سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 اپتا بۇرىن)
تاۋەلسىزدىك تىرەگى – ءبىلىمدى ۇرپاق
تاربيە ساعاتىنىڭ تاقىرىبى: «تاۋەلسىزدىك تىرەگى – ءبىلىمدى ۇرپاق»
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ەل تاريحىن، سالت - ءداستۇردى قانشالىقتى بىلەتىندىكتەرىن تەكسەرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن، ءتىل بايلىعىن دامىتۋ، شاپشاڭ ويلاۋعا، ويىن جيناقتاپ جەتكىزە بىلۋگە ۇيرەتۋ، سويلەۋ ءتىلىن، وي جۇيەلەۋ شەبەرلىگىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ۇيىمشىلدىققا، ادامگەرشىلىككە، جاۋاپكەرشىلىككە، ەل تاريحى مەن مادەنيەتىن، سالت - ءداستۇرىن ۇمىتپاي، قادىرلەۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىكتەرى: سلايدتار، سۇراقتار، قيما قاعازدار، ءتۇرلى - ءتۇستى كونۆەرتتەر، شاعىن ەكى كيىز ءۇي، ۇلتتىق ناقىشتاعى ويۋلى سەبەت.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ينتەللەكتۋالدى ويىن - سايىس
ءپانارالىق بايلانىس: قازاقستان تاريحى مەن حالىقتىق پەدوگوگيكا
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
- ارمىسىزدار، قۇرمەتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار. 16 جەلتوقسان – تاۋەلسىزدىك كۇنىنە وراي سىنىپتاعى وقۋشىلار اراسىندا ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان «تاۋەلسىزدىك تىرەگى – ءبىلىمدى ۇرپاق» اتتى سايىسىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
تاۋەلسىزدىك جولىندا
تالاي – تالاي تەر توككەن.
بيلىگىم ءوز قولىمدا
ەركىندىگىم ەلتاڭبام.
كوك بايراقتىڭ بەتىندە
قىراي قۇستىڭ بەينەسى
سول قىرانداي ەركىندەپ،
بالا وسەدى تالاپتى، - دەگەندەي، سىزدەردى تاۋەلسىزدىك كۇنىمەن شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىن.
سايىسىمىزدى باستاماس بۇرىن 5 «ءا» سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ تاۋەلسىزدىك مەرەكەسىنە ارنالعان ارناۋ ولەڭدەرىنە كەزەك بەرەيىك.
1. وقۋشىلار تاۋەلسىزدىككە ارنالعان ولەڭدەر وقيدى.
2. «اق كوگەرشىن» ءانى
3. 1 سىنىپ وقۋشىسى مۇحتاربەك بەكجان «وتان» تۋرالى ولەڭ وقىپ بەرگىسى كەلىپ بىزگە قوناققا كەلىپ وتىر. بەكجانعا كەزەك بەرەمىز.
ەندى سايىسىمىزعا ورالايىق
سايىستىڭ تالاپتارى: سايىسقا سىنىپ ىشىنەن 7 وقۋشىنى ىرىكتەپ الدىق
سايىستىڭ كەزەڭدەرى:
1. «سالەم – ءسوزدىڭ اناسى»
2. «جەتى قازىنا»
3. «ماقال – ءسوزدىڭ مايەگى»
4. «مەن تاۋەلسىز ەلدىڭ ۇرپاعىمىن» ويتولعاۋ
سايىسىمىزدا تورەلىك ايتاتىن قازىلار القاسىمەن تانىستىرىپ وتەيىن:

بايگەگە ءتۇسىپ جارىسپاي،
جۇيرىكتىڭ باعى جانار ما؟
ءبىلىم مەن ونەر جارىسىپ،
تاربيە، ءتالىم تابار ءمان.
بۇل بايگە ويدىڭ بايگەسى،
كىم جۇيرىك ويعا، سول الدا،− دەگەندەي، بۇگىنگى سايىسىمىزعا قاتىسۋشىلاردى تانىستىرىپ وتەيىن:

ولاي بولسا، «سالەم − ءسوزدىڭ اناسى» دەپ اتالاتىن ءبىرىنشى كەزەڭىمىزدى باستايمىز. ءار وقۋشى كەزەك−كەزەگىمەن ءوز - ءوزىن تانىستىرادى.
ءان: جاس ۇلان
سايىسىمىزدىڭ ءىى كەزەڭى «جەتى قازىنا» دەپ اتالادى. بۇل كەزەڭدە سايىسقا قاتىسۋشىلار ەل تاريحى مەن سالت - داستۇرگە جانە قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى پاندەرىنەن سۇراقتاردى ۇلتتىق ناقىشتاعى ويۋلى سەبەتتەن تاڭداپ الىپ، سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.

