سويلەۋ. سويلەۋ نە ءۇشىن قاجەت؟
ءپانى: ساۋات اشۋ
1 - ساباق.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سويلەۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردا سويلەۋ تۋرالى ۇعىم قالىپتاستىرۋ.
مىندەتتەرى: 1. ءماتىندى مازمۇنداي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ.
3. وقۋ داعدىسىن جەتىلدىرۋ بارىسىندا ادەپتىلىككە، ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى يگەرۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىنىپ وقۋ، سۇراق - جاۋاپ، سوزدىك جۇمىس، تالداۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: جەكە سيۋجەتتى سۋرەتتەر، تىرەك سىزبا، ءسوزجۇمباق
ساباقتىڭ بارىسى:
1. باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭ
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
وقۋشىلارعا ءسوزجۇمباق شەشۋدى ۇسىنامىن. ءسوزجۇمباق شەشۋ ارقىلى «سويلەۋ» الەمىنە ساياحاتقا شىعاتىنىمدى حابارلايمىن.
1) جىلت - جىلت ەتكەن، جىلعالاردان وتكەن. (سۋ)
2) ءتاتتى، ءتاتتىنىڭ ءىشى قاتتى، قاتتىنىڭ ءىشى ءتاتتى. (ورىك)
3) كىشكەنتاي عانا بويى بار، اينالدىرىپ كيگەن تونى بار. (قوي)
4) «پ»- دان ەگەر باستاساڭ، زووپاركتە تۇرا الام.
«ت»- دان ەگەر باستاساڭ، ويىڭدى سىرتقا شىعارام. (ءپىل - ءتىل)
5) شىر - شىر ەتەدى، ۇستاساڭ، سويلەپ كەتەدى. (تەلەفون)
6) اۋلادا بار، ەلدە جوق.
داۋىلدا بار، جەلدە جوق. (ۋ ءارپى)
سويلەۋ الەمىنە جەتۋ ءۇشىن وقۋشىلار بەرىلگەن تاپسىرمالار مەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
وقۋشىلارعا ءسوزجۇمباقتان ادامدار ءبىر - بىرىمەن قارىم - قاتىناس جاساۋدا قولداناتىن نارسەنىڭ اتاۋىن تاۋىپ، سول سوزگە سويلەم قۇراۋدى تاپسىرىلامىن.
سويلەۋ نە ءۇشىن قاجەت؟ سويلەۋ نە ارقىلى جۇزەگە اسادى؟
سويلەۋ تۋرالى وقۋشىلاردىڭ ويىن جيناقتاپ، سىزباعا تۇسىرەدى.(وقۋشىلار «سويلەۋ» الەمىنە جەتتى.)
II. وپەراسيونالدىق - ورىنداۋشىلىق كەزەڭ
1 - جاتتىعۋ. ماتىنمەن جۇمىس:
ا) ءمۇعالىمنىڭ وقۋى.
ءا) وقۋشىلارعا ءماتىندى كەزەكتەستىرىپ وقىتۋ.
ب) ءماتىننىڭ مازمۇنى تالدانادى.
1. ماتىندە كىم جايلى ايتىلعان؟
2. اپاسى نە سەبەپتى ۇسەنگە ۇندەمەدى؟
3. ۇسەن نەلىكتەن كورىنبەيتىن بالا بولعىسى كەلمەدى؟
4. ۇسەن ادەپتى بالانىڭ قاتارىنا قوسىلدى ما؟
سوزدىك جۇمىسى:
لەزدە - تەز ارادا، جىلدام.
2 - جاتتىعۋ ورىندالادى.
وقۋشىلار سيۋجەتتى سۋرەتكە قاراپ، اڭگىمە قۇراستىرادى.
وزدىك ديكتانتى.
جاقشاداعى سوزدەردى سويلەم ماعىناسىنا قاراي وزگەرتىپ جازۋ تاپسىرىلادى.
ارمان مەن دوسجان (تەلەفون) سويلەستى.
اجەسى نەمەرەسىنە (ارىستان مەن تۇلكى) ەرتەگى ايتىپ بەردى.
