- 05 ناۋ. 2024 02:18
- 266
قوزى (ساۋات اشۋ)
ماڭعىستاۋ وبلىسى، جاڭاوزەن قالاسى،
№1 ورتا مەكتەپتىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
جولدىگۋلوۆا الما
تاقىرىبى: قوزى 34 - 36 - جاتتىعۋ.
ماقساتى: 1. اۆتور ءومىرىنىڭ نەگىزگى مازمۇنىن اشۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورلارىن مولايتۋ، ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەۋگە، ساۋاتتى وقۋعا ماشىقتاندىرۋ.
كورنەكىلىگى: ق. بايانباي، س. جيەنبايەۆ سۋرەتتەرى، ءتورت تۇلىك مال سۋرەتتەرى، جىڭىشكە داۋىستى دىبىستار كەستەسى، ماقال – ماتەلدەر، تىيىم سوزدەر، ويىندار، ولەڭ بويىنشا سۋرەت.
ساباقتىڭ ءادىس – تاسىلدەرى: اڭگىمەلەۋ، كەستەلەرمەن جۇمىس، سۇراق – جاۋاپ، كورنەكىلىك.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ: كانە، وقۋشىلار پارتادا ءتۇزۋ وتىرايىق، قالام داپتەرلەرىنىڭ تۇگەلدىگىن تالاپ ەتۋ.
II. پسيحولوگيالىق دايىندىق:
- بالالار، ومىردە نە جۇمساق، نە جىلى؟
- انانىڭ جۇرەگى جىلى، قولى جۇمساق.
- انالارىڭىز سەندەردى جاقسى كورىپ ەمىرەنگەندە قالاي ەركەلەتەدى؟
مىنە بالالار، انامىزدىڭ دا ءتورت تۇلىكتى اسا باعالايتىنىن وسى جۇرەك جىلۋىنان بىلۋگە بولادى.
III. وتىلگەندى پىسىقتاۋ.
- «قوزى» ولەڭىن كىم ايتىپ بەرەدى؟
(3 - 4 بالادان سۇراۋ)
IV. «ورامال تاستاماق» ويىنى ارقىلى «قوي» - ءماتىنىن تىزبەكتەي وقۋ.
- تاقتادا نەنىڭ سۋرەتتەرىن كورىپ تۇرمىز؟
- ءتورت تۇلىك سۋرەتىن.
- وسى ءتورت تۇلىكتىڭ «پىرلەرىن» قالاي اتايمىز؟
- زەڭگىبابا، سەكسەكاتا، ويسىلقارا، قامباراتا، شوپاناتا.
- ءتورت تۇلىكتىڭ تولدەرىن اتايىقشى.
V. ءتورت تۇلىك جونىندە قانداي ماقال – ماتەل بىلەسىزدەر؟
ا) تۇلىك، تولدەن وسەدى.
ءا) مالدى وسىرسەڭ، قوي ءوسىر.
ب) ات – ەر قاناتى،
باتىردىڭ جان سەرىگى.
ۆ) مال باققانعا بىتەدى.
گ) ورىسىنە قاراپ، مال ءوسىر،
وزەنىنە قاراپ تال ءوسىر.
د) جامانعا جان جۋىماس،
جالقاۋعا مال جۋىماس.
وسى اتا – بابادان قالعان اسىل مۇرا، ماقال جولدارىنا، ماعىناسىنا قاراپ، اسا قۇرمەتتى، قاسيەتتى ءتورت تۇلىگىمىزدى قورعاۋعا، باعالاۋعا بايلانىستى قانداي تىيىم سوزدەر بىلەسىزدەر؟
VI. تىيىم سوزدەر.
ا) مالدى تەپپە، اقتى توكپە.
ءا) مالدى باسىنان ۇرما.
ب) مالعا تەرىس وتىرما.
VII. جاڭا ساباق.
1) ولەڭنىڭ ۇيقاسىن تاپ:
مەنىڭ اتام باقتى ونى،
ۇستىندە با اق...
ول نە؟ – ءتولدىڭ بوزىمى،
بىلەمىن عوي...
2) كەرەكتى سوزدەر: قوزىنى، تونى.
