"اتا زاڭ - اسىل مۇرا" ساباعىنىڭ ازىرلەمەسى
| ساباقتىڭ تاقىرىبى: گرامماتيكالىق تاقىرىپ: | اتا زاڭ – اسىل مۇرا سان ەسىم. سان ەسىمدەر ءتۇرى. |
| ساباقتىڭ ماقساتى: | تىڭداۋشىلاردىڭ لەكسيكالىق قورىن جاڭا سوزدەرمەن بايىتۋ، مەملەكەتتىك تىلدە ەركىن سويلەۋىن دامىتۋ، ءتىل ۇيرەنۋشىلەردى ءوز ويلارىن ەركىن دە تازا جەتكىزە بىلۋگە، جەرىن، ەلىن سۇيۋگە، قۇرمەتتەۋگە، ءوز قۇقتارىن بىلۋگە ۇيرەتۋ. ءتۇرلى جاتتىعۋلار ارقىلى ساۋاتتى جازۋعا داعدىلاندىرۋ. |
| ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: | ينتەراكتيۆتى ءادىس، سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، سالىستىرۋ. |
| ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكى قۇرالدار: | ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار، سۋرەتتەر مەن گرامماتيكالىق كەستەلەر. |
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭءى.
ا) تىڭداۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسۋىن قاداعالاۋ؛
ءا) كوڭىلدەرىن ساباققا اۋدارۋ.
ءمۇعالىم: قۇرمەتتى تىڭداۋشىلار جانە ارىپتەستەر! سالەمەتسىزدەر مە!
ەركىن ەلدىڭ اتا زاڭى ارداقتى،
ءاربىر ءسوزى، ءاربىر بابى سالماقتى.
ادام قۇقى، بوستاندىعى، تەڭدىگى،
بارلىعىن دا قاراستىرعان جان - جاقتى! – دەي وتىرا كونستيتۋسيا كۇنىنە ارنالعان «اتا زاڭ – اسىل مۇرا» اتتى اشىق ساباعىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
ءمۇعالىم: ءبارىمىز بالا كەزىمىزدە ەرتەگىلەر، مۋلتفيلمدەر كورىپ وستىك جاقسى بىلەمىز. ەكرانعا نازار اۋدارىڭىزدار.
مۋلتفيلمدەردەن ءۇزىندى
1. «باۋىرساق» ەرتەگىسى. تۇلكى باۋىرساقتى جەپ قويعاندا قانداي قۇقىق بۇزىلدى؟ (ءومىر سۇرۋگە)
2. «ءۇش ايۋ» ەرتەگىسى. ماشا ءۇش ايۋدىڭ ۇيىنە كىرگەندە قانداي قۇقىق بۇزىلدى؟ (تۇرعىن ۇيگە قول سۇقپاۋشىلىق)
3. «توتىقۇس كەشانىڭ وقيعاسى». كەشانىڭ قانداي قۇقىعى بۇزىلدى؟ (ەركىن ءجۇرىپ - تۇرۋ قۇقىعى)
سويلەسىم
ءمۇعالىم: قۇرمەتتى ءتىل ۇيرەنۋشىلەر ءبىزدىڭ قانداي قۇقتارىمىز بار
1 -: تاۋەلسىز بولۋعا
2 -: وتباسىلى بولۋعا
3 -: دەمالۋعا
4 -: ازاماتتىق الۋعا
5 -: ەم قابىلداۋعا
6 -: ءوز - ءوزىمدى قورعاۋعا
7 -: ءبىلىم الۋعا قۇقۇلىمىز!
ءمۇعالىم: ەندى، ايتىندارشى وسى بارلىق قۇقتار جيىنتىعى قاي جەردە جازىلعان. بىلمەيسىزدەر مە؟ وندا مىنا ءسوزجۇمباقتى شەشىڭىزدەر.
