تاق ساندار «ءوزىن – ءوزى تانۋ» قوناقتارى (تانىمدىق شارا)
تاق ساندار «ءوزىن – ءوزى تانۋ» قوناقتارى (تانىمدىق شارا)
تانىمدىق شارانىڭ تاقىرىبى: تاق ساندار «ءوزىن – ءوزى تانۋ» قوناقتارى ماقساتى: ماتەماتيكا مەن ءوزىن – ءوزى تانۋ ءپانىن كىرىكتىرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، پاندەرگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
تانىمدىق شارا – ويىن تۇرىندە وتەدى. ەكى توپقا بولىنەدى: ۇلدار مەن قىزدار. سەبەبى ۇلدارىمىزدىڭ سانى – 9، قىزدارىمىزدىڭ سانى – 11
«شاتتىق شەڭبەرى» بالالار حورمەن تومەندەگى ولەڭ شۋماعىن ايتىپ شىعادى.
جاقسى ادام بوپ ءوسسىن دەپ، شىعارعان ءوزىڭ تانۋدى،
سارا اپاما مىڭ العىس، جولدايمىز سالەم جالىندى.
ءۇمىتىڭدى اقتايمىز، ۇيرەنىپ ونەر ءبىلىمدى،
ار – ۇياتتى ساقتايمىز، جولاتپاي جامان قىلىقتى.
ومىرگە قىزىعا قارايسىڭ، ءبارىن دە باقىتتى سانايسىڭ،
بۇل ءپاندى ۇيرەنسەڭ ەرىنبەي، بويىڭنان كەرەمەت بايقايسىڭ.
العاشقى ءتورت ساندى اتاۋ «1»، «3»، «5»، «7». تاق ساننىڭ انىقتاماسى. «1» سانىنا قاتىستى ماقال – ماتەلدەر ايتۋ، جۇمباقتار قويۋ، رەبۋس شەشۋ كەرەك. «1» سانىنا بايلانىستى تەڭەۋ سوزدەر بەرىلەدى. وقۋشىلار ماعىناسى اشۋ كەرەك. ءبىر بەت – ايتقانىنان قايتپايتىن قايسار ءبىر ەلى – ساۋساقتىڭ قالىڭدىعىنداي ءبىر تۇتام – قىسقا، كەلتە ءبىر توعا – ءبىر مىنەز ءبىر ىشەك – تاماق از ىشەتىن ءبىر قايناۋى ىشىندە – شالا پىسكەن ءبىر جاعادان باس شىعارۋ – اۋىز بىرلىك، ۇيىمشىلدىق
ءۇش سانىنا قاتىستى ءۇش ءتاتتى (جان، مال، جار)، ءۇش ارسىز (ۇيقى، كۇلكى، تاماق)، ءۇش ءقادىرلى (ىرىس، ب ا ق، داۋلەت)، ءۇش قۋات (جۇرەك، ءتىل، اقىل)، ءۇش ءجۇز (ۇلى ءجۇز، ورتا ءجۇز، كىشى ءجۇز)، بي (تولە بي، قازىبەك بي، ايتەكە بي)
بەس سانىنا قاتىستى بەس قارۋ (ساداق، مىلتىق، نايزا، قىلىش، ايبالتا)، بەس جاراتىلىس (كۇن، اي، جۇلدىز، كۇندىز، ءتۇن)، بەس اسىل ءىس (تالاپ، ەڭبەك، تەرەڭ وي، قاناعات، راقىم)، بەس دۇشپان (وسەك، وتىرىك، ماقتانشاق، ەرىنشەك، بەكەر مال شاشپاق)، بەس وسيەت (توپاسقا سەنبە، جاۋعا يىلمە، ساق ءجۇر، اش ۇيگە سەنبە، جارلىدان سىي الما)، بەس ارىس (م. جۇمابايەۆ، ش. قۇدايبەردى ۇلى، ج. ايماۋىتوۆ، م. دۋلاتوۆ، ا. بايتۇرسىنوۆ).
ۇلدار توبى بەس قارۋعا بايلانىستى سۋرەت سالادى، ءماتىن قۇراستىرادى. قىزدار توبى ءۇش قۋاتقا بايلانىستى سۋرەت سالادى، ءماتىن قۇراستىرادى.
ءوزىن – ءوزى تانۋ ءپانىنىڭ قىسقا مەرزىمدى جوسپارىندا كەزدەسەتىن 5ت ەرەجەسى مەن 5 قۇندىلىقتىڭ سۋرەتىن كورسەتۋ.
