ساقتاردىڭ تاۋەلسىزدىك ءۇشىن كۇرەسى
ساقتاردىڭ تاۋەلسىزدىك ءۇشىن كۇرەسى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىگى: وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ، وتكەن ساباقتاردى پىسىقتاۋ رەتىندە قوسىمشا سۇراقتار بەرۋ، ساقتاردىڭ جەرىنە باسقا حالىقتاردىڭ شابۋىلى، ولاردىڭ قاجىرلى ازاتتىق كۇرەسىنە سەبەپ بولعاندىعىن ءتۇسىندىرۋ.
ءا) دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، ويلاۋ، سويلەۋ قابىلەتىن اشاتىن سۇراقتار قويۋ، ىزدەنگىشتىك، شىعارماشىلىق، تانىمدىق قابىلەتىن دامىتۋ.
ب) تاربيەلىگى: ەجەلگى تايپانىڭ تاريحىن، باتىرلاردىڭ ەرلىگىن پايدالانا وتىرىپ، ءوز ەلىنىڭ تاريحىن بىلەتىن
ۇرپاق تاربيەلەۋگە ۇلەس قوسۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءبىلىم - بىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىراتىن ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، توپپەن جۇمىس، شىعارماشىلىق ىزدەنىس
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، تىرەك سىزبالار، كۋبيك، سلايد، ەلەكتروندى وقۋلىق پايدالانۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
• وقۋشىلارمەن امانداسۋ، وقۋ - قۇرالىن تەكسەرۋ
• وقۋشىلار زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ
ءىى ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
سىنىپ ءۇش توپقا بولىنەدى. كۋبيزم ءادىسى پايدالانىلادى. كۋبيكتىڭ التى قىرى بار. كۋبيزم تاقىرىپتى جان - جاقتى قامتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن وقىتۋ ستراتەگياسى. وقۋشىلار كۋبيكتى لاقتىرىپ قاي توپقا باراتىندىعىن انىقتايدى.
اسسوسياسيالىق ايماق قۇرۋ.
ساق ءسوزىن ەستىگەندە ويلارىڭا نە كەلدى؟
ەلەكتروندى تاقتانى پايدالانىپ، تاقتاعا جازۋ
ساق
"التىن ادام"، ارگيپيلەر، سكيفتەر، يسسەدوندار، دايلار، پارادارايا، تيگراحاۋدا، حاۋماۆارگا
كۋبيزم. كۋبيك لاقتىرىپ ءار قابىرعاسىنىڭ تاپسىرماسىن ورىندايدى.
1 - قابىرعاسى. سۋرەتتەڭىز. ساق قوعامىن
2 - قابىرعاسى. سالىستىرىڭىز. ابىزدار مەن قاراپايىم حالىقتى سالىستىر
3 - قابىرعاسى. زەرتتەڭىز. ميديالىقتاردىڭ ءوز ۇلدارىن ساق ساربازىنىڭ تاربيە بەرۋ سەبەبىن
4 - قابىرعاسى. قولدانىڭىز. ساق قوعامىندا ءومىر سۇرگەن ادامداردىڭ ءۇش توبىن جاز.( وقۋشىلار شەڭبەر ىشىنە جازادى)
ابىزدار، جاۋىنگەرلەر، مالشىلار مەن ەگىنشىلەر
5 - قابىرعاسى. بۇل تۋرالى ويلاعاندا كوزىڭىزگە نە ەلەستەيدى؟
"ساداقشىلاردىڭ تارتقان جەبەلەرى 900 قادامعا دەيىن جەتەدى..."
6 - قابىرعاسى. قولدانىڭىز نە قارسى شىعىڭىز.
"ەگەر ساق جىگىتى ءبىر قىزعا ۇيلەنگىسى كەلسە، ونىمەن اۋەلى كۇش سىناسۋى كەرەك. قىز جەڭسە، جىگىت ونىڭ تۇتقىنى بولىپ ەسەپتەلىپ، وعان تولىق تاۋەلدى بولادى. تەك جەڭگەن جىگىت قانا ءوز بيلىگىن جۇرگىزە الادى.