III رەفلەكسيالىق - باعالاۋ كەزەڭى
- ەرتەدە ءبىر كاڭباق شال ەلسىز دالادا كەلە جاتىپ، اسپان الەمىنە جەلمەن ۇشىپ كەتىپتى. ول اسپان الەمىن قىزىقتاپ ءجۇرىپ، ءبىر كىشكەنە پلانەتاعا كەزىگەدى. قاڭباق شال ول پلانەتانىڭ اتىن (نە ارقىلى سۇرايدى) قالاي بىلەدى؟
بالالار پلانەتانىڭ اتىن ونىمەن سويلەسۋ ارقىلى بىلەتىنىن ايتادى.
- ول مەركۋريي پلانەتاسى ەكەن. مەركۋريي پلانەتاسى قاڭباق شالدى باسقا دا پلانەتالارمەن تانىستىرادى.
قورىتىندى. ءمۇعالىم وقۋشىلارعا بەكىتۋ سۇراقتارىن قويادى. باعالاۋ.
ءپانى: ساۋات اشۋ
2 - ساباق
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سويلەۋ نە ءۇشىن قاجەت؟
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ءتىل جانە سويلەۋ تۋرالى العان تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
مىندەتتەرى: ءتۇسىنىپ وقي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
وقۋ جانە جازۋ داعدىلارىن كالىپتاستىرۋ، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
انا تىلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ، پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
ساباقتىڭ ءادىسى: تالداۋ، ءتۇسىنىپ وقۋ، اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: تۋعان جەردىڭ سۋرەتى سالىنعان پلاكات، قيما قاعازدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭى:
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
I. باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭى:
- بالالار، بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزعا ەرتەگى كەيىپكەرلەرى ماقتا قىز بەن مىسىق كەلىپتى. ءبىراق ەكەۋى ءالى كۇنگە دەيىن ءوزارا داۋلارىن شەشە الار ەمەس، قانە، ءبىز كومەكتەسەيىكشى. ول ءۇشىن ءۇش ءتورتبۇرىشتا جاسىرىن جازىلعان جۇمباقتى شەشەيىك:
ءوزى ۇلكەن جانۋار،
ۇستىندە ۇلكەن تاۋى بار. (تۇيە)
ۇزسەم، ۇزىلمەيدى، تەرسەم، تىزىلمەيدى. (ءىز)
تاستان - تاسقا سەكىرەدى، قالقيىپ قوس قۇلاعى.
ويىن بولىپ كوكىرەگى، اۋلا ونىڭ تۇراعى. (لاق.)
- قانە، بالالار، جۇمباقتىڭ شەشۋىنىڭ باستاپقى ارىپتەرىنەن قانداي ءسوز شىقتى، حورمەن داۋىستاپ ايتىپ كەرەيىكشى. ءتىل دەگەن ءسوز شىقتى.
- ولاي بولسا، بالالار، جۇمباقتى شەشىپ، ماقتا قىز بەن مىسىققا ۇلكەن كومەگىمىز ءتيدى.
II. وپەراسيونالدىق - ورىنداۋشىلىق كەزەڭى:
وقۋلىقپەن جۇمىس.
5 - جاتتىعۋ: كىرىسپە اڭگىمە
ءمۇعالىمنىڭ مانەرلەپ وقۋى.
وقۋشىلاردىڭ وقۋى.
ولەڭ مازمۇنىنا قاتىستى سۇراقتار:
- ولەڭ نە تۋرالى؟
- مەملەكەتىمىزدىڭ ۇلتتىق ءتىلى قاي ءتىل؟
- ءوز انا ءتىلىڭ تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
- «تۋعان تىلدە سىرى تەرەڭ جانىم بار»، - دەپ نەلىكتەن ايتادى؟
6 - جاتتىعۋ:
وقۋشىلاردى 4 توپقا بولەدى. ءار توپتىڭ وقۋشىلارى وزىنە بولىنگەن سۋرەتتەگى ادامنىڭ كوڭىل كۇيىن انىقتايدى جانە ادامعا سويلەۋدىڭ تيگىزەتىن اسەرى تۋرالى اڭگىمەلەپ بەرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى: توق، توق، توقىلداق،
شارشامايسىڭ توقىلداپ.
ەمشىسى بوپ ورماننىڭ،
ەڭبەكتەندىڭ توقىلداپ.
7 - جاتتىعۋدى ويىن تۇرىندە وتكىزۋگە بولادى (مىسالى، «كىتاپحانادا»).