1. ەل بيلەۋدەگى ەڭ لاۋازىمدى تۇلعا (پرەزيدەنت)
2. ءۇش ارسىز (ۇيقى، تاماق، كۇلكى)
3. ءتورت ماۋسىم (قىس، جاز، كۇز، كوكتەم)
4. قازاق الىپبيىندە قانشا ءارىپ بار؟ (قىرىق ەكى)
5. سىن ەسىمنىڭ سۇراقتارى (قانداي؟ قاي؟)
6. جەتى ىرىستىڭ ءبىرى (يت)

1. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ەلتاڭباسى قاشان قابىلداندى؟ (1992 جىلى 4 ماۋسىمدا)
2. بەس اسىل ءىس (تالاپ، ەڭبەك، تەرەڭ وي، قاناعات، راقىم)
3. جەتى قازىنا (ەر جىگىت، سۇلۋ ايەل، اقىل - ءبىلىم، جۇيرىك ات، قىران بۇركىت، بەرەن مىلتىق، جۇيرىك تازى)
4. قازاق تىلىندە قانشا داۋىستى دىبىس بار؟ (ون ەكى)
5. قازاق تىلىندە نەشە ءسوز تابى بار؟ (توعىز)
6. قازاقتىڭ ءۇش ءبيى (تولە بي، ايتەكە بي، قازىبەك بي)

1. مەملەكەتتىك ەلتاڭبانىڭ اۆتورلارى (شوتا ءۋاليحانوۆ، جانداربەك مالىبەكوۆ)
2. بەس قارۋ (ساداق، مىلتىق، نايزا، قىلىش، ايبالتا)
3. ۇلتتىق مۋزىكالىق اسپاپتار (دومبىرا، قوبىز، جەتىگەن، سىبىزعى، داۋىلپاز، ادىرنا، كەرنەي، شەرتەر)
4. جالقى ەسىمدەر قالاي جازىلادى؟ (باس ارىپپەن)
5. قازاق تىلىندە داۋىستى دىبىستار سانى (12)
6. باتانىڭ تۇرلەرى (اقباتا، تەرىس باتا، باتالاسۋ باتاسى)

1. مەملەكەتتىك تۋدىڭ اۆتورى (شاكەن نيازبەكوۆ)
2. ءۇش بايلىق (دەنساۋلىق، اق جاۋلىق، قوراداعى بەس ساۋلىق)
3. ءتورت مۇرات (داۋ مۇراتى – ءبىتۋ، ساۋداگەر مۇراتى – ۇتۋ، جول مۇراتى – جەتۋ، قىز مۇراتى – كەتۋ )
4. زات ەسىمنىڭ سۇراقتارى (كىم؟ نە؟)
5. جالپى ەسىمدەر قالاي جازىلادى؟ (كىشى ارىپپەن)
6. ءانۇراننىڭ قايىرماسىن ايتىپ بەر.

1. مەملەكەتتىك ءانۇراننىڭ اۆتورلارى (جۇمەكەن ناجمەدەنوۆ، نۇرسۇلتان نازاربايەۆ)
2. ۇلتتىق ويىندار (حانتالاپاي، قىز قۋۋ، بايگە، الامان، كۇرەس، كوكپار، توعىزقۇمالاق، دويبى، اسىق)
3. ءۇش دانا (اباي، شوقان، ىبىراي)
4. سۇراۋلى سويلەمنىڭ سوڭىنا قانداي تىنىس بەلگى قويىلادى؟ (سۇراق بەلگىسى)
5. «الپامىس باتىر» جىرىنداعى الپامىستىڭ جەتى جاسار بالاسى (جادىگەر)
ەلتاڭبانىڭ نەگىزگى بوياۋى قانداي؟ (التىن تۇستەس)
6. سەزىم مۇشەلەرىن اتا؟ (كوز، مۇرىن، قۇلاق، تەرى، ءتىل)

1. شىعىستىڭ قوس شىنارى (ءاليا مەن مانشۇك)
2. جەتى جوق (جەردە ولشەۋىش جوق، اسپاندا تىرەۋىش جوق، تاستا تامىر جوق، تاسباقادا تالاق جوق، اللادا باۋىر جوق، اققۋدا ءسۇت جوق، جىلقىدا ءوت جوق)
3. كيىز ءۇيدىڭ قۇرىلىسى (شاڭىراق، ۋىق، كەرەگە، ءيىنى، تۇندىك، تۋىرلىق، شي، ت. ب.)
4. سان ەسىمنىڭ ماعىنالىق تۇرلەرى(التاۋ)
5. ءسوزدىڭ ماعىناسىن وزگەرتەتىن قوسىمشا قالاي اتالادى؟(جۇرناق)
6. قازاق ەلىنىڭ استاناسى؟ (استانا)

1. ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى قاشان تويلانادى؟ (22 ناۋرىز)
2. ءۇش قۋانىش (العىس الۋ، ءوزىڭدى كوپتىڭ ىزدەۋى، ءىسىڭنىڭ وشپەۋى)
3. ءتورت تۇلىك (جىلقى، سيىر، تۇيە، قوي، ەشكى)
4. ءسوز بەن ءسوزدى بايلانىستىراتىن قوسىمشا قالاي اتالادى؟ (جالعاۋ)
5. «باتىر» سوزىنە قارسى ماندەس ءسوزدى اتا (قورقاق، ەز)
6. ءجۇز جاساعان جىر الىبى. (جامبىل)

سايىسىمىزدىڭ ءىىى كەزەڭى «ماقال – ءسوزدىڭ مايەگى» دەپ اتالادى. سايىسىمىزعا قاتىسۋشىلار كيىز ۇيلەردىڭ ىشىندە جاسىرىلعان ماقالداردىڭ جالعاسىن تابۋعا ءتيىستى.

