س. تورايعىروۆ «تانىستىرۋ» پوەماسى
قازاق ادەبيەتى 9 سىنىپ
ساباق تاقىرىبى: س. تورايعىروۆ «تانىستىرۋ» پوەماسى
جالپى ماقسات: پوەمانىڭ نەگىزگى ويىن ءتۇسىندىرۋ
توپتىق جۇمىستار ارقىلى ىنتىماقتاستىققا، «بىرلىك» ءسوزىنىڭ ماعىناسىن جەتە تۇسىنۋگە جاعداي تۋعىزۋ
سىلتەمە: مۇعالىمدەرگە ارنالعان نۇسقاۋلىق
ادەبيەتى وقىتۋ ادىستەمەسى
9 - سىنىپقا ارنالعان ادەبيەت وقۋلىعى
ۇلەستىرمە ماتەريالدارى
وقۋ ناتيجەسى: - پوەما مازمۇنىن مەڭگەرەدى (بارلىعى)
- كەيىپكەرلەرگە مىنەزدەمە بەرە بىلەدى (بارلىعى)
- قورىتىندى ويلارىن سارالاي الادى (كەيبىرەۋلەرى)
- شىعارمانىڭ قۇرىلىسىن تالداي الادى (كەيبىرەۋلەرى)
- توپتا جۇمىس جاساپ ۇيرەنەدى (بارلىعى)
- ءوزىن – ءوزى باعالايدى (بارلىعى) وقۋدى باعالاۋ
ساباقتا قولدانىلاتىن ماتەريالدار: ءماتىن، ينتەرنەت جەلىسى، نوۋتبۋك، ستيكەرلەر
وقىتۋ ادىستەرى:
بلۋم تاكسونومياسى، «اينالمالى بەكەتتەر»، «ادەبي ديكتانت»، «ستيكەدەرگى ديالوگ»، «قىسقا سويلەم»، «اناعان – مىناعان»، « ءۇش سويلەم»، «تاقيا»
ءى. وقۋشىلارعا پسيحولوگيالىق احۋال تۋعىزۋ
سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار. ساباعىمىز ءساتتى ءوتۋ ءۇشىن بارلىقتارىڭدى ورتاعا شاقىرامىن. سۋرەتتەرگە قاراپ سالەمدەسۋ:
الاقان – قوس قولداپ امانداسامىز
دوستار – قۇشاقتاسىپ نەمەسە ارقادان، يىقتان قاعىپ دەمەۋ كورسەتە امانداسامىز
كۇن – قولىمىزدى جوعارا كوتەرە امانداسامىز
سمايليك – ءبىر – بىرىمىزگە باس بارماقپەن جاقسى كوڭىل – كۇي تىلەيمىز
«قورجىنداعى زاتتار بويىنشا توپ» ءار وقۋشى ءوزىنىڭ ءبىر زاتىن مۇعالىمگە بەرەدى قالام، داپتەر، كۇندەلىك، پەنال ت. ب ءمۇعالىم ءبارىن قورجىنعا سالىپ، ارالاستىرىپ، بەس – بەستەن پارتاعا قويادى. وقۋشىلار زاتى قويىلعان پارتالارعا بارىپ وتىرادى. توپ باسشىلارىن انىقتاۋ «بارماق» ءادىسى
زەيىن شوعىرلاندىرۋ «سويلەم قۇرا» زاتتاردى ءوزارا تەز بايلانىستىرۋدى دامىتۋ.
بالالارعا ءۇش ءبىر - بىرىنە بايلانىسى جوق سوزدەردەن مۇمكىندىگىنشە كوبىرەك سويلەم قۇراستىرۋ تاپسىرىلادى.
مىسالى، مىناداي ءۇش ءسوز بەرىلسە، «وزەن، قارىنداش، ايۋ» سوزىنەن سويلەمدەر قۇراستىرۋعا بولادى:
1. ايۋ قارىنداش الىپ، وزەننىڭ سۋرەتىن سالدى.
2. ايۋ وزەن جاعاسىندا وتىرىپ قارىنداش كەمىردى ت. ب
1 تەلەديدار، كەنگۋرۋ، نوۋتبۋك
2. كىتاپ، ماشينا، جاڭبىر
3. ءپىل، ارقان، ءورت
4. تاڭەرتەڭ، ساراي، مىسىق
باعالاۋ پاراعىن تاراتۋ
ۇيىمداستىرۋ 1 مين
- بۇگىن ساباقتا قازاق ادەبيەتىنىڭ كوگىندە جارىق جۇلدىزداي اعىپ وتە شىققان س. تورايعىروۆتىڭ شىعارمالارىمەن تانىسۋدى جالعاستىرامىز. ناقتى ايتقاندا «تانىستىرۋ» پوەماسى تۋرالى ءسوز قوزعايمىز، وي ايتامىز، پىكىر بولىسەمىز. ال، سەندەردى ساباقتا بەلسەندى بولۋعا شاقىرامىن.