ءىىى ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ "ۆەنن دياگرامماسى.
ساقتار
● جاۋىنگەر، شاباندوز، مەرگەن، ساداقشى
● قاراپايىم حالىق. ابىزدارعا تاۋەلدى. كاسىپ يەلەرى. ەگىن ەكتى مال باقتى.
رۋ باسشىسىن سايلادى
● رۋ باسشىسى. تايپا كوسەمى سايلاندى. مول بايلىق يەسى. قولباسشى. كەلىسسوز جۇرگىزۋشى. جەر ءبولۋشى
ءمۇعالىم وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارىن تولىقتىرىپ قورىتىندى جاسايدى.
ءىۇ جاڭا ساباقتى بايانداۋ
جوسپارى:
1 كير اسكەرىنىڭ باسىپ كىرۋى
2 شىراقتىڭ ەرلىگى
3 ا. ماكەدونسكييدىڭ ساق ەلىنە جورىعى
وقۋشىلار، ەلەكتروندىق تاقتاعا نازار اۋدارىپ، ساقتاردىڭ جورىقتارىن ەلەكتروندى نۇسقادا كورەيىك. وسى تاقىرىپ جونىندە نە بىلەتىنىن، نە بىلگىسى كەلەتىنىن الدىنداعى دايىن پاراقشاعا تولتىرادى.
جاڭا ساباقتى وقۋشىلار بەرىلگەن ماتىننەن (دەڭگەيلىك تاپسىرما) وقيدى. جاڭا ساباقتى وقىپ بولعاننان كەيىن توپ ءبىر - بىرىمەن جاڭا العان ۇعىمدارى جونىندە پىكىرلەسەدى. وسىدان كەيىن ءار توپ توپ ارالىق ارالاسىپ، ءوز توبىنداعى مالىمەتتەرىمەن بولىسەدى دە، ىشتەرىنەن ءبىر ليدەرى شىعىپ، جاڭا تاقىرىپ جونىندە مالىمەت بەرەدى.
1. دەڭگەي
ەجەلگى زامان تاريحشىلارىنىڭ دەرەكتەرىنە قاراعاندا ساق تايپالارى ءوز اتىرابىنداعى مادەنيەتتى ەلدەرمەن اسسيريامەن، ميديامەن قارىم - قاتىناس جاساپ وتىرعان. ال كورشىلەس جاتقان پارسى مەملەكەتىمەن، ءتىپتى سوعىس وداعىندا قۇرعان. دەگەنمەندە پارسى پاتشاسى كير بۇل وداقتى مىسە تۇتپاي ساق - ماسساگەتتەردى كىرىپتارلىققا ءتۇسىرۋ ءۇشىن، ولارعا بىرنەشە رەت جاۋلاپ الۋ جورىعىن جاساعان. ريم تاريحشىسى پومپەي تروگ كير باستاعان پارسى اسكەرلەرى ب. ز. ب. 530 جىلى ساق جەرىنە باسىپ كىردى. بۇل كەزدە ساقتاردىڭ بيلەۋشىسى توميريس ەدى. كير اسكەرلەرىمەن سىردارياعا دەيىن كەلىپ، ءوز ەلشىلەرىن توميريسكە جىبەرەدى. ءبىراق توميريس "ايەل بولسا دا، جاۋدىڭ شاپقىنشىلىعىنان قورىققان جوق" دەپ جازعان.