8 - جاتتىعۋ (جازباشا).
III. رەفلەكسيالىق - باعالاۋ كەزەڭى:
تەست - جازبا نۇسقا.(ءوزىن - ءوزى باعالاۋ)
1. تىلگە بايلانىستى ماقالدىڭ استىن سىز. 2. «تۋعان ءتىلىم» قانداي ماعىنانى بەرىپ ءتۇر؟
ا) مەكتەپ – كەمە ءبىلىم - تەڭىز. ا) ەلىم، جەرىم
ءا) ءتىل تاس جارادى، تاس جارماسا باس جارادى. ءا) سويلەۋ مۇشەسى
ب) كىتاپ - التىن قازىنا ب) انا ءتىلى
3. سويلەۋ ءۇشىن قاجەتتى مۇشە.
ا) ءتىل؛ ءا) قول؛ ب) كىتاپ
قورىتىندى. بۇگىنگى ساباقتان قانداي وي تۇيدىڭدەر؟
ۇيگە تاپسىرما: 6 بەت، ولەڭدى مانەرلەپ ءتۇسىنىپ وقۋ
باعالاۋ
ءپانى: ساۋات اشۋ
3 - ساباق
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تۋعان ءتىلىم. سويلەۋ نە ءۇشىن قاجەت؟
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ءتىل جانە سويلەۋ تۋرالى العان تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
مىندەتتەرى: ولەڭدى مانەرلەپ وقي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
وقۋ جانە جازۋ داعدىلارىن كالىپتاستىرۋ، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
انا تىلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ، پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
ساباقتىڭ ءادىسى: جۇمباق شەشۋ، تالداۋ، ءتۇسىنىپ وقۋ، اڭگىمەلەۋ، وزىندىك باعالاۋ، تەست
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: تۋعان جەردىڭ سۋرەتى سالىنعان پلاكات، قيما قاعازدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭى:
- بالالار، بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزعا ەرتەگى كەيىپكەرلەرى ماقتا قىز بەن مىسىق كەلىپتى. ءبىراق ەكەۋى ءالى كۇنگە دەيىن ءوزارا داۋلارىن شەشە الار ەمەس، قانە، ءبىز كومەكتەسەيىكشى. ول ءۇشىن ءۇش ءتورتبۇرىشتا جاسىرىن جازىلعان جۇمباقتى شەشەيىك:
ءوزى ۇلكەن جانۋار،
ۇستىندە ۇلكەن تاۋى بار. (تۇيە)
ۇزسەم، ۇزىلمەيدى، تەرسەم، تىزىلمەيدى. (ءىز)
تاستان - تاسقا سەكىرەدى، قالقيىپ قوس قۇلاعى.
ويىن بولىپ كوكىرەگى، اۋلا ونىڭ تۇراعى. (لاق.)
- قانە، بالالار، جۇمباقتىڭ شەشۋىنىڭ باستاپقى ارىپتەرىنەن قانداي ءسوز شىقتى، حورمەن داۋىستاپ ايتىپ كەرەيىكشى. ءتىل دەگەن ءسوز شىقتى.
- ولاي بولسا، بالالار، جۇمباقتى شەشىپ، ماقتا قىز بەن مىسىققا ۇلكەن كومەگىمىز ءتيدى.
II. وپەراسيونالدىق - ورىنداۋشىلىق كەزەڭى:
وقۋلىقپەن جۇمىس.
5 - جاتتىعۋ: كىرىسپە اڭگىمە
ءمۇعالىمنىڭ مانەرلەپ وقۋى.
وقۋشىلاردىڭ وقۋى.
ولەڭ مازمۇنىنا قاتىستى سۇراقتار:
- ولەڭ نە تۋرالى؟
- مەملەكەتىمىزدىڭ ۇلتتىق ءتىلى قاي ءتىل؟
- ءوز انا ءتىلىڭ تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
- «تۋعان تىلدە سىرى تەرەڭ جانىم بار»، - دەپ نەلىكتەن ايتادى؟
6 - جاتتىعۋ:
وقۋشىلاردى 4 توپقا بولەدى. ءار توپتىڭ وقۋشىلارى وزىنە بولىنگەن سۋرەتتەگى ادامنىڭ كوڭىل كۇيىن انىقتايدى جانە ادامعا سويلەۋدىڭ تيگىزەتىن اسەرى تۋرالى اڭگىمەلەپ بەرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى: توق، توق، توقىلداق،
شارشامايسىڭ توقىلداپ.