VIII. سۇراق جاۋاپ:
ا) قوزى نەنىڭ بالاسى؟
ءا) قويدىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
ب) ماقالدىڭ ماعىناسىن سۇراۋ:
مال وسىرسەڭ، قوي ءوسىر
ءونىمى ونىڭ كول كوسىر.
سەبەبى: قوي ءوسىمتال، ءونىمى مول.
سويسا ەت، ماي، ءجۇنىنىڭ دە، تەرىسىنىڭ دە قاسيەتى كۇشتى، ەمدىك قاسيەتى دە زور.
IX. اۆتورى: قاستەك بايانباي
1936 ج. 15 قاراشادا تالدىقورعان وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ۇلى كەمەڭگەر جازۋشى. ول بالالارعا ارناپ: «بالالارعا بازارلىق»، «شاپاعات شاق»، «ءتاتتى ساباق»، «جۇلدىز» اتتى شىعارمالار جازعان.
«قوزى» ولەڭىن مانەرلەپ وقىر بەرۋ (3 بالاعا وقىتۋ)
X. سەرگىتۋ ءساتى.
قوشاقانى قويدىڭ،
قايدا قالىپ قويدىڭ؟
بۇلتيىپ تۇر ءبۇيىرىڭ،
قاي ورىستەن تويدىڭ؟
XI. وقۋلىقتاعى سۋرەت بويىنشا اۋىزشا اڭگىمە قۇراپ، تاقتاعا سىزبامەن سويلەم قۇراۋ.
XII.
XIII. ويىن: «ءسوز ويلا، تەز ويلا»
جىڭىشكە داۋىستىلار: ءا، ە، ءو، ءى، ءۇ.
(سوزدەردى ويلاپ جازۋ)
XIV. كوركەم جازۋ. (داپتەرگە)
XV. جاتتىعۋ جۇمىسىنا توسەلدىرۋ. داپتەرمەن جۇمىس (35 - جاتتىعۋ اۋىزشا)
س. جيەنبايەۆ قازاقتىڭ كورنەكتى اقىنى. ول اقتوبە وبلىسىندا تۋىلعان.
(36 – جاتتىعۋ وقىپ، تالداۋ)
XVI. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
XVII. باعالاۋ.
№1 ورتا مەكتەپتىڭ باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
جولدىگۋلوۆا الما
تاقىرىبى: قوزى 34 - 36 - جاتتىعۋ.
ماقساتى: 1. اۆتور ءومىرىنىڭ نەگىزگى مازمۇنىن اشۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورلارىن مولايتۋ، ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەۋگە، ساۋاتتى وقۋعا ماشىقتاندىرۋ.
كورنەكىلىگى: ق. بايانباي، س. جيەنبايەۆ سۋرەتتەرى، ءتورت تۇلىك مال سۋرەتتەرى، جىڭىشكە داۋىستى دىبىستار كەستەسى، ماقال – ماتەلدەر، تىيىم سوزدەر، ويىندار، ولەڭ بويىنشا سۋرەت.
ساباقتىڭ ءادىس – تاسىلدەرى: اڭگىمەلەۋ، كەستەلەرمەن جۇمىس، سۇراق – جاۋاپ، كورنەكىلىك.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ: كانە، وقۋشىلار پارتادا ءتۇزۋ وتىرايىق، قالام داپتەرلەرىنىڭ تۇگەلدىگىن تالاپ ەتۋ.
II. پسيحولوگيالىق دايىندىق:
- بالالار، ومىردە نە جۇمساق، نە جىلى؟
- انانىڭ جۇرەگى جىلى، قولى جۇمساق.
- انالارىڭىز سەندەردى جاقسى كورىپ ەمىرەنگەندە قالاي ەركەلەتەدى؟
مىنە بالالار، انامىزدىڭ دا ءتورت تۇلىكتى اسا باعالايتىنىن وسى جۇرەك جىلۋىنان بىلۋگە بولادى.
III. وتىلگەندى پىسىقتاۋ.
- «قوزى» ولەڭىن كىم ايتىپ بەرەدى؟
(3 - 4 بالادان سۇراۋ)
IV. «ورامال تاستاماق» ويىنى ارقىلى «قوي» - ءماتىنىن تىزبەكتەي وقۋ.
- تاقتادا نەنىڭ سۋرەتتەرىن كورىپ تۇرمىز؟
- ءتورت تۇلىك سۋرەتىن.
