راحمەت، اناشىم قامقورىڭا!
وي تولعاۋ
«راحمەت، اناشىم قامقورىڭا!»
انا – وتباسىنىڭ نەگىزگى دىڭگەگى، باستاپقى دانەكەرى. جانۇياداعى ءقادىرلى جاننىڭ ءبىرى – انا.
انا – ومىرگە ۇرپاق اكەلۋشى، وتباسىنىڭ مازداعان وتى، بالانىڭ تاربيەشىسى، اقىلشىسى، قامقورشىسى.
ءبىزدىڭ حالىق بالا تاربيەسىنە وتە كوپ كوڭىل بولگەن. بالانىڭ انا قۇرساعىندا پايدا بولۋىنا، ونىڭ ومىرگە كەلۋىنە، ونىڭ العاشقى قادامىنا، العاش اتقا وتىرۋىنا، العاش جولعا شىعۋىنا ارنالعان جەكە – جەكە ادەت – عۇرپىمىز، جول – جورالعىمىز بار. حالقىمىز بالا تاربيەسىندەگى انانىڭ ءرولىن وتە جوعارى باعالاعان. ءتىلىمىزدىڭ ءوزىن انا ءتىلى دەپ اتاۋى انالارعا كوپ جۇك ارتادى. انالاردىڭ بالا تاربيەسىندەگى جاۋاپكەرشىلىگىن كورسەتەدى.
ءاربىر انا ءسابيىنىڭ دەنى ساۋ، جاقسى ازامات بولىپ وسكەنىن قالايدى. انا شىنىندا دا ءومىردىڭ گ ۇلى، كۇننىڭ نۇرى ەكەن. ءتۇن ۇيقىسىن ءتورت ءبولىپ وياناتىن انانىڭ سەنىمىن اقتاۋ قاجەت. ول ءۇشىن ءبىز جاقسى بولىپ، ۇلگىلى تارتىبىمىزبەن، ونەردەگى جەتىستىگىمىزبەن كوزگە ءتۇسۋىمىز كەرەك.
مەن ءوز انامدى سىيلايمىن، جاقسى كورەمىن. ول قايراتتى، جىگەرلى جان. جۇرەگى كەڭ، قولى جومارت ادام. مەنىڭ انام قانداي جاعداي بولماسىن «بالام قاتارىنان قالماسىن، ءبىلىم الىپ ۇلكەن ازامات بولسىن» دەپ، ءارقاشان تىلەۋىن تىلەپ جۇرەتىن اسىل جان.
انا بارلىق ءومىردىڭ باستاۋى. ول ادامدى ومىرگە اكەلەدى، ونى تاربيەلەيدى، وسىرەدى. ادام بويىنداعى اسىل قاسيەت كۇننىڭ نۇرىنان، انانىڭ اق سۇتىمەن داريدى.
انا – ۇلى ادام، انا – قۇدىرەتتى جان.
مىنا جارىق دۇنيەگە اكەلگەنى ءۇشىن انامىزعا باس يەمىز.
«ايەل، ءبىر قولىمەن بەسىك تەربەتسە، ەكىنشى قولىمەن الەمدى تەربەتەدى» - دەگەن حالقىمىز. قانداي ناقتىلاپ ايتقان وي دەسەڭشى... شىنىندا انالارسىز مىنا الەمدى ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس.
ءبىزدىڭ بويىمىزعا ەڭ جاقسى قاسيەتتەر الدىمەن انادان تارايدى. انانىڭ – نازىك ءۇنى، جۇمساق ايالى الاقانى، جان جىلۋىمەن ايالاۋى – ءبىزدى الديلەپ، جۇباتادى.
انا – ءۇيدىڭ بەرەكەسى، قىز بالانىڭ ونەگەسى، شارۋانىڭ نەسىبەسى. انا، وسى ءسوز ادام جۇرەگىنىڭ ءتۇبىن جارىپ شىعىپ، كەرەمەت ايالى سەزىمگە جەتەلەرى ايان. ومىرگە شىر ەتىپ كەلگەن كۇننەن باستاپ، ءبىزدى ماپەلەپ وسىرەتىن، ومىردە جەتەلەيتىن، جاقسى – جاماندى ۇيرەتەتىن ەڭ اسىل قاسيەتتى جاندار ول اتا – انا.
ءاردايىم اتا - انانى قادىرلەيىك، دوستارىم!