ەمشىسى بوپ ورماننىڭ،
ەڭبەكتەندىڭ توقىلداپ.
7 - جاتتىعۋدى ويىن تۇرىندە وتكىزۋگە بولادى (مىسالى، «كىتاپحانادا»).
8 - جاتتىعۋ (جازباشا).
III. رەفلەكسيالىق - باعالاۋ كەزەڭى:
تەست - جازبا نۇسقا.(ءوزىن - ءوزى باعالاۋ)
1. تىلگە بايلانىستى ماقالدىڭ استىن سىز. 2. «تۋعان ءتىلىم» قانداي ماعىنانى بەرىپ ءتۇر؟
ا) مەكتەپ – كەمە ءبىلىم - تەڭىز. ا) ەلىم، جەرىم
ءا) ءتىل تاس جارادى، تاس جارماسا باس جارادى. ءا) سويلەۋ مۇشەسى
ب) كىتاپ - التىن قازىنا ب) انا ءتىلى
3. سويلەۋ ءۇشىن قاجەتتى مۇشە.
ا) ءتىل؛ ءا) قول؛ ب) كىتاپ
قورىتىندى. بۇگىنگى ساباقتان قانداي وي تۇيدىڭدەر؟
ۇيگە تاپسىرما: 6 بەت، ولەڭدى مانەرلەپ ءتۇسىنىپ وقۋ
باعالاۋ
سويلەۋ. سويلەۋ نە ءۇشىن قاجەت؟ جۇكتەۋ
دىبىستار مەن ارىپتەر
داۋىستى جانە داۋىسسىز دىبىس. سوزدىك ديكتانت جۇكتەۋ
جۋان جانە جىڭىشكە داۋىستى دىبىستار. جۇكتەۋ
پينگۆيندەر نەگە ۇشا المايدى؟ ي، ۋ دىبىستارى. جۇكتەۋ
جۋان جانە جىڭىشكە ايتىلاتىن سوزدەر جۇكتەۋ
1 - ساباق.
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سويلەۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردا سويلەۋ تۋرالى ۇعىم قالىپتاستىرۋ.
مىندەتتەرى: 1. ءماتىندى مازمۇنداي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ.
3. وقۋ داعدىسىن جەتىلدىرۋ بارىسىندا ادەپتىلىككە، ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى يگەرۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىنىپ وقۋ، سۇراق - جاۋاپ، سوزدىك جۇمىس، تالداۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: جەكە سيۋجەتتى سۋرەتتەر، تىرەك سىزبا، ءسوزجۇمباق
ساباقتىڭ بارىسى:
1. باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭ
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
وقۋشىلارعا ءسوزجۇمباق شەشۋدى ۇسىنامىن. ءسوزجۇمباق شەشۋ ارقىلى «سويلەۋ» الەمىنە ساياحاتقا شىعاتىنىمدى حابارلايمىن.
1) جىلت - جىلت ەتكەن، جىلعالاردان وتكەن. (سۋ)
2) ءتاتتى، ءتاتتىنىڭ ءىشى قاتتى، قاتتىنىڭ ءىشى ءتاتتى. (ورىك)
3) كىشكەنتاي عانا بويى بار، اينالدىرىپ كيگەن تونى بار. (قوي)
4) «پ»- دان ەگەر باستاساڭ، زووپاركتە تۇرا الام.
«ت»- دان ەگەر باستاساڭ، ويىڭدى سىرتقا شىعارام. (ءپىل - ءتىل)
5) شىر - شىر ەتەدى، ۇستاساڭ، سويلەپ كەتەدى. (تەلەفون)
6) اۋلادا بار، ەلدە جوق.
داۋىلدا بار، جەلدە جوق. (ۋ ءارپى)
سويلەۋ الەمىنە جەتۋ ءۇشىن وقۋشىلار بەرىلگەن تاپسىرمالار مەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
وقۋشىلارعا ءسوزجۇمباقتان ادامدار ءبىر - بىرىمەن قارىم - قاتىناس جاساۋدا قولداناتىن نارسەنىڭ اتاۋىن تاۋىپ، سول سوزگە سويلەم قۇراۋدى تاپسىرىلامىن.