ۇيىمداستىرۋ
ءبىلۋ
- بۇگىن ساباقتا قازاق ادەبيەتىنىڭ كوگىندە جارىق جۇلدىزداي اعىپ وتە شىققان س. تورايعىروۆتىڭ شىعارمالارىمەن تانىسۋدى جالعاستىرامىز. ناقتى ايتقاندا «تانىستىرۋ» پوەماسى تۋرالى ءسوز قوزعايمىز، وي ايتامىز، پىكىر بولىسەمىز. ال، سەندەردى ساباقتا بەلسەندى بولۋعا شاقىرامىن.
«پوەما تۋرالى جالپى مالىمەت» «ينتەرۆيۋ» ادىسىمەن
(نە؟ قانداي؟ قالاي؟ نەنى؟ قاشان؟ نە ىستەدى؟)
1.
2. 1. اقىن «تانىستىرۋ» پوەماسىن قاي جىلى جازدى؟ ج: 1918
2. س. ت. پوەمانى قاي جەردە جازادى؟ ج: اباي ەلىندە
3. پوەمادا وقىعانمەن ديالوگكە تۇسكەن كىم؟ ج: قارا قازاق
5. 4. پوەمادا قاي ايماقتىڭ كوشباسشى ادامدارى تۋرالى ءسوز بولادى؟ ج: سەمەي وبلىسىنىڭ
6. 5. اقىننىڭ الاش ىسىنە ادالدىعىن بىلدىرەتىن ولەڭىن اتا ج: «الاش ۇرانى»
7. 6. ءا. بوكەيحانوۆ تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
8. 7. ءالىمحان ەرمەك ۇلى كىم؟
9. 8. حالەل عابباس ۇلى كىم؟
10. 9. نازيپا مەن نۇرعالي قۇلجانوۆتار تۋرالى نە ايتاسىڭدار؟
10. پوەمادا اقىن نادانداردىڭ كىمدى ءتۇسىنۋى مۇمكىن ەمەستىگىن كورسەتەدى جانە نەگە شاقىرادى؟ ج: شاكارىم جانە ونىڭ وي – پىكىرىن، اقىلىن ۇعۋعا شاقىرادى
11. قازىرگى كۇنى س. تورايعىروۆ ءتارىزدى قازاقتىڭ تانىمال ازاماتتارىن تانىستىرىپ جۇرگەن اقىن – جازۋشىلاردان كىمدەردى بىلەسىڭدەر؟
س. تورايعىروۆ «تانىستىرۋ» پوەماسى. جۇكتەۋ
ساباق تاقىرىبى: س. تورايعىروۆ «تانىستىرۋ» پوەماسى
جالپى ماقسات: پوەمانىڭ نەگىزگى ويىن ءتۇسىندىرۋ
توپتىق جۇمىستار ارقىلى ىنتىماقتاستىققا، «بىرلىك» ءسوزىنىڭ ماعىناسىن جەتە تۇسىنۋگە جاعداي تۋعىزۋ
سىلتەمە: مۇعالىمدەرگە ارنالعان نۇسقاۋلىق
ادەبيەتى وقىتۋ ادىستەمەسى
9 - سىنىپقا ارنالعان ادەبيەت وقۋلىعى
ۇلەستىرمە ماتەريالدارى
وقۋ ناتيجەسى: - پوەما مازمۇنىن مەڭگەرەدى (بارلىعى)
- كەيىپكەرلەرگە مىنەزدەمە بەرە بىلەدى (بارلىعى)
- قورىتىندى ويلارىن سارالاي الادى (كەيبىرەۋلەرى)
- شىعارمانىڭ قۇرىلىسىن تالداي الادى (كەيبىرەۋلەرى)
- توپتا جۇمىس جاساپ ۇيرەنەدى (بارلىعى)
- ءوزىن – ءوزى باعالايدى (بارلىعى) وقۋدى باعالاۋ
ساباقتا قولدانىلاتىن ماتەريالدار: ءماتىن، ينتەرنەت جەلىسى، نوۋتبۋك، ستيكەرلەر
وقىتۋ ادىستەرى:
بلۋم تاكسونومياسى، «اينالمالى بەكەتتەر»، «ادەبي ديكتانت»، «ستيكەدەرگى ديالوگ»، «قىسقا سويلەم»، «اناعان – مىناعان»، « ءۇش سويلەم»، «تاقيا»
ءى. وقۋشىلارعا پسيحولوگيالىق احۋال تۋعىزۋ
سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار. ساباعىمىز ءساتتى ءوتۋ ءۇشىن بارلىقتارىڭدى ورتاعا شاقىرامىن. سۋرەتتەرگە قاراپ سالەمدەسۋ:
الاقان – قوس قولداپ امانداسامىز
دوستار – قۇشاقتاسىپ نەمەسە ارقادان، يىقتان قاعىپ دەمەۋ كورسەتە امانداسامىز
كۇن – قولىمىزدى جوعارا كوتەرە امانداسامىز
سمايليك – ءبىر – بىرىمىزگە باس بارماقپەن جاقسى كوڭىل – كۇي تىلەيمىز
«قورجىنداعى زاتتار بويىنشا توپ» ءار وقۋشى ءوزىنىڭ ءبىر زاتىن مۇعالىمگە بەرەدى قالام، داپتەر، كۇندەلىك، پەنال ت. ب ءمۇعالىم ءبارىن قورجىنعا سالىپ، ارالاستىرىپ، بەس – بەستەن پارتاعا قويادى. وقۋشىلار زاتى قويىلعان پارتالارعا بارىپ وتىرادى. توپ باسشىلارىن انىقتاۋ «بارماق» ءادىسى
زەيىن شوعىرلاندىرۋ «سويلەم قۇرا» زاتتاردى ءوزارا تەز بايلانىستىرۋدى دامىتۋ.