«ونەگەلى وتباسى»نوميناسياسى بويىنشا
«مەيىرىمدىلىككە تولى الەم» تاقىرىبىنا تانىستىرۋ
جۇرگىزۋشى:
بالالىق كۇنىڭ باقىتتى
باعالاساڭ سول ءساتتى
تابا الماسسىڭ ومىردە
بالا كۇنگى باقىتتى» - دەي كەلە ءتۇرلى - ءتۇرلى تەڭدەستەر اتتى رەسپۋبليكالىق بايقاۋعا قوش كەلدىڭىزدەر.
«قۋانسا، بالا قۋانسىن!» دەيدى دانا حالىق.
بالانىڭ قۋانىشىنان اسقان باقىت جوق. ءتىپتى ارداقتى پايعامبارىمىز مۇحاممەد (س. ع. س. ) «بالاسى بار ادام بالامەن بالا بولسىن»، - دەگەن بولاتىن. اللانىڭ ەلشىسى ءوز نەمەرەلەرىن عانا ەمەس، بارلىق بالالاردى جاقسى كورىپ، باۋىرىنا باسىپ، ولارعا مەيىرىم تانىتقان. ولاي بولسا، بالا ومىرىنە ءبىر ءسات بولسا دا ءۇڭىلىپ، قۋانىش سىيلاۋ – مەيرىمدىلىكتىڭ ناق بەلگىسى.
اۋەنمەن ورتاعا كيەلى تىلەك اعاشىن ورنالاستىرۋ.
اتا – انا ءسوزى
ارمىسىزدار، حالايىق كورەرمەنىم،
الدىڭىزدا ءيىلىپ سالەم بەردىم.
بار باقىتىن بالادان اياماعان،
انالىق جۇرەگىممەن، كەڭ پەيىلىم.
شاپاعاتى اللانىڭ نۇر بوپ جاۋعان
قامقورلىعى مول ءۇيىم «ايالى الاقان»
مەملەكەتتىڭ قامقورلىعى ارقاسىندا
بالانىڭ باقىتى ءۇشىن قۇشاق جايعان.
وسەمىز، جەتىلەمىز، قانات سامعاپ
ارمانىمىز دەنى ساۋ ۇرپاق بولادى.
قوعامنىڭ تاربيەسىنەن تىس قالماي
ءومىردىڭ قىزىعىنا كەلەم تويماي.
«ايالى الاقان» دەپ ماقتانامىز
ونەگەلى وتباسىنداي باقشادانبىز
ماقساتىمىز ۇلتىمنىڭ ءتىلىن ساقتاپ
بولاشاعىن ەلىمنىڭ وربىتەمىز.
ءاربىر انا بالاسىمەن بىرگە تىلەك اعاشىنا جاقىنداپ، ءوز ارماندارىن، تىلەكتەرىن بايلايدى.
قاسيەتتى رامازان ايىندا اللانىڭ قۇلاق اشىق بولىپ، بارلىق باتا، تىلەك، ىزگى نيەتتەر قابىل بولادى، ياعني ورىندالادى.
كولەڭكە كوڭىل بالالاردىڭ تىلەۋى، نيەتتەرى قابىلدانادى دەگەن سەنىمدەمىز.
وسى كەزدە كۇن كۇركىرەپ، نايزاعاي جارقىلداپ، جاڭبىر جاۋادى. بالالار قورقىپ، بۇعىپ قالادى. سول مەزەتتە كۇن كۇلىمدەپ كەلىپ، بالالاردىڭ جانىن جادىراتىپ جىبەرەدى. وسىنداي مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردىڭ الداعى كۇننەن كۇتەرى مول ەكەنىن دالەلدەيدى.
قۋانامىن مەندە
قۋاناسىڭ سەندە
قۋانامىز ءبارىمىز
ارايلاپ اتقان كۇنگە! - دەپ بالالار تىلەك اعاشىن اينالىپ جۇرەدى.
جاۋىننان كەيىن كەمپىرقوساق شىعادى. بالالار ءارقايسىسى ءبىر – ءبىر لەنتادان ۇستاپ، كۇندى اينالىپ، «ءارقاشان كۇن سونبەسىن» ءانىن ورىندايدى.
«راحمەت، اناشىم قامقورىڭا!»
انا – وتباسىنىڭ نەگىزگى دىڭگەگى، باستاپقى دانەكەرى. جانۇياداعى ءقادىرلى جاننىڭ ءبىرى – انا.
انا – ومىرگە ۇرپاق اكەلۋشى، وتباسىنىڭ مازداعان وتى، بالانىڭ تاربيەشىسى، اقىلشىسى، قامقورشىسى.
ءبىزدىڭ حالىق بالا تاربيەسىنە وتە كوپ كوڭىل بولگەن. بالانىڭ انا قۇرساعىندا پايدا بولۋىنا، ونىڭ ومىرگە كەلۋىنە، ونىڭ العاشقى قادامىنا، العاش اتقا وتىرۋىنا، العاش جولعا شىعۋىنا ارنالعان جەكە – جەكە ادەت – عۇرپىمىز، جول – جورالعىمىز بار. حالقىمىز بالا تاربيەسىندەگى انانىڭ ءرولىن وتە جوعارى باعالاعان. ءتىلىمىزدىڭ ءوزىن انا ءتىلى دەپ اتاۋى انالارعا كوپ جۇك ارتادى. انالاردىڭ بالا تاربيەسىندەگى جاۋاپكەرشىلىگىن كورسەتەدى.
ءاربىر انا ءسابيىنىڭ دەنى ساۋ، جاقسى ازامات بولىپ وسكەنىن قالايدى. انا شىنىندا دا ءومىردىڭ گ ۇلى، كۇننىڭ نۇرى ەكەن. ءتۇن ۇيقىسىن ءتورت ءبولىپ وياناتىن انانىڭ سەنىمىن اقتاۋ قاجەت. ول ءۇشىن ءبىز جاقسى بولىپ، ۇلگىلى تارتىبىمىزبەن، ونەردەگى جەتىستىگىمىزبەن كوزگە ءتۇسۋىمىز كەرەك.
مەن ءوز انامدى سىيلايمىن، جاقسى كورەمىن. ول قايراتتى، جىگەرلى جان. جۇرەگى كەڭ، قولى جومارت ادام. مەنىڭ انام قانداي جاعداي بولماسىن «بالام قاتارىنان قالماسىن، ءبىلىم الىپ ۇلكەن ازامات بولسىن» دەپ، ءارقاشان تىلەۋىن تىلەپ جۇرەتىن اسىل جان.
انا بارلىق ءومىردىڭ باستاۋى. ول ادامدى ومىرگە اكەلەدى، ونى تاربيەلەيدى، وسىرەدى. ادام بويىنداعى اسىل قاسيەت كۇننىڭ نۇرىنان، انانىڭ اق سۇتىمەن داريدى.
انا – ۇلى ادام، انا – قۇدىرەتتى جان.
مىنا جارىق دۇنيەگە اكەلگەنى ءۇشىن انامىزعا باس يەمىز.
«ايەل، ءبىر قولىمەن بەسىك تەربەتسە، ەكىنشى قولىمەن الەمدى تەربەتەدى» - دەگەن حالقىمىز. قانداي ناقتىلاپ ايتقان وي دەسەڭشى... شىنىندا انالارسىز مىنا الەمدى ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس.
ءبىزدىڭ بويىمىزعا ەڭ جاقسى قاسيەتتەر الدىمەن انادان تارايدى. انانىڭ – نازىك ءۇنى، جۇمساق ايالى الاقانى، جان جىلۋىمەن ايالاۋى – ءبىزدى الديلەپ، جۇباتادى.
انا – ءۇيدىڭ بەرەكەسى، قىز بالانىڭ ونەگەسى، شارۋانىڭ نەسىبەسى. انا، وسى ءسوز ادام جۇرەگىنىڭ ءتۇبىن جارىپ شىعىپ، كەرەمەت ايالى سەزىمگە جەتەلەرى ايان. ومىرگە شىر ەتىپ كەلگەن كۇننەن باستاپ، ءبىزدى ماپەلەپ وسىرەتىن، ومىردە جەتەلەيتىن، جاقسى – جاماندى ۇيرەتەتىن ەڭ اسىل قاسيەتتى جاندار ول اتا – انا.
ءاردايىم اتا - انانى قادىرلەيىك، دوستارىم!
