- 05 ناۋ. 2024 00:59
- 213
تابيعاتتاعى سۋ اينالىمى
دۇنيەتانۋ
ساباق تاقىرىبى: تابيعاتتاعى سۋ اينالىمى
ساباق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ سۋ، ونىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى مەن قاسيەتتەرى تۋرالى بىلىمدەرىن ەسكە ءتۇسىرىپ، تابيعاتتاعى سۋ اينالىمى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، وي - ءورىسىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن، شىعارماشىلىعىن دامىتۋ؛
قورشاعان ورتا، تابيعاتتى، سۋدى قورعاي بىلۋگە، ايالاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباق ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ
ساباق ءادىسى: تەست، پروبلەمالىق، ىزدەنۋشىلىك، ءتۇسىندىرۋ
ءىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ تەست ارقىلى
1. تەمىر قورىتىلادى.
ا) پوليمەتالدى كەنىنەن
ۆ) ءتۇستى مەتالدار كەنىنەن
س) قارا مەتالدار كەنىنەن
2. ءتۇستى مەتالل قورلارىن انىقتا:
ا) مىس، قورعاسىن، اليۋمەنيي
ۆ) قوڭىر كومىر، تاس كومىر، انراسيت
س) مۇناي، گاز
3. قوستاناي وبلىسىندا تەمىر كەنىنىڭ شوعرلانۋ پايىز ەسەبىمەن
ا) 85% ۆ) 82% س) 50%
4. ءۇي تۇرمىسىندا قولدانىلاتىن اليۋمەنييدەن جاسالعان بۇيىمدار
ا) قاسىق، شانىشقى، ىدىس - اياقتار
ۆ) توسەنىشتەر
س) ەسىك، تەرەزە
5. جەزقازعان قوڭىرات – بۇلار قانداي كەن ورىندارى؟
ا) مىس كەنى
ۆ) پوليمەتالل كەنى
س) تەمىر كەنى
6. قاراعاندى ەكىباستۇز كەن ورىندارى:
ا) مۇناي ۆ) شىمتەزەك س) تاسكومىر
7. اشىق ادىسپەن ارزان كومىردىڭ وندىرىلەتىن ورنى
ا) ەكىباستۇز ۆ) قاراعاندى س) ماڭعىستاۋ
8. كۇل قالدىرماي تۇگەل جانادى
ا) مۇناي ۆ) شىمتەزەك س) تاس كومىر
9. تاس كومىردىڭ ەڭ ساپالى ءتۇرى:
ا) قوقىر ۆ) تاس كومىر س) انراسيت
10. ماڭعىستاۋ تۇبەگى مەن كاسپيي ماڭى ويپاتىنىڭ باستى بايلىعى
ا) كومىر ۆ) مۇناي، گاز س) كەن
ءىىى. جاڭا ماتەريالعا دايىندىق ولەڭ وقۋ
سۋ جۇرگىزەر تىرشىلىكتىڭ تامىرىن،
سۋ جوق بولسا تىرشىلىك ءتامام، باۋىرىم.
سۋدىڭ ءبىز بىلە تۇرا ماڭىزىن،
كوپ بولعان سوڭ ۇمىتامىز ءقادىرىن.
سۋ دەگەن تىرشىلىكتىڭ قانى ەمەس پە؟
سۋ دەگەن تابيعاتتىڭ جانى ەمەس پە؟
سۋ جوق جەردە ءومىر جوق، ول اقيقات،
كۇمىس سۋ قارا جەردىڭ ءسانى ەمەس پە؟
سۋدىڭ قانداي قاسيەتتەرى بار؟
سۋ كۇيلەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ ءۇشىن الدىمەن جۇمباق شەشۋ
1. جىلت – جىلت ەتەدى
جىلعالاردان وتەدى (سۋدىڭ سۇيىق كۇيى)
2. ءوزى سۋدان جارالعان،
ءبىراق سۋدان قورقادى (مۇز - سۋدىڭ قاتتى كۇيى)
3. كوزگە كورىنگەنمەن،
ۇستاساق قولعا تيمەيدى (بۋ - گاز كۇيى)
ءىV. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
ا) پروبلەمالىق ىزدەنۋشىلىك
بەينەتاسپادان سۋرەتتەر كورسەتۋ
بەينەتاسپادان كورگەندەرى بويىنشا سۋدىڭ قاجەتتىلىگىن، ماڭىزدىلىعىن، پايداسى تۋرالى سۇراۋ
ءا). ءمۇعالىم وقۋشىلار جاۋابىن تولىقتىرىپ، جاڭا ساباقتى تۇسىندىرەدى.
1. تابيعاتتاعى سۋ اينالىمى
2. سۋدى پايدالانۋ قورعاۋ
- سەرگىتۋ ءساتى
(سۋعا ايتىلعان ماقال - ماتەلدەردىڭ جالعاسىن تابادى)
V. جاڭا ماتەريالدان نە تۇسىنگەنىن بايقاۋ
«سيقىرلى تاياقشا» ءادىسى «بۇگىنگى ساباقتان نە ءبىلدىم؟»
Vءى. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ
ءماتىندى وقۋ، مازمۇنىن ايتۋعا دايىندالىپ كەلۋ.
