تابيعات عاجايىپتارى
وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، شاراعا نازارلارىن اۋدارۋ.
تاربيەلىك شارانىڭ تاقىرىبىمەن، ماقساتىمەن تانىستىرۋ.
وقۋشىلاردى ءۇش توپقا ءبولۋ:
ءى توپ: جەر.
ءىى توپ: سۋ.
ءىىى توپ: كۇن.
توپتىڭ ۇرانى رەتىندە ءار توپتىڭ اتىنا بايلانىستى:
«جەردەن - ءنار»،
«سۋدان - كۇش»،
«كۇننەن نۇر» دەپ جازىلعان ۇران تاراتىلادى.
تاربيەشىنىڭ ءسوزى:
- قازىرگى كەزدە بارشا ادامزات الدىندا تۇرعان كەزدە كۇتتىرمەيتىن كيەلى دە كۇردەلى مىندەتتەردىڭ ءبىرى ىستىق ۇيا، التىن بەسىك، جۇمىر جەردىڭ تابيعاتىن قورعاۋ جانە ونىڭ سان الۋان بايلىعىن ۇقىپتى پايدالانۋ بولىپ وتىر. «تابيعاتتىڭ عاجايىپتارى». «تاربيە بەسىكتەن باستالادى» دەگەندەي، بولاشاق ۇرپاقتى ەكولوگيالىق ساۋاتتى ەتىپ، تاربيەلەۋدى وتباسى، وشاق قاسىنان باستاعانىمىز دۇرىس. تابيعاتتىڭ جاسىل جەلەگى مەن اڭ - قۇسىن ايالاۋ - كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ءاربىر ازاماتتىڭ بورىشى. بۇگىنگى شارامىزدا تابيعات تۋرالى بىلىمدەرىمىزدى ورتاعا سالامىز. ول سايىس ارقىلى جۇزەگە اسادى.
1) ەكراندا كورسەتىلگەن سلايدتارعا بايلانىستى «وتان»، «تۋعان جەر، «جان - جانۋارلار»، «قۇستار»، «گۇلدەر» تۋرالى ماقال - ماتەلدەر ايتۋ.
2) «تابيعات مەنىڭ كوزىممەن» تاقىرىبى بويىنشا وي تولعانىس. وقۋشىلار بۇل ءبولىمدى ءتىل دامىتۋ ماقساتىندا تابيعات جونىندە ءوز ويلارىن ايتادى.
3) تاپسىرما: بۇل تاپسىرمادا 3 توپقا ناقىل سوزدەر بەرىلەدى، ءوز ويلارىن ايتادى.
1-توپ – «تابيعات اسىل قازىنام»
2-توپ – «قاناتتى دوس تابيعاتتىڭ تارتۋى»
3-توپ - « جاسىل جەلەك جانعا سايا»
4) سەرگىتۋ ءساتى:
5) كەلەسى تاپسىرما ءسوزجۇمباق شەشۋ. اداسقان ارىپتەردى ورنىنا قويۋ ارقىلى قۇس اتاۋلارىن تابۋ
ق ا ب ك ءى د ك
ل ر ءۇ ر ت ە ءى
ى ع ق ا ە گ ل
ش ا ي ز ل ك ءى
ق و ق ك ە ە ك
6) ءار توپ تۋعان جەرگە بايلانىستى تاراتىلعان تىرەك سوزدەردەن قاناتتى ءسوز جاساپ تاقتاعا ىلەدى:
ءى توپ: تۋعان جەردى ءسۇيۋ – پارىز،
ءىى توپ: ءسۇيۋ ءۇشىن ءبىلۋ - پارىز،
ءىىى توپ: تابيعاتتى ۇعۋ – پارىز.
ويىن: « كەل، وينايىق»
بالالارمەن ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن انىقتاۋ ماقساتىمەن ويىن وتكىزۋ.
وقۋشىلارعا سوزدەر وقىلادى، سول سوزدەردى قاعازعا جازادى. قاي توپ كوپ ءسوزدى جازىپ ۇلگەرەدى، سول توپ جەڭەدى.
«ايۋ، تەرەك، راۋشان، قارعا، تۇلكى، شاعالا، كەسە، قاسقىر، قاسىق، روزا، قاراعاي، تارەلكا، ەمەن، ورمان، مايمىل، قايىڭ، ۇيرەك، اعاش، قاز، شىرشا، جولبارىس، وجاۋ، ارىستان، قارلىعاش، قويان، اققۋ، بۇركىت، كۇركەتاۋىق، تاۋىق، قالاق، كەرىك، ستاقان».
ءىىى. قورىتىندى كەزەڭ.
«تابيعات ءبىزدىڭ قولىمىزدا» اتتى تاقىرىپتا ويىن ۇيىمداستىرۋ. ويىننىڭ ماقساتى: قورشاعان ورتانى گۇلدەندىرۋ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋعا ۇلەس قوسۋ، ەكولوگيالىق زارداپتاردى بولدىرماۋ.
بارىسى: ءار توپقا جەكە تاپسىرما بەرىلەدى. ناتيجەسىندە گۇل وتىرعىزۋ.
1. «جەر» توبى ىدىسقا توپىراق سالادى.
2. «كۇن» توبى گۇلدىڭ ءبىر بولىگىن توپىراققا وتىرعىزادى.
3. «سۋ» توبى گۇلگە سۋ قۇيادى.
ساباق سوڭىندا ءبارى حورمەن «اتامەكەن» ءانىن ورىندايدى.
