شەگەمدىك قىز
— اتا، بيىلعى ساياحاتىمىز كاۆكازعا بولايىن دەپ تۇر! — كەلىنى ۇيگە كىرگەن بويدا، كويلەگىمەن تۋفليىنە، ءتىپتى سىرعا-ساقيناسىنا دەيىن ءبىر تۇستەس قول سومكەسىن اقتارىپ-اقتارىپ، قايىن اتاسىنىڭ قولىنا جولداما قاعازدى ۇستاتا سالدى.
كاۆكاز دەگەندە ءسامىش وزگەشە كۇيگە ەندى. كاۆكاز! كاۆكاز! مۇنى قانشا جىل كۇتتى دەيسىڭ! ۇلى مەن كەلىنى دۇنيەنىڭ نەبىر كەرەمەت جەرلەرىن كورسەتتى. ءبىراق كاۆكاز تۋرالى ءبىر اۋىز ءسوز بولماعان ەدى وسىعان دەيىن. قۇداي ىشتەي تىلەگەن نيەتىنە جەتكىزىپ، ەندى، مىنە، كاۆكازدى كورۋ دە بۇيىرايىن دەدى. كىم ءبىلسىن، وسى ساپارى اقىرعىسى شىعار. سەكسەن دەگەن وڭاي جاس ەمەس. ءالى دە قايراتتى سياقتى، ءبىراق ۇل-قىزىنا ىلەسىپ جۇرە الماي ەنتىگىپ قالادى. اسىرەسە، بىلتىر مەككەگە — ۇمراعا بارعاندا مۇنىسى قاتتى سەزىلدى. بيىل بالالارىنا «ەندى ەشقايدا بارماي-اق قويسام» دەگىسى كەلگەن ءوزى، ەندى وسىلاي، كاۆكازعا جول تۇسكەن ەكەن، «تاۋەكەل، وسى اقىرعىسى بولسىن» دەپ باس يزەپ كەلىسە بەردى.
***
ورتالىق ازيادان كازكازعا بەت العان تۋريستەر تاشكەنتتە تۇگەل جينالدى. سودان استراحان، ول جەردەن كراسنودارعا ۇشتى.
كراسنوداردان نالچيككە اۆتوبۋسقا وتىرعاننان ءسامىشتى وي باستى. وعان قوسا اۆتوبۋستىڭ الدىڭعى ورىندىعىنا ءوزىن جالعىز وتىرعىزىپ قويماسى بار ما، زىڭگىتتەي جۇرگىزۋشى «اقساقالدى كورسە ءتارتىپ ساقشىلارى باسا-كوكتەپ ىشكە كىرىپ كەلمەيدى» دەپ، كۇرەكتەي قولدارىمەن جاۋىرىنىنان قاعىپ-قاعىپ قويدى. ۇلى مەن كەلىنى ارتقا قاراي ءوتىپ كەتتى — وتىزعا كىرسە دە، جاستىڭ اتى — جاس، جاس بولسا دا تۇراقتى بيزنەستەرى بار، ءبىر عانا ايىبى — بالا سۇيمەي ءجۇر، الدە ادەيى مە — بۇلاردى كىم ءبىلسىن؟..
اۆتوبۋس ءتۇپ-تۇزۋ تاسپا جولداردى بىرتىندەپ جۇتىپ، وعان قوسا جول بويىنداعى جەمىس باقتارىن، ەگىنجايلاردى، بىردەي ەتىپ كەلىستىرىپ تۇرعىزىلعان كوشە جيەگىندەگى ەكى-ۇش قابات ۇيلەردى ارتقا تاستاپ، ءسامىشتىڭ كوڭىلىن كوتەرگەنىمەن، ءبىر بۇيىعى سەزىم جۇرەگىن ءالسىن-الى تولقىتىپ بارادى...
***
بارىنە اكەسى كىنالى مە، نە ءوزى مە — قازىرگە دەيىن مۇنىڭ اراجىگىن اجىراتا الار ەمەس...