2. دەڭگەي
ساق پاتشايىمى توميريس كەلىسسوز جۇرگىزۋدەن باس تارتادى. پارسى پاتشاسى كير ساقتارعا قارسى شابۋىلعا شىعادى. ءوز جەرىندە سوعىسۋعا قولايلى دەپ ەسەپتەپ، توميريس پارسىلاردىڭ سۋدان وتۋىنە ادەيى مۇمكىندىك بەرەدى. كير اسكەرىن وزەننەن وتكىزىپ، ءبارشاما جەر جۇرگەننەن كەيىن قوستارىن تىكتى. كەلەسى كۇنى ول كۋلىق ويلايدى، ادەيى قورىققان بولىپ، لاگەرىن تاستاپ، قاشا باستاعان سىڭاي تانىتتى. پاتشايىمنىڭ بالاسى سپارگاپيس جاۋدىڭ سوڭىنان قۋىپ، تاجىربيەسىز جاس بولعاندىقتان، تورۋىلعا ءتۇسىپ قالدى. بالاسىنىڭ قايتىس بولعانىن ەستىپ، توميريس كوپ اسكەرىمەن كيرگە قارسى اتتانادى.
3. دەڭگەي
گەرودوتتىڭ سيپاتتاۋىنشا، "باسىندا اسكەرلەر ساداقپەن اتىسادى. ساداق وعى بىتكەننەن كەيىن جەكپە - جەككە شىعىپ، قىلىش جانە نايزامەن سوعىسادى. ناتيجەسىندە ماسساگەتتەر جەڭىپ شىعادى. پارسى جاۋىنگەرلەرىنىڭ كوبى قىرىلىپ، كير ولتىرىلەدى."
4. دەڭگەي
كير قايتىس بولعاننان كەيىن 11 جىل وتكەن سوڭ ب. ز. ب. 519 جىلى پارسىلار ساقتارعا قارسى قايتا شابۋىل جاسايدى. بۇل جورىقتى ءى داريي پاتشا باسقارادى. "مەن اسكەرىممەن ساق جەرىنە جورىققا شىقتىم" دەگەن ءى ءدارييدىڭ سوزدەرى بەحيستۋن جازبالارىندا ايتىلادى. ساقتاردى سكۋنحا اتتى كوسەم باسقارادى. سكۋنحا سوعىستا جەڭىلىپ، پارسى اسكەرى سىرداريادان وتەدى.
5. دەڭگەي
وسى سوعىستاعى تاڭعاجايىپ وقيعالاردىڭ ءبىرىن ەجەلگى گرەك تاريحشىسى پوليەن بىلاي دەپ سۋرەتتەيدى: "شىراق ەسىمدى ءبىر ساق ءوزىنىڭ دەنەسىن پىشاقپەن ءوزى جارالاپ، پارسىلارعا قاشىپ بارىپ، ءوزىن ساق كوسەمدەرىنەن ءجابىر كورگەن ەتىپ كورسەتەدى. پارسى اسكەرلەرىن ولارعا باستاپ بارامىن دەپ الداپ، اداستىرىپ، سۋسىز جەرگە اپارادى. پارسىنىڭ شاپقىنشى اسكەرلەرى شولدەپ قىرىلادى. اقىرىندا شىراق ولارعا: مەن سەندەردى اداستىرىپ، قىرعىنعا ۇشىراتتىم، ەلىمدى امان الىپ قالدىم، مەن دەگەنىمە جەتتىم. ەندى قولدارىڭنان كەلگەندەرىڭدى ىستەي بەرىڭدەر" دەپ، ەرلىك كورسەتىپ، پارسىلاردان وسىلاي كەك الدى. ءى داريي كوپتەگەن اسكەرلەرىنەن ايىرىلىپ، ودان ءارى سوعىسا الماي پەرسياعا قايتۋعا ءماجبۇر بولدى. شىراق سياقتى جاۋىنگەردىڭ ارقاسىندا ساقتار ءوز تاۋەلسىزدىگىن ساقتاپ قالدى.