تاربيەلىك شارانىڭ تاقىرىبىمەن، ماقساتىمەن تانىستىرۋ.
وقۋشىلاردى ءۇش توپقا ءبولۋ:
ءى توپ: جەر.
ءىى توپ: سۋ.
ءىىى توپ: كۇن.
توپتىڭ ۇرانى رەتىندە ءار توپتىڭ اتىنا بايلانىستى:
«جەردەن - ءنار»،
«سۋدان - كۇش»،
«كۇننەن نۇر» دەپ جازىلعان ۇران تاراتىلادى.
تاربيەشىنىڭ ءسوزى:
- قازىرگى كەزدە بارشا ادامزات الدىندا تۇرعان كەزدە كۇتتىرمەيتىن كيەلى دە كۇردەلى مىندەتتەردىڭ ءبىرى ىستىق ۇيا، التىن بەسىك، جۇمىر جەردىڭ تابيعاتىن قورعاۋ جانە ونىڭ سان الۋان بايلىعىن ۇقىپتى پايدالانۋ بولىپ وتىر. «تابيعاتتىڭ عاجايىپتارى». «تاربيە بەسىكتەن باستالادى» دەگەندەي، بولاشاق ۇرپاقتى ەكولوگيالىق ساۋاتتى ەتىپ، تاربيەلەۋدى وتباسى، وشاق قاسىنان باستاعانىمىز دۇرىس. تابيعاتتىڭ جاسىل جەلەگى مەن اڭ - قۇسىن ايالاۋ - كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ءاربىر ازاماتتىڭ بورىشى. بۇگىنگى شارامىزدا تابيعات تۋرالى بىلىمدەرىمىزدى ورتاعا سالامىز. ول سايىس ارقىلى جۇزەگە اسادى.
1) ەكراندا كورسەتىلگەن سلايدتارعا بايلانىستى «وتان»، «تۋعان جەر، «جان - جانۋارلار»، «قۇستار»، «گۇلدەر» تۋرالى ماقال - ماتەلدەر ايتۋ.
2) «تابيعات مەنىڭ كوزىممەن» تاقىرىبى بويىنشا وي تولعانىس. وقۋشىلار بۇل ءبولىمدى ءتىل دامىتۋ ماقساتىندا تابيعات جونىندە ءوز ويلارىن ايتادى.
3) تاپسىرما: بۇل تاپسىرمادا 3 توپقا ناقىل سوزدەر بەرىلەدى، ءوز ويلارىن ايتادى.
1-توپ – «تابيعات اسىل قازىنام»
2-توپ – «قاناتتى دوس تابيعاتتىڭ تارتۋى»
3-توپ - « جاسىل جەلەك جانعا سايا»
4) سەرگىتۋ ءساتى:
5) كەلەسى تاپسىرما ءسوزجۇمباق شەشۋ. اداسقان ارىپتەردى ورنىنا قويۋ ارقىلى قۇس اتاۋلارىن تابۋ
ق ا ب ك ءى د ك
ل ر ءۇ ر ت ە ءى
ى ع ق ا ە گ ل
ش ا ي ز ل ك ءى
ق و ق ك ە ە ك
6) ءار توپ تۋعان جەرگە بايلانىستى تاراتىلعان تىرەك سوزدەردەن قاناتتى ءسوز جاساپ تاقتاعا ىلەدى:
ءى توپ: تۋعان جەردى ءسۇيۋ – پارىز،
ءىى توپ: ءسۇيۋ ءۇشىن ءبىلۋ - پارىز،
ءىىى توپ: تابيعاتتى ۇعۋ – پارىز.
ويىن: « كەل، وينايىق»
بالالارمەن ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن انىقتاۋ ماقساتىمەن ويىن وتكىزۋ.
وقۋشىلارعا سوزدەر وقىلادى، سول سوزدەردى قاعازعا جازادى. قاي توپ كوپ ءسوزدى جازىپ ۇلگەرەدى، سول توپ جەڭەدى.
«ايۋ، تەرەك، راۋشان، قارعا، تۇلكى، شاعالا، كەسە، قاسقىر، قاسىق، روزا، قاراعاي، تارەلكا، ەمەن، ورمان، مايمىل، قايىڭ، ۇيرەك، اعاش، قاز، شىرشا، جولبارىس، وجاۋ، ارىستان، قارلىعاش، قويان، اققۋ، بۇركىت، كۇركەتاۋىق، تاۋىق، قالاق، كەرىك، ستاقان».
ءىىى. قورىتىندى كەزەڭ.
«تابيعات ءبىزدىڭ قولىمىزدا» اتتى تاقىرىپتا ويىن ۇيىمداستىرۋ. ويىننىڭ ماقساتى: قورشاعان ورتانى گۇلدەندىرۋ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋعا ۇلەس قوسۋ، ەكولوگيالىق زارداپتاردى بولدىرماۋ.
بارىسى: ءار توپقا جەكە تاپسىرما بەرىلەدى. ناتيجەسىندە گۇل وتىرعىزۋ.
1. «جەر» توبى ىدىسقا توپىراق سالادى.
2. «كۇن» توبى گۇلدىڭ ءبىر بولىگىن توپىراققا وتىرعىزادى.
3. «سۋ» توبى گۇلگە سۋ قۇيادى.
ساباق سوڭىندا ءبارى حورمەن «اتامەكەن» ءانىن ورىندايدى.
You Might Also Like