***
1954 جىلدىڭ تامىزىنىڭ سوڭعى كۇندەرى قاپىرىعى مەن اپتاپ ىستىعىنىڭ كۇشى ءالى قايتپاعان وش ءسامىشتى گۋىل-دۇرىلى، ايقاي-ۇيقايىمەن كۇتىپ الدى. ءار-ار جەردە ءستاليننىڭ سۋرەتتەرى، ايتقان سوزدەرى لەنيندىكىنەن دە كوبەيىپ كەتىپتى. اكەسى جايلاۋدا قاراعاننىڭ تۇتىنىنە ىستاپ، سۇرلەپ، ءوزى ايتقانداي ءبىر قىس ساقتالاتىنداي ەتىپ دايارلاپ قويعان، وعان قوسا جالبىز بەن كيىكوتىنا وراپ، ءبىر ەمەس، ەكى قورجىنعا سالىپ بەرگەن قويدىڭ ەتى ەندى انىق باس اۋرۋعا اينالدى.
— ەندەشە جاقسى، بار، جاقسى وقى! — دەدى دە اكەسى ۇلىن وشقا باراتىن جۇك تاكسيلەر تۇرعان جەرگە دەيىن اتپەن الىپ كەلىپ، سوعىستان قالعان پولۋتوركا دەگەن قارا كولىكتىڭ كۋزوۆىن جاۋىپ، ادامدار، مال-سال، جۇك-پۇك سالاتىن جەرگە تازا سابان توسەپ قويعان ەكەن، ساباننىڭ ۇستىنە جامباستاي كەتكەندە وسىعان دەيىن ايتىپ كەلگەندەرىن قۇلاعىنا قايتادان قۇيدى: — ەتتى اعايلارىڭا بەر، توقتاعۇل جىرشى جۇرگەن ارىم جايلاۋىنىكى، اكەم ءوزى باققان دەپ ايتساڭ مۇعالىمدەرىڭ تۇسىنەدى، ۇيىنە دەيىن جەتكىزىپ بەر، قىستا ءبىر جەپ جىرعاپ قالسىن! اناڭنىڭ قاتتاما شەلپەگى دە بار!
ءسامىش وشقا جەتكەن سوڭ، جۇك تاكسيلەر بەكەتىنە جاپسارلاس اقبۋرانىڭ بويىنداعى شايحاناعا ەكى قورجىندى ارقالاپ كىرىپ باردى.
شايحانا ءىشى قۇج-قۇج. شەتىندە ەسەك اربالار، اتتار، ەسەكتەر تۇگىلى، استىنا پايا توسەلگەن سيىرلار دا قاڭتارىلىپ تۇر. تابەتىن اشىپ، قۇرىلداعان قۇرساعىن قىتىقتاپ، سىلەكەيىن اعىزىپ، ارعى جاقتاعى شاعىن قازانداردان پالاۋدىڭ، قۋىرداقتىڭ، سورپانىڭ، شاۋلەنىڭ كەرەمەت ءيىسى كەلەدى.
شايحاناشى چاپاي مۇرتتى، زىپىلداعان اق شاشتى الا تاقيا، الا شاپاندى وزبەك كىسى، جاس بالانى بالا ەكەن دەمەي جانى قالماي قارسى الدى دا، الدىنا جايپاق تاباققا سالىپ ءبىر شاينەك كوك شاي، ءبىر كۇلشە نان، ءبىر ۇرتتام شاي ارەڭ قۇيىلاتىن تاس كەسە الىپ كەلدى. ۇلكەنىرەك تاس كەسەگە قۇيىلعان ءبىر تىستەم ەتى بار سورپانى دا اعاش قاسىعىمەن تارس ەتكىزدى.
— الىڭىز، اعاسى! — دەدى ناندى التى-جەتىگە بولە سىندىرىپ، شاي كەسەگە جارتىدان ازىراق ەتىپ كوك شايىن قۇيىپ، وڭ قولىمەن بالاعا ۇسىنىپ، سول قولىن كوكىرەگىنە باسىپ.
سودان وقتا-تەكتە قورجىنعا اۋەستەنە قاراي بەرىپ، اقىرى شىداماي سۇراي سالدى:
— بۇل نە، دوس؟
— ەت. ءبىر ىسەكتىڭ ەتى.
— ونى قايتپەكسىڭ؟
— اعايلارعا بەرەم.
— ا، ستۋدەنتسىڭ بە؟
— ءيا. جاڭادان ءتۇستىم.
— قايسىسىنا؟
— پەدينستيتۋتقا. ينفاكقا.