6. دەڭگەي
ب. ز. ب. 4عاسىردىڭ 30 - جىلدارى گرەكتەر ساق جەرىنە ءقاۋىپ ءتوندىردى. الەكساندر ماكەدونسكيي ( ەسكەندىر زۇلقارنايىن) باستاعان گرەك اسكەرلەرى ورتا ازياعا باسىپ كىرىپ، سىرداريا وڭىرىنە قاراي اتتانادى. "جەڭىلمەيتىن اسكەر" اتانىپ كەلگەن الەكساندردىڭ قالىڭ قولىنا ساق تايپالارى قارسى تۇرىپ، ولاردىڭ العا جىلجۋىنا كەدەرگى جاساعان. گرەك - ماكەدون باسقىنشىلارىنا قارسى كۇرەستى سپيتامەن اتتى ساق باسقاردى. ول ماكەدون اسكەرىنە 3 جىل بويى قارسى پارتيزان سوعىسىن جۇرگىزدى. ەجەلگى گرەك تاريحشىسى ارريان قولباسشى الەكساندر ماكەدونسكييدىڭ سىرداريادان ءجۇزىپ ءوتىپ، ساقتارعا قالاي شابۋىل جاساعانى تۋرالى جازادى. كۇننىڭ ىستىعى، ساقتاردىڭ ءجيى - ءجيى قولايسىز شابۋىلدارى مەن سوعىسۋ تاكتيكاسى گرەكتەردى ابدەن السىرەتتى.
ءسويتىپ، الەكساندر ماكەدونسكييدىڭ سىرداريانىڭ ارعى جاعىن مەكەندەيتىن ساق تايپالارىن باعىندىرۋ ءۇشىن جاساعان جورىعى ءساتسىز اياقتالادى. ساقتار ونىڭ شىعىسقا قاراي جۇرەتىن جولىن بوگەپ تاستادى.
ءۇش توپقا تاپسىرما بەرىلەدى.
ءى توپقا
سىزبانى تولتىرۋ.
ب. ز. ب ءۇىى - ءىۇ عاسىرلاردا
ساق تايپالارىنىڭ قارىم - قاتىناس جاساعان ەلدەرى
♦ اسسيريامەن
♦ ميديامەن
♦ پارسىلارمەن
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىگى: وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ، وتكەن ساباقتاردى پىسىقتاۋ رەتىندە قوسىمشا سۇراقتار بەرۋ، ساقتاردىڭ جەرىنە باسقا حالىقتاردىڭ شابۋىلى، ولاردىڭ قاجىرلى ازاتتىق كۇرەسىنە سەبەپ بولعاندىعىن ءتۇسىندىرۋ.
ءا) دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، ويلاۋ، سويلەۋ قابىلەتىن اشاتىن سۇراقتار قويۋ، ىزدەنگىشتىك، شىعارماشىلىق، تانىمدىق قابىلەتىن دامىتۋ.
ب) تاربيەلىگى: ەجەلگى تايپانىڭ تاريحىن، باتىرلاردىڭ ەرلىگىن پايدالانا وتىرىپ، ءوز ەلىنىڭ تاريحىن بىلەتىن
ۇرپاق تاربيەلەۋگە ۇلەس قوسۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءبىلىم - بىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىراتىن ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، توپپەن جۇمىس، شىعارماشىلىق ىزدەنىس
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، تىرەك سىزبالار، كۋبيك، سلايد، ەلەكتروندى وقۋلىق پايدالانۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
• وقۋشىلارمەن امانداسۋ، وقۋ - قۇرالىن تەكسەرۋ
• وقۋشىلار زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ
ءىى ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
سىنىپ ءۇش توپقا بولىنەدى. كۋبيزم ءادىسى پايدالانىلادى. كۋبيكتىڭ التى قىرى بار. كۋبيزم تاقىرىپتى جان - جاقتى قامتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن وقىتۋ ستراتەگياسى. وقۋشىلار كۋبيكتى لاقتىرىپ قاي توپقا باراتىندىعىن انىقتايدى.
اسسوسياسيالىق ايماق قۇرۋ.
ساق ءسوزىن ەستىگەندە ويلارىڭا نە كەلدى؟
ەلەكتروندى تاقتانى پايدالانىپ، تاقتاعا جازۋ
ساق
"التىن ادام"، ارگيپيلەر، سكيفتەر، يسسەدوندار، دايلار، پارادارايا، تيگراحاۋدا، حاۋماۆارگا
كۋبيزم. كۋبيك لاقتىرىپ ءار قابىرعاسىنىڭ تاپسىرماسىن ورىندايدى.
1 - قابىرعاسى. سۋرەتتەڭىز. ساق قوعامىن
2 - قابىرعاسى. سالىستىرىڭىز. ابىزدار مەن قاراپايىم حالىقتى سالىستىر
3 - قابىرعاسى. زەرتتەڭىز. ميديالىقتاردىڭ ءوز ۇلدارىن ساق ساربازىنىڭ تاربيە بەرۋ سەبەبىن
4 - قابىرعاسى. قولدانىڭىز. ساق قوعامىندا ءومىر سۇرگەن ادامداردىڭ ءۇش توبىن جاز.( وقۋشىلار شەڭبەر ىشىنە جازادى)
ابىزدار، جاۋىنگەرلەر، مالشىلار مەن ەگىنشىلەر
5 - قابىرعاسى. بۇل تۋرالى ويلاعاندا كوزىڭىزگە نە ەلەستەيدى؟
"ساداقشىلاردىڭ تارتقان جەبەلەرى 900 قادامعا دەيىن جەتەدى..."
6 - قابىرعاسى. قولدانىڭىز نە قارسى شىعىڭىز.
"ەگەر ساق جىگىتى ءبىر قىزعا ۇيلەنگىسى كەلسە، ونىمەن اۋەلى كۇش سىناسۋى كەرەك. قىز جەڭسە، جىگىت ونىڭ تۇتقىنى بولىپ ەسەپتەلىپ، وعان تولىق تاۋەلدى بولادى. تەك جەڭگەن جىگىت قانا ءوز بيلىگىن جۇرگىزە الادى.
ءىىى ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ "ۆەنن دياگرامماسى.
ساقتار
● جاۋىنگەر، شاباندوز، مەرگەن، ساداقشى
● قاراپايىم حالىق. ابىزدارعا تاۋەلدى. كاسىپ يەلەرى. ەگىن ەكتى مال باقتى.
رۋ باسشىسىن سايلادى
● رۋ باسشىسى. تايپا كوسەمى سايلاندى. مول بايلىق يەسى. قولباسشى. كەلىسسوز جۇرگىزۋشى. جەر ءبولۋشى
ءمۇعالىم وقۋشىلاردىڭ جاۋاپتارىن تولىقتىرىپ قورىتىندى جاسايدى.
ءىۇ جاڭا ساباقتى بايانداۋ
جوسپارى:
1 كير اسكەرىنىڭ باسىپ كىرۋى
2 شىراقتىڭ ەرلىگى
3 ا. ماكەدونسكييدىڭ ساق ەلىنە جورىعى
وقۋشىلار، ەلەكتروندىق تاقتاعا نازار اۋدارىپ، ساقتاردىڭ جورىقتارىن ەلەكتروندى نۇسقادا كورەيىك. وسى تاقىرىپ جونىندە نە بىلەتىنىن، نە بىلگىسى كەلەتىنىن الدىنداعى دايىن پاراقشاعا تولتىرادى.
جاڭا ساباقتى وقۋشىلار بەرىلگەن ماتىننەن (دەڭگەيلىك تاپسىرما) وقيدى. جاڭا ساباقتى وقىپ بولعاننان كەيىن توپ ءبىر - بىرىمەن جاڭا العان ۇعىمدارى جونىندە پىكىرلەسەدى. وسىدان كەيىن ءار توپ توپ ارالىق ارالاسىپ، ءوز توبىنداعى مالىمەتتەرىمەن بولىسەدى دە، ىشتەرىنەن ءبىر ليدەرى شىعىپ، جاڭا تاقىرىپ جونىندە مالىمەت بەرەدى.
1. دەڭگەي
ەجەلگى زامان تاريحشىلارىنىڭ دەرەكتەرىنە قاراعاندا ساق تايپالارى ءوز اتىرابىنداعى مادەنيەتتى ەلدەرمەن اسسيريامەن، ميديامەن قارىم - قاتىناس جاساپ وتىرعان. ال كورشىلەس جاتقان پارسى مەملەكەتىمەن، ءتىپتى سوعىس وداعىندا قۇرعان. دەگەنمەندە پارسى پاتشاسى كير بۇل وداقتى مىسە تۇتپاي ساق - ماسساگەتتەردى كىرىپتارلىققا ءتۇسىرۋ ءۇشىن، ولارعا بىرنەشە رەت جاۋلاپ الۋ جورىعىن جاساعان. ريم تاريحشىسى پومپەي تروگ كير باستاعان پارسى اسكەرلەرى ب. ز. ب. 530 جىلى ساق جەرىنە باسىپ كىردى. بۇل كەزدە ساقتاردىڭ بيلەۋشىسى توميريس ەدى. كير اسكەرلەرىمەن سىردارياعا دەيىن كەلىپ، ءوز ەلشىلەرىن توميريسكە جىبەرەدى. ءبىراق توميريس "ايەل بولسا دا، جاۋدىڭ شاپقىنشىلىعىنان قورىققان جوق" دەپ جازعان.
2. دەڭگەي
ساق پاتشايىمى توميريس كەلىسسوز جۇرگىزۋدەن باس تارتادى. پارسى پاتشاسى كير ساقتارعا قارسى شابۋىلعا شىعادى. ءوز جەرىندە سوعىسۋعا قولايلى دەپ ەسەپتەپ، توميريس پارسىلاردىڭ سۋدان وتۋىنە ادەيى مۇمكىندىك بەرەدى. كير اسكەرىن وزەننەن وتكىزىپ، ءبارشاما جەر جۇرگەننەن كەيىن قوستارىن تىكتى. كەلەسى كۇنى ول كۋلىق ويلايدى، ادەيى قورىققان بولىپ، لاگەرىن تاستاپ، قاشا باستاعان سىڭاي تانىتتى. پاتشايىمنىڭ بالاسى سپارگاپيس جاۋدىڭ سوڭىنان قۋىپ، تاجىربيەسىز جاس بولعاندىقتان، تورۋىلعا ءتۇسىپ قالدى. بالاسىنىڭ قايتىس بولعانىن ەستىپ، توميريس كوپ اسكەرىمەن كيرگە قارسى اتتانادى.
3. دەڭگەي
گەرودوتتىڭ سيپاتتاۋىنشا، "باسىندا اسكەرلەر ساداقپەن اتىسادى. ساداق وعى بىتكەننەن كەيىن جەكپە - جەككە شىعىپ، قىلىش جانە نايزامەن سوعىسادى. ناتيجەسىندە ماسساگەتتەر جەڭىپ شىعادى. پارسى جاۋىنگەرلەرىنىڭ كوبى قىرىلىپ، كير ولتىرىلەدى."
4. دەڭگەي
كير قايتىس بولعاننان كەيىن 11 جىل وتكەن سوڭ ب. ز. ب. 519 جىلى پارسىلار ساقتارعا قارسى قايتا شابۋىل جاسايدى. بۇل جورىقتى ءى داريي پاتشا باسقارادى. "مەن اسكەرىممەن ساق جەرىنە جورىققا شىقتىم" دەگەن ءى ءدارييدىڭ سوزدەرى بەحيستۋن جازبالارىندا ايتىلادى. ساقتاردى سكۋنحا اتتى كوسەم باسقارادى. سكۋنحا سوعىستا جەڭىلىپ، پارسى اسكەرى سىرداريادان وتەدى.
5. دەڭگەي
وسى سوعىستاعى تاڭعاجايىپ وقيعالاردىڭ ءبىرىن ەجەلگى گرەك تاريحشىسى پوليەن بىلاي دەپ سۋرەتتەيدى: "شىراق ەسىمدى ءبىر ساق ءوزىنىڭ دەنەسىن پىشاقپەن ءوزى جارالاپ، پارسىلارعا قاشىپ بارىپ، ءوزىن ساق كوسەمدەرىنەن ءجابىر كورگەن ەتىپ كورسەتەدى. پارسى اسكەرلەرىن ولارعا باستاپ بارامىن دەپ الداپ، اداستىرىپ، سۋسىز جەرگە اپارادى. پارسىنىڭ شاپقىنشى اسكەرلەرى شولدەپ قىرىلادى. اقىرىندا شىراق ولارعا: مەن سەندەردى اداستىرىپ، قىرعىنعا ۇشىراتتىم، ەلىمدى امان الىپ قالدىم، مەن دەگەنىمە جەتتىم. ەندى قولدارىڭنان كەلگەندەرىڭدى ىستەي بەرىڭدەر" دەپ، ەرلىك كورسەتىپ، پارسىلاردان وسىلاي كەك الدى. ءى داريي كوپتەگەن اسكەرلەرىنەن ايىرىلىپ، ودان ءارى سوعىسا الماي پەرسياعا قايتۋعا ءماجبۇر بولدى. شىراق سياقتى جاۋىنگەردىڭ ارقاسىندا ساقتار ءوز تاۋەلسىزدىگىن ساقتاپ قالدى.
6. دەڭگەي
ب. ز. ب. 4عاسىردىڭ 30 - جىلدارى گرەكتەر ساق جەرىنە ءقاۋىپ ءتوندىردى. الەكساندر ماكەدونسكيي ( ەسكەندىر زۇلقارنايىن) باستاعان گرەك اسكەرلەرى ورتا ازياعا باسىپ كىرىپ، سىرداريا وڭىرىنە قاراي اتتانادى. "جەڭىلمەيتىن اسكەر" اتانىپ كەلگەن الەكساندردىڭ قالىڭ قولىنا ساق تايپالارى قارسى تۇرىپ، ولاردىڭ العا جىلجۋىنا كەدەرگى جاساعان. گرەك - ماكەدون باسقىنشىلارىنا قارسى كۇرەستى سپيتامەن اتتى ساق باسقاردى. ول ماكەدون اسكەرىنە 3 جىل بويى قارسى پارتيزان سوعىسىن جۇرگىزدى. ەجەلگى گرەك تاريحشىسى ارريان قولباسشى الەكساندر ماكەدونسكييدىڭ سىرداريادان ءجۇزىپ ءوتىپ، ساقتارعا قالاي شابۋىل جاساعانى تۋرالى جازادى. كۇننىڭ ىستىعى، ساقتاردىڭ ءجيى - ءجيى قولايسىز شابۋىلدارى مەن سوعىسۋ تاكتيكاسى گرەكتەردى ابدەن السىرەتتى.
ءسويتىپ، الەكساندر ماكەدونسكييدىڭ سىرداريانىڭ ارعى جاعىن مەكەندەيتىن ساق تايپالارىن باعىندىرۋ ءۇشىن جاساعان جورىعى ءساتسىز اياقتالادى. ساقتار ونىڭ شىعىسقا قاراي جۇرەتىن جولىن بوگەپ تاستادى.
ءۇش توپقا تاپسىرما بەرىلەدى.
ءى توپقا
سىزبانى تولتىرۋ.
ب. ز. ب ءۇىى - ءىۇ عاسىرلاردا
ساق تايپالارىنىڭ قارىم - قاتىناس جاساعان ەلدەرى
♦ اسسيريامەن
♦ ميديامەن
♦ پارسىلارمەن
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
«بالاقاي» ورتا توبىنىڭ ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس – ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى.
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قاعاز جانە قاتىرما قاعازبەن جۇمىس. قۇتتىقتاۋ اشىق حات.
