
- ايجان قاتتى ساسىپتى
- ەندى نە ىستەيمىز، بالالار؟
- ايجانعا كومەكتەسەمىز
- جارايسىڭدار!
- 1 ەسىكتە قانداي تاپسىرما بار ەكەن؟

1 - ەسىكتە:
- ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ، داپتەر جيناۋ، كۇننىڭ جادىن جازۋ جانە كوركەم جازۋ.
- مىنە، قىس مەزگىلى، ەندى قار دا جاۋىپ قالار، سول كەزدە ءبارىمىز اققالا جاساپ وينايمىز. كۇزەتشى ءبىزدىڭ شەبەرلىگىمىزدى بايقاعىسى كەلگەن عوي (اققالا بەينەسىنەن سانداردى كوركەم جازۋ 013478).
- ءسويتىپ ايجانعا سىزدەردىڭ كومەكتەرىڭ ءتيىپ، 1 - اعاسىن تابادى

2 - ەسىكتە:
- نازار اۋدارامىز
(6+4) – 3= 7
(6 - 3) + 4=7
(4 - 3) +6 = 7
- قانداي ورنەكتەر؟
- جاقشالى ورنەكتەر
- ۇقساستىقتارى بار ما؟
- ساندارى، تاڭبالارى.
- ەندى وقىپ كورەمىز
- قوسىندىدان ساندى ازايتامىز
- ايىرماعا ساندى قوسامىز
- ايىرماعا ساندى قوسامىز
- ماندەرى 7 - گە تەڭ.
- بىزگە ەسەپتەۋگە ىڭعايلى، ءتيىمدىسى قايسىسى؟
- ياعني (4 - 3) +6 = 7 – ءتيىمدى.
- ءسويتىپ ايجان 2 - اعاسىمەن قاۋىشادى.

3 - ەسىكتە:
№2 ەسەپ. وقۋلىقپەن جۇمىس (ءار ءتۇرلى تاسىلمەن شىعارۋ).
- وقۋلىققا قارايمىز
- ەسەپتى ءارتۇرلى تاسىلمەن ورىندايمىز.
- ەسەپ نەدەن تۇرادى؟
- ەسەپ نە تۋرالى – شام تىزبە تۋرالى – گيرلياندى
- ەسەپتە نە بەلگىلى؟ نە بەلگىسىز؟
- قىزىل شام – 40
جاسىل شام – 30
كۇيىپ كەتتى – 10
قالعانى -؟

ش: 1.(40+30) – 10 = 60 شام
2.(40 - 10) + 30 = 60 شام
3.(30 – 10) + 40= 60 شام
ج: 60 شام قالدى

- ءسويتىپ ايجان تاعى دا قۋانىشقا كەنەلىپتى.

4 - ەسىك:
- قانە، نازار اۋدارامىز. №4 سۋرەت بويىنشا ەكى امالمەن ورىندالاتىن ەسەپ شىعارۋ. تۇلكى مەن قويان كەزدەسىپ، الما جيناۋعا الما باعىنا بارادى. تۇلكى 16 الما جينايدى. ال، قويان وعان قاراعاندا 6 الما كەم جينايدى. تۇلكى مەن قويان بارلىعى قانشا الما جينادى؟
تۇلكى – 16 ا
قويان –؟ 6 الما كەم
ش: (16 – 6) + 16 = 26
ج: بارلىعى 26 الما جينادى.
- ءسويتىپ ايجان تاعى دا قۋانىپتى.

5 – ەسىك:
سەرگىتۋ ءساتى.
- جاڭاعى تۇلكى، قوياندار قايدا تۇرادى؟
- ورماندا
- ولاي بولسا ءبارىمىز ايجانمەن بىرگە جاتتىعۋ جاسايمىز. بۇعىنىڭ ۇلكەن ءۇيى بار، تەرەزەدەن قارايدى ول، قويان جۇگىرىپ كەلەدى...
- وسىلاي ايجان كەلەسى اعاسىمەن قاۋىشىپتى.

6 – ەسىك:
ماتەماتيكالىق ديكتانت
- الدىمىزدا قانداي مەرەكە كەلە جاتىر؟
- 16 جەلتوقسان تاۋەلسىزدىك كۇنى
- ن. ءا. نازاربايەۆ اتامىزدىڭ ساليقالى ساياساتى ناتيجەسىندە ەگەمەندى ەل بولدىق (21) -؟ م. د.
- 13 + 3= 16
- 19 – 3 = 16
- 1ساع -؟ مين (60)
- 1 اپتا -؟ (7) كۇن
- 1ساع 10مين -؟ (70مين)
- 1ساع 40مين -؟ (100 مين)
- 2 - 3 بالاعا وقىتامىن
- وسىلاي ايجان كىشكەنە اعاسىن كورىپ قۋانىپتى.

7 - ەسىك:
نە ۇيرەندىك، نە بىلدىك؟
- اققالا دەنەسىنىڭ سانداردان تۇراتىنىن بىلدىك؟
- قوسىندىدان ساندى ازايتۋ ءتاسىلىن بىلدىك؟
- الدا مەرەكەنىڭ جاقىن ەكەنىن بىلدىك.
- جارايسىڭدار!
- وسىلاي ايجان كەنجە اعاسىمەن دە قاۋىشادى.
- بالالار، ايجان اعالارىن تاباتىن جولدى قالاي تاپتى. كەنجە اعاسىنىڭ داۋىسى ەسىندە ساقتالىپ قالعان ەكەن. – مىنە، بىزدەر دە وسىنداي اڭعارىمدى، ورىندالعان تاپسىرمالاردى ەستە ساقتاي ءبىلۋىمىز كەرەك ەكەن، جانە ءبىر - بىرىمىزگە باۋىرمال بولۋىمىز كەرەك ەكەن.
- ادەتتە اتا - انالار كوپ بالالى ۇيدە 7 - بالاسىنان كوپ ءۇمىت كۇتەدى ەكەن. سول سياقتى كۇللى الەمگە قازاق ەلىن پاش ەتكەن بوكسشى ەرماحان يبرايموۆ جانۇياسىندا 7 بالا ەكەن. مىنە، كوردىڭىزدەر مە 7 اعاسىنىڭ داۋىسى جانە سىزدەردىڭ كومەكتەرىڭنىڭ ناتيجەسىندە اعالارىمەن قاۋىشىپ باقىتتى، ۇزاق ءومىر ءسۇرىپتى.

ساباق اياقتالدى.
ۇيگە تاپسىرما:
باعالاۋ: