«سامۇرىق-قازىنا» قورى جابىلا ما؟ ۇلتتىق قورعا قاتىستى داۋدىڭ ساياسي-ەكونوميكالىق سالماعى قانداي بولماق؟
سوڭعى ۋاقىتتا «سامۇرىق-قازىنا» ۇلتتىق ءال-اۋقات قورى قوعام مەن بيلىك وكىلدەرى تاراپىنان سىننىڭ استىندا قالدى. بۇعان دەيىن قوردى رەفورمالاۋ ماسەلەسى قوزعالعانىمەن، ەندى ونى مۇلدەم تاراتۋ تۋرالى ۇسىنىستار اشىق ايتىلا باستادى. بۇل باستامانىڭ ارتىندا قانداي ساياسي جانە ەكونوميكالىق سەبەپتەر بار؟
19 مامىردا ءماجىلىس دەپۋتاتى ءادىل جۇبانوۆ پارلامەنت مىنبەرىنەن قوردى جويۋدى ۇسىندى. ول كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردا بايىپ العان، اشىق ەمەس توپتار بار ەكەنىن ايتىپ، «سامۇرىق-قازىنانىڭ» قىزمەتىنە كۇمان كەلتىردى. الايدا، ناقتى تۇلعالاردى اتامادى.
ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، قور جىلدار بويى ەكونوميكانىڭ ماڭىزدى اكتيۆتەرىن يەلەنىپ، مەملەكەتتىڭ ورنىنا شەشىم قابىلداپ كەلگەن قۇرىلىمعا اينالدى. بۇگىندە ونىڭ قۇرامىندا «قازمۇنايگاز»، «KEGOC»، «قازاقستان تەمىر جولى»، «ەير استانا» سياقتى ءىرى كومپانيالار بار. بۇل – ەل ەكونوميكاسىنىڭ وزەگىن قۇرايتىن اكتيۆتەر.
الايدا قور قىزمەتىنىڭ اشىق ەمەستىگى، قارجىلىق تيىمدىلىككە ەمەس، ساياسي مۇددەگە جۇمىس ىستەۋى، باسشىلىقتاعى تاعايىنداۋلاردىڭ ادىلەتسىزدىگى ونى قوعام نارازىلىعىنا ۇشىراتتى.
قوردى جابۋ – ۇلكەن قۇرىلىمدىق وزگەرىستەردى تالاپ ەتەتىن قادام. سەبەبى ونىڭ قۇرامىنداعى ۇلتتىق كومپانيالاردى تىكەلەي مەملەكەتكە قايتارۋ، قايتا قۇرىلىمداۋ، باسقارۋ مەحانيزمىن جاڭارتۋ قاجەت بولادى. بۇل ءوز كەزەگىندە:
قارجى نارىعىنا اسەر ەتەدى؛
شەتەلدىك ينۆەستورلارمەن قارىم-قاتىناستى قيىنداتۋى مۇمكىن؛
اكتيۆتەردى جەكەشەلەندىرۋ نەمەسە جاڭا باسقارۋ مودەلىن قۇرۋ قاجەتتىگىن تۋعىزادى.
قوردى تاراتۋ تۋرالى باستاما بيلىك پەن ەليتا ىشىندەگى ىقپال ءۇشىن كۇرەس ەكەنىن دە كورسەتەدى. بۇل ساياسي ورتانىڭ ءىشىنارا جاڭارۋ، تازارتۋ جانە سەنىم داعدارىسىن ەڭسەرۋ جولىنداعى ارەكەتى رەتىندە دە قاراستىرىلۋدا.
تەوريالىق تۇرعىدا – ءيا. ءبىراق ءىس جۇزىندە بۇل ۇزاق، كۇردەلى جانە ساياسي ەرىك-جىگەردى تالاپ ەتەتىن پروسەسس. قوعامدىق باقىلاۋ مەن اشىقتىق ارتپايىنشا، «سامۇرىق-قازىنانى» جاي عانا جاپپاي، جۇيەلىك ماسەلەنى شەشۋ قيىن.
«سامۇرىق-قازىنا» – قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ سيمۆولىنا اينالعان قۇرىلىم. ونى جابۋ نەمەسە تۇبەگەيلى وزگەرتۋ تەك ەكونوميكالىق شەشىم ەمەس، ساياسي جاۋاپكەرشىلىككە بايلانىستى. بۇل باستاما ەلدەگى رەفورمالار باعىتىنىڭ شىنايىلىعىن دا كورسەتىپ بەرەدى.
You Might Also Like
-
ChatGPT قازاقستاندا قوسىلعان قۇن سالىعىن تولەيتىن بولدى،دەپ حابارلايدى ينفوحاب.
-
قىرعىزستاننىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى المازبەك اتامبايەۆ سىرتتاي 11،5 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلدى. سوت شەشىمى بويىنشا، ونىڭ مۇلكى تاركىلەنىپ، بارلىق مەملەكەتتىك ناگرادالارىنان ايىرىلماق.