— ەە، جاقسى بولعان ەكەن. قوي قارىز بوپ قالدىڭ با؟ قوي بەرىپ ءوتتىڭ بە؟
— جوق. ءوزىم ءوتتىم. اكەم اعايىڭا بەر دەگەننەن كەيىن امالسىز كوتەرىپ كەلدىم. بىزدە اكەمنىڭ ايتقانى — زاڭ، ەشقايسىمىز ول كىسىگە قارسى شىعا المايمىز.
— ال اعايىڭنىڭ ءۇيىن بىلەسىڭ بە؟
— ءۇيىن ەمەس، ءوزىن دە بىلمەيمىن.
— وندا ءقايتىپ وعان ءبىر قويدىڭ ەتىن بۇتىندەي بەرەسىڭ؟
— ەرتەڭ ساباققا كەلمەي مە. سول جەرگە الىپ بارىپ بەرە سالامىن.
— وو، قۇرعىر، باسىڭ ءالى پىسپەگەن بالا ەكەنسىڭ عوي؟ بىرىنشىدەن، ساباقتى ءبىر عانا مۇعالىمنەن وقىمايسىڭ، ءار ساباقتان ءارتۇرلى ءمۇعالىم ءدارىس بەرەدى، ودان قالسا، ەكىنشىدەن، ينفاكتىڭ مۇعالىمدەرى وڭشەڭ ورىستار، سەنى پارا بەردى دەپ ءوز قورجىنىڭا ءوزىڭدى بۇكتەپ سالىپ، تۇرمەگە تىعادى دا جىبەرەدى، ەي.
ءسامىش ويلانىپ قالدى.
— وندا نە ىستەسەمەكەن؟ — دەدى جەلكەسىن قاسىپ.
— قورجىندارىڭ مەندە تۇرسىن. مىنا شايحانانىڭ تۇبىنەن اقبۋرانىڭ ءبىر ديىرمەن مۇزداي سۋى قىسى-جازى گۇرىلدەپ اعادى دا تۇرادى، جاعاسى ىلعالدى، سول جەرگە قويامىن. ءبىر كىسى تيمەيدى. قالاعان كەزىڭدە الىپ كەتەسىڭ...
***
ءقازىر كاۆكاز تاۋلارىنا بەت الا زىمىراپ بارا جاتىپ ءسامىش سول كىسىنى، ونىڭ شايحاناسىن، سول شايحاناداعى ستۋدەنتتىك كۇندەرىن كوز الدىنان ءبىر وتكىزىپ الدى.
***
بۇلاردىڭ توبى ءۇش قىزدى قوسپاعاندا تۇگەل ۇلدار ەكەن. قىزداردىڭ ءبىرى — فاتيما موكويەۆا. قارلىعاشتىڭ قاناتىنداي مۇقيات تەرىلگەن قيعاش قارا قاستارىنىڭ استىندا كۇلىمدەپ تۇرعان كوزدەرى، ۋىلجىعان تاپ-تازا بەتى، نۇر شاشىپ تۇرعانداي ادامدى وزىنە بىردەن باۋراپ الاتىن اجارلى ءجۇزى، ارقاسىنا تاستاپ قويعان ورىلگەن ۇزىن، قوس بۇرىمى، ەشكىمدىكىنە ۇقساماعان، ءوز قولىمەن كەستەلەنگەن ورامالى، كوبەلەكتىڭ قاناتتارىنداي جەلبىرەگەن كەڭ كويلەگى ونى باسقا قىزداردان كادىمگىدەي ەرەكشەلەپ تۇراتىن. ستۋدەنتتەردىڭ ءبارى ونىڭ كاۆكازدان قۋعىن-سۇرگىن كەزىندە كەلگەنىن بىلگەنىمەن، ءبىرىنشى وقۋ كۇنى ول جايىندا سۇراۋعا ەشكىمىنىڭ باتىلى بارمادى. قالا بەرسە كەلگەندەرىنە دە ون جىلداي بولىپ، ءبارى قىرعىزشا وقىپ، قىرعىز تىلىندە سويلەيتىن بولعان. فاتيما دا قىرعىزشا تاقىلداپ سويلەيدى، سويلەپ قانا قويماي، قىرعىزشا كەلىستى اندەتىپ، وزبەكشە اشۋلا ايتىپ جىبەرەتىنى دە ءبىرىنشى كۇننەن-اق بارىنە ۇنادى.