سويلەۋ نە ءۇشىن قاجەت؟ سويلەۋ نە ارقىلى جۇزەگە اسادى؟
سويلەۋ تۋرالى وقۋشىلاردىڭ ويىن جيناقتاپ، سىزباعا تۇسىرەدى.(وقۋشىلار «سويلەۋ» الەمىنە جەتتى.)
II. وپەراسيونالدىق - ورىنداۋشىلىق كەزەڭ
1 - جاتتىعۋ. ماتىنمەن جۇمىس:
ا) ءمۇعالىمنىڭ وقۋى.
ءا) وقۋشىلارعا ءماتىندى كەزەكتەستىرىپ وقىتۋ.
ب) ءماتىننىڭ مازمۇنى تالدانادى.
1. ماتىندە كىم جايلى ايتىلعان؟
2. اپاسى نە سەبەپتى ۇسەنگە ۇندەمەدى؟
3. ۇسەن نەلىكتەن كورىنبەيتىن بالا بولعىسى كەلمەدى؟
4. ۇسەن ادەپتى بالانىڭ قاتارىنا قوسىلدى ما؟
سوزدىك جۇمىسى:
لەزدە - تەز ارادا، جىلدام.
2 - جاتتىعۋ ورىندالادى.
وقۋشىلار سيۋجەتتى سۋرەتكە قاراپ، اڭگىمە قۇراستىرادى.
وزدىك ديكتانتى.
جاقشاداعى سوزدەردى سويلەم ماعىناسىنا قاراي وزگەرتىپ جازۋ تاپسىرىلادى.
ارمان مەن دوسجان (تەلەفون) سويلەستى.
اجەسى نەمەرەسىنە (ارىستان مەن تۇلكى) ەرتەگى ايتىپ بەردى.
III رەفلەكسيالىق - باعالاۋ كەزەڭى
- ەرتەدە ءبىر كاڭباق شال ەلسىز دالادا كەلە جاتىپ، اسپان الەمىنە جەلمەن ۇشىپ كەتىپتى. ول اسپان الەمىن قىزىقتاپ ءجۇرىپ، ءبىر كىشكەنە پلانەتاعا كەزىگەدى. قاڭباق شال ول پلانەتانىڭ اتىن (نە ارقىلى سۇرايدى) قالاي بىلەدى؟
بالالار پلانەتانىڭ اتىن ونىمەن سويلەسۋ ارقىلى بىلەتىنىن ايتادى.
- ول مەركۋريي پلانەتاسى ەكەن. مەركۋريي پلانەتاسى قاڭباق شالدى باسقا دا پلانەتالارمەن تانىستىرادى.
قورىتىندى. ءمۇعالىم وقۋشىلارعا بەكىتۋ سۇراقتارىن قويادى. باعالاۋ.
ءپانى: ساۋات اشۋ
2 - ساباق
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سويلەۋ نە ءۇشىن قاجەت؟
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ءتىل جانە سويلەۋ تۋرالى العان تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
مىندەتتەرى: ءتۇسىنىپ وقي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
وقۋ جانە جازۋ داعدىلارىن كالىپتاستىرۋ، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
انا تىلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ، پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
ساباقتىڭ ءادىسى: تالداۋ، ءتۇسىنىپ وقۋ، اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: تۋعان جەردىڭ سۋرەتى سالىنعان پلاكات، قيما قاعازدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭى:
قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ.
I. باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭى:
- بالالار، بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزعا ەرتەگى كەيىپكەرلەرى ماقتا قىز بەن مىسىق كەلىپتى. ءبىراق ەكەۋى ءالى كۇنگە دەيىن ءوزارا داۋلارىن شەشە الار ەمەس، قانە، ءبىز كومەكتەسەيىكشى. ول ءۇشىن ءۇش ءتورتبۇرىشتا جاسىرىن جازىلعان جۇمباقتى شەشەيىك:
ءوزى ۇلكەن جانۋار،
ۇستىندە ۇلكەن تاۋى بار. (تۇيە)
ۇزسەم، ۇزىلمەيدى، تەرسەم، تىزىلمەيدى. (ءىز)
تاستان - تاسقا سەكىرەدى، قالقيىپ قوس قۇلاعى.