- وسى ءتورت تۇلىكتىڭ «پىرلەرىن» قالاي اتايمىز؟
- زەڭگىبابا، سەكسەكاتا، ويسىلقارا، قامباراتا، شوپاناتا.
- ءتورت تۇلىكتىڭ تولدەرىن اتايىقشى.
V. ءتورت تۇلىك جونىندە قانداي ماقال – ماتەل بىلەسىزدەر؟
ا) تۇلىك، تولدەن وسەدى.
ءا) مالدى وسىرسەڭ، قوي ءوسىر.
ب) ات – ەر قاناتى،
باتىردىڭ جان سەرىگى.
ۆ) مال باققانعا بىتەدى.
گ) ورىسىنە قاراپ، مال ءوسىر،
وزەنىنە قاراپ تال ءوسىر.
د) جامانعا جان جۋىماس،
جالقاۋعا مال جۋىماس.
وسى اتا – بابادان قالعان اسىل مۇرا، ماقال جولدارىنا، ماعىناسىنا قاراپ، اسا قۇرمەتتى، قاسيەتتى ءتورت تۇلىگىمىزدى قورعاۋعا، باعالاۋعا بايلانىستى قانداي تىيىم سوزدەر بىلەسىزدەر؟
VI. تىيىم سوزدەر.
ا) مالدى تەپپە، اقتى توكپە.
ءا) مالدى باسىنان ۇرما.
ب) مالعا تەرىس وتىرما.
VII. جاڭا ساباق.
1) ولەڭنىڭ ۇيقاسىن تاپ:
مەنىڭ اتام باقتى ونى،
ۇستىندە با اق...
ول نە؟ – ءتولدىڭ بوزىمى،
بىلەمىن عوي...
2) كەرەكتى سوزدەر: قوزىنى، تونى.
VIII. سۇراق جاۋاپ:
ا) قوزى نەنىڭ بالاسى؟
ءا) قويدىڭ قانداي تۇرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
ب) ماقالدىڭ ماعىناسىن سۇراۋ:
مال وسىرسەڭ، قوي ءوسىر
ءونىمى ونىڭ كول كوسىر.
سەبەبى: قوي ءوسىمتال، ءونىمى مول.
سويسا ەت، ماي، ءجۇنىنىڭ دە، تەرىسىنىڭ دە قاسيەتى كۇشتى، ەمدىك قاسيەتى دە زور.
IX. اۆتورى: قاستەك بايانباي
1936 ج. 15 قاراشادا تالدىقورعان وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ۇلى كەمەڭگەر جازۋشى. ول بالالارعا ارناپ: «بالالارعا بازارلىق»، «شاپاعات شاق»، «ءتاتتى ساباق»، «جۇلدىز» اتتى شىعارمالار جازعان.
«قوزى» ولەڭىن مانەرلەپ وقىر بەرۋ (3 بالاعا وقىتۋ)
X. سەرگىتۋ ءساتى.
قوشاقانى قويدىڭ،
قايدا قالىپ قويدىڭ؟
بۇلتيىپ تۇر ءبۇيىرىڭ،
قاي ورىستەن تويدىڭ؟
XI. وقۋلىقتاعى سۋرەت بويىنشا اۋىزشا اڭگىمە قۇراپ، تاقتاعا سىزبامەن سويلەم قۇراۋ.
XII.
XIII. ويىن: «ءسوز ويلا، تەز ويلا»
جىڭىشكە داۋىستىلار: ءا، ە، ءو، ءى، ءۇ.
(سوزدەردى ويلاپ جازۋ)
XIV. كوركەم جازۋ. (داپتەرگە)
XV. جاتتىعۋ جۇمىسىنا توسەلدىرۋ. داپتەرمەن جۇمىس (35 - جاتتىعۋ اۋىزشا)
س. جيەنبايەۆ قازاقتىڭ كورنەكتى اقىنى. ول اقتوبە وبلىسىندا تۋىلعان.
(36 – جاتتىعۋ وقىپ، تالداۋ)
XVI. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
XVII. باعالاۋ.