قۇستاردىڭ ۇيا سالۋى (ەرتەگى)
ادەبيەتتىك وقۋ 3 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قۇستاردىڭ ۇيا سالۋى (ەرتەگى)
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا\ بىلىمدىلىگى: ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقىپ، قۇستاردىڭ تىرشىلىگى تۋرالى بىلىمدەرىن ودان ءارى جەتىلدىرۋ.
ءا\ دامىتۋشىلىعى: ءوز ويلارىن تولىقتاي جەتكىزە بىلۋگە، بايلانىستىرا سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
ب\ تاربيەلىلىگى: ەلىمىزدىڭ بايلىعىن، تابيعاتىن باعالاي بىلۋگە، قۇستارعا قامقور بولۋعا تاربيەلەۋ.
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ.
ءتۇرى: ارالاس.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
ساباققا نازارلارىن اۋدارۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
ءىىى. جاڭا ساباق.
جۇمباقتار شەشۋ
تۋىسى دەيدى قۇستاردىڭ
ءىنىسى دەيدى تىشقاننىڭ
تىشقان دا ەمەس، قۇس تا ەمەس
ەكەۋىنەن دە تىس قالدىم
(جاپالاق)
قىزىعىپ ءار ادام
ۇستاپ اپ دالادان
جۇنىمەن جۇلىپ اپ
بەسىككە قاداعان
بۇل قاي قۇس؟
(ۇكى)
قاشاۋداي مىقتى تۇمسىعىم
باسەكە تىگەم بۇل شىنىم
قۇرت، قوڭىز، اۋلاپ جارىسام
ورمان دارىگەرى بوپ تابىلام
(توقىلداق)
ءتۇسى قارا ماقپالداي
ءتوسى اق سىر جاققانداي
ۇشسا وقتاي زۋلايدى
كوكتەن جۇلدىز اققانداي
(قارلىعاش)
بيىككە سالعان اعاش ءۇي
سول عوي ونىڭ مەكەنى
جازداي سايران سالىپ اپ
قىستا الىسقا كەتەدى
(قاراتورعاي)
ون ەكى ايدىڭ بىرەۋى
ءسىرا ونىڭ اتىندا
وزگە ۇياعا ءىز تاستاپ
مەن دەپ جار ساپ جۇرەدى
(كوكەك)
جاپالاق، ۇكى، توقىلداق، قارلىعاش، قاراتورعاي، كوكەك جالپى اتاۋلارى؟ (قۇستار)
ولاي بولسا، بۇگىنگى جاڭا تاقىرىبىمىز «قۇستاردىڭ ۇيا سالۋى»
قارلىعاش ۇياسىن ساز بالشىقتان سىلەكەيىمەن ارالاستىرىپ بەكەم ەتىپ جارتاس قۋىستارىنا، جاعالاۋداعى جارعا، ءۇي ىشىنە، كەيدە اعاش باسىنا دا سالادى. ۇياسى جارتى اي نەمەسە ءتۇبى كەڭ، اۋزى تار قۇمىرا ءپىشىندى. ۇياسىنىڭ تۇبىنە قاۋىرسىننان، ت. ب. زاتتاردان جۇمساق توسەنىش جاسايدى.
قۇستار تابيعاتقا ءسان بەرەدى. ولاردىڭ اۋەنى تابيعاتتى قۇلپىرتىپ، ادامداردىڭ كوڭىل - كۇيىن كوتەرەدى. سونىمەن قاتار كوكتەمدە كۇن جىلىنىپ، جەر بەتى جاسىل كورپە جامىلىپ، كوزگە ىستىق، كوڭىلگە جاقىن جاۋقازىن گۇلدەن القا تاعادى. سول كەزدە كوكەك كەلەدى. حالىق «كوكەك كەلدى، كوكتەم كەلدى» دەيدى. ءساۋىر ايى كوكەك ايى دەپ اتالۋى وسىندا.
«قۇستار» سوزىنە توپتاستىرۋ قۇرۋ.