ەكىنشى كۇنى ساباق اياقتالىپ، ستۋدەنتتەر تاراپ جاتقاندا ءسامىش تارتىنشاقتاپ، قىسىلا-قىمتىرىلا فاتيمانىڭ جانىنا باردى:
— سىزگە بىردەمە ايتسام بولا ما؟
— بولماعاندا، سەزىمنەن باسقاسىنىڭ ءبارىن ايتۋعا بولادى! — قىز وزگەشە ءبىر نازىمەن، بال-بۇل جانعان كوزدەرىمەن جىگىتكە تىك قاراپ جىميدى. — ءبىز ەندى كۋرستاسپىز عوي...
— قاي جەردە تۇراسىزدار؟
— ەندى وسىلاي دەيسىزدەر... نە بولدى؟ ءبىزدىڭ تۇراتىن جەرىمىز نە ءۇشىن قاجەت بولا قالدى؟ كىم سۇراپ جاتىر؟ سۇراقتارىڭ ءالى بىتكەن جوق پا؟! قىز ىزالانا باستادى.
— جو-جوق. ولاي ويلاما. اكەم ءبىر قويدىڭ ەتىن بەرىپ جىبەرىپ ەدى...
— قىزىق. بىزگە مە؟
— سىزدەرگە ەمەس. ءبىراق مەن سىزدەرگە بەرەيىن دەگەم.
— نەگە بىزگە؟
— بىلمەيمىن. بىزدە ەڭ ءبىرىنشى مەيماندارعا بەرەدى! — جىگىت ءسوز تاپقانىنا ءماز بولىپ، الدىعا ءجۇرىپ كەتكەن قىزدىڭ ارتىنان ەردى.
— تولەيكەندە، اقبۋرانىڭ بويىندا، — دەدى قىز ءبىر كەزدە ءبىراز اشىلىپ.
شىنىمەن دە، ولار قىرعىزداردان كوپ ءىلتيپات كوردى. 1944 جىلى ايەلدەر مەرەكەسى وتىسىمەن، 9 ناۋرىزدا تاۋداعىسىن — تاۋدان، ۇيدەگىسىن — ۇيدەن كولىككە قوي تيەگەندەي تيەپ، نە ءبىر جەتىسكەن مۇلكى جوق، نە ءبىر تىشقاق لاعى جوق — ايداپ جىبەرگەن ەكەن. سوندا بالقارلار تارىداي شاشىلدى. موكويەۆتار وشتىڭ ۇستىمەن تولەيكەنگە ءتۇستى. فاتيمانىڭ وزىنەن ۇلكەن ەكى اعاسى — ءانىس پەن ءدانىستان بولەك ەكى ءىنىسى، ەكى ءسىڭلىسى بار، اكە-شەشەسى كاۆكازدان كەلگەننەن كەيىن جەرسىنبەدى مە، ۇدايى ەكى كۇننىڭ بىرىندە توسەك تارتىپ قالاتىن. ەكەۋى دە «سۇيەگىمىز شەگەمگە جەتپەي قالا ما» دەپ، ءستاليندى قارعاپ زار قاققاندا جانىندا تۇرا المايسىڭ. سول ءۇشىن ءبارى ۇل-قىز دەمەي اۋىلدان جۇمىس بولسا دا ىستەي بەرەدى: اربا ايدايدى، ءشوپ شابادى، اعاش بۇتايدى، ماقتا تەرىمگە شىعادى، جۇگەرى شابادى، كارتوپ سۋارادى، قورادان تەزەك قوپارادى. العاش كەلگەندەرىندە كورشى قىرعىزدار ءبىر-بىر لاقتان بەرىپ، ەشكىلى بولىپ، سولاردىڭ ءتۇبىتىن تاراپ، كيۋگە جارايتىن ءبىر نارسەلەردى توقىپ العانىمەن، ىشەر استان ءبارىبىر تارشىلىق كورىپ، نان-سۋمەن لاجداپ كۇن كورەدى.
فاتيمانىڭ كۋرستاسىنىڭ ۇسىنىسىنا ۇندەمەي قالعانى دا، ۇيىنە قالاي، قاي جولمەن بارۋ كەرەگىن، ءبىراق ەلدىڭ كوزىنە تۇسپەي، قاس قارايىپ، قاراڭعىلىق تۇسكەندە عانا بارۋ كەرەگىن ەسكەرتكەنىنىڭدە سەبەبى سول بولسا كەرەك.
