- 05 ناۋ. 2024 01:26
- 258
ساكەن سەيفۋللين"اقساق كيىك"
ادەبيەت 5 - سىنىپ
ساباق جوسپارى:
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ساكەن سەيفۋللين «اقساق كيىك»
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك. س. سەيفۋللين تۋرالى جانە شىعارماشىلىعى بويىنشا ماعلۇمات بەرە وتىرىپ، ولەڭنىڭ كوركەم ونەر تۋىندىسى رەتىندە اقىندىق قۋاتىن اڭعارۋ
2. دامىتۋشىلىق. ولەڭ جەلىسىن بەينەلى تۇردە كوزگە ەلەستەتىپ، ەستەتيكالىق تۇرعىدان باقىلاي بىلۋگە، وزىندىك پىكىر ايتا الۋعا جانە ءوز تاراپىنان ۇسىنىس بەرۋگە ۇمتىلدىرۋ
3. تاربيەلىك سۇلۋلىقتى كورە بىلۋگە، باعالاي بىلۋگە، ادام مەن تابيعات گارمونياسىن سەزىنۋگە، سۇيىسپەنشىلىك، ايانىش سەزىمدەرىن تانۋ سەزىنۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس _____________________________________
ساباقتىڭ ءادىس ءتاسىلى: وي قوزعاۋ. ستو. تالداۋ، پىكىر الماسۋ _____________________
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كارتا، مۋزىكا، سۋرەت، ينتەربەلسەندى تاقتا _________________________
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
1. سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ، تازالىققا كوڭىل ءبولۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: ج. جابايەۆ تۋرالى نە ايتار ەدىڭدەر؟ وتەگەن باتىر ومىردە بولعان با؟ نە بىلەسىڭ؟ وتەگەن باتىر مەن اسان قايعى ۇقساستىعىن ايقىندا. سەنىڭ ەلەسىڭدە وتەگەن باتىر قانداي بەينەدە كورىنەدى؟
3. جاڭا ساباق: سەرگىتۋ ءساتى
بالالار ءبىر - ءبىرىنىڭ قولدارىن ۇستاپ ايتادى. بۇگىنگى كۇن - ءبىز ءۇشىن، ءبىزدىڭ تۋىستارىمىز ءۇشىن ءساتتى كۇن بولسىن. ءبىز مەكتەبىمىزگە، اۋىلىمىزعا، وتانىمىزعا، بۇكىل جەر شارىنا بەيبىت كۇن تىلەيمىز.
«جەزكيىك» ءانى تىڭدالادى. بالالار «كيىك» دەگەنىمىز نە؟ ويلارىمىزدى ورتاعا سالايىقشى.
بەتپاق دالا
قىزىل كىتاپ
ءسابي تارىزدەس
اڭ پەرىشتەسى
تابيعات
جانۋار
كيەلى
بالالار، ءبىز بۇگىن ساكەن سەيفۋلليننىڭ «اقساق كيىك» دەگەن ولەڭىمەن تانىسامىز.
مەن مانەرلەپ وقىپ شىعامىن. بالالار بۇل ولەڭ سەندەرگە قالاي اسەر ەتتى؟ سەندەردىڭ بويلارىڭدى قانداي سەزىم بيلەدى؟ بالالار سەندەر تۇگىل ءتىپتى مەن دە جىلاپ قالدىم. ارينە، ايانىش سەزىمى ءبارىمىزدى باۋرادى. وسى ايانىشتى حالگە كيىكتى كىم اكەلدى؟ ارينە مەرگەن. مەرگەن كىم؟ ول - ادام.
ادام كيىكتى اتپاۋى كەرەك ودان بۇرىن تابيعاتتى ساقتاۋى كەرەك. ادەمىلىكتى كورە بىلىڭدەر، تابيعاتتى ايالاڭدار!!! دەمەك، ءبىز «اقساق كيىكتەن» قانداي قورىتىندىعا كەلدىك؟ كيىكتى اتقان ادام مەيىرىمدى مە، الدە زۇلىمدىعى باسىم ادام با؟ دالەلدە.
تەزيس - جوسپار
1. بەتپاق دالا - كيىكتەر مەكەنى
2. كيىكتىڭ سيپاتى
3. مەرگەن جاۋىزدىعى
1) بەتپاق دالا - سارىارقا ايماعىندا ورنالاسقان، شولەيت زونا.
بۇل جەردى شولگە ءتوزىمدى كيىكتەر مەكەندەيدى.
بەتپاق دالادا وسەتىن وسىمدىكتەر.
شوپتەر
جۋسان
كوكپەك
2) كيىكتىڭ سيپاتىنا توقتالايىق:
قاپ - قارا ەكى كوزى مولدىرەگەن
ەپيتەت
ادەمى ەكى تاناۋ جەلبىرەگەن
ەلەڭدەپ جاس بالاشا جالتاڭدايدى
تەڭەۋ
جەل تۇرتكەن جۋساننان دا سەلدىرەگەن
سوزدىكپەن جۇمىس
قوس - وتىرىس
سەگىز كوشتىك – كولەمدى
بەتەگە - قىرات، قىر
سەرگىتۋ ءساتى
بىلەسىڭ بە؟
قىزىل كىتاپقا ەنەتىن سيرەك كەزدەسەتىن قۇستار مەن جانۋارلار:
مارال، ەلىك، اقبوكەن، بارىس
«اقساق كيىك»
ولەڭ
17 شۋماق، 51 تارماق
11 بۋىندى، قارا ولەڭ ۇيقاسى
3 بۋناقتى
4. پىسىقتاۋ
سونىمەن، سەندەردىڭ بويلارىڭدا تابيعاتقا، ەكولوگياعا دەگەن جاناشىرلىقتارىڭ وياندى ما؟
سەندەر ءوز تاراپتارىڭنان تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن قانداي ۇسىنىستار بەرەر ەدىڭدەر؟ قازىرگى كەزدەگى كيىك اتۋشىلارعا ىزا - كەكتەرىڭ قانداي؟
5. قورىتىندى:
6. بىلىمدەرىن باعالاۋ.
7. ۇيگە تاپسىرما: «تابيعاتتى ايالايىق» وي تولعاۋ
ساباق جوسپارى:
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ساكەن سەيفۋللين «اقساق كيىك»
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك. س. سەيفۋللين تۋرالى جانە شىعارماشىلىعى بويىنشا ماعلۇمات بەرە وتىرىپ، ولەڭنىڭ كوركەم ونەر تۋىندىسى رەتىندە اقىندىق قۋاتىن اڭعارۋ
2. دامىتۋشىلىق. ولەڭ جەلىسىن بەينەلى تۇردە كوزگە ەلەستەتىپ، ەستەتيكالىق تۇرعىدان باقىلاي بىلۋگە، وزىندىك پىكىر ايتا الۋعا جانە ءوز تاراپىنان ۇسىنىس بەرۋگە ۇمتىلدىرۋ
3. تاربيەلىك سۇلۋلىقتى كورە بىلۋگە، باعالاي بىلۋگە، ادام مەن تابيعات گارمونياسىن سەزىنۋگە، سۇيىسپەنشىلىك، ايانىش سەزىمدەرىن تانۋ سەزىنۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس _____________________________________
ساباقتىڭ ءادىس ءتاسىلى: وي قوزعاۋ. ستو. تالداۋ، پىكىر الماسۋ _____________________
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كارتا، مۋزىكا، سۋرەت، ينتەربەلسەندى تاقتا _________________________
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
1. سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ، تازالىققا كوڭىل ءبولۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ: ج. جابايەۆ تۋرالى نە ايتار ەدىڭدەر؟ وتەگەن باتىر ومىردە بولعان با؟ نە بىلەسىڭ؟ وتەگەن باتىر مەن اسان قايعى ۇقساستىعىن ايقىندا. سەنىڭ ەلەسىڭدە وتەگەن باتىر قانداي بەينەدە كورىنەدى؟
3. جاڭا ساباق: سەرگىتۋ ءساتى
بالالار ءبىر - ءبىرىنىڭ قولدارىن ۇستاپ ايتادى. بۇگىنگى كۇن - ءبىز ءۇشىن، ءبىزدىڭ تۋىستارىمىز ءۇشىن ءساتتى كۇن بولسىن. ءبىز مەكتەبىمىزگە، اۋىلىمىزعا، وتانىمىزعا، بۇكىل جەر شارىنا بەيبىت كۇن تىلەيمىز.