ءسوزجۇمباق شەشۋ.
| 1. | ق | ا | ز | ا | ق | س | ت | ا | ن | ||||||||
| 2. | ن | ۇ | ر | - | س | ۇ | ل | ت | ا | ن | |||||||
| 3. | ت | و | ق | ا | ە | ۆ | |||||||||||
| 4. | ق | ا | ز | ا | ق | ت | ءى | ل | ءى | ||||||||
| 5. | ە | ل | ت | ا | ڭ | ب | ا | ||||||||||
| 6. | ت | ە | ڭ | گ | ە | ||||||||||||
1. ءبىز قاي ەلدە، رەسپۋبليكادا تۇرامىز؟
2. قازاقستاننىڭ ەلورداسى قاي قالا؟
3. پرەزيدەنتىمىز كىم؟
4. ق ر - نىڭ مەملەكەتتىك ءتىلى؟
5. گەرب (اۋدارماسى)
6. ۇلتتىق ۆاليۋتا
"كونستيتۋسيا" ءسوزى لاتىننىڭ "قۇرىلىم - ۋسترويستۆو"سوزىنەن شىققان. ءار مەملەكەتتىڭ ءوز كونستيتۋسياسى بار.
ءمۇعالىم: - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋسياسى — قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اتا زاڭى. اعىمداعى كونستيتۋسيا1995 جىلى 30 تامىز كۇنى جالپىحالىقتىق رەفەرەندۋم نەگىزىندە قابىلداندى جانە 5 قىركۇيەك كۇنى ءوز كۇشىنە ەندى. كونستيتۋسيا 9 تاراۋدان، 98 باپتان تۇرادى.
كونستيتۋسيا مەملەكەتتىك قۇرىلىستىڭ قۇقىقتىق نەگىزىن قالىپتاستىرۋشى قۇجات بولىپ تابىلادى.
جاڭا سوزدەر
ەل – سترانا تاۋەلسىز - نەزاۆيسيمىي
ەلوردا – ستوليسا قۇقىق - پراۆو
ۇلت، ۇلتتىق – ناسيا، ناسيونالنىي مىندەت - وبيازاننوستي
ءرامىز – سيمۆول ازامات - گراجدانين
مەملەكەت – گوسۋدارستۆو ءومىر - جيزن
دوستىق – درۋجبا ەگەمەندى - سۋۆەرەننىي
كوپۇلتتى – منوگوناسيونالنىي
اتا زاڭ - كونستيتۋسيا
مەرەكە – پرازدنيك
سالت - ءداستۇر – تراديسيي
ماقتانىش – گوردوست
جاڭا سوزدەرمەن جۇمىس
جاڭا سوزدەرمەن ءسوز تىركەستەر، سويلەمدەر قۇراستىرۋ
جازىلىم.
1 - تاپسىرما. كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا كەرەكتى سوزدەر مەن ءسوز تىركەستەردى جازىڭىز.
1. ءبىز...... تۇرامىز. 2. ءوزىمىزدىڭ...،... بار. 3.... نۇر - سۇلتان قالاسى. 4. جىل سايىن... كۇنىن... تامىزدا تويلايمىز. 5. قازاقستان حالقىنىڭ ءوز... بار. 6. ءوزىمىزدىڭ... ۆاليۋتامىز بار.
(ەلوردامىز، كونستيتۋسيا، ۇلتتىق، 30، اتا زاڭىمىز، تاۋەلسىز ەلدە، سالت - ءداستۇرىمىز، رامىزدەرى )
2 - تاپسىرما: بەرىلگەن سوزدەرمەن بىرنەشە ءسوز جازىڭىز.
قازاقستان. تاۋەلسىزدىك
سەگىتۋ ءساتى.
ءبىر فرازانى ايتاسىز، ءبىراق ءار قاتىسۋشى جاڭا ينتوناسيامەن ايتۋى كەرەك (سۇراۋلى، تاڭ قالۋشى، جىلاپ، قۋانىشتى، نەمقۇرايلىق).
سمايليكتەر
مىسالى: 1. ەرتەڭ ەمتيحان بولادى. 2. ءبىزدىڭ ۇيگە قوناققا كەلىڭىزدەر.
تىڭدالىم
تىڭدالىم بويىنشا تەست
1. سويلەمدى تولىقتىرىڭىز.
بۇگىن... تامىز مەملەكەتتىك مەرەكە، كونستيتۋسيا كۇنى جاريالاندى.
ا. 25
ءا. 16
ۆ. 30
س. 22
2. دۇرىس جاۋاپتى انىقتاڭىز.