***
تۋريستەراۆتوبۋسى كاۆكاز جەرلەرىن ارالاي باستادى. ءسامىشتىڭ جۇرەگى ورەكپي تۋلاپ، تىنىش تابار ەمەس. وعان قوسا جول بويىنداعى بالقارلاردى، قاراشايلاردى كورگەن سايىن ءبىر جىلى سەزىم قاۋساعان دەنەسىن ارالاپ كەتتى.
***
ءبىر وزبەكتىڭ ەسەك ارباسىن ارزانعا جالداپ، جاتاقحانادا بىرگە تۇرىپ جاتقان ءادىل دوسىن الىپ، ەكەۋى ەكى قورجىندى ارقالاپ، تاس جولمەن كۇن باتقاندا تولەيكەنگە جول تارتتى. فاتيما ايتىپ بەرگەن جەردى — سۋ ايرىعىن وڭاي تاپتى. اي دا دوڭگەلەنىپ شىعا كەلدى. ءبىر كەزدە ايدىڭ جارىعىندا ەكى قارايعان سۇلبا كورىنىپ، بۇلاردىڭ جانىنا جىلدام جەتىپ كەلدى.
— ءسامىش دەگەن قايسىسىڭ؟! — دەدى كەلگەندەردىڭ ءبىرى.
— مەن! — ءسامىش ابدىراپ، داۋىسى قۇمىعىپ شىقتى.
— مەن — ءانىس، مىناۋ— ءدانىس! — دەدى ەكى اعايىندىنىڭ ۇلكەنى ءسامىشتىڭ قولىن قاتتى قىسىپ. — ەندى بىلاي... فاتيما ايتتى، ەندى ول قىزبەن سويلەسپەڭدەر! اربالارىڭدى سۇيرەپ، ارتىمنان ەرىڭدەر!
وزبەك ارباكەش قورىققانىنىن داۋىسى قالتىراپ، ەسەكتەرىنە «حى، حى» دەگەنگە ارەڭ جارادى. ءانىس پەن ءدانىس بۇلاردى جاياۋ ەرتىپ، قايتا وشقا تارتتى. جاڭا شاھاردىڭ ءبىر كوشەسىنە كەلگەندە «بالالار ءۇيى» دەگەن جەرگە توقتادى.
— ەتىڭدى وسى جەرگە بەر! — دەدى ءانىس.
ءادىل مەن ءسامىش ەكى قورجىندى بالاباقشا قاراۋىلىنىڭ جانىنا قويىپ شىققانشا الگىلەر كەتىپ قالىپتى.
— قارىنداسىمىزدى جايىنا قالدىر دەدى! — قالتىراپ-دىرىلدەپ، قورقىنىشىن ازەر باسقان ارباكەش وزبەك بۇلارعا جاردەم سۇراعانداي جالتاقتاي بەردى...
***
اۆتوبۋس نالچيككە كەلىپ تۋريستەرگە ارنالعان مەيمانحانانىڭ الدىنا توقتاي سالىسىمەن، مايدا-شۇيدە ساتقاندار بۇلار جاققا جۇگىردى. — كەلىڭدەر، — دەپ جار سالعان قىزدار، كەمپىرلەر — ءبارى قولدارىنا بىردەمە ۇستاعان.
ءبىر قىز، شامامەن ون جەتى-ون سەگىزدەردە بولسا كەرەك، ءسامىشتىڭ قولىنا ورامال ۇستاتتى:
— و، كوناك، كوناك، يگي جايلۋك، يگي جايلۋك!
ءبىر ءسوزدى قايتا-قايتا قايتالايدى ەكەن. ءسامىش قولىنداعى بۇيىممەن ءىسى دە بولماي، جاۋلىقتى قولىنا ۇستاعان قالپىندا، الدەقاشانعى ءبىر وقيعانى ەسىنە الىپ، تۇرعان جەرىندە مۇسىندەي قاتتى دا قالدى.
***
فاتيما ەرتەڭىنە ساباققا كەلمەدى. ونىڭ ەرتەسىندە دە كورىنبەدى.
