- 05 ناۋ. 2024 01:38
- 148
تىك بۇرىشتى پاراللەلەپيپەدتىڭ جانە تەكشەنىڭ كولەمى
تاقىرىبى: تىك بۇرىشتى پاراللەلەپيپەدتىڭ جانە تەكشەنىڭ كولەمى
كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرى.
ماقساتى: دەنەنىڭ كولەمى جانە كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ؛ كولەمنىڭ جاڭا ولشەم بىرلىكتەرىمەن تانىستىرۋ جانە ولاردىڭ اراسىنداعى قاتىناستى قويۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، وزدىك، ەسەپتەۋ، سالىستىرۋ.
كورنەكىلىگى: قوسىمشا تاپسىرمالار جازىلعان ۇلەستىرمەلەر، كەستەلەر
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. ساباققا دايارلىق، امانداسۋ، تۇگەندەۋ.
ساباعىمىز باستالدى، بالالارعا پايدالى.
ءبارىن ۇعىپ الىڭدار، ساناۋعا زەر سالىڭدار
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1. اۋدان جانە ونىڭ ولشەم بىرلىكتەرىن اتايىق؟
2. 1كۆ. سم. قانشا كۆ. مم - گە تەڭ؟
3. 1كۆ. دم. قانشا كۆ. سم.- گە تەڭ؟
- كوركەم جازۋ مينۋتى.
- 54 321 سانىن جازىڭدار. ساندارداعى تولىق وندىقتار، جۇزدىكتەر، مىڭدىقتار، وندىق مىڭداردى اتاڭدار.
ءىۇ. جاڭا ساباق: 1. ءتۇسىندىرۋ، ەسكە ءتۇسىرۋ، قايتالاۋ.
№ 1. كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرىن ەسىڭە ءتۇسىر.
كەستەدەن گەومەتريالىق دەنەلەردىڭ اتاۋىن وقىڭدار. ارتىق ءسوزدى تاپ. (پاراللەلەپيپەد، تەكشە، شارشى. ارتىق ءسوز: شارشى. ويتكەنى شارشى – جازىق فيگۋرا، ال قالعاندارى – كولەمدى دەنەلەر). قانداي فيگۋرالاردىڭ كولەمىن ەسەپتەۋگە بولادى.
ءمۇعالىم ارتىق فيگۋرانى تابۋدى ۇسىنادى. تاقتاعا سۋرەت ىلىنەدى. تەكشەنىڭ
نەگە ارتىق ەكەنىن دالەلدەيدى (بارلىق فيگۋرالار جازىق، ال تەكشە – كولەمدى)
«كولەم» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟ كولەمدەرى ءار ءتۇرلى قوراپتاردى الىپ،
ولاردىڭ كولەم جاعىنان ۇلكەن، كىشى ەكەندىگىن سالىستىرۋ.
№ 1(ءا). سالىستىر.
5 م3 > 5 000 000سم3
10 000 سم3 > 5 دم3
5 سم3 = 5 000 مم3
№ 2. جۇپتىق جۇمىس. كورسەتىلگەن ولشەم بىرلىكتەرىنە ورنەكتە.
12م3 = 12 000 000سم3
8 000 000مم3 = 8 000سم3
12دم3 = 12 000سم3
ءۇ. جاڭا ساباقتى پىسىقتاۋ: ەسەپ شىعارۋ:
№ 3. اۋىزشا سالىستىرۋ.
№ 4. توپپەن جۇمىس.
1 - توپ – № 4(ا)،
2 - توپ – № 4 (ءا)،
3 - توپ – (ب).
1 - توپ: V= 50م ∙ 10م ∙ 2م = 1 000م3 (كولەمى)
50م ∙ 10م = 500 م2 (باسسەيننىڭ ءتۇبىنىڭ اۋدانى)
50م ∙ 2م = 100م 2 (باسسەيىننىڭ ءبىر ءبۇيىرىنىڭ اۋدانى)
10م ∙ 2م = 20م2 (باسسەيىننىڭ ەكىنشى ءبۇيىرىنىڭ اۋدانى)
2 - توپ: V= 7م ∙ 5م ∙ 3م = 105م3 (بولمەنىڭ كولەمى)
S = 7م ∙ 5م = 35 م3 بولمەنىڭ ەدەنىنىڭ اۋدانى.
3 - توپ. S = 12م2
V= 12: 3 ∙ 2 ∙ 3 = 24 م3
ھ = 2م
ۆ = 3م
V=؟
№ 5. توپپەن جۇمىس. تىكتورتبۇرىشتاردىڭ بەلگىسىز قابىرعاسى مەن پەريمەترىن تاپ.
كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرى.
ماقساتى: دەنەنىڭ كولەمى جانە كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ؛ كولەمنىڭ جاڭا ولشەم بىرلىكتەرىمەن تانىستىرۋ جانە ولاردىڭ اراسىنداعى قاتىناستى قويۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، وزدىك، ەسەپتەۋ، سالىستىرۋ.
كورنەكىلىگى: قوسىمشا تاپسىرمالار جازىلعان ۇلەستىرمەلەر، كەستەلەر
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. ساباققا دايارلىق، امانداسۋ، تۇگەندەۋ.
ساباعىمىز باستالدى، بالالارعا پايدالى.
ءبارىن ۇعىپ الىڭدار، ساناۋعا زەر سالىڭدار
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
1. اۋدان جانە ونىڭ ولشەم بىرلىكتەرىن اتايىق؟
2. 1كۆ. سم. قانشا كۆ. مم - گە تەڭ؟
3. 1كۆ. دم. قانشا كۆ. سم.- گە تەڭ؟
- كوركەم جازۋ مينۋتى.
- 54 321 سانىن جازىڭدار. ساندارداعى تولىق وندىقتار، جۇزدىكتەر، مىڭدىقتار، وندىق مىڭداردى اتاڭدار.
ءىۇ. جاڭا ساباق: 1. ءتۇسىندىرۋ، ەسكە ءتۇسىرۋ، قايتالاۋ.
№ 1. كولەمنىڭ ولشەم بىرلىكتەرىن ەسىڭە ءتۇسىر.
كەستەدەن گەومەتريالىق دەنەلەردىڭ اتاۋىن وقىڭدار. ارتىق ءسوزدى تاپ. (پاراللەلەپيپەد، تەكشە، شارشى. ارتىق ءسوز: شارشى. ويتكەنى شارشى – جازىق فيگۋرا، ال قالعاندارى – كولەمدى دەنەلەر). قانداي فيگۋرالاردىڭ كولەمىن ەسەپتەۋگە بولادى.
ءمۇعالىم ارتىق فيگۋرانى تابۋدى ۇسىنادى. تاقتاعا سۋرەت ىلىنەدى. تەكشەنىڭ
نەگە ارتىق ەكەنىن دالەلدەيدى (بارلىق فيگۋرالار جازىق، ال تەكشە – كولەمدى)
«كولەم» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟ كولەمدەرى ءار ءتۇرلى قوراپتاردى الىپ،
ولاردىڭ كولەم جاعىنان ۇلكەن، كىشى ەكەندىگىن سالىستىرۋ.
№ 1(ءا). سالىستىر.
5 م3 > 5 000 000سم3
10 000 سم3 > 5 دم3
5 سم3 = 5 000 مم3
№ 2. جۇپتىق جۇمىس. كورسەتىلگەن ولشەم بىرلىكتەرىنە ورنەكتە.
12م3 = 12 000 000سم3
8 000 000مم3 = 8 000سم3
12دم3 = 12 000سم3
ءۇ. جاڭا ساباقتى پىسىقتاۋ: ەسەپ شىعارۋ:
№ 3. اۋىزشا سالىستىرۋ.
№ 4. توپپەن جۇمىس.
1 - توپ – № 4(ا)،
2 - توپ – № 4 (ءا)،
3 - توپ – (ب).
1 - توپ: V= 50م ∙ 10م ∙ 2م = 1 000م3 (كولەمى)
50م ∙ 10م = 500 م2 (باسسەيننىڭ ءتۇبىنىڭ اۋدانى)
50م ∙ 2م = 100م 2 (باسسەيىننىڭ ءبىر ءبۇيىرىنىڭ اۋدانى)
10م ∙ 2م = 20م2 (باسسەيىننىڭ ەكىنشى ءبۇيىرىنىڭ اۋدانى)
2 - توپ: V= 7م ∙ 5م ∙ 3م = 105م3 (بولمەنىڭ كولەمى)
S = 7م ∙ 5م = 35 م3 بولمەنىڭ ەدەنىنىڭ اۋدانى.
3 - توپ. S = 12م2
V= 12: 3 ∙ 2 ∙ 3 = 24 م3
ھ = 2م
ۆ = 3م
V=؟
№ 5. توپپەن جۇمىس. تىكتورتبۇرىشتاردىڭ بەلگىسىز قابىرعاسى مەن پەريمەترىن تاپ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.