«ونەگەلى وتباسى»نوميناسياسى بويىنشا
«مەيىرىمدىلىككە تولى الەم» تاقىرىبىنا تانىستىرۋ
جۇرگىزۋشى:
بالالىق كۇنىڭ باقىتتى
باعالاساڭ سول ءساتتى
تابا الماسسىڭ ومىردە
بالا كۇنگى باقىتتى» - دەي كەلە ءتۇرلى - ءتۇرلى تەڭدەستەر اتتى رەسپۋبليكالىق بايقاۋعا قوش كەلدىڭىزدەر.
«قۋانسا، بالا قۋانسىن!» دەيدى دانا حالىق.
بالانىڭ قۋانىشىنان اسقان باقىت جوق. ءتىپتى ارداقتى پايعامبارىمىز مۇحاممەد (س. ع. س. ) «بالاسى بار ادام بالامەن بالا بولسىن»، - دەگەن بولاتىن. اللانىڭ ەلشىسى ءوز نەمەرەلەرىن عانا ەمەس، بارلىق بالالاردى جاقسى كورىپ، باۋىرىنا باسىپ، ولارعا مەيىرىم تانىتقان. ولاي بولسا، بالا ومىرىنە ءبىر ءسات بولسا دا ءۇڭىلىپ، قۋانىش سىيلاۋ – مەيرىمدىلىكتىڭ ناق بەلگىسى.
اۋەنمەن ورتاعا كيەلى تىلەك اعاشىن ورنالاستىرۋ.
اتا – انا ءسوزى
ارمىسىزدار، حالايىق كورەرمەنىم،
الدىڭىزدا ءيىلىپ سالەم بەردىم.
بار باقىتىن بالادان اياماعان،
انالىق جۇرەگىممەن، كەڭ پەيىلىم.
شاپاعاتى اللانىڭ نۇر بوپ جاۋعان
قامقورلىعى مول ءۇيىم «ايالى الاقان»
مەملەكەتتىڭ قامقورلىعى ارقاسىندا
بالانىڭ باقىتى ءۇشىن قۇشاق جايعان.
وسەمىز، جەتىلەمىز، قانات سامعاپ
ارمانىمىز دەنى ساۋ ۇرپاق بولادى.
قوعامنىڭ تاربيەسىنەن تىس قالماي
ءومىردىڭ قىزىعىنا كەلەم تويماي.
«ايالى الاقان» دەپ ماقتانامىز
ونەگەلى وتباسىنداي باقشادانبىز
ماقساتىمىز ۇلتىمنىڭ ءتىلىن ساقتاپ
بولاشاعىن ەلىمنىڭ وربىتەمىز.
ءاربىر انا بالاسىمەن بىرگە تىلەك اعاشىنا جاقىنداپ، ءوز ارماندارىن، تىلەكتەرىن بايلايدى.
قاسيەتتى رامازان ايىندا اللانىڭ قۇلاق اشىق بولىپ، بارلىق باتا، تىلەك، ىزگى نيەتتەر قابىل بولادى، ياعني ورىندالادى.
كولەڭكە كوڭىل بالالاردىڭ تىلەۋى، نيەتتەرى قابىلدانادى دەگەن سەنىمدەمىز.
وسى كەزدە كۇن كۇركىرەپ، نايزاعاي جارقىلداپ، جاڭبىر جاۋادى. بالالار قورقىپ، بۇعىپ قالادى. سول مەزەتتە كۇن كۇلىمدەپ كەلىپ، بالالاردىڭ جانىن جادىراتىپ جىبەرەدى. وسىنداي مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردىڭ الداعى كۇننەن كۇتەرى مول ەكەنىن دالەلدەيدى.
قۋانامىن مەندە
قۋاناسىڭ سەندە
قۋانامىز ءبارىمىز
ارايلاپ اتقان كۇنگە! - دەپ بالالار تىلەك اعاشىن اينالىپ جۇرەدى.
جاۋىننان كەيىن كەمپىرقوساق شىعادى. بالالار ءارقايسىسى ءبىر – ءبىر لەنتادان ۇستاپ، كۇندى اينالىپ، «ءارقاشان كۇن سونبەسىن» ءانىن ورىندايدى.
You Might Also Like
-
1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ساۋات اشۋ ءپانىن وقۋ بارىسىندا العان بىلىمدەرىن تياناقتاۋ، ءوز ونەرلەرىن اتا - انالارعا كورسەتۋ، بەلسەندىلىگىن ارتتىرىپ، ۇجىمشىلدىعىن كۇشەيتۋ.
