- 05 ناۋ. 2024 01:24
- 226
س دىبىسى مەن ءارپى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «س، س» دىبىسى جانە ءارپى
ساباقتىڭ ماقساتى: «س، س» دىبىسىنىڭ ايتىلۋى ارتيكۋلياسياسىمەن تانىستىرۋ، باسقا دىبىستاردىڭ ىشىنەن ايىرا بىلۋگە، سوزگە دىبىستىق تالداۋ جاساۋعا، ءسوزدى بۋىنعا دۇرىس بولۋگە سۋرەت ارقىلى زاتتىڭ اتاۋىن بىلۋگە ۇيرەتۋ؛ ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، ويىن، كقرنەكىلىك، جۇمباق شەشۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، قاعازدان قيىلعان بۋىندار، جاڭا ءارىپتىڭ باسپا جانە جازبا ۇلگىسى، جۇمباقتار جيناعى، ءالىپبي.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
پسيحولوگيالىق دايىندىق
امانداسۋ ۇلكەنگە -
تاربيەنىڭ باسى عوي.
ال، قانەكەي، ءبارىمىز،
سالەم دەيىك ۇلكەنگە.
بالالار قوناقتارمەن امانداسادى.
ءبىزدىڭ ۇرانىمىز:
ءبىز كوڭىلدى بالالارمىز!
ەشتەڭەدەن قورىقپايمىز.
كەلگەن قوناقتاردى سىيلاپ،
ورتاعا ءبىلىمىمىزدى سالامىز!
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
- دىبىس پەن ءارىپتىڭ قانداي ايىرماشىلىعى بار؟
- دىبىستى ەستيمىز، ايتامىز، ال ءارىپتى كورەمىز، وقيمىز، جازامىز.
- دىبىستار ءسوزدىڭ قاي جەرىندە كەزدەسەدى؟
- ءسوزدىڭ باسىندا، ورتاسىندا، اياعىندا كەزدەسەدى.
- ءۇي تاپسىرماسى بويىنشا «ى» دىبىسىنا ءسوز ويلاپ كەلدىڭدەر مە؟
- ىدىس، جۇمىس، قىس، قىران، دومبىرا.
-
ءىىى. جاڭا ساباق
1. بالالارعا «س» دىبىسىنان باستالاتىن سوزدەرگە بايلانىستى ءسوزجۇمباق جاسىرۋ.
- دۇرىس – اق. ولاي بولسا بۇگىنگى تانىساتىن جاڭا دىبىس – «س، س» دىبىسى مەن ءارپى.
مىناۋ – س دىبىسىنىڭ باسپا جانە جازبا تۇرلەرى. «س، س» دىبىسى ايتىلعان كەزدە ءتىلدىڭ ۇشى استىڭعى تىسكە تىرەلە وتىرىپ بەلگى كەدەرگى ارقىلى شۋىلداپ شىعادى (حورمەن داۋىستى تومەن جانە جوعارى كوتەرىپ ايتۋ). س دىبىسى – داۋىسسىز دىبىس.
2. «كوكونىستەر جيناۋ» ويىنى. شارتى: پەداگوگ جۇمباقتار جاسىرادى. بالالار جۇمباقتاردىڭ شەشۋى بولعان كوكونىستەردىڭ سۋرەتىن نە ءمۋلياجىن سەبەتكە سالادى. مىسالى:
جازداي ىنگە تىعىلىپ، جاتقان قىزىل تۇلكىنى. قۇيرىعىمەن سۋىرىپ، اكەلدى اجەم ءبىر كۇنى.
شەشۋى: ءسابىز.
ءسابىز ءسوزىن بۋىنعا بولگىزۋ ارقىلى س دىبىسى قاي بۋىندا تۇرعانىن تاپقىزۋ.
3. سەرگىتۋ ءساتىن وتكىزۋ.
ءبىر، ەكى، ءۇش جيناپ الىپ كۇش. قولعا قالام الامىز، س دىبىسىن جازامىز.
4. ءتىل ۇستارتۋ جاتتىعۋى.
سا - سا - سا ىزىڭدايدى ماسا.
5. داپتەرمەن جۇمىس.
اسىق، ساندىق، كۇنباعىس سوزدەرىنە دىبىستىق تالداۋ جاساتىپ، ونداعى س دىبىسىنىڭ ورنىن اجىراتادى. بالالاردىڭ وزدەرىنە س دىبىسىنىڭ ءسوزدىڭ باسىندا، ورتاسىندا، اياعىندا كەلەتىن سوزدەر ويلاتادى. داپتەردەگى بۋىنداردى، سوزدەردى قۇراپ، بارلىعى حورمەن قايتالاپ وقيدى.
6. قورىتىندى
- بالالار، بۇگىنگى قانداي دىبىسپەن تانىستىق؟
- «س» دىبىسى داۋىستى ما، داۋىسسىز با؟
- بالالار، سەندەر بۇگىن وتە جاقسى جۇمىس جاسادىڭدار، جارايسىڭدار. سەندەر – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كىشكەنتاي ازاماتتارىسىڭدار. كەلەشەكتە ءبىزدىڭ قازاقستان ەلىمىزدىڭ بەلگىلى جۇلدىزدارى بولىڭدار، سوندىقتان مەن سەندەرگە مىناداي جۇلدىزشا سىيلايمىن.