سەرگىتۋ ءساتى وقۋشىلار اق پاراقتى ەكى بۇكتەپ قۇبىر جاسايدى، سول قۇبىردان شاريك جۇرگىزەمىز (جىلدامدىق).
جەتى سانىنا قاتىستى جەتى اتا (بالا، اكە، اتا، ارعى اتا، بابا، ءتۇپ اتا، تەك اتا)، جەتى قازىنا (ەر جىگىت، اقىل ءبىلىم، قىران بۇركىت، سۇلۋ ايەل، جۇيرىك ات، بەرەن مىلتىق، جۇيرىك تازى)، جەتى جوق (جەردە ولشەۋىش جوق، اسپاندا تىرەۋىش جوق، تاستا تامىر جوق، تاسباقادا تالاق جوق، اللادا باۋىر جوق، اققۋدا ءسۇت جوق، جىلقىدا ءوت جوق)، قازاقستاننىڭ جەتى كەرەمەتى (تاڭبالى تاس سۋرەتتەرى، التىن ادام، قازاقتىڭ كيىز ءۇيى، دومبىرا، ياسساۋي كەسەنەسى، ماڭعىستاۋ جەر استى مەشىتى، استانا - بايتەرەك). جەتى كەرەمەتتىڭ ىشىندەگى ياسساۋي كەسەنەسىندە الەمگە ايگىلى تاي قازان بار، تاي قازان سيرەك كەزدەسەتىن 7 اسىل مەتالدىڭ قوسپاسىنان قۇيىلعان (التىن، كۇمىس، مىس، قولا، تەمىر، مىرىش، قورعاسىن). جەتى مۇشەل – ادامنىڭ جاسى (13، 25، 37، 49، 61، 73، 85). اپتانىڭ جەتى كۇنى (دۇيسەنبى، سەيسەنبى، سارسەنبى، بەيسەنبى، جۇما، سەنبى، جەكسەنبى).
«قاينار» مەكتەپ – گيمنازيا» كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسى
ءپان ءمۇعالىمى: ا. ا. تۇرعانبايەۆا
تاق ساندار «ءوزىن – ءوزى تانۋ» قوناقتارى (تانىمدىق شارا). جۇكتەۋ
تاق ساندار «ءوزىن – ءوزى تانۋ» قوناقتارى (تانىمدىق شارا). سلايدتى جۇكتەۋ
تانىمدىق شارانىڭ تاقىرىبى: تاق ساندار «ءوزىن – ءوزى تانۋ» قوناقتارى ماقساتى: ماتەماتيكا مەن ءوزىن – ءوزى تانۋ ءپانىن كىرىكتىرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ، پاندەرگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
تانىمدىق شارا – ويىن تۇرىندە وتەدى. ەكى توپقا بولىنەدى: ۇلدار مەن قىزدار. سەبەبى ۇلدارىمىزدىڭ سانى – 9، قىزدارىمىزدىڭ سانى – 11
«شاتتىق شەڭبەرى» بالالار حورمەن تومەندەگى ولەڭ شۋماعىن ايتىپ شىعادى.
جاقسى ادام بوپ ءوسسىن دەپ، شىعارعان ءوزىڭ تانۋدى،
سارا اپاما مىڭ العىس، جولدايمىز سالەم جالىندى.
ءۇمىتىڭدى اقتايمىز، ۇيرەنىپ ونەر ءبىلىمدى،
ار – ۇياتتى ساقتايمىز، جولاتپاي جامان قىلىقتى.
ومىرگە قىزىعا قارايسىڭ، ءبارىن دە باقىتتى سانايسىڭ،
بۇل ءپاندى ۇيرەنسەڭ ەرىنبەي، بويىڭنان كەرەمەت بايقايسىڭ.
