سىن ەسىم
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سىن ەسىم
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. سىن ەسىم تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
2. ويلاۋ جانە شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن، سوزدىك قورىن، ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ.
3. انا ءتىلىنىڭ زاڭدىلىقتارىن سۇيە بىلۋگە، اسەمدىككە، ادامگەرشىلىككە، ءوز ەلىنىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارىن سىيلاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: بايانداۋ، ءتۇسىندىرۋ، شىعارماشىلىق، وزىندىك جۇمىس، سىزبا – نۇسقالارمەن جۇمىس.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
ءىى. پسيحولوگيالىق دايىندىق. (مەكتەپ مارشى)
ءىىى. ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ
ءىۇ. جاڭا ساباق
1. زاتتاردىڭ الۋان ءتۇرلى بەلگىلەرى بولادى سول بەلگىلەرىنە نازار اۋدارتۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن قايتالاۋ.
ءوزىن - ءوزى تەكسەرۋ سۇراقتارى
1. زات ەسىم دەپ نەنى ايتامىز؟ سۇراقتارى.
2. جالپى ەسىم، جالقى ەسىم. انىقتامالارى.
3. زات ەسىمنىڭ جاسالۋى.
4. دەرەكتى، دەرەكسىز زات ەسىمدەر.
وتكەن ساباق پەن جاڭا ساباقتى بايلانىستىرا وتىرىپ، ەندى ءبىز بۇگىن تاعى ءبىر ءسوز تابىمەن تانىسامىز. ول ءۇشىن سەندەر مىنا ءسوزجۇمباقتى شەشۋلەرىڭىز كەرەك.
1. كوپ ءسوز.... (كۇمىس)
2. از ءسوز.... (التىن)
3..... ورگە جۇرەر(ونەرلى)
4..... كيىم توزبايدى(كەڭ)
5..... اعاش جەرگە ءيىلىپ ءتاجىم ەتەدى(جەمىستى)
6..... جىگىت ەلگە ءيىلىپ ءتاجىم ەتەدى(جەتەلى)
7..... جولداس جولدا قالدىرار(جامان)
سىن ەسىمنىڭ بەلگىلەرى
1. كولەمى (ۇلكەن، كىشى، الاسا)
2. ءتۇسى (اق، سارى، كوك)
3. كورىنىسى (سۇلۋ، جىڭىشكە)
4. سالماعى (اۋىر، جەڭىل)
5. ساپاسى (قاتتى، جاقسى، مىقتى)
سىن ەسىمنىڭ انىقتاماسى، سۇراقتارى، مىسال كەلتىرۋ.
سىن ەسىم – زاتتىڭ سىنىن، سيپاتىن، ساپاسىن، ءتۇر – ءتۇسىن، كولەمىن ءبىلدىرۋ، قانداي، قاي دەگەن سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ.
مىسالى:
مۇقاعاليدىڭ «ساپ – سارى جاپىراقتار» ولەڭىنەن ءۇزىندى
..... ساپ – سارى جاپىراقتار جوعالۋدا،
قاۋساعان قاڭقاسى تۇر اعاشتاردىڭ.
جاسىل ب ا ق تونالۋدا، تونالۋدا.
تاپسىرمالار:
1. ءبىر سوزبەن ايتقاندا قالاي دەپ اتايدى؟
1. سوزگە شەشەن ادامدى (شەشەن، تاپقىر)
2. ايتقانعا سەنە سالاتىن ادامدى (اڭقاۋ، سەنگىش، اشىق اۋىز)
3. جان اياماي جۇمىس ىستەيتىن ادامدى (ەڭبەكقور، ەڭبەك سۇيگىش)
4. بويى ۇزىن ادامدى (بويشاڭ، ۇزىن)
5. كورىنگەنگە سوقتىعا بەرەتىن ادامدى (سوتقار، تەنتەك، بۇزىق)
2.«مەنىڭ پارتالاسىمنىڭ پورترەتى» شاعىن ەسسە جازۋ
3. جىلدام جاۋاپ
سىن ەسىمنىڭ استىنا قاتارلاپ سىن ەسىم جازىڭدار. تىگىنەن وقىعاندا ءبىرىنشى ءسوز شىعاتىن بولسىن.
