سۇيەمىن، تۋعان ءتىلدى – انام ءتىلىن
شىعارما
«وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل، ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە»!
سۇيەمىن، تۋعان ءتىلدى – انام ءتىلىن،
بەسىكتە جاتقانىمدا - اق، بەرگەن ءبىلىم.
شىر ەتىپ، جەرگە تۇسكەن مينۋتىمنان.
قۇلاعىما سىڭىرگەن، تانىس ءۇنىم! (س. تورايعىروۆ).
وتكەن عاسىردا سۇلتانماحمۇت اقىندى باس يدىرگەن تۋعان ءتىلى – مەنىڭ دە انا ءتىلىم. قازاق ءتىلى وتە باي، ورالىمدى ءتىل. وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ عالىمدارى ءتىلىمىزدىڭ تازالىعىنا تاڭ قالىپ، ەرىكسىز مويىنداۋدا. قازاق ءتىلىنىڭ كەشەگىسى - كەمەل، بۇگىنى – ءبۇتىن، بولاشاعى – باياندى. قازاق ءتىلى - انا قۇرساعىندا جاتىپ ەستىگەن، اق بەسىكپەن بىرگە تەربەلگەن، اق سۇتپەن ءسىڭىپ، قازاقى قانمەن بويىما تاراعان ءتول ءتىلىم. قازاق ءتىلى شۇرايلى بولماسا، ەلدى اۋزىنا قاراتقان، وت اۋىزدى، وراق ءتىلدى، سوزگە شەشەن، مايتالماندار قازاقتا بولماس تا ەدى دەپ ويلايمىن.
ال، ءبىز ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان بۇگىنگى كۇن – كوپتىلدى بولۋدى قاجەت ەتىپ وتىر. انا ءتىلىمىزدى تۇمارداي ساقتاي وتىرىپ، وزگە تىلدەردى دە ەركىن مەڭگەرۋ – ءبىزدىڭ ەنشىمىزگە ءتيدى. ءبىز، بولاشاق جاستار – زامان اعىمىنا بەيىمدەلىپ، كۇن سايىن ەمەس، ساعات سايىن وزگەرىپ وتىرعان الەمدى باعىندىرۋىمىز كەرەك. ول ءۇشىن بىزگە وزگە ءتىلدى ۇيرەنۋ اۋداي قاجەت. ۇلى ويشىل، عۇلاما بابامىز ءال - ءفارابيدىڭ ءىزىن جالعاپ، وزگە ەلدىڭ ءتىلىن ۇيرەنۋ كەلەشەكتە جارقىن ءومىر سۇرۋگە ۇلكەن مۇمكىندىك بولادى دەپ سەنەمىن. ويتكەنى، قاي ەلدىڭ ءتىلىن بىلسەك، سول ەلگە جول اشىق. وزگەنىڭ ءتىلىن بىلسەك، ونەرىن، مادەنيەتىن، ادەبيەتىن، عىلىمىن دا مەڭگەرۋگە بولادى. قازاق ەلىن قازاقتىڭ دارىندى، تالانتتى ۇل - قىزدارى كوركەيتەدى. ءبىز وزگە ۇلتتارمەن تەرەزەسى تەڭ بولىپ، ءومىر سۇرەمىز. قازاقتىعىمىزدى تىلىمىزبەن، سالت - داستۇرلەرىمىزبەن، ءان، كۇي، جىرىمىزبەن دالەلدەۋ ءۇشىن دە ءتىل ۇيرەنۋ ارتىق بولمايدى. «ءتىلىن بىلمەگەن، ءتۇبىن بىلمەيدى»- دەمەكشى، الدىمەن ءوز ءتىلىمىزدى قاستەرلەپ، مەرەيىن تاسىتىپ، كەيىن وزگە تىلدە دە ەركىن سويلەي الساق دەپ ارماندايمىن.
جيىرماسىنشى عاسىردا حاكىم اباي: -«دۇنيەنىڭ كىلتى – ورىستا»،- دەپ، قازاقتى ورىس ءتىلىن ۇيرەنۋگە شاقىرسا، مەن ءوز قاتارىمداعى بالالاردى اعىلشىن جانە جۇڭگو، جاپون تىلدەرىن ۇيرەنۋگە شاقىرامىن. سەبەبى، بۇل تىلدەر – جاڭا تەحنولوگيانىڭ كىلتى. قازاق بالاسى وزگە تىلدە سايراپ تۇرسا، قازاق تىلىنە الەمنىڭ قىزىعۋشىلىعى ارتادى دەپ ويلايمىن. اقىن قادىر مىرزا - ءالى انا ءتىلىنىڭ قاسيەتىن - ار، ۇيات ۇعىمىمەن تەڭەستىرۋى تەگىننەن تەگىن ەمەس.
اقتوبە وبلىسى، ىرعىز اۋدانى،
ىرعىز گيمنازياسىنىڭ 5 سىنىپ وقۋشىسى
ءاليحان ميرا (10 جاستا)
«وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل، ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە»!
سۇيەمىن، تۋعان ءتىلدى – انام ءتىلىن،
بەسىكتە جاتقانىمدا - اق، بەرگەن ءبىلىم.