Vءىى ساباققا بەلسەنە قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ساباق تاقىرىبى: تابيعاتتاعى سۋ اينالىمى
ساباق ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ سۋ، ونىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى مەن قاسيەتتەرى تۋرالى بىلىمدەرىن ەسكە ءتۇسىرىپ، تابيعاتتاعى سۋ اينالىمى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ؛
پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، وي - ءورىسىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتىن، شىعارماشىلىعىن دامىتۋ؛
قورشاعان ورتا، تابيعاتتى، سۋدى قورعاي بىلۋگە، ايالاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباق ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ
ساباق ءادىسى: تەست، پروبلەمالىق، ىزدەنۋشىلىك، ءتۇسىندىرۋ
ءىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ تەست ارقىلى
1. تەمىر قورىتىلادى.
ا) پوليمەتالدى كەنىنەن
ۆ) ءتۇستى مەتالدار كەنىنەن
س) قارا مەتالدار كەنىنەن
2. ءتۇستى مەتالل قورلارىن انىقتا:
ا) مىس، قورعاسىن، اليۋمەنيي
ۆ) قوڭىر كومىر، تاس كومىر، انراسيت
س) مۇناي، گاز
3. قوستاناي وبلىسىندا تەمىر كەنىنىڭ شوعرلانۋ پايىز ەسەبىمەن
ا) 85% ۆ) 82% س) 50%
4. ءۇي تۇرمىسىندا قولدانىلاتىن اليۋمەنييدەن جاسالعان بۇيىمدار
ا) قاسىق، شانىشقى، ىدىس - اياقتار
ۆ) توسەنىشتەر
س) ەسىك، تەرەزە
5. جەزقازعان قوڭىرات – بۇلار قانداي كەن ورىندارى؟
ا) مىس كەنى
ۆ) پوليمەتالل كەنى
س) تەمىر كەنى
6. قاراعاندى ەكىباستۇز كەن ورىندارى:
ا) مۇناي ۆ) شىمتەزەك س) تاسكومىر
7. اشىق ادىسپەن ارزان كومىردىڭ وندىرىلەتىن ورنى
ا) ەكىباستۇز ۆ) قاراعاندى س) ماڭعىستاۋ
8. كۇل قالدىرماي تۇگەل جانادى
ا) مۇناي ۆ) شىمتەزەك س) تاس كومىر
9. تاس كومىردىڭ ەڭ ساپالى ءتۇرى:
ا) قوقىر ۆ) تاس كومىر س) انراسيت
10. ماڭعىستاۋ تۇبەگى مەن كاسپيي ماڭى ويپاتىنىڭ باستى بايلىعى
ا) كومىر ۆ) مۇناي، گاز س) كەن
ءىىى. جاڭا ماتەريالعا دايىندىق ولەڭ وقۋ
سۋ جۇرگىزەر تىرشىلىكتىڭ تامىرىن،
سۋ جوق بولسا تىرشىلىك ءتامام، باۋىرىم.
سۋدىڭ ءبىز بىلە تۇرا ماڭىزىن،
كوپ بولعان سوڭ ۇمىتامىز ءقادىرىن.
سۋ دەگەن تىرشىلىكتىڭ قانى ەمەس پە؟
سۋ دەگەن تابيعاتتىڭ جانى ەمەس پە؟
سۋ جوق جەردە ءومىر جوق، ول اقيقات،
كۇمىس سۋ قارا جەردىڭ ءسانى ەمەس پە؟
سۋدىڭ قانداي قاسيەتتەرى بار؟
سۋ كۇيلەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ ءۇشىن الدىمەن جۇمباق شەشۋ
1. جىلت – جىلت ەتەدى
جىلعالاردان وتەدى (سۋدىڭ سۇيىق كۇيى)
2. ءوزى سۋدان جارالعان،
ءبىراق سۋدان قورقادى (مۇز - سۋدىڭ قاتتى كۇيى)
3. كوزگە كورىنگەنمەن،
ۇستاساق قولعا تيمەيدى (بۋ - گاز كۇيى)
ءىV. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
ا) پروبلەمالىق ىزدەنۋشىلىك
بەينەتاسپادان سۋرەتتەر كورسەتۋ
بەينەتاسپادان كورگەندەرى بويىنشا سۋدىڭ قاجەتتىلىگىن، ماڭىزدىلىعىن، پايداسى تۋرالى سۇراۋ
ءا). ءمۇعالىم وقۋشىلار جاۋابىن تولىقتىرىپ، جاڭا ساباقتى تۇسىندىرەدى.
1. تابيعاتتاعى سۋ اينالىمى
2. سۋدى پايدالانۋ قورعاۋ
- سەرگىتۋ ءساتى
(سۋعا ايتىلعان ماقال - ماتەلدەردىڭ جالعاسىن تابادى)
V. جاڭا ماتەريالدان نە تۇسىنگەنىن بايقاۋ
«سيقىرلى تاياقشا» ءادىسى «بۇگىنگى ساباقتان نە ءبىلدىم؟»
Vءى. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ
ءماتىندى وقۋ، مازمۇنىن ايتۋعا دايىندالىپ كەلۋ.
Vءىى ساباققا بەلسەنە قاتىسقان وقۋشىلاردى باعالاۋ.