اسقاق
س
ق
ا
ق
ءتاتتى
ءا
ت
ت
ءى
4. وقۋلىقپەن جۇمىس
شىعارماشىلىق جۇمىس
ابايدىڭ جىل مەزگىلدەرىنە بايلانىستى جازىلعان «قىس»، «كۇز» ولەڭدەرىنەن سىن ەسىمدەردى تەرىپ جازۋ.
ابايدىڭ قىس، كۇز سۋرەتى
«كۇز» ولەڭىنەن: سۇر، سۋىق، دىمقىل.
«قىس» ولەڭىنەن: اق، دەنەلى، سوقىر، مىلقاۋ، سۋىق.
5. اجە دەگەن كىم؟ ول قانداي بولادى؟ (وي تولعاۋ)
6. ماقال قۋالاسپاق.
ءى توپ: ماقال – ماتەل باستايدى
ءىى توپ: جالعاستىرادى
ءىىى توپ: ماقال ىشىنەن سىن ەسىمدى تابۋ.
ساباقتى بەكىتۋ
ءوزىمدى - ءوزىم سىنايمىن
1. سىن ەسىم
ا. زاتتىڭ سانىن بىلدىرەدى
ۆ. زاتتىڭ ساپاسىن بىلدىرەدى
س. زاتتىڭ اتىن بىلدىرەدى
2. سىن ەسىمنىڭ سۇراقتارى
ا. نە ىستەدى؟
ۆ. قانداي؟ قاي؟
س. قانشا؟ نەشە؟
3. سىن ەسىمدى تاپ
ا. كەشە
ۆ. ون سەگىز
س. سارى
4. جۇمباقتى شەشىپ، سىن ەسىمدى تاپ.
ۇلكەن ءۇي، ۇلكەن ءۇيدىڭ ىشىندە كىشى ءۇي، كىشى ءۇيدىڭ ىشىندە بالۋان بي (اۋىز، ءتىل، ءتىس)
5. قارسى ماندەس سىن ەسىمدى تاۋىپ جاز
الاسا، اساۋ، قىمبات
6. ماعىناسى جۋىق سوزدەردى تاۋىپ جاز
ادەمى، باتىر، ءزاۋلىم.
ۇيگە تاپسىرما
«تاۋەلسىزدىك ماقتانىشىم» دەگەن تاقىرىپتا شىعارما جازۋ
باعالاۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. سىن ەسىم تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
2. ويلاۋ جانە شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن، سوزدىك قورىن، ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ.
3. انا ءتىلىنىڭ زاڭدىلىقتارىن سۇيە بىلۋگە، اسەمدىككە، ادامگەرشىلىككە، ءوز ەلىنىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارىن سىيلاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ساباق
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: بايانداۋ، ءتۇسىندىرۋ، شىعارماشىلىق، وزىندىك جۇمىس، سىزبا – نۇسقالارمەن جۇمىس.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
ءىى. پسيحولوگيالىق دايىندىق. (مەكتەپ مارشى)
ءىىى. ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ
ءىۇ. جاڭا ساباق
1. زاتتاردىڭ الۋان ءتۇرلى بەلگىلەرى بولادى سول بەلگىلەرىنە نازار اۋدارتۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن قايتالاۋ.
ءوزىن - ءوزى تەكسەرۋ سۇراقتارى
1. زات ەسىم دەپ نەنى ايتامىز؟ سۇراقتارى.
2. جالپى ەسىم، جالقى ەسىم. انىقتامالارى.
3. زات ەسىمنىڭ جاسالۋى.
4. دەرەكتى، دەرەكسىز زات ەسىمدەر.
وتكەن ساباق پەن جاڭا ساباقتى بايلانىستىرا وتىرىپ، ەندى ءبىز بۇگىن تاعى ءبىر ءسوز تابىمەن تانىسامىز. ول ءۇشىن سەندەر مىنا ءسوزجۇمباقتى شەشۋلەرىڭىز كەرەك.
1. كوپ ءسوز.... (كۇمىس)
2. از ءسوز.... (التىن)
3..... ورگە جۇرەر(ونەرلى)
4..... كيىم توزبايدى(كەڭ)
5..... اعاش جەرگە ءيىلىپ ءتاجىم ەتەدى(جەمىستى)
6..... جىگىت ەلگە ءيىلىپ ءتاجىم ەتەدى(جەتەلى)
7..... جولداس جولدا قالدىرار(جامان)
سىن ەسىمنىڭ بەلگىلەرى
1. كولەمى (ۇلكەن، كىشى، الاسا)
2. ءتۇسى (اق، سارى، كوك)
3. كورىنىسى (سۇلۋ، جىڭىشكە)
4. سالماعى (اۋىر، جەڭىل)
5. ساپاسى (قاتتى، جاقسى، مىقتى)
سىن ەسىمنىڭ انىقتاماسى، سۇراقتارى، مىسال كەلتىرۋ.