شىر ەتىپ، جەرگە تۇسكەن مينۋتىمنان.
قۇلاعىما سىڭىرگەن، تانىس ءۇنىم! (س. تورايعىروۆ).
وتكەن عاسىردا سۇلتانماحمۇت اقىندى باس يدىرگەن تۋعان ءتىلى – مەنىڭ دە انا ءتىلىم. قازاق ءتىلى وتە باي، ورالىمدى ءتىل. وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ عالىمدارى ءتىلىمىزدىڭ تازالىعىنا تاڭ قالىپ، ەرىكسىز مويىنداۋدا. قازاق ءتىلىنىڭ كەشەگىسى - كەمەل، بۇگىنى – ءبۇتىن، بولاشاعى – باياندى. قازاق ءتىلى - انا قۇرساعىندا جاتىپ ەستىگەن، اق بەسىكپەن بىرگە تەربەلگەن، اق سۇتپەن ءسىڭىپ، قازاقى قانمەن بويىما تاراعان ءتول ءتىلىم. قازاق ءتىلى شۇرايلى بولماسا، ەلدى اۋزىنا قاراتقان، وت اۋىزدى، وراق ءتىلدى، سوزگە شەشەن، مايتالماندار قازاقتا بولماس تا ەدى دەپ ويلايمىن.
ال، ءبىز ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان بۇگىنگى كۇن – كوپتىلدى بولۋدى قاجەت ەتىپ وتىر. انا ءتىلىمىزدى تۇمارداي ساقتاي وتىرىپ، وزگە تىلدەردى دە ەركىن مەڭگەرۋ – ءبىزدىڭ ەنشىمىزگە ءتيدى. ءبىز، بولاشاق جاستار – زامان اعىمىنا بەيىمدەلىپ، كۇن سايىن ەمەس، ساعات سايىن وزگەرىپ وتىرعان الەمدى باعىندىرۋىمىز كەرەك. ول ءۇشىن بىزگە وزگە ءتىلدى ۇيرەنۋ اۋداي قاجەت. ۇلى ويشىل، عۇلاما بابامىز ءال - ءفارابيدىڭ ءىزىن جالعاپ، وزگە ەلدىڭ ءتىلىن ۇيرەنۋ كەلەشەكتە جارقىن ءومىر سۇرۋگە ۇلكەن مۇمكىندىك بولادى دەپ سەنەمىن. ويتكەنى، قاي ەلدىڭ ءتىلىن بىلسەك، سول ەلگە جول اشىق. وزگەنىڭ ءتىلىن بىلسەك، ونەرىن، مادەنيەتىن، ادەبيەتىن، عىلىمىن دا مەڭگەرۋگە بولادى. قازاق ەلىن قازاقتىڭ دارىندى، تالانتتى ۇل - قىزدارى كوركەيتەدى. ءبىز وزگە ۇلتتارمەن تەرەزەسى تەڭ بولىپ، ءومىر سۇرەمىز. قازاقتىعىمىزدى تىلىمىزبەن، سالت - داستۇرلەرىمىزبەن، ءان، كۇي، جىرىمىزبەن دالەلدەۋ ءۇشىن دە ءتىل ۇيرەنۋ ارتىق بولمايدى. «ءتىلىن بىلمەگەن، ءتۇبىن بىلمەيدى»- دەمەكشى، الدىمەن ءوز ءتىلىمىزدى قاستەرلەپ، مەرەيىن تاسىتىپ، كەيىن وزگە تىلدە دە ەركىن سويلەي الساق دەپ ارماندايمىن.
جيىرماسىنشى عاسىردا حاكىم اباي: -«دۇنيەنىڭ كىلتى – ورىستا»،- دەپ، قازاقتى ورىس ءتىلىن ۇيرەنۋگە شاقىرسا، مەن ءوز قاتارىمداعى بالالاردى اعىلشىن جانە جۇڭگو، جاپون تىلدەرىن ۇيرەنۋگە شاقىرامىن. سەبەبى، بۇل تىلدەر – جاڭا تەحنولوگيانىڭ كىلتى. قازاق بالاسى وزگە تىلدە سايراپ تۇرسا، قازاق تىلىنە الەمنىڭ قىزىعۋشىلىعى ارتادى دەپ ويلايمىن. اقىن قادىر مىرزا - ءالى انا ءتىلىنىڭ قاسيەتىن - ار، ۇيات ۇعىمىمەن تەڭەستىرۋى تەگىننەن تەگىن ەمەس.
اقتوبە وبلىسى، ىرعىز اۋدانى،
ىرعىز گيمنازياسىنىڭ 5 سىنىپ وقۋشىسى
ءاليحان ميرا (10 جاستا)
You Might Also Like
-
قازاق ءتىلى ءپانى بويىنشا جىلدىق كۇنتىزبەلىك جوسپار، 7 سىنىپكۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، قازاق ءتىلى 7 سىنىپ.تاقىرىپتار:36. وسى شاق. ناق وسى شاق37. اۋىسپالى وسى شاق38. كەلەر شاق. بولجالدى كەلەر شاق39. ما...