«جەزكيىك» ءانى تىڭدالادى. بالالار «كيىك» دەگەنىمىز نە؟ ويلارىمىزدى ورتاعا سالايىقشى.
بەتپاق دالا
قىزىل كىتاپ
ءسابي تارىزدەس
اڭ پەرىشتەسى
تابيعات
جانۋار
كيەلى
بالالار، ءبىز بۇگىن ساكەن سەيفۋلليننىڭ «اقساق كيىك» دەگەن ولەڭىمەن تانىسامىز.
مەن مانەرلەپ وقىپ شىعامىن. بالالار بۇل ولەڭ سەندەرگە قالاي اسەر ەتتى؟ سەندەردىڭ بويلارىڭدى قانداي سەزىم بيلەدى؟ بالالار سەندەر تۇگىل ءتىپتى مەن دە جىلاپ قالدىم. ارينە، ايانىش سەزىمى ءبارىمىزدى باۋرادى. وسى ايانىشتى حالگە كيىكتى كىم اكەلدى؟ ارينە مەرگەن. مەرگەن كىم؟ ول - ادام.
ادام كيىكتى اتپاۋى كەرەك ودان بۇرىن تابيعاتتى ساقتاۋى كەرەك. ادەمىلىكتى كورە بىلىڭدەر، تابيعاتتى ايالاڭدار!!! دەمەك، ءبىز «اقساق كيىكتەن» قانداي قورىتىندىعا كەلدىك؟ كيىكتى اتقان ادام مەيىرىمدى مە، الدە زۇلىمدىعى باسىم ادام با؟ دالەلدە.
تەزيس - جوسپار
1. بەتپاق دالا - كيىكتەر مەكەنى
2. كيىكتىڭ سيپاتى
3. مەرگەن جاۋىزدىعى
1) بەتپاق دالا - سارىارقا ايماعىندا ورنالاسقان، شولەيت زونا.
بۇل جەردى شولگە ءتوزىمدى كيىكتەر مەكەندەيدى.
بەتپاق دالادا وسەتىن وسىمدىكتەر.
شوپتەر
جۋسان
كوكپەك
2) كيىكتىڭ سيپاتىنا توقتالايىق:
قاپ - قارا ەكى كوزى مولدىرەگەن
ەپيتەت
ادەمى ەكى تاناۋ جەلبىرەگەن
ەلەڭدەپ جاس بالاشا جالتاڭدايدى
تەڭەۋ
جەل تۇرتكەن جۋساننان دا سەلدىرەگەن
سوزدىكپەن جۇمىس
قوس - وتىرىس
سەگىز كوشتىك – كولەمدى
بەتەگە - قىرات، قىر
سەرگىتۋ ءساتى
بىلەسىڭ بە؟
قىزىل كىتاپقا ەنەتىن سيرەك كەزدەسەتىن قۇستار مەن جانۋارلار:
مارال، ەلىك، اقبوكەن، بارىس
«اقساق كيىك»
ولەڭ
17 شۋماق، 51 تارماق
11 بۋىندى، قارا ولەڭ ۇيقاسى
3 بۋناقتى
4. پىسىقتاۋ
سونىمەن، سەندەردىڭ بويلارىڭدا تابيعاتقا، ەكولوگياعا دەگەن جاناشىرلىقتارىڭ وياندى ما؟
سەندەر ءوز تاراپتارىڭنان تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن قانداي ۇسىنىستار بەرەر ەدىڭدەر؟ قازىرگى كەزدەگى كيىك اتۋشىلارعا ىزا - كەكتەرىڭ قانداي؟
5. قورىتىندى:
6. بىلىمدەرىن باعالاۋ.
7. ۇيگە تاپسىرما: «تابيعاتتى ايالايىق» وي تولعاۋ