سىن ەسىم – زاتتىڭ سىنىن، سيپاتىن، ساپاسىن، ءتۇر – ءتۇسىن، كولەمىن ءبىلدىرۋ، قانداي، قاي دەگەن سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرۋ.
مىسالى:
مۇقاعاليدىڭ «ساپ – سارى جاپىراقتار» ولەڭىنەن ءۇزىندى
..... ساپ – سارى جاپىراقتار جوعالۋدا،
قاۋساعان قاڭقاسى تۇر اعاشتاردىڭ.
جاسىل ب ا ق تونالۋدا، تونالۋدا.
تاپسىرمالار:
1. ءبىر سوزبەن ايتقاندا قالاي دەپ اتايدى؟
1. سوزگە شەشەن ادامدى (شەشەن، تاپقىر)
2. ايتقانعا سەنە سالاتىن ادامدى (اڭقاۋ، سەنگىش، اشىق اۋىز)
3. جان اياماي جۇمىس ىستەيتىن ادامدى (ەڭبەكقور، ەڭبەك سۇيگىش)
4. بويى ۇزىن ادامدى (بويشاڭ، ۇزىن)
5. كورىنگەنگە سوقتىعا بەرەتىن ادامدى (سوتقار، تەنتەك، بۇزىق)
2.«مەنىڭ پارتالاسىمنىڭ پورترەتى» شاعىن ەسسە جازۋ
3. جىلدام جاۋاپ
سىن ەسىمنىڭ استىنا قاتارلاپ سىن ەسىم جازىڭدار. تىگىنەن وقىعاندا ءبىرىنشى ءسوز شىعاتىن بولسىن.
اسقاق
س
ق
ا
ق
ءتاتتى
ءا
ت
ت
ءى
4. وقۋلىقپەن جۇمىس
شىعارماشىلىق جۇمىس
ابايدىڭ جىل مەزگىلدەرىنە بايلانىستى جازىلعان «قىس»، «كۇز» ولەڭدەرىنەن سىن ەسىمدەردى تەرىپ جازۋ.
ابايدىڭ قىس، كۇز سۋرەتى
«كۇز» ولەڭىنەن: سۇر، سۋىق، دىمقىل.
«قىس» ولەڭىنەن: اق، دەنەلى، سوقىر، مىلقاۋ، سۋىق.
5. اجە دەگەن كىم؟ ول قانداي بولادى؟ (وي تولعاۋ)
6. ماقال قۋالاسپاق.
ءى توپ: ماقال – ماتەل باستايدى
ءىى توپ: جالعاستىرادى
ءىىى توپ: ماقال ىشىنەن سىن ەسىمدى تابۋ.
ساباقتى بەكىتۋ
ءوزىمدى - ءوزىم سىنايمىن
1. سىن ەسىم
ا. زاتتىڭ سانىن بىلدىرەدى
ۆ. زاتتىڭ ساپاسىن بىلدىرەدى
س. زاتتىڭ اتىن بىلدىرەدى
2. سىن ەسىمنىڭ سۇراقتارى
ا. نە ىستەدى؟
ۆ. قانداي؟ قاي؟
س. قانشا؟ نەشە؟
3. سىن ەسىمدى تاپ
ا. كەشە
ۆ. ون سەگىز
س. سارى
4. جۇمباقتى شەشىپ، سىن ەسىمدى تاپ.
ۇلكەن ءۇي، ۇلكەن ءۇيدىڭ ىشىندە كىشى ءۇي، كىشى ءۇيدىڭ ىشىندە بالۋان بي (اۋىز، ءتىل، ءتىس)
5. قارسى ماندەس سىن ەسىمدى تاۋىپ جاز
الاسا، اساۋ، قىمبات
6. ماعىناسى جۋىق سوزدەردى تاۋىپ جاز
ادەمى، باتىر، ءزاۋلىم.
ۇيگە تاپسىرما
«تاۋەلسىزدىك ماقتانىشىم» دەگەن تاقىرىپتا شىعارما جازۋ
باعالاۋ
You Might Also Like
