- 05 ناۋ. 2024 03:42
- 358
تامىر بولىمدەرى (ايماقتارى): ءبولىنۋ، ءوسۋ، سورۋ، وتكىزۋ. تامىردىڭ ۇشى – تامىر ويماقشاسى. تامىردىڭ ءوسۋى. زەرتحانالىق جۇمىس
بيولوگيا 6 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تامىر بولىمدەرى (ايماقتارى): ءبولىنۋ، ءوسۋ، سورۋ، وتكىزۋ. تامىردىڭ ۇشى – تامىر ويماقشاسى. تامىردىڭ ءوسۋى. زەرتحانالىق جۇمىس №7
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىگى – تامىر، تامىر بولىمدەرى دەگەن ۇعىمداردىڭ ءمانىسىن اشىپ، ولاردىڭ اتقاراتىن قىزمەتىن وقۋشى تۇلعاسىنا جەتە ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى – پانگە، تاقىرىپقا بايلانىستى قىزىعۋشىلىقتارىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىگى – ءتۇرلى تاربيەلىك شارالاردىڭ اسەرىمەن وقۋشى تۇلعاسىندا جاعىمدى وزگەرىستەرگە جەتۋ.
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق
ءادىس - تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار
كىم كەزەكشى؟
ءىى ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ
1. مۇشە دەگەن نە؟
2. تامىر قانداي مۇشە؟
3. تامىر جۇيەسى قالاي بولىنەدى؟
4. كىندىك تامىر جۇيەسى
5. شاشاق تامىر جۇيەسى
ءىىى جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
تامىر ۇزىندىعىنا، اتقاراتىن قىزمەتىنە قاراي: تامىر ويماقشاسى، ءبولىنۋ، سورۋ(ءوسۋ)، سورۋ، وتكىزگىش دەپ بولىنەدى.
تامىر ويماقشاسى: تامىر بولىمىنە كىرمەيدى. تامىر ۇشىنداعى ءوسۋ نۇكتەسىنە كىرمەيدى. تامىر ۇشىنداعى ءوسۋ نۇكتەسىنىڭ سىرتىن قاپتاپ تۇرادى.
ءبولىنۋ: ايماعى اتقاراتىن قىزمەتىنە قاراي سىرتقى، ورتاڭعى، ىشكى بولىپ 3 قاباتتان تۇرادى.
ءوسۋ - ءبولىمىنىڭ جاس جاسۋشالارى بولىنبەيدى. ۇزىننان سوزىلىپ، ۇزارىپ، تامىر ۇشىنىڭ توپىراققا تەرەڭ ەنۋىنە اسەر ەتەدى.
سورۋ - ءوسۋ بولىمىنەن كەيىن ورنالاسادى. قالىڭ تۇتىكتەرى بار بولىك. تامىر تۇتىكتەرى تامىردىڭ سىرتىن قاپتاپ جاتقان جۇقا ءوڭ قابىقشاسى جاسۋشالارىنىڭ سوزىلۋىنان پايدا بولادى. ول العاش جاي ءوسىندى تۇرىندە 1 - 3 كۇندە بۇرتيىپ شىعادى. قابىقشاسى تەز سوزىلىپ، تۇك ۇشىنان ۇزارىپ وسە باستايدى. 10 - 20 كۇننەن سوڭ قۋراپ ءتۇسىپ، ورنىنا جاڭا تۇكتەر شىعىپ، جاڭارىپ وتىرادى.
وتكىزۋ - سۋ مەن وندا ەرىگەن قورەكتىك زاتتاردى تامىردان وسىمدىكتىڭ جەر ءۇستى مۇشەلەرىنە وتكىزەدى. بۇل بولىمدە تامىر تۇكتەرى بولمايدى، جاناما تامىرلار داميدى.
تامىردىڭ ءوسۋى. تامىرلار اعاش تۇرلەرىنە بايلانىستى جىلدىڭ ءار مەزگىلىندە ءارقالاي وسەدى. كوكتەمدە تامىر قارقىنى (جىلدام) وسەدى. جاپىراقتار مەن وركەندەر تەز وسەدى.
ءوسۋى اياقتالعاننان كەزدە تامىرلاردىڭ ءبىراز بولىگى قۋرايدى. تامىرلار قارقىندى ءوسۋ كەزىندە قورەكتىك زاتتار قورى مەن سۋدى ءبىرقالىپتى تولىق پايدالانادى.
№7 - زەرتحانالىق جۇمىس.
تاقىرىبى: تامىردىڭ ءوسۋ (سوزىلۋ) ايماعىن تاۋىپ انىقتاۋ.
ماقساتى: تامىر بولىمدەرىن ءبىر - بىرىنەن اجىراتىپ، وزىندىك ەرەكشەلىكتەرىن انىقتاۋ.
جۇمىستىڭ بارىسى:
1. ساباق وتەردەن 10 - 15 كۇن بۇرىن تۇقىمىنان وندىرىلگەن اسبۇرشاق پەن بيدايدىڭ وسكىندەرىنىڭ جاس تامىرلارىن سالىستىرىپ، قانداي تامىر جۇيەسىنە جاتاتىنىن اجىراتۋ.
2. بيدايدىڭ جاس وسكىنىنىڭ تامىرىن ۇلعايتقىش اينەكپەن قاراپ، تامىر بولىمدەرىن (ايماقتارىن) انىقتاۋ.
3. تامىر تۇكشەلەرى بار ايماقتى تاۋىپ، الىپ جاتقان اۋماعىن قاراۋ.
2) تامىر بولىمدەرىن اتاپ، ءاربىر ءبولىمنىڭ اتقاراتىن قىزمەتىن جاز:
تامىر بولىمدەرى (ايماقتارى): ءبولىنۋ، ءوسۋ، سورۋ، وتكىزۋ. تامىردىڭ ۇشى – تامىر ويماقشاسى. تامىردىڭ ءوسۋى. زەرتحانالىق جۇمىس. جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تامىر بولىمدەرى (ايماقتارى): ءبولىنۋ، ءوسۋ، سورۋ، وتكىزۋ. تامىردىڭ ۇشى – تامىر ويماقشاسى. تامىردىڭ ءوسۋى. زەرتحانالىق جۇمىس №7
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىگى – تامىر، تامىر بولىمدەرى دەگەن ۇعىمداردىڭ ءمانىسىن اشىپ، ولاردىڭ اتقاراتىن قىزمەتىن وقۋشى تۇلعاسىنا جەتە ءتۇسىندىرۋ.
دامىتۋشىلىعى – پانگە، تاقىرىپقا بايلانىستى قىزىعۋشىلىقتارىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىگى – ءتۇرلى تاربيەلىك شارالاردىڭ اسەرىمەن وقۋشى تۇلعاسىندا جاعىمدى وزگەرىستەرگە جەتۋ.
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق
ءادىس - تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
سالەمەتسىزدەر مە وقۋشىلار
كىم كەزەكشى؟
ءىى ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ
1. مۇشە دەگەن نە؟
2. تامىر قانداي مۇشە؟
3. تامىر جۇيەسى قالاي بولىنەدى؟
4. كىندىك تامىر جۇيەسى
5. شاشاق تامىر جۇيەسى
ءىىى جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ
تامىر ۇزىندىعىنا، اتقاراتىن قىزمەتىنە قاراي: تامىر ويماقشاسى، ءبولىنۋ، سورۋ(ءوسۋ)، سورۋ، وتكىزگىش دەپ بولىنەدى.
تامىر ويماقشاسى: تامىر بولىمىنە كىرمەيدى. تامىر ۇشىنداعى ءوسۋ نۇكتەسىنە كىرمەيدى. تامىر ۇشىنداعى ءوسۋ نۇكتەسىنىڭ سىرتىن قاپتاپ تۇرادى.
ءبولىنۋ: ايماعى اتقاراتىن قىزمەتىنە قاراي سىرتقى، ورتاڭعى، ىشكى بولىپ 3 قاباتتان تۇرادى.
ءوسۋ - ءبولىمىنىڭ جاس جاسۋشالارى بولىنبەيدى. ۇزىننان سوزىلىپ، ۇزارىپ، تامىر ۇشىنىڭ توپىراققا تەرەڭ ەنۋىنە اسەر ەتەدى.
سورۋ - ءوسۋ بولىمىنەن كەيىن ورنالاسادى. قالىڭ تۇتىكتەرى بار بولىك. تامىر تۇتىكتەرى تامىردىڭ سىرتىن قاپتاپ جاتقان جۇقا ءوڭ قابىقشاسى جاسۋشالارىنىڭ سوزىلۋىنان پايدا بولادى. ول العاش جاي ءوسىندى تۇرىندە 1 - 3 كۇندە بۇرتيىپ شىعادى. قابىقشاسى تەز سوزىلىپ، تۇك ۇشىنان ۇزارىپ وسە باستايدى. 10 - 20 كۇننەن سوڭ قۋراپ ءتۇسىپ، ورنىنا جاڭا تۇكتەر شىعىپ، جاڭارىپ وتىرادى.
وتكىزۋ - سۋ مەن وندا ەرىگەن قورەكتىك زاتتاردى تامىردان وسىمدىكتىڭ جەر ءۇستى مۇشەلەرىنە وتكىزەدى. بۇل بولىمدە تامىر تۇكتەرى بولمايدى، جاناما تامىرلار داميدى.
تامىردىڭ ءوسۋى. تامىرلار اعاش تۇرلەرىنە بايلانىستى جىلدىڭ ءار مەزگىلىندە ءارقالاي وسەدى. كوكتەمدە تامىر قارقىنى (جىلدام) وسەدى. جاپىراقتار مەن وركەندەر تەز وسەدى.
ءوسۋى اياقتالعاننان كەزدە تامىرلاردىڭ ءبىراز بولىگى قۋرايدى. تامىرلار قارقىندى ءوسۋ كەزىندە قورەكتىك زاتتار قورى مەن سۋدى ءبىرقالىپتى تولىق پايدالانادى.
№7 - زەرتحانالىق جۇمىس.
تاقىرىبى: تامىردىڭ ءوسۋ (سوزىلۋ) ايماعىن تاۋىپ انىقتاۋ.
ماقساتى: تامىر بولىمدەرىن ءبىر - بىرىنەن اجىراتىپ، وزىندىك ەرەكشەلىكتەرىن انىقتاۋ.
جۇمىستىڭ بارىسى:
1. ساباق وتەردەن 10 - 15 كۇن بۇرىن تۇقىمىنان وندىرىلگەن اسبۇرشاق پەن بيدايدىڭ وسكىندەرىنىڭ جاس تامىرلارىن سالىستىرىپ، قانداي تامىر جۇيەسىنە جاتاتىنىن اجىراتۋ.
2. بيدايدىڭ جاس وسكىنىنىڭ تامىرىن ۇلعايتقىش اينەكپەن قاراپ، تامىر بولىمدەرىن (ايماقتارىن) انىقتاۋ.
3. تامىر تۇكشەلەرى بار ايماقتى تاۋىپ، الىپ جاتقان اۋماعىن قاراۋ.
2) تامىر بولىمدەرىن اتاپ، ءاربىر ءبولىمنىڭ اتقاراتىن قىزمەتىن جاز:
تامىر بولىمدەرى (ايماقتارى): ءبولىنۋ، ءوسۋ، سورۋ، وتكىزۋ. تامىردىڭ ۇشى – تامىر ويماقشاسى. تامىردىڭ ءوسۋى. زەرتحانالىق جۇمىس. جۇكتەۋ