العاشقى ءتورت ساندى اتاۋ «1»، «3»، «5»، «7». تاق ساننىڭ انىقتاماسى. «1» سانىنا قاتىستى ماقال – ماتەلدەر ايتۋ، جۇمباقتار قويۋ، رەبۋس شەشۋ كەرەك. «1» سانىنا بايلانىستى تەڭەۋ سوزدەر بەرىلەدى. وقۋشىلار ماعىناسى اشۋ كەرەك. ءبىر بەت – ايتقانىنان قايتپايتىن قايسار ءبىر ەلى – ساۋساقتىڭ قالىڭدىعىنداي ءبىر تۇتام – قىسقا، كەلتە ءبىر توعا – ءبىر مىنەز ءبىر ىشەك – تاماق از ىشەتىن ءبىر قايناۋى ىشىندە – شالا پىسكەن ءبىر جاعادان باس شىعارۋ – اۋىز بىرلىك، ۇيىمشىلدىق
ءۇش سانىنا قاتىستى ءۇش ءتاتتى (جان، مال، جار)، ءۇش ارسىز (ۇيقى، كۇلكى، تاماق)، ءۇش ءقادىرلى (ىرىس، ب ا ق، داۋلەت)، ءۇش قۋات (جۇرەك، ءتىل، اقىل)، ءۇش ءجۇز (ۇلى ءجۇز، ورتا ءجۇز، كىشى ءجۇز)، بي (تولە بي، قازىبەك بي، ايتەكە بي)
بەس سانىنا قاتىستى بەس قارۋ (ساداق، مىلتىق، نايزا، قىلىش، ايبالتا)، بەس جاراتىلىس (كۇن، اي، جۇلدىز، كۇندىز، ءتۇن)، بەس اسىل ءىس (تالاپ، ەڭبەك، تەرەڭ وي، قاناعات، راقىم)، بەس دۇشپان (وسەك، وتىرىك، ماقتانشاق، ەرىنشەك، بەكەر مال شاشپاق)، بەس وسيەت (توپاسقا سەنبە، جاۋعا يىلمە، ساق ءجۇر، اش ۇيگە سەنبە، جارلىدان سىي الما)، بەس ارىس (م. جۇمابايەۆ، ش. قۇدايبەردى ۇلى، ج. ايماۋىتوۆ، م. دۋلاتوۆ، ا. بايتۇرسىنوۆ).
ۇلدار توبى بەس قارۋعا بايلانىستى سۋرەت سالادى، ءماتىن قۇراستىرادى. قىزدار توبى ءۇش قۋاتقا بايلانىستى سۋرەت سالادى، ءماتىن قۇراستىرادى.
ءوزىن – ءوزى تانۋ ءپانىنىڭ قىسقا مەرزىمدى جوسپارىندا كەزدەسەتىن 5ت ەرەجەسى مەن 5 قۇندىلىقتىڭ سۋرەتىن كورسەتۋ.
سەرگىتۋ ءساتى وقۋشىلار اق پاراقتى ەكى بۇكتەپ قۇبىر جاسايدى، سول قۇبىردان شاريك جۇرگىزەمىز (جىلدامدىق).
جەتى سانىنا قاتىستى جەتى اتا (بالا، اكە، اتا، ارعى اتا، بابا، ءتۇپ اتا، تەك اتا)، جەتى قازىنا (ەر جىگىت، اقىل ءبىلىم، قىران بۇركىت، سۇلۋ ايەل، جۇيرىك ات، بەرەن مىلتىق، جۇيرىك تازى)، جەتى جوق (جەردە ولشەۋىش جوق، اسپاندا تىرەۋىش جوق، تاستا تامىر جوق، تاسباقادا تالاق جوق، اللادا باۋىر جوق، اققۋدا ءسۇت جوق، جىلقىدا ءوت جوق)، قازاقستاننىڭ جەتى كەرەمەتى (تاڭبالى تاس سۋرەتتەرى، التىن ادام، قازاقتىڭ كيىز ءۇيى، دومبىرا، ياسساۋي كەسەنەسى، ماڭعىستاۋ جەر استى مەشىتى، استانا - بايتەرەك). جەتى كەرەمەتتىڭ ىشىندەگى ياسساۋي كەسەنەسىندە الەمگە ايگىلى تاي قازان بار، تاي قازان سيرەك كەزدەسەتىن 7 اسىل مەتالدىڭ قوسپاسىنان قۇيىلعان (التىن، كۇمىس، مىس، قولا، تەمىر، مىرىش، قورعاسىن). جەتى مۇشەل – ادامنىڭ جاسى (13، 25، 37، 49، 61، 73، 85). اپتانىڭ جەتى كۇنى (دۇيسەنبى، سەيسەنبى، سارسەنبى، بەيسەنبى، جۇما، سەنبى، جەكسەنبى).
«قاينار» مەكتەپ – گيمنازيا» كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك مەكەمەسى
ءپان ءمۇعالىمى: ا. ا. تۇرعانبايەۆا
تاق ساندار «ءوزىن – ءوزى تانۋ» قوناقتارى (تانىمدىق شارا). جۇكتەۋ
تاق ساندار «ءوزىن – ءوزى تانۋ» قوناقتارى (تانىمدىق شارا). سلايدتى جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 1930 جىلدارداعى قوعامدىق - ساياسي ءومىر.
-
«ءدىنتانۋ» – قاجەتتىلىكتەن تۋىنداعان ماماندىق