1. ەل اعاسىز بولمايدى،...
(تون جاعاسىز بولمايدى)
2. ادام كوركى شۇبەرەك،...
(اعاش كوركى جاپىراق)
3. قوياندى قامىس ولتىرەدى،...
(ەردى نامىس ولتىرەدى)

1. جاقسىنىڭ جاقسىلىعىن ايت، نۇرى تاسسىن،
جاماننىڭ جاماندىعىن ايت، قۇتى قاشسىن
2. تاۋ تاۋعا قوسىلمايدى،...
(ادام ادامعا قوسىلادى)
3. تالاپتى ەرگە...
(نۇر جاۋار)

1. ەل ءىشى...
(التىن بەسىك)
2. جاڭىلماس جاق بولماس،...
(سۇرىنبەس تۇياق بولماس)
3. يت تويعان جەرىن ىزدەيدى،...
(ەر تۋعان جەرىن ىزدەيدى)

1. ەلدەستىرمەك – ەلشىدەن،...
(جاۋلاستىرماق - جاۋشىدان)
2. وتىرىك ايتىپ قارا بەت بولعانشا،
شىندىقتى ايتىپ جارا بەت بول
3. جاڭبىرمەن جەر كوگەرەدى،...
(باتامەن ەل كوگەرەدى)

1. باسقا ەلدە سۇلتان بولعانشا،...
(ءوز ەلىڭدە ۇلتان بول)
2. كىسىدەگىنىڭ كىلتى...
(اسپاندا)
3. باستا اقىل جوق بولسا،...
(ەكى اياققا كۇش تۇسەر)

1. ءسوز سۇيەكتەن وتەدى،...
(تاياق ەتتەن وتەدى)
2. بىرلىك بولماي،...
(تىرلىك بولماس)
3. ءتىسى شىققان بالاعا...
(شايناپ بەرگەن اس بولماس)

1. جىلايىن دەگەن بالانىڭ...
(ءۇش كۇن بۇرىن كوزى قىشيدى)
2. ءىنىسى باردىڭ تىنىسى بار،...
(اعاسى باردىڭ جاعاسى بار)
3. «كوردىم» دەگەن كوپ ءسوز،
(«كورمەدىم» دەگەن ءبىر ءسوز)

– بار بايلىعىم – ولەڭ‐جىرىم قولدا بار،
ءون بويىمدا قۇپيا جوق تاڭقالار.
كورىپ جۇرگەن كوپ ادامنىڭ ءبىرىمىن،
كوڭىلىمدە قيال دا بار، ءان دە بار، – دەپ جەرلەس اقىن مالىك اياپوۆ جىرلاعانداي، كەلەسى كەزەكتى ءان‐شاشۋعا بەرەمىز.
– بىلسەڭ داعى بىلە بەر، تاعى تىلە:
ماقساتىڭا جەتەرسىڭ بىلە‐بىلە! – دەپ دانا، ويشىل ءجۇسىپ بالاساعۇن ايتىپ كەتكەندەي، ءبىلىمدى، ىزدەنىمپاز وقىرماندارىمىزبەن ءارى قاراي سايىسىمىزدى جالعاستىرايىق.
سايىسىمىزدىڭ ءتورتىنشى كەزەڭىندە سايىسقا قاتىسۋشىلار «مەن تاۋەلسىز ەل ۇرپاعىمىن» تاقىرىبىندا ەسسە جازادى.

بويلارىڭدا وت بار ەكەن بايقادىم،
جۇرەكتەردە شوق بار ەكەن بايقادىم.
ءارقاشاندا وسى ونەردى سوندىرمەي،
بىلىمىڭمەن شارىقتاي بەر ءاردايىم.
بۇگىنگى سايىسىمىز ءوز مارەسىنە جەتتى. جەڭىمپاز وقۋشىلاردى انىقتاۋ ءۇشىن ءسوز كەزەگى ءادىل - قازىلار القاسىنا بەرىلەدى.

ءبىلىم سۇيسەڭ، كەل كۇن سايىن وسىندا،
كىتاپ سەنىڭ اينالادى دوسىڭا.
تالاپتانساڭ ۇيرەنۋگە قۇمارتىپ،
كەلگىن جان دوس، ىزدەنەيىك قوسىلا.
قۇرمەتتى بۇگىنگى «تاۋەلسىزدىك تىرەگى – ءبىلىمدى ۇرپاق» بايقاۋىنا قاتىسۋشىلار!
سىزدەرگە شىعارماشىلىق تابىس تىلەي وتىرىپ، بۇگىنگى سايىسىمىزدى اياقتايمىز. كەلەسى كەزدەسكەنشە، امان‐ساۋ بولىپ تۇرىڭىزدار.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما