InfoHub Logo

اۋىل ءىشىن ارالاپ جۇرەتىن قازاقتار سارۇكىن دەپ اتايتىن ورىس ساۋداگەرى اشىلى تاۋىنا شىعىپ قوس ات جەككەن ءشوپ ما شيناسىمەن ءشوپ شاۋىپ، مال جيىپ، جاز جايلاۋعا شىعىپ، قىستا ۇرىمجىدەگى ۇيىندە جاتادى ەكەن. اندا-ساندا قالاعا ءتۇسىپ مالشىلارعا كەرەكتى زات الىپ، ارتىنىپ-تارتىنىپ كەلەتىن ءبىر جەردە، سەرىكبايدىڭ اڭگىمەسى ءبولىپتى: «سەرىكباي دەيتىن شەشەن بار، ول ادامنان جاڭىلمايدى، ىستەيمىن دەگەنىن ىستەيدى، وعان ەشكىم تەڭەسە المايدى» دەسىپتى. سوندا سارۇكىن وتىرىپ:

— اتاڭنىڭ كانە اۋزىن، سەرىكبايدىڭ اۋسەلەسىن مەن ءبىر كورەيىنشى، قانداي نەمە ەكەن؟ — دەپتى.

— كورسەڭ كورەسىڭ، تەڭ كەلە المايسىڭ.

— ماعان ءبىر كورسەتشى ءوزىن.

مۇنى سەرىكبايعا بىرەۋ ايتىپ بارىپتى. سودان سەرىكباي سارۇكىننىڭ قالاعا كەتكەن حابارىن ۇعىسىپ، قالادان قايتار جولدا توسىپ وتىرىپتى. بىر-ەكى كۇننەن سوڭ استىندا ەسىك پەن توردەن ۇلكەن اتى بار، ارتىنىپ-تارتىنعان ساۋداگەر كەلە جاتىپتى. ول ءبىر كەزەڭگە تاياي بەرگەندە سەرىكباي شىعا كەلىپتى.

شىعا كەلىپتى دە، اتىنان قارعىپ ءتۇسىپ، ايىلىن تارتىپ ءمىنىپ قامشىسىن ۇراتىن كىسى بەتتەنىپ ساۋداگەرگە قاراي ءجۇرىپتى. ول كەز ۇرى-قارىنىڭ كوپ كەزى، سارۇكىن دە سەسكەنىپ كەلە جاتىپتى.

سەرىكبايدىڭ كوزى كوك، ءتۇسى سۋىق ادام ەكەن، ساۋداگەردەن كوزىن ايىرماي قادالا كەلىپ تاياعاندا ۇرا باستاپتى. سوندا ساۋداگەر تۇرا قاشىپتى، سەرىكباي تۇرا قۋىپتى. نە قۋىپ جەتىپ ۇستامايدى، نە قالمايدى، ساۋداگەردىڭ ارتىنان ەرىپ وتىرىپتى. اقىرى قۇتىلا الماسىن بىلگەن ساۋداگەر ءبىر سايدىڭ اۋزىنا كەلگەندە «ءاي، وسى مەنىڭ اتىم مەن قورجىنىمدى الادى-اۋ، جانىم امان قالسىن» دەپ ويلاپ اتىن تاستاي جاياۋلاي قاشىپتى. سەرىكباي دا اتىنان ءتۇسىپ جاياۋلاي قۋىپتى. سەمىز ورىس قورباڭداپ قاشا الماي شاپانىن شەشىپ تاستاي قاشىپتى. سەرىكباي دا شاپانىن شەشىپ تاستاي قۋىپتى. ساۋداگەردى نە ۇستاماي، نە ارتىنان قالماي، انە جەتىپ، مىنە جەتىپ كەزەڭگە شىققاندا، ساۋداگەردىڭ دىمى قۇرىپ «ۋھ» دەپ وتىرا كەتىپتى. سەرىكباي دا «ۋھ» دەپ وتىرا كەتىپتى. سارۇكىننىڭ ەسىنە سەرىكباي سوندا تۇسكەن ەكەن.

— ءۇي، سەن كىمسىڭ؟

— سەرىكبايمىن.

— وي، اتانى اۋزىن، سەرىكبايىڭ دەگەن سەن بە؟ ءاي، بولدى، بولدى. سەن مۇنى قازاقتارعا ايتپا، مەن ساعان ءبىر قوي بەرەيىن، ا، — دەيدى.

— بولادى، ءبىر قوي بەرسەڭ، ايتپايمىن، — دەيدى سەرىكباي.

ونى كەلەسى جىلى جايىپ جىبەرگەن ەكەن. ءبىر جولى ساۋداگەر كەزىگىپ:

— ەي، ايتپا دەپ ساعان ءبىر قوي بەرگەنىم قايدا، وڭباعان نەمە، — دەپتى اشۋلانىپ.

— ول قويىڭىزدى بىلتىر بەردىڭىز ەمەس پە، بيىل تاعى ءبىر قوي بەرسەڭىز، — دەپتى سەرىكباي.

---