بالالارعا ءۇش ءبىر - بىرىنە بايلانىسى جوق سوزدەردەن مۇمكىندىگىنشە كوبىرەك سويلەم قۇراستىرۋ تاپسىرىلادى.
مىسالى، مىناداي ءۇش ءسوز بەرىلسە، «وزەن، قارىنداش، ايۋ» سوزىنەن سويلەمدەر قۇراستىرۋعا بولادى:
1. ايۋ قارىنداش الىپ، وزەننىڭ سۋرەتىن سالدى.
2. ايۋ وزەن جاعاسىندا وتىرىپ قارىنداش كەمىردى ت. ب
1 تەلەديدار، كەنگۋرۋ، نوۋتبۋك
2. كىتاپ، ماشينا، جاڭبىر
3. ءپىل، ارقان، ءورت
4. تاڭەرتەڭ، ساراي، مىسىق
باعالاۋ پاراعىن تاراتۋ
ۇيىمداستىرۋ 1 مين
- بۇگىن ساباقتا قازاق ادەبيەتىنىڭ كوگىندە جارىق جۇلدىزداي اعىپ وتە شىققان س. تورايعىروۆتىڭ شىعارمالارىمەن تانىسۋدى جالعاستىرامىز. ناقتى ايتقاندا «تانىستىرۋ» پوەماسى تۋرالى ءسوز قوزعايمىز، وي ايتامىز، پىكىر بولىسەمىز. ال، سەندەردى ساباقتا بەلسەندى بولۋعا شاقىرامىن.
ۇيىمداستىرۋ
ءبىلۋ
- بۇگىن ساباقتا قازاق ادەبيەتىنىڭ كوگىندە جارىق جۇلدىزداي اعىپ وتە شىققان س. تورايعىروۆتىڭ شىعارمالارىمەن تانىسۋدى جالعاستىرامىز. ناقتى ايتقاندا «تانىستىرۋ» پوەماسى تۋرالى ءسوز قوزعايمىز، وي ايتامىز، پىكىر بولىسەمىز. ال، سەندەردى ساباقتا بەلسەندى بولۋعا شاقىرامىن.
«پوەما تۋرالى جالپى مالىمەت» «ينتەرۆيۋ» ادىسىمەن
(نە؟ قانداي؟ قالاي؟ نەنى؟ قاشان؟ نە ىستەدى؟)
1.
2. 1. اقىن «تانىستىرۋ» پوەماسىن قاي جىلى جازدى؟ ج: 1918
2. س. ت. پوەمانى قاي جەردە جازادى؟ ج: اباي ەلىندە
3. پوەمادا وقىعانمەن ديالوگكە تۇسكەن كىم؟ ج: قارا قازاق
5. 4. پوەمادا قاي ايماقتىڭ كوشباسشى ادامدارى تۋرالى ءسوز بولادى؟ ج: سەمەي وبلىسىنىڭ
6. 5. اقىننىڭ الاش ىسىنە ادالدىعىن بىلدىرەتىن ولەڭىن اتا ج: «الاش ۇرانى»
7. 6. ءا. بوكەيحانوۆ تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
8. 7. ءالىمحان ەرمەك ۇلى كىم؟
9. 8. حالەل عابباس ۇلى كىم؟
10. 9. نازيپا مەن نۇرعالي قۇلجانوۆتار تۋرالى نە ايتاسىڭدار؟
10. پوەمادا اقىن نادانداردىڭ كىمدى ءتۇسىنۋى مۇمكىن ەمەستىگىن كورسەتەدى جانە نەگە شاقىرادى؟ ج: شاكارىم جانە ونىڭ وي – پىكىرىن، اقىلىن ۇعۋعا شاقىرادى
11. قازىرگى كۇنى س. تورايعىروۆ ءتارىزدى قازاقتىڭ تانىمال ازاماتتارىن تانىستىرىپ جۇرگەن اقىن – جازۋشىلاردان كىمدەردى بىلەسىڭدەر؟
س. تورايعىروۆ «تانىستىرۋ» پوەماسى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