ءسامىش ساباقتىڭ اياعىنا دەيىن شىداي المادى. شىعا سالدىدا، اقبۋرانى بويلاپ قوڭىرجازعا تارتتى. نەگە ەكەنىن بىلمەيدى، ءبىراق تولەيكەنگە — قىزدىڭ ۇيىنە تۋرا بارۋدان تايسالدى. ارعى جاعاداعى تولەيكەن قوڭىرجازدان الاقانداعىداي انىق كورىنەدى، ورتادا اقبۋرا عانا جاتىر. فاتيمالاردىڭ ءۇيى جاقسى كورىنەتىندەي جەردى تاۋىپ، سۋ بويىندا قالىڭ وسكەن شىرعاناقتاردىڭ اراسىنا سۇڭگىدى. ءبىر كەزدە... انە — كۇتكەن ءسات، كۇتكەن سۇلبا... سول بەينە — قىپ-قىزىل كويلەك كيگەن بەينە ۇيدەن شىقتى دا، كەرمەگە جۋعان كىرلەرىن جايىپ، قايتا ۇيگە كىرىپ كەتتى. سول كىرگەن بويدان كورىنبەي قالدى. كۇتتى. كۇتتى. كۇنى بويى وتىرىپ، اينالا قاراڭعىلىق قۇشاعىنا ەنگەندە عانا ءسامىش ورنىنان تۇرىپ، ۇيىپ قالعان اياقتارىن ءارى قۋانا، ءارى جىندانا تومپەشتەپ تومەن جاققا — جاتاقحاناسىنا بەت الدى.
ارادان سەنبى، جەكسەنبى ءوتىپ، ءسامىش باياعى شىرعاناق تۇبىندە ءموليىپ وتىرعانىمەن، قىزدىڭ سۇلباسى كورىنبەدى، اكەسىن، باۋىرلارىن، اناسىن كوردى — ءبىر عانا فاتيما جوق.
دۇيسەنبى كۇنى فاتيما ساباققا كەلدى. مۇڭدى كوزدەرى سامىشكە ۇرلانا قاراسا دا، بىردەمەگە ايىپتىداي جالتارادى.
ساباقتان تاراپ جاتقاندا فاتيما بايقاۋسىز كەلىپ، ءسامىشتىڭ قولىنا كىشكەنتاي ءبىر تۇيىنشەكتى ۇستاتتى. ءبىراق ءبىر اۋىز ءسوز ايتقان جوق.
ءسامىش ادىلگە دە قاراماي ءوزىنىڭ شايحاناسىنا قاراي ۇشتى. «اكا» دەپ العان باياعى چاپاي مۇرت شايحاناشى نانى مەن شايىن الىپ كەلگەنشە، شىداماي، تۇيىنشەكتى اشتى.
ىشىندە اربىرەۋىن بولەك-بولەك وراپ، قاعازبەن جازىپ قويعان بۇيىمدارى بار ەكەن: «بۇل اكەڭە — ءوز قولىممەن قوي تەرىسىنەن تىككەن جەيدە: تاۋدا كيىپ ءجۇرسىن!»، «بۇل اناڭا — ءوزىم توقىدىم: ءشالى جاۋلىق، امان بولسىن!»، «بۇل وزىڭە — ءوزىم توقىعان شۇلىق: اياعىڭ جىلى ءجۇرسىن!»، «بۇل جىپكە تىزىلگەن دانەكتەر مەن قۇرعاتىلعان قاقتار — ىنىلەرىڭە: تاتۋ بولسىن!»
بۇلاردى وقىپ، تۇيىنشەكتى ءبىر جاقتان ۇرلاپ كەلگەندەي، ءسامىش جاتسىنىپ ءبىراز وتىردى. ميىعىندا — كۇلكى، ىشىندە دۇرلىكتىرگەن ءبىر ىستىق قان ويناپ، نان-شايعا اۋزى بارمادى.
— شاي ءىش، بالام! — شايحاناشى «اكاسى» بيقاساپ شاپانىنىڭ ءبىر ەتەگىن بەلبەۋىنە قايىرىپ قىستىرىپ كەلىپ قالعاندا عانا ەسىن جيىپ، تاندىردان ەندى عانا شىققان، ۇزىلگەن ىستىق نانعا قولىن سوزدى.
جالعاسى بار
You Might Also Like
-
تاۋىق پەن قاز دوس بولىپتى. قاز ۇنەمى ماقتانا بەرەدى ەكەن. كۇندەگى ادەتىنشە تاۋىقپەن كەزدەسە سالا تاعى دا ماقتانا جونەلدى:
