تابيعاتتىڭ سىرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تابيعاتتىڭ سىرى.
ماقساتى: بالالار تابيعاتتى قورعاي بىلۋگە، تابيعات سىرىن ۇعۋعا، ءبىر - بىرىمەن جاقسى قارىم – قاتىناستا بىرلەسىپ جۇمىس جاساي بىلۋگە ۇيرەتۋ. قول، ساۋساق ماتوريكالارىن دامىتۋ. قۇم تەراپياسى ارقىلى تابيعي دۇنيەنى ءوز الاقاندارىمەن سەزىنە بىلۋگە جانە بالا ءتىلىن دامىتىپ ويىن ارقىلى دىبىستارىن جەتىلدىرۋ.
بالالار مۋزىكامەن ىشكە كىرەدى.
پسيحولوگ: بالالار بىزگە بۇگىن قوناقتار كەلىپ وتىر، قانە قوناقتارمەن امانداسايىق.
- سالەمەتسىزدەر ما؟
- ەندى وسى جاقسى كوڭىل - كۇيىمىزدى ءبىر - بىرىمىزگە قاراپ كۇلىمدەپ شىن جۇرەگىمىزبەن سىيلايىق. ( ءبىر - بىرىنە قاراپ كۇلىمسىرەپ كوڭىل - كۇي سىيلاۋ)
سول جاقسى كوڭىل - كۇيىمىزدى ەندى قوناقتارعا سىيلايىق.
ەندى بالالار بىزدەر تابيعاتقا ساياحات جاسايىق.
تابيعات دەگەنىمىز - ءبىزدى قورشاعان ورتا. تاۋ، تاس، وسىمدىك، اۋا، اعاش ت. ب.
بالالار ءبىز تابيعاتتىڭ، ءولى تابيعات، ءتىرى تابيعات بولىپ بولىنەتىنىن بىلەمىز.
- قانە ەندەشە كىم ايتادى ءتىرى تابيعاتقا نەلەر جاتادى؟
ءولى تابيعاتقا نەلەر جاتادى؟ ( بالالاردىڭ جاۋابى)
- بالالار قاراڭدارشى مىنا جەردە ءبىر كىتاپ تۇر. كىتاپتى قارايىق.
« تابيعاتتىڭ سىرى»- كىتاپ.
1 - بەت: شىرشا. 2 - بەت: تابيعاتتىڭ كورىنىسى اعاشتار، شىرشالار ءوسىپ تۇر.
شىرشا سويلەيدى: مەنى ادامدار كەسىپ الادى. ادامداردىڭ جاڭا - جىل مەيرامى ءتىپتى جامان. سەبەبى مەنى كەسىپ الىپ ۇيلەرىنە اپارىپ، ويىنشىقتار، نەشە ءتۇرلى شامدار جاعىپ ءماز بولادى. ال مەن بولسام ازايىپ بارامىن، كەسىپ العاننان سوڭ شىرشا كوپ تۇرمايدى ءولىپ قالادى.
- قانە، بالالار شىرشاعا كومەكتەسەمىز بە؟
- كومەكتەسەمىز.
- بالالار شىرشا سالقىن جەردە، شىرشالى ورمانداردا وسەدى.
- ال، ەندەشە بالالار ءبىز سيقىرشىمىز دەپ ويلايىق. سەندەر ءقازىر جولعا شىعاسىزدار، ادام اياعى باسپاعان جەرگە ساياحاتقا شىعامىز. ونداي جەر تەك ءشول دالا. سەبەبى، سۋلى، نۋلى جەرلەردە ادامدار ءومىر سۇرەدى. ال ادام اياعى باسپاعان جەر ءشول دالا - قۇمدى. سول اينالا قۇمدى، ءشول دالانى سەندەر سيقىرلاپ گۇل ەگىپ، جول سالىپ، ءۇي سالىپ عاجايىپ ەرتەگىگە اينالدىراسىڭدار.
ەندەشە جولعا شىعايىق. (قۇرساۋدىڭ ىشىمەن ءجۇرىپ وتىرعىشقا وتىرۋ) قانە ءبىز الدىمىزداعى قۇمعا شىرشا وتىرعىزايىق. دايىن قيىلىپ تۇرعان شىرشانى قۇمعا وتىرعىزۋ. تاقتاعا ءبىر - ەكى بالانى شىعارىپ كىتاپتىڭ بەتىندەگى شىرشانىڭ قاسىنا شىرشا وتىرعىزۋ.
جۇمباق
تىكەن، تىكەن تىك پىستە،
قىسى جازى ءبىر تۇستە. (شىرشا)
ويىن « داۋىستاپ، قيمىلمەن سال»
بالالار مۋزىكاعا بيلەيدى، مۋزىكا توقتاعان كەزدە ءبىر نارسەنىڭ سۋرەتىن كورسەتۋ. بالا كورگەن زاتىن قيمىلمەن داۋىستاپ سالۋ.
1. ارا. ز - ز - ز - ۇشۋ (قولىن ەكى جاققا قاعىپ ءبىر - ءبىرىنىڭ ارتىنان ءجۇرۋ)
2. ۇشاق. ر - ر - ر
3. پوەزد. ش - ش - ش
كىتاپتىڭ ەكىنشى بەتىن اشۋ. بالىق تۇر مۇڭايىپ. سۋدىڭ بەتىندە قوقىستار.
بالىق سەن نەگە مۇڭايىپ تۇرسىڭ؟
بالىق: ادامدار سۋدى لاستادى، زاۆود، فابريكالاردىڭ قالعان قالدىقتارىن توكتى ادامدار سۋدىڭ جاعاسىنا دەمالۋعا كەلىپ تاماقتىڭ قالدىقتارىن جيناماي لاقتىرىپ كەتەدى.
- قانە بالالار سۋدى تازارتىپ بالىققا كومەكتەسەيىك. سۋدىڭ بەتىندەگى قوقىستاردى تازارتىپ الىپ تاستاۋ.
ويىن: «تەڭىز تولقيدى 1، 2، 3،»
بالالار تاربيەشىنىڭ كومانداسىن تىڭدايدى.
تاربيەشى: تەڭىز تولقيدى 1، تەڭىز تولقيدى 2، تەڭىز تولقيدى 3 تەڭىز دەنەلەرى قاتىپ قال – دەگەن كومانداسىن ەستىگەن كەزدە تەڭىز دەنەلەرىن سالىپ قيمىلداماي تۇرىپ قالادى. 2 - 3 رەت ويناتۋ.
كىتاپتىڭ ءۇشىنشى بەتىن اشۋ. گۇلدىڭ سۋرەتى.
- بالالار جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- جاز
- ونى قايدان بىلدىڭدەر؟
- سەبەبى كوبەلەك ۇشىپ ءجۇر.
گۇل سويلەيدى: مەن دە ازايىپ بارامىن، مەرەكەلەردە ادامدار مەنى جۇلىپ الىپ ءبىر - بىرىنە سىيلايدى. سۋ قۇيىپ مەنى باپتامايدى.
- بالالار ءبىز گۇلگە كومەكتەسەيىك. (ورىندارىنا وتىرىپ پلاستاليننەن گۇل جاساپ الدارىنداعى قۇمعا وتىرعىزۋ)
گۇلدى ۇزبە.
كەشكىلىك پە، كۇندىز بە؟
ءوسىپ تۇرعان گۇلدى ۇزبە.
تۋعان جەردى دالاعا،
تاستاعالى ءجۇرمىز بە؟
ءۇزىپ الساڭ سەن ءبىر گۇل،
ءۇزىپ السام مەن ءبىر گۇل.
نە قالادى سيقىنان،
قىزىل - جاسىل جەردىڭ بۇل.
تابيعات تۋرالى تيىم سوزدەر.
گۇلدى ۇزبە.
كوكتى جۇلما،
سۋدى توكپە.
سۋعا تۇكىرمە.
ۇيانى بۇزبا.
قۇمىرسقانىڭ يلەۋىن بۇزبا.
تابيعات تۋرالى تاقپاقتار.
تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن ءبارىمىز،
كۇرەسەيىك، ءبىر - ءبىر اعاش ەگەيىك.
تەككە وتىرماي، جاسىمىز بەن كارىمىز،
تازا اۋا ءۇشىن تەرىمىزدى توگەيىك.
سۇيەيىك تابيعاتتى ايالايىق،
ءبىز ودان جاقسىلىقتى ايامايىق.
اناداي تابيعاتتىڭ اياسىندا،
جادىراپ جاس بالاشا دەم الايىق!
قولىندا ءبىر تاباق قۇمى بار اتا كەلەدى.
- ۋا، بالالارىم امانسىڭدار ما؟
- سالاماتسىز با، اتا.
اتا: ءشول دالانى گۇلدەندىرگەن شىرشا ەگىپ باعىندىرعان بولاشاق ەلدىڭ باتىرلارى. ادام كوسموستى ويلاپ تاۋىپ، عارىشقا ۇشىپ اسپان الەمىن وزىنە باعىندىرعان. بولاشاقتا تابيعاتتى بۇلدىرمەي قورعاپ، گۇلدەندىرەتىن سەندەرسىڭدەر.
قازاقستانىمىزدىڭ كوركەيىپ، اۋامىز تازا، تابيعاتىمىز سۇلۋ بولۋى ءۇشىن وسىنداي ۇلاندار ءوسىپ كەلەدى. بارىڭدە جاقسى بالا ەكەنسىڭدەر مەنىڭ سەندەرگە سىيلىعىم دا بار.
- قانە سەندەرمەن ءبىر ويىن ويناپ جىبەرەيىن.
ويىن. «قۇمدا نە تىعىلعان؟»
ويىنىمىزدى ءبىز باستايىق،
قانە، قانە بەرى كەل.
وي، قانداي بالالار،
تاماشا سەندەر ەرسىڭدەر.
1 دەمالدىق، 2 دەمالدىق،
الاقاندى سوعامىز.
ال ەندى جەرگە وتىرىپ،
شاقىرامىز ويناۋعا.
تاباقتا تولتىرىلىپ سالىنعان قۇم، ىشىندە گەومەتريالىق دەنەلەر تىعىلعان. ورتاعا شىققان بالا كوزىن جۇمىپ تۇرىپ قولىن قۇمعا سالىپ، قۇمنان تاۋىپ العان گەومەتريالىق دەنەنى سىلاپ سيپاپ قانداي دەنە ەكەنىن ايتۋ.
اتا قۇمنىڭ تۇبىنە تىعىپ قويعان سىيلىعىن بالالارعا تاراتىپ بەرەدى.
بالالار اتاعا راحمەتىن ايتىپ قوشتاسادى.
تاربيەشى، بالالاردى ماداقتاپ ساباقتى قورىتىندىلاۋ. بالالار تۋننەل ارقىلى كەرى شىعۋ.
ماقساتى: بالالار تابيعاتتى قورعاي بىلۋگە، تابيعات سىرىن ۇعۋعا، ءبىر - بىرىمەن جاقسى قارىم – قاتىناستا بىرلەسىپ جۇمىس جاساي بىلۋگە ۇيرەتۋ. قول، ساۋساق ماتوريكالارىن دامىتۋ. قۇم تەراپياسى ارقىلى تابيعي دۇنيەنى ءوز الاقاندارىمەن سەزىنە بىلۋگە جانە بالا ءتىلىن دامىتىپ ويىن ارقىلى دىبىستارىن جەتىلدىرۋ.
بالالار مۋزىكامەن ىشكە كىرەدى.
پسيحولوگ: بالالار بىزگە بۇگىن قوناقتار كەلىپ وتىر، قانە قوناقتارمەن امانداسايىق.
- سالەمەتسىزدەر ما؟
- ەندى وسى جاقسى كوڭىل - كۇيىمىزدى ءبىر - بىرىمىزگە قاراپ كۇلىمدەپ شىن جۇرەگىمىزبەن سىيلايىق. ( ءبىر - بىرىنە قاراپ كۇلىمسىرەپ كوڭىل - كۇي سىيلاۋ)
سول جاقسى كوڭىل - كۇيىمىزدى ەندى قوناقتارعا سىيلايىق.
ەندى بالالار بىزدەر تابيعاتقا ساياحات جاسايىق.
تابيعات دەگەنىمىز - ءبىزدى قورشاعان ورتا. تاۋ، تاس، وسىمدىك، اۋا، اعاش ت. ب.
بالالار ءبىز تابيعاتتىڭ، ءولى تابيعات، ءتىرى تابيعات بولىپ بولىنەتىنىن بىلەمىز.
- قانە ەندەشە كىم ايتادى ءتىرى تابيعاتقا نەلەر جاتادى؟
ءولى تابيعاتقا نەلەر جاتادى؟ ( بالالاردىڭ جاۋابى)
- بالالار قاراڭدارشى مىنا جەردە ءبىر كىتاپ تۇر. كىتاپتى قارايىق.
« تابيعاتتىڭ سىرى»- كىتاپ.
1 - بەت: شىرشا. 2 - بەت: تابيعاتتىڭ كورىنىسى اعاشتار، شىرشالار ءوسىپ تۇر.
شىرشا سويلەيدى: مەنى ادامدار كەسىپ الادى. ادامداردىڭ جاڭا - جىل مەيرامى ءتىپتى جامان. سەبەبى مەنى كەسىپ الىپ ۇيلەرىنە اپارىپ، ويىنشىقتار، نەشە ءتۇرلى شامدار جاعىپ ءماز بولادى. ال مەن بولسام ازايىپ بارامىن، كەسىپ العاننان سوڭ شىرشا كوپ تۇرمايدى ءولىپ قالادى.
- قانە، بالالار شىرشاعا كومەكتەسەمىز بە؟
- كومەكتەسەمىز.
- بالالار شىرشا سالقىن جەردە، شىرشالى ورمانداردا وسەدى.
- ال، ەندەشە بالالار ءبىز سيقىرشىمىز دەپ ويلايىق. سەندەر ءقازىر جولعا شىعاسىزدار، ادام اياعى باسپاعان جەرگە ساياحاتقا شىعامىز. ونداي جەر تەك ءشول دالا. سەبەبى، سۋلى، نۋلى جەرلەردە ادامدار ءومىر سۇرەدى. ال ادام اياعى باسپاعان جەر ءشول دالا - قۇمدى. سول اينالا قۇمدى، ءشول دالانى سەندەر سيقىرلاپ گۇل ەگىپ، جول سالىپ، ءۇي سالىپ عاجايىپ ەرتەگىگە اينالدىراسىڭدار.
ەندەشە جولعا شىعايىق. (قۇرساۋدىڭ ىشىمەن ءجۇرىپ وتىرعىشقا وتىرۋ) قانە ءبىز الدىمىزداعى قۇمعا شىرشا وتىرعىزايىق. دايىن قيىلىپ تۇرعان شىرشانى قۇمعا وتىرعىزۋ. تاقتاعا ءبىر - ەكى بالانى شىعارىپ كىتاپتىڭ بەتىندەگى شىرشانىڭ قاسىنا شىرشا وتىرعىزۋ.
جۇمباق
تىكەن، تىكەن تىك پىستە،
قىسى جازى ءبىر تۇستە. (شىرشا)
ويىن « داۋىستاپ، قيمىلمەن سال»
بالالار مۋزىكاعا بيلەيدى، مۋزىكا توقتاعان كەزدە ءبىر نارسەنىڭ سۋرەتىن كورسەتۋ. بالا كورگەن زاتىن قيمىلمەن داۋىستاپ سالۋ.
1. ارا. ز - ز - ز - ۇشۋ (قولىن ەكى جاققا قاعىپ ءبىر - ءبىرىنىڭ ارتىنان ءجۇرۋ)
2. ۇشاق. ر - ر - ر
3. پوەزد. ش - ش - ش
كىتاپتىڭ ەكىنشى بەتىن اشۋ. بالىق تۇر مۇڭايىپ. سۋدىڭ بەتىندە قوقىستار.
بالىق سەن نەگە مۇڭايىپ تۇرسىڭ؟
بالىق: ادامدار سۋدى لاستادى، زاۆود، فابريكالاردىڭ قالعان قالدىقتارىن توكتى ادامدار سۋدىڭ جاعاسىنا دەمالۋعا كەلىپ تاماقتىڭ قالدىقتارىن جيناماي لاقتىرىپ كەتەدى.
- قانە بالالار سۋدى تازارتىپ بالىققا كومەكتەسەيىك. سۋدىڭ بەتىندەگى قوقىستاردى تازارتىپ الىپ تاستاۋ.
ويىن: «تەڭىز تولقيدى 1، 2، 3،»
بالالار تاربيەشىنىڭ كومانداسىن تىڭدايدى.
تاربيەشى: تەڭىز تولقيدى 1، تەڭىز تولقيدى 2، تەڭىز تولقيدى 3 تەڭىز دەنەلەرى قاتىپ قال – دەگەن كومانداسىن ەستىگەن كەزدە تەڭىز دەنەلەرىن سالىپ قيمىلداماي تۇرىپ قالادى. 2 - 3 رەت ويناتۋ.
كىتاپتىڭ ءۇشىنشى بەتىن اشۋ. گۇلدىڭ سۋرەتى.