ساباقتىڭ ماقساتى: «س، س» دىبىسىنىڭ ايتىلۋى ارتيكۋلياسياسىمەن تانىستىرۋ، باسقا دىبىستاردىڭ ىشىنەن ايىرا بىلۋگە، سوزگە دىبىستىق تالداۋ جاساۋعا، ءسوزدى بۋىنعا دۇرىس بولۋگە سۋرەت ارقىلى زاتتىڭ اتاۋىن بىلۋگە ۇيرەتۋ؛ ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، ويىن، كقرنەكىلىك، جۇمباق شەشۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، قاعازدان قيىلعان بۋىندار، جاڭا ءارىپتىڭ باسپا جانە جازبا ۇلگىسى، جۇمباقتار جيناعى، ءالىپبي.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
پسيحولوگيالىق دايىندىق
امانداسۋ ۇلكەنگە -
تاربيەنىڭ باسى عوي.
ال، قانەكەي، ءبارىمىز،
سالەم دەيىك ۇلكەنگە.
بالالار قوناقتارمەن امانداسادى.
ءبىزدىڭ ۇرانىمىز:
ءبىز كوڭىلدى بالالارمىز!
ەشتەڭەدەن قورىقپايمىز.
كەلگەن قوناقتاردى سىيلاپ،
ورتاعا ءبىلىمىمىزدى سالامىز!
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
- دىبىس پەن ءارىپتىڭ قانداي ايىرماشىلىعى بار؟
- دىبىستى ەستيمىز، ايتامىز، ال ءارىپتى كورەمىز، وقيمىز، جازامىز.
- دىبىستار ءسوزدىڭ قاي جەرىندە كەزدەسەدى؟
- ءسوزدىڭ باسىندا، ورتاسىندا، اياعىندا كەزدەسەدى.
- ءۇي تاپسىرماسى بويىنشا «ى» دىبىسىنا ءسوز ويلاپ كەلدىڭدەر مە؟
- ىدىس، جۇمىس، قىس، قىران، دومبىرا.
-
ءىىى. جاڭا ساباق
1. بالالارعا «س» دىبىسىنان باستالاتىن سوزدەرگە بايلانىستى ءسوزجۇمباق جاسىرۋ.
- دۇرىس – اق. ولاي بولسا بۇگىنگى تانىساتىن جاڭا دىبىس – «س، س» دىبىسى مەن ءارپى.
مىناۋ – س دىبىسىنىڭ باسپا جانە جازبا تۇرلەرى. «س، س» دىبىسى ايتىلعان كەزدە ءتىلدىڭ ۇشى استىڭعى تىسكە تىرەلە وتىرىپ بەلگى كەدەرگى ارقىلى شۋىلداپ شىعادى (حورمەن داۋىستى تومەن جانە جوعارى كوتەرىپ ايتۋ). س دىبىسى – داۋىسسىز دىبىس.
2. «كوكونىستەر جيناۋ» ويىنى. شارتى: پەداگوگ جۇمباقتار جاسىرادى. بالالار جۇمباقتاردىڭ شەشۋى بولعان كوكونىستەردىڭ سۋرەتىن نە ءمۋلياجىن سەبەتكە سالادى. مىسالى:
جازداي ىنگە تىعىلىپ، جاتقان قىزىل تۇلكىنى. قۇيرىعىمەن سۋىرىپ، اكەلدى اجەم ءبىر كۇنى.
شەشۋى: ءسابىز.
ءسابىز ءسوزىن بۋىنعا بولگىزۋ ارقىلى س دىبىسى قاي بۋىندا تۇرعانىن تاپقىزۋ.
3. سەرگىتۋ ءساتىن وتكىزۋ.
ءبىر، ەكى، ءۇش جيناپ الىپ كۇش. قولعا قالام الامىز، س دىبىسىن جازامىز.
4. ءتىل ۇستارتۋ جاتتىعۋى.
سا - سا - سا ىزىڭدايدى ماسا.
5. داپتەرمەن جۇمىس.
اسىق، ساندىق، كۇنباعىس سوزدەرىنە دىبىستىق تالداۋ جاساتىپ، ونداعى س دىبىسىنىڭ ورنىن اجىراتادى. بالالاردىڭ وزدەرىنە س دىبىسىنىڭ ءسوزدىڭ باسىندا، ورتاسىندا، اياعىندا كەلەتىن سوزدەر ويلاتادى. داپتەردەگى بۋىنداردى، سوزدەردى قۇراپ، بارلىعى حورمەن قايتالاپ وقيدى.
6. قورىتىندى
- بالالار، بۇگىنگى قانداي دىبىسپەن تانىستىق؟
- «س» دىبىسى داۋىستى ما، داۋىسسىز با؟
- بالالار، سەندەر بۇگىن وتە جاقسى جۇمىس جاسادىڭدار، جارايسىڭدار. سەندەر – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كىشكەنتاي ازاماتتارىسىڭدار. كەلەشەكتە ءبىزدىڭ قازاقستان ەلىمىزدىڭ بەلگىلى جۇلدىزدارى بولىڭدار، سوندىقتان مەن سەندەرگە مىناداي جۇلدىزشا سىيلايمىن.