ويىن بولىپ كوكىرەگى، اۋلا ونىڭ تۇراعى. (لاق.)
- قانە، بالالار، جۇمباقتىڭ شەشۋىنىڭ باستاپقى ارىپتەرىنەن قانداي ءسوز شىقتى، حورمەن داۋىستاپ ايتىپ كەرەيىكشى. ءتىل دەگەن ءسوز شىقتى.
- ولاي بولسا، بالالار، جۇمباقتى شەشىپ، ماقتا قىز بەن مىسىققا ۇلكەن كومەگىمىز ءتيدى.
II. وپەراسيونالدىق - ورىنداۋشىلىق كەزەڭى:
وقۋلىقپەن جۇمىس.
5 - جاتتىعۋ: كىرىسپە اڭگىمە
ءمۇعالىمنىڭ مانەرلەپ وقۋى.
وقۋشىلاردىڭ وقۋى.
ولەڭ مازمۇنىنا قاتىستى سۇراقتار:
- ولەڭ نە تۋرالى؟
- مەملەكەتىمىزدىڭ ۇلتتىق ءتىلى قاي ءتىل؟
- ءوز انا ءتىلىڭ تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
- «تۋعان تىلدە سىرى تەرەڭ جانىم بار»، - دەپ نەلىكتەن ايتادى؟
6 - جاتتىعۋ:
وقۋشىلاردى 4 توپقا بولەدى. ءار توپتىڭ وقۋشىلارى وزىنە بولىنگەن سۋرەتتەگى ادامنىڭ كوڭىل كۇيىن انىقتايدى جانە ادامعا سويلەۋدىڭ تيگىزەتىن اسەرى تۋرالى اڭگىمەلەپ بەرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى: توق، توق، توقىلداق،
شارشامايسىڭ توقىلداپ.
ەمشىسى بوپ ورماننىڭ،
ەڭبەكتەندىڭ توقىلداپ.
7 - جاتتىعۋدى ويىن تۇرىندە وتكىزۋگە بولادى (مىسالى، «كىتاپحانادا»).
8 - جاتتىعۋ (جازباشا).
III. رەفلەكسيالىق - باعالاۋ كەزەڭى:
تەست - جازبا نۇسقا.(ءوزىن - ءوزى باعالاۋ)
1. تىلگە بايلانىستى ماقالدىڭ استىن سىز. 2. «تۋعان ءتىلىم» قانداي ماعىنانى بەرىپ ءتۇر؟
ا) مەكتەپ – كەمە ءبىلىم - تەڭىز. ا) ەلىم، جەرىم
ءا) ءتىل تاس جارادى، تاس جارماسا باس جارادى. ءا) سويلەۋ مۇشەسى
ب) كىتاپ - التىن قازىنا ب) انا ءتىلى
3. سويلەۋ ءۇشىن قاجەتتى مۇشە.
ا) ءتىل؛ ءا) قول؛ ب) كىتاپ
قورىتىندى. بۇگىنگى ساباقتان قانداي وي تۇيدىڭدەر؟
ۇيگە تاپسىرما: 6 بەت، ولەڭدى مانەرلەپ ءتۇسىنىپ وقۋ
باعالاۋ
ءپانى: ساۋات اشۋ
3 - ساباق
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تۋعان ءتىلىم. سويلەۋ نە ءۇشىن قاجەت؟
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ءتىل جانە سويلەۋ تۋرالى العان تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتۋ.
مىندەتتەرى: ولەڭدى مانەرلەپ وقي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
وقۋ جانە جازۋ داعدىلارىن كالىپتاستىرۋ، سوزدىك قورىن دامىتۋ.
انا تىلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ، پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
ساباقتىڭ ءادىسى: جۇمباق شەشۋ، تالداۋ، ءتۇسىنىپ وقۋ، اڭگىمەلەۋ، وزىندىك باعالاۋ، تەست
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: تۋعان جەردىڭ سۋرەتى سالىنعان پلاكات، قيما قاعازدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. باعدارلاۋ - موتيۆاسيالىق كەزەڭى:
- بالالار، بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزعا ەرتەگى كەيىپكەرلەرى ماقتا قىز بەن مىسىق كەلىپتى. ءبىراق ەكەۋى ءالى كۇنگە دەيىن ءوزارا داۋلارىن شەشە الار ەمەس، قانە، ءبىز كومەكتەسەيىكشى. ول ءۇشىن ءۇش ءتورتبۇرىشتا جاسىرىن جازىلعان جۇمباقتى شەشەيىك:
ءوزى ۇلكەن جانۋار،
ۇستىندە ۇلكەن تاۋى بار. (تۇيە)
ۇزسەم، ۇزىلمەيدى، تەرسەم، تىزىلمەيدى. (ءىز)
تاستان - تاسقا سەكىرەدى، قالقيىپ قوس قۇلاعى.