ا. اي سايىن
ءا. اپتا سايىن
ۆ. ەكى جىلدا ءبىر رەت
س. جىل سايىن
3. سۇراققا جاۋاپ بەرىڭىز.
مەرەكە قالاي اتالىپ وتىلەدى؟
ا. وبلىستىق كولەمدە.
ءا. رەسپۋبليكالىق كولەمدە.
ۆ. اۋداندىق كولەمدە.
س. قالالىق كولەمدە.
4. ماتىندەگى باستى تىرەك سوزدەردى تابىڭىز.
ا. كونستيتۋسيا كۇنى، مەرەكە، قۇتتىقتاۋ
ءا. كونستيتۋسيا، جىل، اپتا
ۆ. كونستيتۋسيا، اي سايىن
س. كونستيتۋسيا، توي، تىلەك
وقىلىم.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىز، ەگەمەندى مەملەكەت. ەلىمىز تاۋەلسىزدىكتى 1991جىلى الدى. بيىل تاۋەلسىزدىگىمىزگە 31 جىل تولىپ وتىر. قازاقستان مەملەكەتى ءوز ەگەمەندىگىن العان سوڭ، ءوز اتا زانىمىز قابىلداندى. 30 تامىز – مەملەكەتتىك مەرەكە «كونستيتۋسيا كۇنى» دەپ اتالدى. ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىن دالەلدەيتىن ءوز رامىزدەرى بار. ولار: مەلەكەتتىك تۋ. ەلتاڭبا. ءانۇران.
تاپسىرما:
1. ءماتىندى مانەرلەپ وقۋ، اۋدارۋ
2. ءماتىن ىشىنەن سان ەسىمدەردى انىقتاۋ، تۇرلەرىن اجىراتۋ
ءمۇعالىم: ءسوز تىڭداۋشىلارعا بەرىلەدى
(تىڭداۋشىلار جاتقا ولەڭ جولدارىن ايتادى)
تۇلپاردىڭ بەرىپ تىنىسىن
كەمەل بولسىن ۇلى ءىسىن!
ورناسىن ۇلى دالامدا،
ىنتىماق پەن ىرىسىن.
ەگەمەندىگىم - ەلدىگىم،
باياندى بولسىن تەڭدىگىم!
ءداۋىردىڭ كۇرەستەرىندە،
ۇزىلمەسىن بەلدىگىن.
دارىتپاي بويعا كەسەلدى،
شايقالتپاي كۇمىس كەسەندى،
ادىلدىك جولمەن الىپ قال،
تاريحتا كەتكەن ەسەندى.
تامىرىن جايعان تەرەڭگە،
ءتوزىمىن ۇقساپ ەمەنگە،
تامسانىپ تۇرسىن وزگە جۇرت،
قازاقتىڭ ەلى دەگەندە!
ەركىن ەلدىڭ اتا زاڭى ارداقتى،
ءاربىر ءسوزى، ءاربىر بابى سالماقتى.
ادام قۇقى، بوستاندىعى، تەڭدىگى،
بارلىعىن دا قاراستىرعان جان - جاقتى.
اتا زاڭىم – بارلىق زاڭنىڭ نەگىزى،
اتا زاڭىم بابالاردىڭ لەبىزى.
ارقا سۇيەر اتا زاڭعا ادامدار،
ارتىق ساناۋ، كەمسىتۋدىڭ جوق ءىزى.
ءمۇعالىم:
وركەندەپ ءوز قولىنا العان ءىسى،
بيىككە قازاعىمنىڭ سامعا قۇسى،
حالىق بوپ ءقادىر تۇتىپ قاستەرلەگەن،
اتا زاڭ – ازات ەلدىڭ ار - نامىسى!
حالقىمىز بىرلىكتە، تاتۋلىقتا تىنىش ءومىر ءسۇرسىن! ەلىمىزدىڭ ابىرويى مەن مارتەبەسى اسقاقتاي بەرسىن! كونستيتۋسيا كۇنى بارشامىزعا قۇتتى بولسىن! ەڭسەسىن اسقاقتاتقان قازاقستانىمىز جايناپ، گۇلدەنە بەرسىن!!!
«اتامەكەن» ءانى ورىندالادى
بۋراباي اۋدانى تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ وقىتۋشىسى ا.ق.ماشيروۆا
You Might Also Like