- بالالار جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- جاز
- ونى قايدان بىلدىڭدەر؟
- سەبەبى كوبەلەك ۇشىپ ءجۇر.
گۇل سويلەيدى: مەن دە ازايىپ بارامىن، مەرەكەلەردە ادامدار مەنى جۇلىپ الىپ ءبىر - بىرىنە سىيلايدى. سۋ قۇيىپ مەنى باپتامايدى.
- بالالار ءبىز گۇلگە كومەكتەسەيىك. (ورىندارىنا وتىرىپ پلاستاليننەن گۇل جاساپ الدارىنداعى قۇمعا وتىرعىزۋ)
گۇلدى ۇزبە.
كەشكىلىك پە، كۇندىز بە؟
ءوسىپ تۇرعان گۇلدى ۇزبە.
تۋعان جەردى دالاعا،
تاستاعالى ءجۇرمىز بە؟
ءۇزىپ الساڭ سەن ءبىر گۇل،
ءۇزىپ السام مەن ءبىر گۇل.
نە قالادى سيقىنان،
قىزىل - جاسىل جەردىڭ بۇل.
تابيعات تۋرالى تيىم سوزدەر.
گۇلدى ۇزبە.
كوكتى جۇلما،
سۋدى توكپە.
سۋعا تۇكىرمە.
ۇيانى بۇزبا.
قۇمىرسقانىڭ يلەۋىن بۇزبا.
تابيعات تۋرالى تاقپاقتار.
تابيعاتتى قورعاۋ ءۇشىن ءبارىمىز،
كۇرەسەيىك، ءبىر - ءبىر اعاش ەگەيىك.
تەككە وتىرماي، جاسىمىز بەن كارىمىز،
تازا اۋا ءۇشىن تەرىمىزدى توگەيىك.
سۇيەيىك تابيعاتتى ايالايىق،
ءبىز ودان جاقسىلىقتى ايامايىق.
اناداي تابيعاتتىڭ اياسىندا،
جادىراپ جاس بالاشا دەم الايىق!
قولىندا ءبىر تاباق قۇمى بار اتا كەلەدى.
- ۋا، بالالارىم امانسىڭدار ما؟
- سالاماتسىز با، اتا.
اتا: ءشول دالانى گۇلدەندىرگەن شىرشا ەگىپ باعىندىرعان بولاشاق ەلدىڭ باتىرلارى. ادام كوسموستى ويلاپ تاۋىپ، عارىشقا ۇشىپ اسپان الەمىن وزىنە باعىندىرعان. بولاشاقتا تابيعاتتى بۇلدىرمەي قورعاپ، گۇلدەندىرەتىن سەندەرسىڭدەر.
قازاقستانىمىزدىڭ كوركەيىپ، اۋامىز تازا، تابيعاتىمىز سۇلۋ بولۋى ءۇشىن وسىنداي ۇلاندار ءوسىپ كەلەدى. بارىڭدە جاقسى بالا ەكەنسىڭدەر مەنىڭ سەندەرگە سىيلىعىم دا بار.
- قانە سەندەرمەن ءبىر ويىن ويناپ جىبەرەيىن.
ويىن. «قۇمدا نە تىعىلعان؟»
ويىنىمىزدى ءبىز باستايىق،
قانە، قانە بەرى كەل.
وي، قانداي بالالار،
تاماشا سەندەر ەرسىڭدەر.
1 دەمالدىق، 2 دەمالدىق،
الاقاندى سوعامىز.
ال ەندى جەرگە وتىرىپ،
شاقىرامىز ويناۋعا.
تاباقتا تولتىرىلىپ سالىنعان قۇم، ىشىندە گەومەتريالىق دەنەلەر تىعىلعان. ورتاعا شىققان بالا كوزىن جۇمىپ تۇرىپ قولىن قۇمعا سالىپ، قۇمنان تاۋىپ العان گەومەتريالىق دەنەنى سىلاپ سيپاپ قانداي دەنە ەكەنىن ايتۋ.
اتا قۇمنىڭ تۇبىنە تىعىپ قويعان سىيلىعىن بالالارعا تاراتىپ بەرەدى.
بالالار اتاعا راحمەتىن ايتىپ قوشتاسادى.
تاربيەشى، بالالاردى ماداقتاپ ساباقتى قورىتىندىلاۋ. بالالار تۋننەل ارقىلى كەرى شىعۋ.
You Might Also Like