ويىن بولىپ كوكىرەگى، اۋلا ونىڭ تۇراعى. (لاق.)
- قانە، بالالار، جۇمباقتىڭ شەشۋىنىڭ باستاپقى ارىپتەرىنەن قانداي ءسوز شىقتى، حورمەن داۋىستاپ ايتىپ كەرەيىكشى. ءتىل دەگەن ءسوز شىقتى.
- ولاي بولسا، بالالار، جۇمباقتى شەشىپ، ماقتا قىز بەن مىسىققا ۇلكەن كومەگىمىز ءتيدى.
II. وپەراسيونالدىق - ورىنداۋشىلىق كەزەڭى:
وقۋلىقپەن جۇمىس.
5 - جاتتىعۋ: كىرىسپە اڭگىمە
ءمۇعالىمنىڭ مانەرلەپ وقۋى.
وقۋشىلاردىڭ وقۋى.
ولەڭ مازمۇنىنا قاتىستى سۇراقتار:
- ولەڭ نە تۋرالى؟
- مەملەكەتىمىزدىڭ ۇلتتىق ءتىلى قاي ءتىل؟
- ءوز انا ءتىلىڭ تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
- «تۋعان تىلدە سىرى تەرەڭ جانىم بار»، - دەپ نەلىكتەن ايتادى؟
6 - جاتتىعۋ:
وقۋشىلاردى 4 توپقا بولەدى. ءار توپتىڭ وقۋشىلارى وزىنە بولىنگەن سۋرەتتەگى ادامنىڭ كوڭىل كۇيىن انىقتايدى جانە ادامعا سويلەۋدىڭ تيگىزەتىن اسەرى تۋرالى اڭگىمەلەپ بەرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى: توق، توق، توقىلداق،
شارشامايسىڭ توقىلداپ.
ەمشىسى بوپ ورماننىڭ،
ەڭبەكتەندىڭ توقىلداپ.
7 - جاتتىعۋدى ويىن تۇرىندە وتكىزۋگە بولادى (مىسالى، «كىتاپحانادا»).
8 - جاتتىعۋ (جازباشا).
III. رەفلەكسيالىق - باعالاۋ كەزەڭى:
تەست - جازبا نۇسقا.(ءوزىن - ءوزى باعالاۋ)
1. تىلگە بايلانىستى ماقالدىڭ استىن سىز. 2. «تۋعان ءتىلىم» قانداي ماعىنانى بەرىپ ءتۇر؟
ا) مەكتەپ – كەمە ءبىلىم - تەڭىز. ا) ەلىم، جەرىم
ءا) ءتىل تاس جارادى، تاس جارماسا باس جارادى. ءا) سويلەۋ مۇشەسى
ب) كىتاپ - التىن قازىنا ب) انا ءتىلى
3. سويلەۋ ءۇشىن قاجەتتى مۇشە.
ا) ءتىل؛ ءا) قول؛ ب) كىتاپ
قورىتىندى. بۇگىنگى ساباقتان قانداي وي تۇيدىڭدەر؟
ۇيگە تاپسىرما: 6 بەت، ولەڭدى مانەرلەپ ءتۇسىنىپ وقۋ
باعالاۋ
سويلەۋ. سويلەۋ نە ءۇشىن قاجەت؟ جۇكتەۋ
دىبىستار مەن ارىپتەر
داۋىستى جانە داۋىسسىز دىبىس. سوزدىك ديكتانت جۇكتەۋ
جۋان جانە جىڭىشكە داۋىستى دىبىستار. جۇكتەۋ
پينگۆيندەر نەگە ۇشا المايدى؟ ي، ۋ دىبىستارى. جۇكتەۋ
جۋان جانە جىڭىشكە ايتىلاتىن سوزدەر جۇكتەۋ