ا. ە. كۋلەكەيەۆا
قۇستاردىڭ ۇيا سالۋى (ەرتەگى) جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قۇستاردىڭ ۇيا سالۋى (ەرتەگى)
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا\ بىلىمدىلىگى: ءماتىندى ءتۇسىنىپ وقىپ، قۇستاردىڭ تىرشىلىگى تۋرالى بىلىمدەرىن ودان ءارى جەتىلدىرۋ.
ءا\ دامىتۋشىلىعى: ءوز ويلارىن تولىقتاي جەتكىزە بىلۋگە، بايلانىستىرا سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
ب\ تاربيەلىلىگى: ەلىمىزدىڭ بايلىعىن، تابيعاتىن باعالاي بىلۋگە، قۇستارعا قامقور بولۋعا تاربيەلەۋ.
ءپانارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ.
ءتۇرى: ارالاس.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
ساباققا نازارلارىن اۋدارۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
ءىىى. جاڭا ساباق.
جۇمباقتار شەشۋ
تۋىسى دەيدى قۇستاردىڭ
ءىنىسى دەيدى تىشقاننىڭ
تىشقان دا ەمەس، قۇس تا ەمەس
ەكەۋىنەن دە تىس قالدىم
(جاپالاق)
قىزىعىپ ءار ادام
ۇستاپ اپ دالادان
جۇنىمەن جۇلىپ اپ
بەسىككە قاداعان
بۇل قاي قۇس؟
(ۇكى)
قاشاۋداي مىقتى تۇمسىعىم
باسەكە تىگەم بۇل شىنىم
قۇرت، قوڭىز، اۋلاپ جارىسام
ورمان دارىگەرى بوپ تابىلام
(توقىلداق)
ءتۇسى قارا ماقپالداي
ءتوسى اق سىر جاققانداي
ۇشسا وقتاي زۋلايدى
كوكتەن جۇلدىز اققانداي
(قارلىعاش)
بيىككە سالعان اعاش ءۇي
سول عوي ونىڭ مەكەنى
جازداي سايران سالىپ اپ
قىستا الىسقا كەتەدى
(قاراتورعاي)
ون ەكى ايدىڭ بىرەۋى
ءسىرا ونىڭ اتىندا
وزگە ۇياعا ءىز تاستاپ
مەن دەپ جار ساپ جۇرەدى
(كوكەك)
جاپالاق، ۇكى، توقىلداق، قارلىعاش، قاراتورعاي، كوكەك جالپى اتاۋلارى؟ (قۇستار)
ولاي بولسا، بۇگىنگى جاڭا تاقىرىبىمىز «قۇستاردىڭ ۇيا سالۋى»
قارلىعاش ۇياسىن ساز بالشىقتان سىلەكەيىمەن ارالاستىرىپ بەكەم ەتىپ جارتاس قۋىستارىنا، جاعالاۋداعى جارعا، ءۇي ىشىنە، كەيدە اعاش باسىنا دا سالادى. ۇياسى جارتى اي نەمەسە ءتۇبى كەڭ، اۋزى تار قۇمىرا ءپىشىندى. ۇياسىنىڭ تۇبىنە قاۋىرسىننان، ت. ب. زاتتاردان جۇمساق توسەنىش جاسايدى.
قۇستار تابيعاتقا ءسان بەرەدى. ولاردىڭ اۋەنى تابيعاتتى قۇلپىرتىپ، ادامداردىڭ كوڭىل - كۇيىن كوتەرەدى. سونىمەن قاتار كوكتەمدە كۇن جىلىنىپ، جەر بەتى جاسىل كورپە جامىلىپ، كوزگە ىستىق، كوڭىلگە جاقىن جاۋقازىن گۇلدەن القا تاعادى. سول كەزدە كوكەك كەلەدى. حالىق «كوكەك كەلدى، كوكتەم كەلدى» دەيدى. ءساۋىر ايى كوكەك ايى دەپ اتالۋى وسىندا.
«قۇستار» سوزىنە توپتاستىرۋ قۇرۋ.
ا. ە. كۋلەكەيەۆا
قۇستاردىڭ ۇيا سالۋى (ەرتەگى) جۇكتەۋ
You Might Also Like
